Ένα βιβλίο, μια μάσκα από αυτές που φορούσαμε στην καραντίνα, ένα usb, ένα νόμισμα, ένα εισιτήριο τρένου και πολλά μικρά αντικείμενα της καθημερινής μας ζωής. Πόσο παράξενα θα μοιάζουν σε εμάς ύστερα από 30 χρόνια;
Την απάντηση θα δώσει μια… χρονοκάψουλα που σφραγίστηκε πριν από λίγες ημέρες στη Λάρισα και φυλάσσεται πλέον στα Γενικά Αρχεία του Κράτους ώστε να ανοιχτεί ξανά τον Δεκέμβριο του 2052. Το υλικό που περιλαμβάνει παραδόθηκε από 500 κατοίκους της πόλης οι οποίοι είδαν αυτή τη διαδικασία ως μια μοναδική ευκαιρία για να «συνομιλήσουν» με τους πολίτες του μέλλοντος…
Δράση
Την πρωτότυπη δράση διοργάνωσε το Μουσείο Σιτηρών και Αλεύρων Λάρισας, θέλοντας να ενεργοποιήσει ξανά, μετά τη σκοτεινή περίοδο της πανδημίας, τον αναστοχασμό στο τοπικό κοινό θέτοντας ερωτήματα όπως: «Τι είναι τελικά σημαντικό για τη ζωή μας; Και τι είναι αυτό που θέλω να μείνει στο μέλλον;».
Μεμονωμένοι πολίτες, ομάδες από ΚΑΠΗ, μαθητές σχολείων, Ρομά, μέλη κέντρων απεξάρτησης, περνούσαν επί δύο μήνες μέσα από μια ειδική εγκατάσταση που είχε στηθεί στην είσοδο του Μουσείου: μια κόκκινη πόρτα, ένα πέρασμα από το παρόν στο μέλλον, άφηναν το αντικείμενο που είχαν επιλέξει, κάθονταν σε ένα τραπέζι με καρέκλες και συμπλήρωναν ένα ειδικό έντυπο με ερωτήσεις που σκιαγραφούσαν το τι αξιολογεί καθένας ως σημαντικό για την πόλη του σήμερα.
Τα έντυπα αυτά μπήκαν μαζί με τα αντικείμενα μέσα σε ένα μεγάλο διαφανές κουτί – τη χρονοκάψουλα – μετατρέποντάς το σε μια ανθρωποκεντρική κιβωτό μνήμης.
«Κέρματα, rapid test, χειροποίητα αντικείμενα, πάρα πολλά χειρόγραφα, πολύ συγκινητικά γράμματα από εφήβους, πολλές φωτογραφίες και επιστολές νεαρών ζευγαριών που ελπίζουν να είναι ακόμη μαζί μετά από 30 χρόνια, usb τα οποία δεν ξέρουμε αν θα μπορούν να διαβαστούν με την τεχνολογία που θα υπάρχει στο μέλλον, αυτά είναι μερικά από τα αντικείμενα που περιλαμβάνονται στη χρονοκάψουλα.
Επίσης, κάποιοι έφεραν φυλλάδια από καφέ της πόλης, πάρα πολύ υλικό που έχει σχέση με την ΑΕΛ, λογαριασμούς της ΔΕΗ, κουτάκια από τσίχλες, φάρμακα, αποκόμματα από συναυλίες και παιδικά παιχνίδια, οτιδήποτε ο καθένας αξιολόγησε ως σημαντικό για τη ζωή του.
Εκτός, όμως από το υλικό αποτύπωμα μας ενδιέφερε ιδιαίτερα το άυλο, δηλαδή οι απαντήσεις που δόθηκαν στα έντυπα και οι οποίες, ακριβώς επειδή δόθηκαν από ετερόκλητες ομάδες, συνθέτουν ένα πορτρέτο της Λάρισας μέσα από τα μάτια των σημερινών ανθρώπων της», λέει στα «ΝΕΑ» η Κωνσταντίνα Κόντσα, επιστημονική υπεύθυνη του Μουσείου Σιτηρών και Αλεύρων Λάρισας.
Ο χρόνος
Η χρονοκάψουλα θα ανοιχτεί μετά από 30 χρόνια βάσει οδηγιών που έχουν αφεθεί στα ΓΑΚ Λάρισας και με την παρουσία κοινωνικού ανθρωπολόγου, ο οποίος θα κληθεί να αξιολογήσει το υλικό που θα βρεθεί μέσα στο κουτί.
Συνοδοιπόροι στη μοναδικό αυτό «πείραμα» ήταν η Αντιδημαρχία Πολιτισμού της πόλης και το τοπικό παράρτημα των Γενικών Αρχείων του Κράτους.
«Ο χρόνος είναι κάτι που μας απασχολεί όλους. Τίποτε δεν αφήνει αναλλοίωτο. Ολα τα αλλάζει. Και καμιά φορά δεν χρειάζεται να περάσει πολύς. Φτάνει και μια στιγμή, όπως έγινε με τον σεισμό στην Τουρκία, όπως έχει γίνει εκατομμύρια φορές στην ιστορία του πλανήτη μας. Εκτός όμως, από τις μεγάλες αλλαγές, συμβαίνουν κι οι μικρές, οι καθημερινές. Τέτοιες περιλαμβάνει κι η δική μας χρονοκάψουλα», είπε ο Πάνος Σάπκας, αντιδήμαρχος Πολιτισμού Λάρισας κατά τη διαδικασία του σφραγίσματος της χρονοκάψουλας, η οποία έλαβε χώρα στο κτίριο του τμήματος των Γενικών Αρχείων του Κράτους στη Λάρισα, παρουσία της προϊσταμένης του Φανής Καραγιάννη.
«Το Μουσείο Σιτηρών και Αλεύρων αποφάσισε να μας κάνει να σκεφτούμε πως δεν είναι ο χρόνος που τα αλλάζει όλα, αλλά εμείς. Πόση σημασία έχει τι κάνουμε εμείς, μέσα στον χρόνο. Γιατί η ζωή θα συνεχιστεί και μετά από μας, οπότε έχουμε μεγάλη ευθύνη σήμερα για το πώς θα διαμορφωθεί το αύριο», συμπλήρωσε ο Π. Σάπκας.
«Αλλωστε, όπως έλεγε ο Ηράκλειτος: Ο χρόνος είναι ένα παιδί που παίζει πεσσούς. Το βασίλειο ανήκει σ’ αυτό το παιδί…».
