Η προσέγγιση της Κύπρου με τις ΗΠΑ έχει τρομοκρατήσει θα μπορούσε να πει κανείς την Τουρκία και για αυτό οι αναλυτές στην γειτονική χώρα προσπαθούν να εξηγήσουν τι θα σημαίνει αυτό για την Άγκυρα.
Είναι χαρακτηριστικά τα όσα λέει σε ανάλυση που φιλοξενεί το TRT και υπογράφει ο Καθ. δρ. Soyalp Tamçelik, από το Τμήμα Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Hacı Bayram Veli της Άγκυρας.
Γράφει συγκεκριμένα: «Η ένταξη της ΡΔΝΚ στο ΝΑΤΟ θα αλλάξει συθέμελα την πορεία του Κυπριακού ζητήματος και την αρχιτεκτονική ασφαλείας της περιοχής. H προσχώρηση της ΡΔΝΚ, η οποία έχει στρατηγική σημασία στην Ανατολική Μεσόγειο, υπό την ομπρέλα ασφαλείας του ΝΑΤΟ θα φέρει μαζί της δύο βασικά προβλήματα. Το πρώτο είναι η ουδετεροποίηση της Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ) και το δεύτερο η απο-ασφαλειοποίηση της Τουρκίας.
Μετά την πρόταση του Προέδρου της ΤΔΒΚ, Ερσίν Τατάρ, για λύση των δύο κρατών, παρατηρήθηκε η επιθυμία της ΡΔΝΚ να κάνει τη λεγόμενη «Κυπριακή Δημοκρατία» μέλος του ΝΑΤΟ. Υπάρχουν τρεις βασικοί λόγοι γι’ αυτό. Πρώτον, η ΡΔΝΚ θέλει να εμποδίσει τις εξωτερικές πιέσεις μετά την πρόταση για λύση των δύο κρατών, να αναιρέσει την ισχύ των Συνθηκών Εγγύησης και Συμμαχίας και να ελαχιστοποιήσει τις αντιδράσεις που μπορεί να προέλθουν από τους Τούρκους με την ομπρέλα της συλλογικής ασφάλειας. Δεύτερος στόχος, είναι η δημιουργία μιας αρχιτεκτονικής ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο εις βάρος των τουρκικών θέσεων, ενώ τρίτος στόχος είναι η εκ βάθρων κατάργηση του συστήματος των εγγυήσεων στο νησί με την εξασφάλιση της εγγύησης του ΝΑΤΟ ή των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (ΗΠΑ) στη νέα λύση που θα βρεθεί. Κατά συνέπεια, η επιθυμία της ΡΔΝΚ να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ δεν είναι τυχαία και θεωρείται προϊόν ενός στρατηγικού νου.
Η σκοπιά του ΝΑΤΟ για την Κύπρο
Από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, η σκοπιά των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ για την Κύπρο έχει διαμορφωθεί εντός μιας συγκεκριμένης λογικής. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η σκέψη και των δύο παραγόντων ήταν να αποτρέψουν να περιέλθει η Κύπρος κάτω από σοβιετική επιρροή. Φάνηκε ότι το ΝΑΤΟ, το οποίο θεωρούσε ότι ο καλύτερος τρόπος για να αποτραπεί η διολίσθηση της Κύπρου στο ανατολικό μπλοκ ήταν η σύνδεση του νησιού με την Ελλάδα, δεν λάμβανε υπόψη τις επιθυμίες των Τουρκοκυπρίων και της Τουρκίας. Όταν οι Τούρκοι, οι οποίοι αντιστάθηκαν στις επιθέσεις των Ρωμιών, δεν αποδέχθηκαν αυτή την κατάσταση, το Κυπριακό εισήλθε σε νέα φάση και το ΝΑΤΟ πρότεινε διαμεσολάβηση το 1957 για την επίλυση του προβλήματος. Λιγό καιρό μετά την πρώτη προσπάθεια, το ΝΑΤΟ φάνηκε να υποστηρίζει τη λύση με το «Σχέδιο Σπάακ».
Στη συνέχεια, η Τουρκία, η Ελλάδακαι και η Μεγάλη Βρετανία, μέλη του ΝΑΤΟ, συναντήθηκαν στο Λονδίνο και στη Ζυρίχη και δημιουργήθηκε μια Κυπριακή Δημοκρατία με περιορισμένη κυριαρχία. Έτσι, αποτράπηκε η διολίσθηση του Νησιού στο κομμουνιστικό μπλοκ και το σύστημα προσαρτήθηκε στην εγγύηση των τριών κρατών μελών του ΝΑΤΟ.
Στο άρθρο 50, παράγραφος 1, εδάφιο α. του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, αναφερόταν ότι η νέα Δημοκρατία δεν μπορούσε να γίνει μέλος διεθνών συμμαχιών, «εξαιρουμένης της συμμετοχής της Δημοκρατίας σε διεθνείς οργανισμούς και συνθήκες συμμαχιών στις οποίες μετέχουν τόσο το Βασίλειο της Ελλάδας όσο και η Δημοκρατία της Τουρκίας». Έτσι, εμποδίστηκε η διολίσθηση της Κύπρου στο Ανατολικό Μπλοκ και το Νησί πέρασε στον έλεγχο του ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, όταν κατέρρευσε η εταιρική Δημοκρατία από τις επιθέσεις των Ρωμιοκυπρίων υπό την ηγεσία της τρομοκρατικής οργάνωσης ΕΟΚΑ, εμφανίστηκε ο κίνδυνος ενός ελληνοτουρκικού πολέμου και κλονισμού της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Το ΝΑΤΟ κατέβαλε μεγάλες προσπάθειες για να μην μετατραπεί η Κύπρος σε κρίση της Κούβας. Βάσει του σχεδίου που ετοίμασε ο στρατηγός Λάιμαν Λέμνιτσερ, το ΝΑΤΟ πρότεινε την αποστολή «Ειρηνευτικής Δύναμης του ΝΑΤΟ» 10.000 ανδρών στην Κύπρο και την παρουσία 1.200 Αμερικανών στρατιωτών στην εν λόγω δύναμη. Όταν απορρίφθηκε η πρόταση, στο νησί αναπτύχθηκε Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ). Όπως γίνεται αντιληπτό, η πολιτική του ΝΑΤΟ για την Κύπρο συνδέεται στενά με την προσπάθεια του να παραμείνει το Νησί, η Ανατολική Μεσόγειος και η Μέση Ανατολή υπό τον έλεγχο του Δυτικού Μπλοκ.
Η Κύπρος και το ΝΑΤΟ σήμερα
Σήμερα, σε ένα περιβάλλον που υπάρχουν κυρίαρχες βρετανικές βάσεις στο Νησί, η Γαλλία και οι ΗΠΑ έχουν λάβει δικαίωμα χρήσης ναυτικών και αεροπορικών βάσεων, έχει υπογραφεί η συμφωνία «Οδικός Χάρτης Διμερούς Αμυντικής Συνεργασίας» μεταξύ των ΗΠΑ και της ΡΔΝΚ, έχει αρθεί το εμπάργκο όπλων, Ρωμιοκύπριοι στρατιώτες εκπαιδεύονται στις ΗΠΑ, διεξάγονται εν μέρει ασκήσεις και η αεροπορική βάση Ανδρέας Παπανδρέου έχει παραχωρηθεί στις ΗΠΑ, μπορεί να ειπωθεί ότι η Κύπρος έχει υπαχθεί στην de facto επιρροή του ΝΑΤΟ χωρίς να είναι μέλος του.
Φαίνεται ότι το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ βλέπουν την Κύπρο σαν ένα «αβύθιστο πολεμικό πλοίο» και θεωρούν το Νησί ως τόπο διοικητικής μέριμνας, μυστικών πληροφοριών και ανθρωπιστικής βοήθειας στους πολέμους της Μέσης Ανατολής. Η ρωμαίικη αντιπολίτευση διαμαρτύρεται για τις κυρίαρχες βρετανικές βάσεις, τις οποίες χαρακτηρίζει ως «βάσεις του θανάτου», και τη χρήση των αεροσκαφών που απογειώνονται από αυτές τις βάσεις σε ένοπλες επιδρομές.
Η ένταξη της ΡΔΝΚ στο ΝΑΤΟ
Υπάρχουν πολλοί λόγοι πίσω από το σχέδιο της ΡΔΝΚ να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Πρώτον, η ένταξη της Ανατολικής Μεσογείου και των πέριξ στη σφαίρα κυριαρχίας του ΝΑΤΟ. Δεύτερον, οι ισορροπίες στη Μέση Ανατολή να συντονιστούν μέσω της Κύπρου. Η ένταξη της Ρωμιοκυπριακής Διοίκησης στο ΝΑΤΟ αποσκοπεί επίσης στην παροχή υποστήριξης στο Ισραήλ και στην υλοποίηση του σχεδίου της ασφαλειοποίησης της Εγγύς Ανατολής. Ένας άλλος στόχος επίσης είναι ο έλεγχος των πόρων υδρογονανθράκων που ανακαλύπτονται στην περιοχή και η αποδυνάμωση της περιφερειακής δύναμης της Τουρκίας και της ΕΕ. Ο έκτος στόχος είναι η επίλυση του άλυτου στην Κύπρο μέσω της αρχιτεκτονικής ασφάλειας του ΝΑΤΟ.
H αλήθεια που κρύβεται πίσω από την θέληση της ΡΔΝΚ να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ είναι η επιθυμία να επανενώσει το νησί και να ιδρύσει ένα νέο κράτος υπό την κυριαρχία των Ρωμιοκυπρίων. Έτσι, οι Ρωμιοί πιστεύουν ότι θα υπάρξει μια «ενωμένη και ενιαία Κύπρος», θα τερματιστεί η εγγύηση της Τουρκίας και θα εξασφαλιστεί η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από το Νησί. Με αυτή την μέθοδο, ο νέος εγγυητής της «Ενωμένης Κύπρου» θα είναι το ΝΑΤΟ ή οι ΗΠΑ.
Η μετατροπή της Κύπρου από νησί της ειρήνης σε νησί του πολέμου
Η Κύπρος, η οποία θα έπρεπε να είναι ένα νησί ειρήνης και ηρεμίας, έχει γίνει στόχος εχθρικών δυνάμεων με τις προσπάθειες του ΡΔΝΚ να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Τόσο που ο πρώην Γενικός Γραμματέας της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, προειδοποίησε την ΡΔΝΚ, η οποία υποστηρίζει τις επιθέσεις του Ισραήλ στην Παλαιστίνη και τον Λίβανο, ότι «η Κύπρος θα γίνει μέρος του πολέμου και θα αντιμετωπίσει αντίποινα». Με αυτές τις προσπάθειες, η ΡΔΝΚ έχει καταστήσει την Κύπρο στόχο των συγκρούσεων.
Εν ολίγοις, η ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ σημαίνει το τέλος της επιρροής της Τουρκίας στην Κύπρο και την Ανατολική Μεσόγειο και μία νέα απειλή περικύκλωσης της μέσω των εδαφών της Νότιας Ανατολίας. Ως εκ τούτου, οι προσπάθειες της Κύπρου να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ δεν συνάδουν με τα εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας και της ΤΔΒΚ, και η Τουρκία αναμένεται να ασκήσει βέτο στο ενδεχόμενο ένταξης της Κύπρου».
