Μία πρόταση που πρόκειται να συζητηθεί αρκετά το προσεχές διάστημα.
Πριν το Πάσχα αναμένεται ότι θα έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση η πρόταση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) για υποχρεωτική παροχή σταθερών τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας από τους προμηθευτές ρεύματος.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο πρόεδρος του Ρυθμιστή, κ. Νίκος Μπουλαξής, μιλώντας χθες στο περιθώριο του συνεδρίου Power and Gas Supply Forum, στόχος είναι οι προμηθευτές να αναγκαστούν να διαθέσουν στους καταναλωτές ένα σταθερό τιμολόγιο εκτός από το μεταβλητό που προσφέρουν σήμερα, το οποίο μεταβάλλεται ανάλογα με τις τιμές της χονδρεμπορικής τιμής ρεύματος (ρήτρα Οριακής Τιμής Συστήματος). Το σκεπτικό είναι να τεθεί ένα χρονικό φράγμα για την αναπροσαρμογή των χρεώσεων στα σταθερά τιμολόγια.
Σε κάθε περίπτωση, από το βήμα του συνεδρίου, ο κ. Μουλαξής ανέφερε ότι η ΡΑΕ συζητά την εισαγωγή σταθερών τιμολογίων σε κάθε κατηγορία μικρών καταναλωτών και προχωρά και στο εργαλείο σύγκρισης τιμών στη λιανική αγορά ρεύματος. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Αρχής, έχουν διαπιστωθεί στρεβλώσεις στα ανταγωνιστικά τιμολόγια ρεύματος καθώς με την αλλαγή μίας κιλοβατώρας οι καταναλωτές χρεώνονται όλη την ενέργεια με υψηλότερη τιμή. Γι΄ αυτό κάλεσε τους προμηθευτές να επανεξετάσουν τον τρόπο χρέωσης, σε αντιστοιχία με την αντίστοιχη παρέμβαση που είχε γίνει και με τις χρεώσεις Υπηρεσιών Κοινής Ωφελείας (ΥΚΩ) όπου πλέον όταν οι καταναλωτές ξεπεράσουν τα όρια μιας κλίμακας χρέωσης, τιμολογούνται με την υψηλότερη τιμή της επόμενης κλίμακας μόνο για την υπερβάλλουσα ποσότητα της κατανάλωσης.
Γιατί παραμένουν υψηλές οι τιμές ρεύματος
Η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας πάσχει από χρόνιες στρεβλώσεις που εμποδίζουν το άνοιγμά της. Ούτε οι δημοπρασίες ρεύματος μπόρεσαν να τις ανατρέψουν, αλλά είναι αμφίβολο εάν θα τις αντιμετωπίσει και η εφαρμογή του target model (το μοντέλο-στόχος για την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας). Οι ανεξάρτητοι προμηθευτές αλλά και ο εκπρόσωπος της ΔΕΗ εμφανίστηκαν χθες ιδιαιτέρως προβληματισμένοι.
Όπως επεσήμανε ο αντιπρόεδρος της ΔΕΗ κ. Γιώργος Ανδριώτης, μετά από δύο χρόνια εφαρμογής των δημοπρασιών ρεύματος ΝΟΜΕ, η αγορά δεν ανοίγει. Να σημειωθεί ότι η ΔΕΗ έχει υποχρεωθεί, βάσει του 3ου μνημονίου, να πουλά φθηνά στους ιδιώτες προμηθευτέςσυγκεκριμένη ποσότητα ηλεκτρικού ρεύματος που προέρχεται από τη λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή της, με στόχο την ανακατανομή μεριδίων στο λιανεμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας και τη σταδιακή μείωση των μεριδίων της κάτω του 50% έως το 2020.
«Ήδη σήμερα η ΔΕΗ υποχρεώνεται να δημοπρατεί μέσω των ΝΟΜΕ περίπου 14 τεραβατώρες, που αποτελούν σχεδόν το σύνολο της λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής. Δίνει λοιπόν αυτή τη λεγόμενη φθηνή παραγωγή, η οποία μόνο φθηνή δεν είναι, σε τιμές χαμηλότερες του κόστους παραγωγής. Αλλά επειδή το μερίδιό της στην παραγωγή είναι 50% και στην εμπορία 80% αναγκάζεται να αγοράζει στην Οριακή Τιμή Συστήματος από την αγορά για να καλύψει τους πελάτες της», ανέφερε ο κ. Ανδριώτης.
600 εκατ. ευρώ λείπουν από τη ΔΕΗ
Και πρόσθεσε: «Η ΔΕΗ είναι μια εταιρεία εισηγμένη στο Χρηματιστήριο και πρέπει να έχει κέρδη. Δεν μπορεί παρότι αυξάνεται το κόστος να μην αυξάνονται τα τιμολόγια και να γίνεται και έκπτωση στους συνεπείς πελάτες. Τα προηγούμενα χρόνια πριν το 2015 είχαμε κάθε χρόνο αύξηση των τιμολογίων. Εκτιμάται ότι αυτή η αύξηση ήταν γύρω στα 600 εκατ. ευρώ, τα οποία σήμερα λείπουν από τη ΔΕΗ. Και έχουμε φτάνουμε στο σημείο να δίνει η ΔΕΗ την πλειονότητα του παραγωγικού της δυναμικού κάτω από το κόστος και να το εκμεταλλεύονται οι τρίτοι για να κάνουν εξαγωγές, όπου υπάρχουν και τα μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους».
Σύμφωνα με τον ίδιο, το 2018 η οικονομική ζημιά από τα ΝΟΜΕ ήταν 230 εκατ. ευρώ και αυτό αυξάνει κατά 2,5 ευρώ την τιμή χονδρικής για την μεγαβατώρα εις βάρος όλων των καταναλωτών. «Δεν μπορεί να συνεχίζεται η εφαρμογή ενός τέτοιου μηχανισμού προκαλώντας αρνητικές συνέπειες στην ελληνική αγορά», σημείωσε.
Όσον αφορά στο άνοιγμα της αγοράς, ο κ. Ανδριώτης ανέφερε ότι πρώτα πρέπει να οριστεί ποια είναι η αγορά. «Είναι οι 51 τεραβατώρες του συνόλου της ζήτησης στην Ελλάδα; Αν αφαιρέσουμε τους πελάτες της Υψηλής Τάσης, το Δημόσιο και τα κοινωνικά τιμολόγια που επιμένουν σταθερά να είναι πελάτες της ΔΕΗ, τότε το λεγόμενο open market είναι πολύ μικρότερο, της τάξεως των 33 τεραβατωρών. Άρα όταν αναφέρεται ότι το μερίδιο της ΔΕΗ είναι της τάξης του 80% είναι λίγο παραπλανητικό και δεν αντιστοιχεί στην πραγματικά ανοιχτή αγορά»,είπε ο ίδιος.
Το χαράτσι του ΕΝΦΙΑ αύξησε τους μπαταξήδες της ΔΕΗ
Ο κ. Ανδριώτης αναφέρθηκε και στο περίφημο ειδικό τέλος ακινήτων, το οποίο καταβαλλόταν μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Όπως τόνισε, όταν μπήκε το «χαράτσι» στα τιμολόγια ρεύματος, ο κόσμος στη λογική του «δεν πληρώνω» σταμάτησε να εξοφλεί συνολικά τους λογαριασμούς της ΔΕΗ. «Αυτό ήταν πολύ δύσκολο να αντιστραφεί. Χρειάστηκε πολύ μεγάλη προσπάθεια. Καταφέραμε τουλάχιστον να σταματήσει η αυξητική τάση. Γι΄ αυτό χρησιμοποιήσαμε και την επιβράβευση των συνεπών πελατών με την έκπτωση του 15%, για να αντιμετωπίσουμε τα 2,5 δισ.ευρώ των απλήρωτων λογαριασμών», τόνισε.
Ζαχαριάδης: Γιατί οι τιμές παραμένουν υψηλές
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Elpedison, κ. Νίκο Ζαχαριάδη, αν δεν υπήρχαν τα ΝΟΜΕ, το μερίδιο των ιδιωτών προμηθευτών θα ήταν στο 5% και όχι στο 20%. «Δεν εκμεταλλευτήκαμε το επιχείρημα του εθνικού πλούτου ώστε να απαγορευτούν εξαρχής οι εξαγωγές ρεύματος που προέρχεται από τις δημοπρασίες. Η αύξηση της τιμής στον καταναλωτή προκύπτει επειδή ένα μέρος της φτηνής ενέργειας φεύγει. Όποιος ζητά την κατάργηση του ΝΟΜΕ πρέπει να προτείνει τι θα πρέπει να γίνει ώστε να υπάρχει ισότιμη πρόσβαση όλων στις φθηνές μορφές ενέργειας, όπως είναι τα νερά», υπογράμμισε.
Όσον αφορά στις τιμές ρεύματος, ο κ. Ζαχαριάδης αναφέρθηκε σε διάφορες στρεβλώσεις. «Το συνολικό μεταφορικό κόστος φυσικού αερίου και μετά του ρεύματος στους καταναλωτές – από τις μονάδες παραγωγής ρεύματος με καύσιμο φυσικό αέριο – ανέρχεται σε 28 ευρώ η μεγαβατώρα όταν θα έπρεπε να είναι κάτω από 20 ευρώ», τόνισε. Σχετικά με τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ, σχολίασε ότι εφαρμόστηκαν στρεβλά και για αυτό έχουμε επιβάρυνση 10 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ τόνισε ότι οι ρευματοκλοπές κοστίζουν γύρω στα 7 ευρώ η μεγαβατώρα. Επίσης, όπως υποστήριξε, παράγεται ρεύμα σε εργοστάσια που δεν είναι τόσο παραγωγικά και αυτό επιβαρύνει γύρω στα 10 ευρώ τη μεγαβατώρα.
Κούβαρης: Η αγορά δεν ανοίγει με καμία κυβέρνηση
«Η δική μας αγορά είναι μια καλοσχεδιασμένη αγορά με σκοπό να μην ανοίγει με καμιά κυβέρνηση. Η αγορά προμήθειας είναι εντελώς κλειστή», σημείωσε ο πρόεδρος του ΔΣ της εταιρείας «ΗΡΩΝ», κ. Γιώργος Κούβαρης. Αναφερόμενος στις ΝΟΜΕ ανέφερε ότι κανείς δεν γνωρίζει πώς θα εξελιχθούν και πώς θα τερματίσουν. ενώ σχολιάζοντας το σχεδιασμό της νέας αγοράς σημείωσε ότι απαιτεί σταθερότητα.
Μπενρουμπή: δεν υπάρχει ανταγωνισμός στην προμήθεια
Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της Protergia κ. Ντίνο Μπενρουμπή, η Πολιτεία και η ΔΕΗ κάνουν ό,τι μπορούν για να μην ανοίξει η αγορά. «Δεν έχω ξαναδεί επιχείρηση να χάνει 300- 400 εκατ. τον χρόνο και να παρέχει εκπτώσεις για να μη χάσει μερίδιο. Η ΔΕΗ δεν θέλει να χάσει μερίδιο», ανέφερε, επισημαίνοντας ότι η επόμενη μέρα της αγοράς είναι ένας μεγάλος άγνωστος.
Όπως τόνισε, αν η ΔΕΗ καταφέρει να μην είναι ζημιογόνος, δηλαδή να μην δουλεύει επί ζημία, να πληρώνεται και να πληρώνει, τότε μόνο μπορεί να φτιάξει η αγορά. Διαφορετικά κανένα target model δεν θα λύσει τις στρεβλώσεις, υποστήριξε ο κ. Μπενρουμπή.
Σχετικά με τα ΝΟΜΕ, ανέφερε ότι επετέλεσαν κάποιο σκοπό, αν και όχι άμεσα, δίνοντας φθηνή ενέργεια στους ιδιώτες προμηθευτές, οι οποίοι πλέον κατέχουν το 20%. «Αυτό που έκαναν τα ΝΟΜΕ είναι ότι έδωσαν φθηνή ενέργεια για εξαγωγές, οι οποίες επιδότησαν τους προμηθευτές και μπόρεσαν να προσφέρουν φθηνές τιμές στην αγορά και να στηριχθούν. Τις τιμές του ΝΟΜΕ τις όριζε η τιμή των εξαγωγών και όχι η κερδοφορία των προμηθευτών», είπε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας ότι η αγορά δεν ανοίγει γιατί δεν υπάρχει ανταγωνισμός στην παραγωγή και επομένως δεν είναι εύκολο να δημιουργηθεί ανταγωνισμός στην παροχή.
