Η 22χρονη συνελήφθη στις 13 Σεπτεμβρίου στην Τεχεράνη από την αστυνομία ηθών επειδή δεν φορούσε σωστά τη μαντίλα της. Στις 16 Σεπτεμβρίου έχοντας πέσει σε κώμα, πέθανε στο νοσοκομείο.
Ακτιβιστές καταγγέλλουν ότι τραυματίστηκε στο κεφάλι όσο βρισκόταν υπό κράτηση. Οι ιρανικές αρχές ωστόσο, αρνούνται οποιαδήποτε εμπλοκή των δυνάμεων ασφαλείας στον θάνατο της.
Ο χαμός της προκάλεσε τεράστιο κύμα οργής και τις χειρότερες διαδηλώσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στο Ιράν από το 2019.
Ιρανές που ζουν στην Ελλάδα «σπάνε» τη σιωπή τους και μιλούν για το πώς βιώνουν τα δραματικά γεγονότα που συμβαίνουν στην πατρίδα τους. Παράλληλα, εκφράζουν την ανησυχία τους και στέλνουν το δικό τους μήνυμα.
«Είναι μια συστηματική καταπίεση»
Η Nazia Matani ζει τα τελευταία τέσσερα χρόνια στην Ελλάδα. Η ίδια μιλά αποκλειστικά στο «Χαμογέλα και Πάλι!» και περιγράφει τις δύσκολες συνθήκες που βιώνουν οι γυναίκες στο Ιράν.
«Πριν την επανάσταση υπήρχαν γυναίκες με χιτζάμπ και χωρίς χιτζάμπ. Είχαμε ελευθερία και ντυνόμασταν όπως θέλαμε. Ελευθερία σε πολλά πράγματα που τώρα είναι απαγορευμένα», λέει αρχικά.
Και προσθέτει ότι, όταν ξεκίνησε ο οκταετής πόλεμος στο Ιράν ο κανονισμός που ήθελε τις γυναίκες να φορούν χιτζάμπ, το οποίο θα καλύπτει όλο τους το σώμα, ήταν κάτι το θεμελιώδες.
«Πρέπει να φοράμε χιτζάμπ και να καλύπτει όλο το σώμα. Ουσιαστικά είναι μια συστηματική καταπίεση. Θέλουν να σε υποβιβάσουν, να σε υποτιμήσουν. Θέλουν να καλύψουν εσένα, όχι απλώς τα μαλλιά και το κεφάλι σου», εξηγεί.
«Αυτό είναι ένα σύμβολο, να σε κάνουν “αόρατο”, και να σου πουν ότι είσαι ένα τίποτα. Γιατί όταν καλύπτεις το κεφάλι σου, καλύπτεις το μυαλό, τη σκέψη σου», συμπληρώνει.
Επίσης, σημειώνει πως ο ρόλος της γυναίκας στην ιρανική κοινωνία είναι να παντρευτεί, να κάνει παιδιά και να τα μεγαλώσει.
«Δεν είναι απλά μία εξέγερση»
Η Nazia περιγράφει και την προσωπική της εμπειρία με την αστυνομία των ηθών. Όπως λέει φορούσε μία μέρα κόκκινο μανικιούρ στα χέρια και την σταμάτησε ένας αστυνομικός στο χώρο του πανεπιστημίου και της είπε πως δεν μπορεί να εισέλθει στο Πανεπιστήμιο έτσι και να παραστεί στις εξετάσεις.
«Όσο μορφωμένη και να είσαι, όπου και αν έχεις σπουδάσει, υπάρχουν πολλές διακρίσεις, σε πολλές κοινωνικές δραστηριότητες», τονίζει.
Ακόμη, αποκαλύπτει πως μία γυναίκα στο Ιράν δεν έχει το δικαίωμα να ζητήσει διαζύγιο, όσο κακός και αν είναι ο σύζυγός της.
Σχετικά με την εξέγερση που γίνεται τις τελευταίες μέρες στο Ιράν, η ίδια εκτιμά πως αυτή τη φορά είναι διαφορετικά τα πράγματα. Η οικογένειά της βρίσκεται εκεί και αγωνιά, καθώς είναι δύσκολο να έχει επικοινωνία μαζί τους.
«Είναι κάτι παραπάνω από μία εξέγερση. Έχει επαναστατικό χαρακτήρα γιατί οι άνθρωποι βγαίνουν στους δρόμους για να αλλάξουν ένα ολόκληρο σύστημα» λέει.