Οι φονικοί σεισμοί στην Τουρκία είχαν ως αποτέλεσμα την πρόκληση μιας τεράστιας ανθρωπιστικής και οικονομικής καταστροφής για την χώρα.
Ο Ερντογάν καλείται να διαχειριστεί εν μέσω προεκλογικής περιόδου μείζονα εσωτερικά προβλήματα, όπως περισυλλογής νεκρών, διάσωση επιζώντων κάτω από τα ερείπια, περίθαλψης τραυματιών, αποκομιδής μπάζων, επαύξηση της υγειονομικής φροντίδας στις πληγείσες περιοχές υπό τον φόβο επιδημιών, ανακατασκευή οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου στις 10 σεισμόπληκτες επαρχίες, στέγαση των πληγέντων σε νέα κτίρια τα οποία θα χτιστούν με κανόνες αντισεισμικής προστασίας, διώξεων κατά εργολάβων που έχτισαν χάρτινα παλάτια που έπεσαν σαν τραπουλόχαρτα, κύμα εσωτερικής μετανάστευσης από τους σεισμόπληκτους, αλλά και φυγή κάποιων στο εξωτερικό, αύξηση της ανεργίας, περαιτέρω ζημιά στην ήδη κακή Εθνική οικονομία και κυρίως την καταρράκωση του ηθικού του τουρκικού λαού και την αποδοκιμασία του έναντι του κρατικού μηχανισμού.
Φυσικό είναι ότι η προσοχή της κυβέρνησης Ερντογάν και του Τούρκου Προέδρου, θα εστιαστεί στην αποκατάσταση όσο το δυνατόν περισσοτέρων από τα παραπάνω εσωτερικά προβλήματα, διασυνδέοντας τα με τις εκλογές.
Συνεπώς σε θέματα εξωτερικής πολιτικής μέχρι τουλάχιστον τις εκλογές, η Τουρκία δεν αναμένουμε να παρουσιάσει την άκρατη επιθετικότητα την οποία εμφάνιζε πριν τους σεισμούς, χωρίς ωστόσο να διαφοροποιήσει τις πάγιες Στρατηγικές θέσεις της για πολύ σοβαρά ζητήματα, όπως το Κυπριακό και την στάση της στην Κύπρο.
Σχέσεις Τουρκίας-Κύπρου
Στην Κύπρο ο Χριστοδουλίδης, κέρδισε τις εκλογές με 51,92% των ψήφων έναντι 48,09% του Μαυρογιάννη και έγινε ο όγδοος ηγέτης της ελληνοκυπριακής διοίκησης, μετέδωσε το Τουρκικό Πρακτορείο Ειδήσεων-Κύπρος (TAK).
Ο Χριστοδουλίδης ήταν υπουργός Εξωτερικών από το 2018 έως το 2022 και διετέλεσε κυβερνητικός εκπρόσωπος από το 2014 έως το 2018.
Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι η εξωτερική πολιτική της Κύπρου στο Κυπριακό, στην βάση ενός κράτους στα πλαίσια μιας διζωνικής-δικοινοτικής Ομοσπονδίας, δεν μεταβαλλεται, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με την τουρκική εξωτερική πολιτική των 2 κρατών στην Κύπρο.
Την πολιτική αυτή στο ζήτημα της Κύπρου, αναμένουμε να υπερασπιστεί ο Ερντογάν μέχρι τις εκλογές και μετά από αυτές εφόσον επανεκλεγεί, ή η όποια νέα τουρκική κυβέρνηση προκύψει μετά από αυτές και συνεπώς δεν αναμένουμε καμία απολύτως διαφοροποίηση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής για το θέμα.
Η "κινητικότητα" του νέου Κύπριου Προέδρου
«Ο Ελληνοκύπριος Πρόεδρος έτοιμος να συναντήσει τον Τουρκοκύπριο ομόλογό του», είναι ο τίτλος άρθρου Τουρκικού ΜΜΕ, του οποίου τα σημαντικότερα σημεία είναι τα ακόλουθα:
"Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της ελληνοκυπριακής διοίκησης, είναι έτοιμος να συναντηθεί με τον ομόλογό του της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ), ανακοίνωσε το γραφείο του τη Δευτέρα, μία ημέρα μετά την εκλογή του.
Ο Χριστοδουλίδης πέτυχε τη νίκη σε μια σκληρή μάχη την Κυριακή. Θα εκπροσωπήσει την ελληνοκυπριακή κοινότητα εάν υπάρξει επανέναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών στο εθνικά διχασμένο νησί.
Ο Τουρκοκύπριος πρόεδρος Ερσίν Τατάρ τηλεφώνησε στον Χριστοδουλίδη για να τον συγχαρεί, δήλωσε εκπρόσωπος του γραφείου του Χριστοδουλίδη.
«O Χριστοδουλίδης είπε ότι θα ήταν έτοιμος να συναντηθεί, ακόμη και πριν από την 1η Μαρτίου, και θα το επαναλάβει μέσω του ΟΗΕ», είπε ο εκπρόσωπος, αναφερόμενος στην ημερομηνία που ο Χριστοδουλίδης θα αναλάβει επίσημα την προεδρία του.
Ο εκλεγμένος πρόεδρος μετέφερε επίσης στον Τατάρ τα θερμά του συλλυπητήρια για τους θανάτους Τουρκοκυπρίων στον τεράστιο σεισμό που έπληξε την Τουρκία και τη Συρία στις 6 Φεβρουαρίου.
Ο Χριστοδουλίδης, πρώην υπουργός Εξωτερικών, είπε ότι η επανέναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών που έχουν σταματήσει πλέον είναι προτεραιότητά του.
Τα μέρη που τον υποστηρίζουν συνήθως ακολουθούν σκληρή γραμμή στις συνομιλίες επανένωσης και δύο από τους υποστηρικτές του απορρίπτουν τη βάση των Ηνωμένων Εθνών για τις συνομιλίες, η οποία ενώνει την Κύπρο κάτω από μια χαλαρή ομοσπονδιακή ομπρέλα.
Το νησί έχει βυθιστεί σε μια διαμάχη δεκαετιών μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων παρά μια σειρά διπλωματικών προσπαθειών από τον ΟΗΕ για την επίτευξη συνολικής διευθέτησης.
Οι εθνοτικές επιθέσεις που ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του 1960 ανάγκασαν τους Τουρκοκύπριους να αποσυρθούν σε θύλακες για την ασφάλειά τους.
Το 1974, ένα ελληνοκυπριακό πραξικόπημα με στόχο την προσάρτηση της Ελλάδας οδήγησε στη στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας ως εγγυήτρια δύναμη για την προστασία των Τουρκοκυπρίων από διώξεις και βία. Ως αποτέλεσμα, η ΤΔΒΚ ιδρύθηκε το 1983.
Συνεχόμενη ειρηνευτικές διαδικασίες έχουν λάβει χώρα τα τελευταία χρόνια, συμπεριλαμβανομένης μιας αποτυχημένης πρωτοβουλίας του 2017 στην Ελβετία υπό την αιγίδα των εγγυήτριων χωρών Τουρκία, Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο.
Η ελληνοκυπριακή διοίκηση εισήλθε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004, την ίδια χρονιά οι Ελληνοκύπριοι ψήφισαν ενάντια στο Σχέδιο Ανάν του ΟΗΕ για τον τερματισμό της μακροχρόνιας διαμάχης.
Σήμερα, η Τουρκική Κύπρος υποστηρίζει μια λύση που βασίζεται στην ισότιμη κυριαρχία των δύο κρατών στο νησί. Από την άλλη, η ελληνική πλευρά θέλει μια ομοσπονδιακή λύση που θα βασίζεται στην ηγεμονία των Ελλήνων."
Τι αναμένεται στην συνέχεια
Εκτίμησή μας είναι ότι οι σεισμοί θα έχουν ως αποτέλεσμα μια περίοδο ύφεσης στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις και στις σχέσεις Τουρκίας-Κύπρου, αλλά όχι εγκατάλειψης από τους Τούρκους των βλέψεων και διεκδικήσεων τους στο Αιγαίο την Κύπρο και την ΝΑ Μεσόγειο
Αυτές υπάρχουν και θα υπάρχουν.
Με την πιθανότητα αναβολής των τουρκικών εκλογών της 14ης Μαίου, να μετουσιώνεται σχεδόν σε βεβαιότητα, μετά τις δηλώσεις του ηγετικού στελέχους του κόμματος ΑΚΡ και πρώην Αντιπροέδρου της κυβέρνησης Αρίντς, περί τροποποίησης του Τουρκικού Συντάγματος, εκτίμησή μας είναι πως η Τουρκία δεν θα τροποποιήσει ούτε χιλιοστό την θέση της για την Κύπρο και το Κυπριακό.
Ωστόσο ΗΠΑ-ΕΕ ενδεχομένως να πιέσουν για λύση, έχοντας ως πρόταση την Ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας και την ένταξή της στην ΕΕ και της Κύπρου στο ΝΑΤΟ, γεγονός που αν ευοδωθεί, πράγμα δύσκολο ιδιαίτερα αν ο Ερντογάν επικρατήσει στις εκλογές, θα αποτελέσει την απαρχή επίλυσης του Κυπριακού.
Η παραπάνω ενδεχόμενη πίεση θα ασκηθεί εφόσον υπάρχουν 2 προαπαιτούμενα που είναι, η διεξαγωγή των τουρκικών εκλογών και η ήττα του Ερντογάν.
Σε όποια των περιπτώσεων, νωρίτερα από τις τουρκικές εκλογές, οι τυχόν συνομιλίες εάν και εφόσον διεξαχθούν για το Κυπριακό μεταξύ του νέου Προέδρου της Κύπρου και του τουρκοκύπριου Τατάρ, εκτιμούμε ότι "ουδέν νεώτερο θα αποφέρουν".