Καταστράφηκε κατά την κλοπή ή πωλήθηκε σε άγνωστο συλλέκτη έργων τέχνης; Σε αυτό το ερώτημα κλήθηκαν να απαντήσουν οι αστυνομικοί της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής, ακούγοντας τον 49χρονο ελαιοχρωματιστή να περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο ισχυρίζεται ότι «τραυμάτισε» ανεπανόρθωτα τ θρησκευτική απεικόνιση του Ιταλού καλλιτέχνη Γουλιέλμο Κάτσια (Moncalvo).
Μια ξαφνική και… παροδική επανεμφάνιση του έργου σε κατάλογο δημοπρασίας στη Φλωρεντία, τον Σεπτέμβριο του 2019, είχε σημάνει συναγερμό στις Aρχές και στη διοίκηση της Εθνικής Πινακοθήκης, με το «ελαφρώς» παραλλαγμένο σχέδιο όμως τελικά να εξαφανίζεται γρήγορα από τις λίστες του ιταλικού οίκου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Εθνική Πινακοθήκη: Το χρονικό της κλοπής του αιώνα
Μέχρι στιγμής δεν έχουν προκύψει ισχυρές ενδείξεις στις Αρχές που να ενισχύουν το ενδεχόμενο πώλησης του έργου τέχνης, αλλά ούτε και στοιχεία που να μαρτυρούν ότι ο δράστης της αποκαλούμενης «κλοπής του αιώνα» προσπάθησε να «ξεφορτωθεί» τους πίνακες του Πικάσο και του Μοντριάν που εντοπίστηκαν τη Δευτέρα σε ρέμα στον Κουβαρά. Παράλληλα δεν έχει διαπιστωθεί σε κανένα σημείο η εμπλοκή δεύτερου προσώπου. Ο 49χρονος ελαιοχρωματιστής ζήτησε και πήρε προθεσμία για να απολογηθεί σήμερα το μεσημέρι ενώπιον του ανακριτή.
Σεπτέμβριος 2019. «Ο Αγιος Diego de Alcala σε έκσταση με την Αγία Τριάδα και Σύμβολα του Πάθους», το έργο του Γουλιέλμο Κάτσια εντοπίζεται από Ιταλίδα ιστορικό τέχνης στον κατάλογο της δημοπρασίας του οίκου Pandolfini της Φλωρεντίας, που ήταν προγραμματισμένη για την 1η Οκτωβρίου του 2019. Η ερευνήτρια που γνώριζε για την κλοπή της θρησκευτικής απεικόνισης αμέσως ενημέρωσε συναδέλφους της στην Ελλάδα.
Η «επανεμφάνιση» του έργου έγινε γρήγορα γνωστή τόσο στο υπουργείο Πολιτισμού όσο και στις αστυνομικές αρχές, που κίνησαν τις απαραίτητες διαδικασίες με τη συνδρομή της Interpol. Το δημιούργημα όμως του Moncalvo είχε χαθεί από τον κατάλογο και δεν εμφανίστηκε τελικά ποτέ στη συγκεκριμένη δημοπρασία. Σύμφωνα με την ιστορικό Serena D’Italia, που εντόπισε τη φωτογραφία, το σχέδιο είχε «διορθώσεις», καθώς είχε προστεθεί μια κακής ποιότητας υπογραφή και σφραγίδα, όπως επίσης και άλλες λεπτομέρειες που δεν υπήρχαν στο πρωτότυπο έργο.
Παράλληλα οι διαστάσεις ήταν διαφορετικές, με τις Αρχές να εκτιμούν ακόμα και το ενδεχόμενο να ήταν κάποιο αντίγραφο που είχε φτιάξει ο δημιουργός, όπως συνήθιζαν να κάνουν σε αρκετές περιπτώσεις. Το κλεμμένο δημιούργημα του Ιταλού καλλιτέχνη ήταν ένα έργο σε χαρτί, πένα με αραιωμένη σέπια, διαστάσεων 27 Χ 16,8 και το είχε δωρίσει στην Εθνική Πινακοθήκη ο Γρηγόριος Μαρασλής το 1907. Το Δ.Σ. του μουσείου, εξετάζοντας αυτές τις διαφορές, δεν έκρινε απαραίτητο το να στείλει κάποιον ειδικό να εξετάσει το έργο.
«Τη στιγμή εκείνη μου φαίνεται ότι κόπηκα από κάποια γυαλιά, πήρα ένα χαρτί που είχε επάνω του ένα σχέδιο το οποίο ήταν έκθεμα, σκούπισα το χέρι μου και το έβαλα στην τσέπη μου». Με αυτά τα λόγια ο 49χρονος δράστης περιέγραψε στους αστυνομικούς τον τρόπο με τον οποίο «κατέστρεψε» το ένα από τα έργα που είχε αφαιρέσει από την Εθνική Πινακοθήκη τα ξημερώματα της 9ης Ιανουαρίου του 2012. Τραυματίστηκε, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, από κομμένα τζάμια, σκούπισε τα αίματα πάνω στο έργο και το ίδιο βράδυ το έκοψε σε κομμάτια και το πέταξε στην τουαλέτα του σπιτιού του.
«Η επιστήμη λέει ότι στους πίνακες πάνω υπάρχει το DNA. Για να το εξαφανίσει, θα έπρεπε να βάλει χλωρίνη. Δεν ήθελε να τους καθαρίσει με χλωρίνη και να τους καταστρέψει», ανέφερε χαρακτηριστικά ο δικηγόρος του 49χρονου, Σάκης Κεχαγιόγλου, απαντώντας στο ερώτημα γιατί ο πελάτης του δεν επέστρεψε νωρίτερα τους πίνακες. Ο ελαιοχρωματιστής ο οποίος κατά τη χθεσινή μεταγωγή του στα δικαστήρια της πρώην Σχολής Ευελπίδων, παρέμεινε αμίλητος, αναμένεται να απολογηθεί σήμερα στις 12:00 ενώπιον του ανακριτή, καθώς ζήτησε και έλαβε προθεσμία για να προετοιμάσει τους υπερασπιστικούς του ισχυρισμούς. Κατηγορείται για το αδίκημα της διακεκριμένης περίπτωσης κλοπής κατά συναυτουργία, τετελεσμένη και σε απόπειρα, πραγμάτων καλλιτεχνικής σημασίας που βρίσκονταν σε συλλογή εκτεθειμένα σε κοινή θέα και σε δημόσιο κτίριο. «Τονίζω ότι χωρίς τη δική του συνεργασία και χωρίς να μας υποδείξει το μέρος που είχε κρύψει τους πίνακες, δεν θα τους βρίσκαμε ποτέ. Αρα, η έμπρακτη μεταμέλειά του είναι εξ αρχής και οικειοθελής. Ολα τα έκανε μόνος του χωρίς συνεργούς», προσέθεσε ο δικηγόρος του 49χρονου εξερχόμενος από τα δικαστήρια της Ευελπίδων.
Οι δύο πίνακες που ανακτήθηκαν από τις Αρχές, το «Γυναικείο κεφάλι» του Πάμπλο Πικάσο και ο «Ανεμόμυλος Στάμμερ» του Ολλανδού Πιετ Μοντριάν, έχουν εξεταστεί από ειδικούς που έχουν αποφανθεί ότι δεν έχουν υποστεί κάποια ζημιά. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, στον ΣΚΑΪ 100,3, «μόλις ολοκληρωθούν οι διάφορες διαδικασίες που απαιτούνται από την πλευρά της ΕΛ.ΑΣ. οι άνθρωποι της Πινακοθήκης θα παραλάβουν τους πίνακες», για να επιστρέψουν στους χώρους έκθεσης μετά από 9 χρόνια.
