Το Κυπριακό φαίνεται ότι έχει μπεί σε μια νέα φάση προσπάθειας εξεύρεσης λύσης του, μετά την σχετικά πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου της Χριστοδουλίδη στην Γερμανία και τις συζητήσεις που είχε με τον Καγκελάριο Σόλτς, για την ανάληψη πρωτοβουλίας της ΕΕ για επίλυσή του, με το όνομα της Μέρκελ να ακούγεται για τον ρόλο του διαμεσολαβητή.
Εντούτοις ο Ερντογάν και ο Τούρκος ΥΠΕΞ Φιντάν, σε πρόσφατες δηλώσεις τους εμφανίζονται ανυποχώρητοι στη θέση τους για επίλυση του Κυπριακού, που είναι η ύπαρξη δύο (2) κρατών στην Κύπρο και όχι ενός κράτους στη βάση μιας διζωνικής-δικοινοτικής Ομοσπονδίας, σύμφωνα με το σύνολο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΣΑ) μέχρι τώρα.
Ποια Διεθνή ζητήματα επηρεάζουν το Κυπριακό
Ωστόσο πολλά είναι τα θέματα που επηρεάζουν και θα επηρεάσουν τις εξελίξεις στο Κυπριακό, με σημαντικότερες κατά την εκτίμησή μας τις ακόλουθες:
Οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, η αγορά ή όχι από την Άγκυρα των 40 Αμερικανικών μαχητικών F-16 BLOCK-70, η έγκριση ή όχι από την τουρκική βουλή το Φθινόπωρο της αποδοχής ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, η οικονομική ενίσχυση της Τουρκίας από το ΔΝΤ με παρέμβαση των ΗΠΑ, οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις, η δημιουργία ή όχι νέων βάσεων των ΗΠΑ σε νησί ή νησιά του Αιγαίου και σε ποια, η ενεργειακή διασύνδεση της Κύπρου με άλλες χώρες της Μ. Ανατολής και στη συνέχεια με την Ελλάδα, η περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεων ΗΠΑ-Κύπρου, Ισραήλ-Κύπρου και Αιγύπτου-Κύπρου.
Οι σχέσεις ΗΠΑ-Κύπρου
Οι σχέσεις των δύο χωρών βαίνουν από το καλό στο καλύτερο, με την Κύπρο να αγορεύεται σε στρατηγικής σημασίας εταίρος και σύμμαχος των ΗΠΑ-Ισραήλ στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου, προσδίδοντας αφενός στο Τέλ Αβίβ το στρατηγικό βάθος που χρειάζεται λόγω του περιορισμένου της έκτασης και του ανάγλυφου της επικράτειας του Ισραήλ,το οποίο περιστοιχίζεταια πό Χμάς-Χεζμπολάχ και Συρία όπου εδρεύουν δυνάμεις του Ιράν, αφετέρου αποτελώντας γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ Σούδας-Ισραήλ, αλλά και το "μάτι" των ΗΠΑ στην Μ.Ανατολή.
"Ο Αμερικανός Γερουσιαστής και Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας, Ρόμπερτ Μενέντεζ, αναμένεται να επισκεφθεί την Κύπρο για να μιλήσει στη διάσκεψη για την Κυπριακή Διασπορά που θα πραγματοποιηθεί στη Λευκωσία," αναφέρει μεταξύ άλλων Διεθνές ΜΜΕ το οποίο επισημαίνει:
«Γεγονός ορόσημο» χαρακτήρισε η επικεφαλής της υπηρεσίας Κύπριων ομογενών και παλιννοστούντων, Θάλεια Πολυδώρου, την παρουσία του Αμερικανού γερουσιαστή, γνωστού για τη συμπαθητική του στάση απέναντι στις θέσεις της Λευκωσίας και της Αθήνας.
Ο Μενέντεζ, ο οποίος στο παρελθόν είχε αναφερθεί ως σύμμαχος της Κύπρου και της Ελλάδας, τίμησε την πρόσφατη 49η επέτειο της εισβολής και κατοχής της Τουρκίας στο νησί στις 20 Ιουλίου 1974 με τις ακόλουθες δηλώσεις:
«Σαράντα εννέα χρόνια από την εισβολή της Τουρκίας στην Κυπριακή Δημοκρατία, η συνεχιζόμενη κατοχή του βορρά της Δημοκρατίας παραμένει προσβολή για το διεθνές δίκαιο, τα αμέτρητα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και τον κυπριακό λαό. Η επίθεση της Τουρκίας ανάγκασε χιλιάδες ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και πολλοί εξακολουθούν να αγνοούνται μέχρι σήμερα.
«Καταδικάζω απερίφραστα τη συνεχιζόμενη επιθετική και ανταγωνιστική συμπεριφορά της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένων των προκλητικών ενεργειών στα Βαρώσια. Ο Πρόεδρος Ερντογάν πρέπει να αποσύρει αμέσως τα περισσότερα από 40.000 στρατεύματα από το έδαφος της Δημοκρατίας και να επιτρέψει την επανένωση της Κύπρου.
«Επαναβεβαιώνω τη δέσμευσή μου για την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και το ενιαίο κράτος της Κύπρου που βασίζεται σε μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, καθώς και την άμυνά της και θα συνεχίσω να επιδιώκω τη νομοθεσία για την προώθηση των στρατιωτικών μας δεσμών. Το Κογκρέσο κατέστησε σαφές ότι μέσω του Νόμου για την Ασφάλεια και την Ενεργειακή Συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κύπρος παραμένουν ισχυροί φίλοι και εταίροι».
Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας από τις 22 έως τις 25 Αυγούστου, όπου ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης θα απευθύνει χαιρετισμό στην τελετή έναρξης. Ο Μενέντεζ θα μιλήσει στην Κυπριακή Διασπορά την Πέμπτη 24 Αυγούστου."
Η σημασία των ηλεκτρικών διασυνδέσεων
Οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στις συλλογικές μας προσπάθειες για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας, σύμφωνα με τον Ανδρέα Πουλίκκα, Πρόεδρο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ).
Ο Πουλίκκας εξήγησε ότι σκιαγραφήθηκε το ιστορικό πλαίσιο της βιομηχανίας ηλεκτρικής ενέργειας, τονίζοντας πώς αρχικά οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας λειτουργούσαν σε μεμονωμένα συστήματα, τα οποία έθεταν σημαντικές προκλήσεις κατά τη διάρκεια κρίσεων. Με την πάροδο του χρόνου, ωστόσο, η δημιουργία ηλεκτρικών διασυνδέσεων μεταξύ γειτονικών συστημάτων έγινε καθοριστική για την ενίσχυση της αξιοπιστίας.
«Σήμερα, οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις περιλαμβάνουν καλώδια ρεύματος υψηλής τάσης που επιτρέπουν τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των χωρών», είπε ο Πουλίκκας.
«Αυτές οι διασυνδέσεις διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην αποτελεσματική και αξιόπιστη λειτουργία των σύγχρονων συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας, διευκολύνοντας την ανταλλαγή ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ πολλαπλών διασυνδεδεμένων συστημάτων», πρόσθεσε. Αυτό, με τη σειρά του, επιτρέπει την κοινή χρήση των πόρων, όπως η εγκατεστημένη ισχύς και η υποδομή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ επιτρέπει επίσης τις ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των εθνών, προς όφελος της αγοράς .
Ο πρόεδρος της ΡΑΕΚ σημείωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για ηλεκτρικές διασυνδέσεις, όχι μόνο εντός των κρατών μελών της ΕΕ αλλά και στην ευρύτερη περιοχή.
Αυτές οι διασυνδέσεις αναγνωρίζονται ως η ιδανική τεχνολογία για την υποστήριξη της ενεργειακής μετάβασης, ενσωματώνοντας ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και συστήματα αποθήκευσης ενέργειας.
Πρωταρχικός στόχος τους, εξήγησε, είναι να ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια και αξιοπιστία επιτρέποντας την εισαγωγή ή ανταλλαγή ηλεκτρικής ενέργειας από γειτονικά συστήματα. Επιπλέον, οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για μια ενοποιημένη αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και για τη διευκόλυνση της ενσωμάτωσης σημαντικών ποσοτήτων ανανεώσιμης ενέργειας σε ολόκληρη την ΕΕ.
Αντιμετωπίζοντας τις λανθασμένες αντιλήψεις σχετικά με τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις και τον ρόλο τους στην ενεργειακή μετάβαση, ο Πουλίκκας δήλωσε ότι «η αλήθεια είναι ότι οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις παίζουν ζωτικό ρόλο στην επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας».
Τόνισε τα μοναδικά πλεονεκτήματα που προσφέρουν, λειτουργώντας ως γέφυρα μεταξύ της αξιόπιστης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βάση τα ορυκτά καύσιμα και των ανανεώσιμων πηγών.
«Οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις επιτρέπουν την εισαγωγή καθαρής, ανανεώσιμης ενέργειας όταν χρειάζεται, διασφαλίζοντας σταθερό και αξιόπιστο ενεργειακό εφοδιασμό κατά τη μετάβαση σε ένα ενεργειακό σύστημα που κυριαρχείται από ανανεώσιμες πηγές, μαζί με συστήματα αποθήκευσης ενέργειας», δήλωσε. Επιπλέον, ο Πουλίκκας τόνισε ότι οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις συμβάλλουν στη μείωση του συνολικού ενεργειακού κόστους. Παρέχοντας πρόσβαση σε φθηνότερη ηλεκτρική ενέργεια μεταξύ των κρατών μελών και των γειτονικών χωρών, οι καταναλωτές μπορούν να επωφεληθούν από τις μειωμένες τιμές.
«Αυτές οι διασυνδέσεις επιτρέπουν στην ΕΕ να αξιοποιήσει στο έπακρο το δυναμικό της πράσινης ενέργειας, βελτιστοποιώντας τη χρήση και τη διαχείριση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», δήλωσε.
Προσβλέποντας στο μέλλον, η ολοκλήρωση ενός έξυπνου υπερδικτύου που θα συνδέει την Ευρώπη με χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής αναμένεται να υποστηρίξει την εγκατάσταση μεγάλης κλίμακας συστημάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε περιοχές με υψηλό δυναμικό.
«Αυτή η σημαντική εξέλιξη ευθυγραμμίζεται με τον μακροπρόθεσμο στόχο της ΕΕ για επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050», δήλωσε ο πρόεδρος της ΡΑΕΚ. «Το μελλοντικό δίκτυο θα υποστηρίξει τη δημιουργία αιολικών πάρκων στη Βόρεια Θάλασσα και τη Δυτική Ευρώπη, καθώς και ηλιακά συστήματα, με χρήση φωτοβολταϊκών και ηλιακών θερμικών τεχνολογιών, στη Νότια Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή», πρόσθεσε.
Επιπλέον, εξήγησε ότι με μια τέτοια γεωγραφική κατανομή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη χρήση συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας, η ΕΕ οραματίζεται ένα μέλλον που τροφοδοτείται αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μειώνοντας δραστικά την εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα και κατά συνέπεια μειώνοντας τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Επιπλέον, ο Πουλλίκκας προέτρεψε την Κύπρο να γίνει μέρος αυτού του έξυπνου υπερδικτύου, τονίζοντας ότι αυτή τη στιγμή είναι το μόνο κράτος μέλος της ΕΕ που δεν διασυνδέεται με την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ. «Το να γίνουμε μέρος αυτού του φιλόδοξου έργου θα τοποθετήσουμε την Κύπρο στην πρώτη γραμμή της ενεργειακής μετάβασης, προωθώντας την ενεργειακή ασφάλεια, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και τις οικονομικά αποδοτικές λύσεις ηλεκτρικής ενέργειας για τους πολίτες της», κατέληξε.
Συμπέρασμα
Από τα παραπάνω διαφαίνεται η αταλάντευτη στήριξη του Προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Αμερικανικής Γερουσίας κ Μενέντεζ, για μια δίκαιη λύση στην Κύπρο με επανένωση του νησιού, χωρίς τα τουρκικά κατοχικά στρατεύματα σε αυτό.
Επίσης διαπιστώνεται η δυναμική ηλεκτρικής-ενεργειακής διασύνδεσης της Κύπρου με χώρες της Μ. Ανατολής (Ισραήλ-EURASIA INTERCONNECTOR) που διατρέχει την όδευση Ισραήλ-Κύπρος-Κρήτη αλλά και με χώρες της Βορείου Αφρικής (Αίγυπτος) με την οποία διατηρεί πολύ καλές σχέσεις.
Ο χάρτης όδευσης του ηλεκτρικού καλωδίου διασύνδεσης Κύπρου-Κρήτης θεμελιώνει την οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου που συνορεύουν μεταξύ τους σύμφωνα με το Δίκαιο της θάλασσας και τον χάρτη του Πανεπιστημίου της Σεβίλλης, ενώ νοτιότερα υφίσταται το όριο της μερικής οριοθέτησης της ΑΟΖ Ελλάδας-Αιγύπτου και βορειότερα η αυθαίρετη τουρκική οριοθέτηση της περιοχής έρευνας-διάσωσης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το πως οι δύο (2) πρώτοι χάρτες θα διασυνδεθούν μεταξύ τους ή θα διασυνδεθεί κατόπιν πιέσεων σε Ελλάδα και Κύπρο και ο τρίτος αυθαίρετος τουρκικός χάρτης μαζί τους, για να οριοθετηθεί η Ελληνική ΑΟΖ με την Τουρκική νοτίως του Καστελορίζου και η Τουρκική με την Κυπριακή ΑΟΖ μένει να το δούμε στη συνέχεια.
