Το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ σε προηγούμενο του άρθρο ανέλυσε εκ νέου αυτό που είχε αποκαλύψει πρόσφατα, δηλαδή πως χτίζει στο ναυάγιο του East Med ο Ερντογάν και ρίχνει δίχτυα για ισραηλινό αέριο στην ΕΕ μέσω Τουρκίας.
Σχετικά με τα σχέδια Ερντογάν για το Ισραήλ αναφέρεται σε άρθρο του ο Robert Ellis για το ανεξάρτητο πρακτορείο Ahval, ενώ πρέπει πρωτίστως να σταθούμε στην άποψη πως δύναται να προωθηθεί η λύση του Κυπριακού μέσω της διπλωματίας των αγωγών!
Ο Robert Ellis είναι αναλυτής της Τουρκίας και σχολιαστής τουρκικών θεμάτων στον δανικό και διεθνή Τύπο. Νωρίτερα ήταν σύμβουλος της Ομάδας Αξιολόγησης της Τουρκίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής της Vocal Europe στις Βρυξέλλες.
Συγκεκριμένα γράφει μεταξύ άλλων:
Η αλλαγή του παιχνιδιού ήταν η ανακάλυψη τεράστιων αποθεμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου στη λεκάνη του Λεβάντε το 2010. Η Κύπρος είχε ήδη οριοθετήσει την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της σύμφωνα με την αρχή της μέσης γραμμής και είχε συνάψει συμφωνίες με την Αίγυπτο, τον Λίβανο και το Ισραήλ. Η Τουρκία, ωστόσο, η οποία δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), επιμένει ότι η έκταση της υφαλοκρηπίδας και της ακτογραμμής της υπερισχύει αυτής της αρχής.
Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η Κύπρος έχει παραχωρήσει παραχωρήσεις σε ξένες εταιρείες για έρευνα υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της, έχει οδηγήσει σε συνεχείς συγκρούσεις με την Τουρκία. Μια απάντηση ήταν η τριμερής συνεργασία μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ, η οποία περιλαμβάνει και στρατιωτική διάσταση. Μια άλλη είναι το Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, που ιδρύθηκε στο Κάιρο το 2019 και στο οποίο συμμετέχουν η Αίγυπτος, το Ισραήλ, η Κύπρος, η Ελλάδα, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ιορδανία και η Παλαιστινιακή Αρχή. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ είναι παρατηρητές.
Την ίδια χρονιά το αμερικανικό Κογκρέσο ψήφισε τον νόμο για την ασφάλεια και την ενεργειακή εταιρική σχέση στην Ανατολική Μεσόγειο, για να υποστηρίξει την Ελλάδα ως πολύτιμο μέλος του ΝΑΤΟ, το Ισραήλ ως σταθερό σύμμαχο και την Κύπρο ως βασικό στρατηγικό εταίρο. Τον περασμένο Οκτώβριο, η Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας (MDCA) επικαιροποιήθηκε για να ενισχύσει τη συνεργασία τους στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας, η οποία είναι ήδη εκτεταμένη.
Υπήρξε ένα πισωγύρισμα. Πριν από δύο χρόνια, η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ συμφώνησαν να κατασκευάσουν έναν υποθαλάσσιο αγωγό 2.000 χιλιομέτρων προς την Ιταλία μέσω της Κρήτης και της ηπειρωτικής Ελλάδας, ο οποίος θα παρείχε στην Ευρώπη μια εναλλακτική πηγή φυσικού αερίου για να μειώσει την εξάρτηση από τη Ρωσία. Με κόστος περίπου 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η τεχνική πρόκληση ήταν τεράστια.
Τώρα, ένα non paper από το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών έβαλε τέλος στο έργο, επικαλούμενο περιβαλλοντικές ανησυχίες, την έλλειψη οικονομικής και εμπορικής βιωσιμότητας και την πηγή περιφερειακής έντασης. Το τελευταίο αναφέρεται στις αντιρρήσεις της Τουρκίας, οι οποίες περιλαμβάνουν τη συμφωνία της με την GNA (Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας) της Λιβύης για τη δημιουργία ΑΟΖ στη Μεσόγειο
Κατά συνέπεια, ο πρόεδρος Ερντογάν εκμεταλλεύτηκε την κατάσταση για να προσφέρει ενεργειακή συνεργασία με το Ισραήλ. Εξέδωσε πρόσκληση στον πρόεδρο Ισαάκ Χέρτσογκ και μάλιστα κήρυξε τον αντισημιτισμό ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Αλλά ούτε λέξη για το γεγονός ότι η Χαμάς έχει εγκαταστήσει την έδρα της στην Κωνσταντινούπολη.
Σε πρόσφατο διαδικτυακό σεμινάριο που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Στρατηγικής και Ασφάλειας της Ιερουσαλήμ, ο αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου, δρ Eran Lehrman, δήλωσε ότι ο Ερντογάν έχει αποθρασυνθεί σε κάποιο βαθμό από έναν συνδυασμό παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της τουρκικής οικονομίας. Ωστόσο, όταν πρόκειται να βασιστούμε στην Τουρκία ως ενεργειακό κόμβο ή ως αγωγό για την εξαγωγή ισραηλινού, αιγυπτιακού και κυπριακού φυσικού αερίου, πολύ γρήγορα ερχόμαστε αντιμέτωποι με το κυπριακό ζήτημα.
Αν δεν υπάρξει λύση, υπάρχουν γεωπολιτικές και φυσικές δυσκολίες που μπορούν να ξεπεραστούν μόνο μέσω της Κύπρου, γεγονός που καταρρίπτει αμέσως την ιδέα ενός ισραηλινοτουρκικού αγωγού. Εν ολίγοις, καταλήγει ο Δρ Lehrman: "Θα πρέπει να είμαστε πολύ, πολύ επιφυλακτικοί απέναντι στις τουρκικές σειρήνες".
Παρ' όλα αυτά, ένας αγωγός μέσω της Κύπρου προς την Τουρκία και από εκεί προς την Ελλάδα και την Ιταλία είναι η προφανής λύση. Το μεγαλύτερο εμπόδιο είναι ένας πεισματάρης Τούρκος πρόεδρος. Αλλά, όπως έχει επισημάνει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν, το συνολικό μέρισμα ειρήνης θα ήταν τεράστιο.