Οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας ήταν πάντα σε σταθερότητα, αν εξαιρέσει κανείς την περίοδο του 1974, με την εισβολή της Άγκυρας στην Κύπρο όπου της επέβαλε εμπάργκο όπλων.
Αλλά ακόμα και τότε, κανείς δεν αμφισβήτησε σοβαρά την δέσμευση της Τουρκίας, στο σύστημα της Δυτικής Συμμαχίας
Σήμερα, μια σειρά από διαφωνίες, καταστρέφουν τη σχέση μεταξύ αυτών των δύο συμμάχων του ΝΑΤΟ.
Αυτές οι διαφωνίες κυμαίνονται, από την κατοχή της Τουρκίας στη βόρεια Συρία και τη συνεργασία της Αμερικής με τους Κούρδους της Συρίας, έως τις αυταρχικές πολιτικές της Άγκυρας, (προστασία ανθρωπίνων δικαιωμάτων) και τις τουρκικές δυνάμεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πιο πρόσφατα, η επίσημη αναγνώριση του Προέδρου Τζο Μπάιντεν, για τη Γενοκτονία των Αρμενίων το 1915 εξόργισε πολλούς Τούρκους.
Τίποτα ωστόσο, δεν γεφυρώνει το χάσμα που δημιουργήθηκε από την απόφαση της Άγκυρας, να αγοράσει αντιαεροπορικά πυραύλους S-400 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τη Ρωσία, παρά τις επίμονες και δυνατές προειδοποιήσεις της Ουάσιγκτον και του ΝΑΤΟ.
Η διαφορά επισκιάζει σχεδόν όλα τα άλλα.
Προς μεγάλη ανησυχία του αυταρχικού προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει επενδύσει το δικό του κύρος σε αυτήν την αγορά, η Ουάσινγκτον έχει ασυνήθιστα πάρει μια σκληρή γραμμή και ζήτησε από την Τουρκία, να ματαιώσει την αγορά αυτών των πυραύλων.
Η απόκτησή τους, έχει ήδη οδηγήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες, να αποβάλλουν τους Τούρκους από το πρόγραμμα F-35 stealth fighter.
Η Άγκυρα, έχει επίσης χάσει το ρόλο της στην παραγωγή και συντήρηση των αεροσκαφών F-35, μια συμφωνία που θα της επέτρεπε, να κερδίσει δισεκατομμύρια δολάρια σε εξαγωγικά έσοδα και να επωφεληθεί, από σημαντικές μεταφορές τεχνολογίας.
Η Ουάσινγκτον φοβάται, ότι οι πύραυλοι S-400, εξοπλισμένοι με το πιο εξελιγμένο σύστημα ραντάρ της Ρωσίας, που λειτουργούν σε μια χώρα του ΝΑΤΟ που αναπτύσσει αεροσκάφη F-35, θα επιτρέψουν στη Μόσχα να συλλέξει πληροφορίες, σχετικά με τις ιδιότητες μυστικότητας του αεροσκάφους και υπονομεύοντας έτσι, την αποτελεσματικότητα μιας μάχης.
Η Ουάσιγκτον, προειδοποίησε επανειλημμένα τον Ερντογάν, να μην προχωρήσει στην εξαγορά του S-400.
Ο Ερντογάν, επέλεξε να αγνοήσει αυτές τις προειδοποιήσεις και προχώρησε στην αγορά, δύο τέτοιων συστημάτων από τη Ρωσία.
Για τον ηγέτη της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, αυτό αντιπροσωπεύει μια χρυσή ευκαιρία να σπείρει περαιτέρω διαφωνίες, μεταξύ της Άγκυρας και των συμμάχων της.
Γιατί ο Ερντογάν, θα διακινδυνεύσει μια τέτοια ρήξη με την Ουάσιγκτον παραμένει ένα μυστήριο. Υπάρχουν δύο πιθανές εξηγήσεις. Η πρώτη υποδηλώνει, ότι ήταν πεπεισμένος ότι οι Αμερικανοί θα υποχωρούσαν τελικά, όπως συνέβαινε στις περισσότερες περιπτώσεις όταν υπήρξε διαφωνία μεταξύ των δύο πλευρών.
Στην παραδοσιακή εκτίμηση της Ουάσινγκτον, η Τουρκία με τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό του ΝΑΤΟ και μια πολύτιμη γεωστρατηγική τοποθέτηση δεν θα πρέπει να αποξενωθεί.
Η άλλη εξήγηση, έχει να κάνει με τον Ερντογάν, ειδικά μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος, του Ιουλίου 2016 που κατηγόρησε την Ουάσινγκτον.
Η συμφωνία με τη Μόσχα, επομένως, ήταν μια προσπάθεια να αποδείξει τη δυσαρέσκειά του στους Αμερικανούς, παρόλο που η εντολή εκδόθηκε τον Σεπτέμβριο του 2017 κατά τη διάρκεια της Προεδρίας του Τραμπ.
Δεν υπάρχει εύκολη λύση σε αυτήν τη διαφωνία, και κινδυνεύει, μαζί με άλλες διαφωνίες, να διαβρωθούν περαιτέρω οι σχέσεις.
Ο γερουσιαστής John Thune (RS.D.), πρότεινε στις Ηνωμένες Πολιτείες να αγοράσουν τους πυραύλους S-400 από την Τουρκία.
Οι Ρώσοι, αμέσως άφησαν να γίνει γνωστό ότι η Άγκυρα, θα χρειαζόταν την άδειά τους για να πουλήσει τους πυραύλους σε μια τρίτη χώρα.
Το 1998, η Κύπρος αγόρασε ρωσικούς πυραύλους S-300, που ήταν το πιο προηγμένο αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα εκείνη την εποχή.
Η Τουρκία, φοβούμενη ότι απειλείται από το ραντάρ του συστήματος, που μπορούσε να παρατηρήσει κινήσεις βαθιά στο τουρκικό έδαφος, απείλησε να εκτοξεύσει βόμβες.
Αντιμέτωποι με τέτοιες απειλές από την Άγκυρα, η Ουάσινγκτον προσπάθησε να εξουδετερώσει την κρίση δομώντας έναν συμβιβασμό που είχε ως αποτέλεσμα, τη μετεγκατάσταση αυτών των πυραύλων στην Κρήτη στην Ελλάδα-μέλος του ΝΑΤΟ.
Από την οπτική γωνία του Ερντογάν, το να σπαταλήσει 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια σε πυραύλους που καταλήγουν σε αποθήκευση, βλάπτει την εικόνα του ισχυρού ηγέτη που δεν απαλλάσσει καμία κριτική ή πρόκληση από κανέναν, πολύ λιγότερο από έναν ξένο ηγέτη.
Γνωρίζει, ότι δεν μπορεί να αναβάλει επ 'αόριστον μια απόφαση, φοβούμενος ότι αυτό θα τον κάνει ευάλωτο σε μια στιγμή που θα βρίσκεται υπό πίεση εντός της Τουρκίας, για οικονομική κακοδιαχείριση και αυξανόμενο αυταρχισμό.
Στην πραγματικότητα, η Ουάσιγκτον επέβαλε κυρώσεις σε ορισμένους Τούρκους αξιωματούχους, μέσω του νόμου περί αντιπαράθεσης των αντιπάλων της Αμερικής.
Ο Τραμπ, είχε αντισταθεί στην εφαρμογή τους λόγω της εγκάρδιας σχέσης του με τον Ερντογάν, αλλά παραιτήθηκε από την πίεση του Κογκρέσου και από τη γραφειοκρατία.
Ωστόσο, κατάφερε να περιορίσει τον αντίκτυπό του. Δεδομένης της τρέχουσας οργής προς την Τουρκία μεταξύ των νομοθετών των ΗΠΑ, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι αυτά δεν θα αναθεωρηθούν και θα ενισχυθούν, προκειμένου να τιμωρηθεί ο Ερντογάν.
Καθώς αναζητούνται λύσεις, ένα πράγμα είναι σαφές:
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ δεν θα διακινδυνεύσουν την επανένταξη της Τουρκίας στην παραγωγή των αεριωθούμενων αεροσκαφών F-35.
Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός, ότι ο αποκλεισμός της Τουρκίας προκάλεσε καθυστερήσεις και αυξήσεις κόστους, στην παραγωγή κινητήρων για αεροσκάφη F-35.
Όσο οι πύραυλοι S-400 βρίσκονται στο τουρκικό έδαφος, δεν υπάρχει τρόπος να επιτραπεί στην Τουρκία να αγοράσει αεροσκάφη F-35.
Υπάρχει μια πιθανή λύση που θα μπορούσε ίσως, τουλάχιστον σε πειραματική βάση, να βοηθήσει στην εκτόνωση της κατάστασης.
Η Τουρκία διαθέτει δύο στρατιωτικές βάσεις στο Κατάρ.
Τι γίνεται αν οι πύραυλοι μετασταθμεύσουν εκεί; Οι Τούρκοι μπορούν να υποστηρίξουν στους Ρώσους, ότι αυτό είναι τουρκικό έδαφος και ως εκ τούτου, ο έλεγχος και οι επιχειρήσεις των S-400 θα παραμείνουν υπό τουρκική διοίκηση.
Το Κατάρ, είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον να αγοράσει S-400, αλλά αρνήθηκε την ιδέα αυτή τη στιγμή, ενόψει της αμερικανικής απαγόρευσης.
Το Κατάρ είναι επίσης πρωτίστως σύμμαχος των ΗΠΑ. Η στρατιωτική βάση του Al-Udeid είναι η μεγαλύτερη της Αμερικής στην περιοχή.
Έχει φιλοξενήσει αεροσκάφη F-22, βομβαρδιστικά B-52 και αεροσκάφη F-16, αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αεροσκάφη F-35.
Αλλά ένας από τους περιφερειακούς αντιπάλους του Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), είναι στην αγορά των F-35 jet. Αυτή η πώληση δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει.
Ακόμα κι αν τα ΗΑΕ αγοράσουν αεροσκάφη F-35, αυτά θα ήταν πολύ μακριά.
Υπάρχουν άλλα εμπόδια σε μια τέτοια ανάπτυξη, καθώς τα ΗΑΕ και η Σαουδική Αραβία, ενδέχεται να αντιτίθενται στο να έχουν ισχυρούς πυραύλους στη γειτονιά τους.
Το ραντάρ S-400 με το εύρος των εξακόσιων χιλιομέτρων, μπορεί να παρακολουθεί ταυτόχρονα πολλούς στόχους.
Τα δύο κράτη, έχουν επικρίνει τόσο τη στενή υποστήριξη της Τουρκίας όσο και του Κατάρ, για τον εχθρό της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.
Για να τιμωρήσουν το Κατάρ, διατήρησαν μποϊκοτάζ στις πτήσεις και τις επιχειρήσεις του Κατάρ.
Ωστόσο, η Ουάσιγκτον μπορεί να διαμορφώσει μια συμφωνία, όπως έκανε με τους κυπριακούς πυραύλους S-300, που θα της δώσουν έμμεσο έλεγχο και πρόσβαση.
Μπορεί επίσης να διασφαλίσει ότι το σύστημα δεν αφήνει ποτέ το έδαφος του Κατάρ και, στο βαθμό που μια τέτοια συμφωνία επιφέρει βελτίωση στις σχέσεις Τουρκίας-Αμερικής, το σύστημα S-400 θα μπορούσε να μετατραπεί σε πονοκέφαλο για την Τεχεράνη.
Αυτό αντιπροσωπεύει μια διέξοδο για τον Ερντογάν.
Θα μπορούσε να ισχυριστεί, ότι δεν υποχώρησε στις απαιτήσεις των ΗΠΑ, να μην τα αναπτύξουν και βοηθά επίσης τους συμμάχους του στο Κατάρ, να αμυνθούν με ένα σύστημα πυραύλων που επίσης ήθελαν να αγοράσουν αλλά δεν μπορούσαν.
Αυτή η πρόταση, μπορεί να είναι πολύ φανταστική ή πιθανώς ακόμη και μη ρεαλιστική.
Παρ 'όλα αυτά, παρουσιάζεται εδώ ως παράδειγμα μη συμβατικής σκέψης που απαιτείται, για την επίλυση μιας αδύνατης κρίσης που μαστίζει την τουρκο-αμερικανική συμμαχία.
