Ο Τούρκος πρόεδρος αποκάλυψε πρόσφατα τις πραγματικές του προθέσεις σχετικά με τη Ρωσία, εξυμνώντας την κληρονομιά ενός διαβόητου Οθωμανού στρατιωτικού διοικητή και υπουργού πολέμου, ο οποίος, στις αρχές του 20ου αιώνα, προσπάθησε να ιδρύσει μια παντουρκική και ισλαμική αυτοκρατορία μέσω πολλών ανεπιτυχών εκστρατειών κατά της Ρωσίας, αναφέρει ο Τούρκος εξόριστος δημοσιογράφος Α.Μποζκούρτ.
Ο ίδιος αναφέρει ότι "στις παρατηρήσεις του σχετικά με την ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ της Ρωσίας και των δυτικών δυνάμεων που έλαβε χώρα στην Άγκυρα την 1η Αυγούστου, ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επαίνεσε την τουρκική υπηρεσία πληροφοριών (Milli İstihbarat Teşkilatı, MIT) για τον κεντρικό ρόλο της και είπε ότι το γεγονός υπογράμμισε την αυξανόμενη εξέχουσα θέση της Τουρκίας στην παγκόσμια ηγεσία.
Ο έπαινος του για την τουρκική υπηρεσία πληροφοριών, που έγινε αμέσως μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου στις 5 Αυγούστου, ακολούθησε γρήγορα τον βαθύ φόρο τιμής του στον Ενβέρ Πασά ( σφαγέα και δολοφόνο Αρμενίων και Ελλήνων).
Ο Ενβέρ, που ήταν αξιωματικός που διοικούσε τις οθωμανικές δυνάμεις κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, ίδρυσε το μυστικό δίκτυο πληροφοριών Teşkilat-ı Mahsusa, που είναι πρόδρομος της σημερινής τουρκικής MIT
«Χθες συμπληρώθηκαν 102 χρόνια από τον θάνατο του Ενβέρ Πασά, του ιδρυτή του Teşkilat-ı Mahsusa, ο οποίος έπεσε μάρτυρας κατά τη διάρκεια της τζιχάντ του εναντίον των εισβολέων στα βουνά Pamir του Τατζικιστάν», είπε πρόσφατα ο Ερντογάν.
Αγκαλιάζοντας την κληρονομιά του δολοφόνου Ενβέρ Πασά, μιας αμφιλεγόμενης φυσιογνωμίας που κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου, συμπεριλαμβανομένης της σφαγής Αρμενίων, Ελλήνων και άλλων, ο Ερντογάν, έχει εδραιώσει δημόσια και κατηγορηματικά τον χαρακτήρα της κυβέρνησής του, η οποία είναι στενά σύμμαχος με την ακροδεξιά στην διακυβέρνηση των 89 εκατομμυρίων Τούρκων.
Η επαναφορά της μνήμης του Ενβέρ Πασά ( σφαγέα και εγκληματία) υπογραμμίζει επίσης τις πιο σκοτεινές πτυχές του κατεστημένου εθνικής ασφάλειας της Τουρκίας, που συχνά αναφέρεται ως «βαθύ κράτος».
Αυτή η σκιώδης φατρία, η οποία ασκεί σημαντική επιρροή στα παρασκήνια, παραμένει σταθερά υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης του Ερντογάν, διαμορφώνει πολιτικές που στοχεύουν στην εγκαθίδρυση ενός παντουρκικού και ισλαμικού υπερκράτους.
Τι ετοιμάζει ο Ερντογάν και στον Καύκασο κατά των Ρώσων φέρνοντας κοντά τις προφητείες για την Τουρκία
Οι δηλώσεις του Ερντογάν δεν ήταν αυθόρμητες δηλώσεις, αλλά μάλλον αποτέλεσμα σκόπιμου σχεδιασμού, σχολαστικά σχεδιασμένου και προετοιμασμένου εκ των προτέρων.
Πρόκειται για ένα προσεκτικά ενορχηστρωμένο μήνυμα, που αντανακλά την βαθύτερη στρατηγική σκέψη εντός της τουρκικής άρχουσας ελίτ.
Η κληρονομιά του κινήματος του σφαγέα Ενβέρ Πασά, που ενσαρκώθηκε από την Επιτροπή Ένωσης και Προόδου (CUP) στις αρχές του 20ου αιώνα, αντικατοπτρίζεται έντονα στο Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) της Τουρκίας.
Αυτή η ακροδεξιά ομάδα ασκεί σημαντική επιρροή στις τουρκικές υπηρεσίες πληροφοριών, την αστυνομία, τον στρατό και τη δικαιοσύνη της Τουρκίας.
Το MHP διατηρεί στενή συμμαχία με την κυβέρνηση Ερντογάν και τους νεοεθνικιστές (Ulusalcı), ενισχύοντας τον συνδυασμένο αντίκτυπό τους στο πολιτικό τοπίο της χώρας.
Η ευθυγράμμιση της Τουρκίας με τη Ρωσία του Πούτιν την τελευταία δεκαετία δεν άλλαξε θεμελιωδώς τη φιλοδοξία του Προέδρου Ερντογάν και των ισλαμιστών-εθνικιστών συμμάχων του, για να επιτύχουν αυτό που δεν μπόρεσε ο φονιάς Ενβέρ Πασάς.
Για δεκαετίες η άρχουσα ελίτ της Τουρκίας αντιμετώπιζε τις σχέσεις με τη Ρωσία ως στρατηγικό μοχλό για να εξασφαλίσει μεγαλύτερες παραχωρήσεις από τη Δύση, στην οποία η Τουρκία παραμένει σταθερά αγκυροβολημένη μέσω της στρατιωτικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ.
Για τον Ερντογάν, η διατήρηση στενότερων σχέσεων με τη Ρωσία έχει επίσης προσωπική σημασία, καθώς αυτός και οι πολιτικοί και επιχειρηματικοί συνεργάτες του έχουν ωφεληθεί πολύ από αυτούς τους δεσμούς και έχουν πλουτίσει πάρα πολύ.
Η Ρωσία, που περιορίζεται από τις αυστηρότερες δυτικές κυρώσεις, έχει λίγες εναλλακτικές λύσεις για το εμπόριο και την προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών, ενισχύοντας έτσι τη στρατηγική αξία αυτής της σχέσης για τον Ερντογάν και τον κύκλο του.
Η σκόπιμη πρόσφατη δήλωση του Ερντογάν που επικαλείται τον σφαγέα Ενβέρ Πασά, αποκαλύπτει ότι ο Τούρκος πρόεδρος δεν έχει εγκαταλείψει το όραμά του για ένα μεγαλύτερο τουρκο-ισλαμικό κράτος.
Σε αντίθεση με προηγούμενες αναφορές στον Ενβέρ, ο Ερντογάν περιέγραψε ρητά τις στρατιωτικές εκστρατείες του Ενβέρ κατά των ρωσικών στρατευμάτων ως «τζιχάντ», καθιστώντας τις προθέσεις του αναμφισβήτητα σαφείς.
Σε μια στρατιωτική παρέλαση ο Ερντογάν παρατήρησε: «Ο αγώνας που έχει γίνει στον πολιτικό και στρατιωτικό τομέα μέχρι τώρα θα συνεχιστεί σε πολύ διαφορετικά μέτωπα από εδώ και στο εξής.».
Η αναφορά του Ερντογάν στην επιδίωξη πολλαπλών μετώπων αντανακλά τους στρατηγικούς στόχους της κυβέρνησής του να επεκτείνει την επιρροή της στη ρωσική ενδοχώρα.
Η κυβέρνησή του άσκησε ουσιαστικά πιέσεις για την ανύψωση του καθεστώτος του Τουρκικού Συμβουλίου, ενός διακυβερνητικού οργανισμού που ιδρύθηκε το 2009 για να ενισχύσει τις σχέσεις μεταξύ των τουρκόφωνων εθνών.
Το 2021 το συμβούλιο μετονομάστηκε σε Οργανισμό Τουρκικών Κρατών (Türk Devletleri Teşkilatı), με πλήρη μέλη όπως το Αζερμπαϊτζάν, το Καζακστάν, το Κιργιστάν και η Τουρκία.
Από το 2014, ο Ερντογάν έχει επίσης δεσμεύσει τη νεοεθνικιστική ομάδα (Ulusalcı) υπό την ηγεσία του Doğu Perinçek για να επηρεάσει ορισμένα τμήματα της ρωσικής κυβέρνησης. Αυτή η ακροδεξιά τουρκική εθνικιστική ομάδα, γνωστή για την αντιαμερικανική της στάση, έχει αξιοποιήσει τη θέση της για να καλλιεργήσει σχέσεις με Ρώσους αξιωματούχους και κυβερνητικές υπηρεσίες ως μέρος μιας εκστρατείας επιρροής για λογαριασμό του τουρκικού κράτους.
Είναι προφανές ότι για πολλούς γύρω από τον Ερντογάν, ότι η Ρωσία χρησιμεύει ως εργαλείο στο οπλοστάσιο της τουρκικής κυβέρνησης, χρήσιμο για τις διαπραγματεύσεις με τη Δύση και τη μόχλευση των δεσμών με τη Μόσχα για να αποσπάσει παραχωρήσεις από τις δυτικές δυνάμεις.
Παρά αυτή την πραγματιστική προσέγγιση, θεωρούν βασικά τη Ρωσία ως αντίπαλο και σπεύδουν να εκμεταλλευτούν κάθε ευκαιρία για να δράσουν εναντίον της όταν παρουσιαστεί η ευκαιρία", καταλήγει ο Τούρκος δημοσιογράφος που γνωρίζει ακριβώς τι γράφει.
