Πολλά και διαφορετικά προβλήματα εμφανίζονται σε θαλάσσιες περιοχές του Αιγαίου, τους τελευταίους μήνες, μεταξύ των οποίων η «επέλαση» από μωβ μέδουσες. Πριν από λίγο καιρό το φαινόμενο ήταν ιδιαίτερα έντονο στην Χαλκιδική, αλλά τώρα φαίνεται πως απειλείται όλο το Αιγαίο.
Οι μωβ μέδουσες, η βλέννα, ο αφρός που εντοπίστηκε σε θαλάσσιες περιοχές αλλά και παραλίες έχουν προκαλέσει ανησυχία σε πολίτες και ερωτήματα κατά πόσο όλα αυτά συνδέονται με τη βλέννα του Μαρμαρά, κατά πόσο είναι επικίνδυνα και για πόσο καιρό θα διαρκέσουν.’
Αναφορικά με τις μωβ μέδουσες, ο Χρήστος Τακλής, θαλάσσιος βιολόγος και διαχειριστής του «Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοπικοιλότητας», εξήγησε ότι:
«Στην Ελλάδα παρατηρούμε την αύξηση των μωβ μεδουσών από τον περασμένο Οκτώβριο ήδη. Η Χαλκιδική είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση τις τελευταίες μέρες. Όμως, στην πραγματικότητα, με βάση τις καταγραφές που έχουμε για τις μωβ μέδουσες φέτος το πρόβλημα είναι έντονο σχεδόν σε όλο το Αιγαίο από Αττική έως Χαλκιδική αλλά και στα κοντινά τους νησιά- Κυκλάδες, Σποράδες, Θάσο, Σαμοθράκη. Τον περασμένο μήνα είχε πρόβλημα και η Πελοπόννησος αλλά τώρα είναι καλύτερη η κατάσταση. Η Αλόννησος που επίσης είχε έντονο πρόβλημα είναι τώρα καθαρή. Στην ουσία, η Κρήτη και το Ιόνιο είναι φέτος τα μοναδικά καθαρά σημεία».
Σύμφωνα με τον κο Τακλή, το πρόβλημα που αντιμετώπισε ο Κορινθιακός κόλπος πριν 3-5 χρόνια και η έξαρση που είχε η Μάλτα τις 2 τελευταίες χρονιές, φέτος χτύπησε στο Αιγαίο. «Στη Μάλτα η κατάσταση είχε γίνει έκρυθμη- έβγαζαν μωβ μέδουσες στις παραλίες κατά εκατοντάδες» μας εξηγεί ο διαχειριστής του ΕΠΒ και συνεχίζει: « Τέτοια είναι η συγκέντρωση που μπορούν να πετύχουν οι μωβ μέδουσες, που σε 1 τ.μ θάλασσας μπορεί να συνυπάρχουν 10 από αυτές. Η μέγιστη διάμετρος τους είναι 10 εκ, δεν φαίνονται εύκολα με το μάτι».
Όπως εξηγεί ο θαλάσσιος επιστήμονας, οι μωβ μέδουσες θεωρούνται από τα πιο επικίνδυνα είδη μεδουσών στην Μεσόγειο. Το τσίμπημα τους είναι επώδυνο λόγω της νευροτοξίνης που έχουν. Οι νηματοκύστες των μεδουσών προκαλούν στο ανθρώπινο δέρμα, ερύθημα, πρήξιμο και κάψιμο.
Η ένταση και η κατεύθυνση των ανέμων καθοριστική για το «μέλλον» των μεδουσών
Όσο για το πως «καθαρίζει» μια περιοχή αλλά και πόσο καιρό θα μείνουν εδώ οι μωβ μέδουσες, σύμφωνα με τον Τακλή, η μετακίνησή τους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ένταση και την κατεύθυνση των ανέμων- « Συνήθως όταν βρεθούν σε μια περιοχή οι μέδουσες μένουν εκεί για αρκετό καιρό. Οι άνεμοι όμως βοηθούν στην απομάκρυνσή τους. Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στους κλειστούς κόλπους-όπως ο Παγασητικός για παράδειγμα».
Ο κος Τακλής θέλει πάντως να τονίσει πως ενώ το «Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας» ενημέρωσε κατ’ αρχάς το υπουργείο Περιβάλλοντος για το θέμα, τον περασμένο Μάιο, όπως λέει ο ίδιος:
«Μας αγνόησαν. Υπάρχει μια λύση για να αντιμετωπίσεις το πρόβλημα στις περιοχές που οι μωβ μέδουσες υπέρ συσσωρεύονται- με ειδικά δίχτυα που τις εγκλωβίζουν. Δεδομένου όμως ότι αυτά τα δίχτυα έχουν μεγάλο κόστος αγοράς, οι υπεύθυνοι προτιμούν απλώς να αγνοούν αυτή τη λύση»
Οι λόγοι που εμφανίζονται νέα είδη
«Η τροπικοποίηση της θάλασσα της Μεσογείου είναι κάθε χρόνο ολοένα και πιο εμφανής. Τα ξενικά θαλάσσια είδη, ζώα και φυτά αυξάνονται διαρκώς. Χαρακτηριστικά παραδείγματα στη χώρα μας είναι ήδη εδώ και μερικά χρόνια το λεοντόψαρο και ο λαγοκέφαλος, το τσίμπημα του τελευταίου μάλιστα μπορεί να γίνει πολύ επικίνδυνο για τον άνθρωπο. Έχουμε ήδη 1000 ξενικά είδη στη Μεσόγειο, τα οποία έχουν έρθει από Ινδικό Ωκεανό και Ερυθρά Θάλασσα.
Από αυτά τα είδη, δεν είναι όλα επιθετικά όπως ο λαγοκέφαλος ή χωροκατακτητικά. Η μεγάλη και κλιμακωτή άνοδος της θερμοκρασίας της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής έχουν παίξει μεγάλο ρόλο στην είσοδο αυτών των ειδών από πιο θερμές θάλασσες. Την ίδια στιγμή υπήρξαν και τεχνικοί λόγοι που μετέφεραν αυτά τα είδη εδώ.
Η διαπλάτυνση της διώρυγας του Σουέζ αλλά και το γεγονός ότι πολλά πλοία που έμπαιναν στο Σουέζ δεν άδειαζαν τα νερά τους, από το πέρασμά που είχαν κάνει από άλλες θάλασσες, μπαίνοντας στο κανάλι, έφερε πολλά από αυτά τα τροπικά είδη, στη Μεσόγειο».
