Οι εξελίξεις στην Συρία, με την αποδοχή του Άσαντ από τις Αραβικές χώρες και την επανένταξη της χώρας του στον "Αραβικό Σύνδεσμο", σε συγκερασμό με τις προεκλογικές εξαγγελίες από Ερντογάν και Κιλιτσντάρογλου, για επαναπατρισμό εκατομμυρίων Σύριων μεταναστών που διαβιούν στην Τουρκία πίσω στη χώρα τους, αναμένουμε να έχει ως αποτέλεσμα τους προσεχείς μήνες Ελλάδα και ΕΕ να έρθουν αντιμέτωπες με ένα νέο μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα.
Κοινώς τα σύνορά μας στον Έβρο και τα θαλάσσια σύνορα και τα νησιά μας στο Αιγαίο, αναμένουμε να δοκιμαστούν πολύ σκληρά εκ νέου, από την νέα μεταναστευτική βόμβα που θα μας χτυπήσει, προερχόμενη από την γειτονική Τουρκία.
Η αποδοχή Άσαντ από τις Αραβικές χώρες και οι τουρκικές εκλογές επαναφέρουν το προσφυγικό στο προσκήνιο
Σε συναφές με τα παραπάνω, άρθρο λίαν έγκριτο Διεθνές ΜΜΕ με τίτλο "Η επιστροφή του Άσαντ, και οι τουρκικές εκλογές αναβιώνουν το προσφυγικό ζήτημα στην Ευρώπη", επισημαίνει μεταξύ άλλων τα ακόλουθα. κύρια σημεία κατά την εκτίμησή μας.
"Εδώ και μήνες, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο Τούρκος υποψήφιος για την προεδρία που ελπίζει αυτή την Κυριακή να ανατρέψει επιτέλους τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έχει ορκιστεί να στείλει στο σπίτι τους εκατομμύρια Σύριους.
«Το ανακοινώνω εδώ», είπε την εβδομάδα μετά τις πρώτες εκλογές, «Μόλις έρθω στην εξουσία, θα στείλω 10 εκατομμύρια πρόσφυγες στα σπίτια τους.
Ακόμη και ενώ έβγαζε αυτή την ομιλία, στη Δαμασκό, ο Μπασάρ αλ Άσαντ ετοιμαζόταν να πετάξει στο Ριάντ, όπου η Συρία έγινε ξανά δεκτή στον Αραβικό Σύνδεσμο, ένδειξη επικείμενης ομαλοποίησης.
Η ΕΕ ανησυχεί
Για την Ευρώπη, η επιστροφή του Άσαντ στη Μέση Ανατολή έχει πολλαπλές πτυχές. Αλλά ίσως το πιο ανησυχητικό είναι πώς άνοιξε ξανά το ζήτημα των Σύριων προσφύγων. Σε συνδυασμό με την αυξημένη αντιμεταναστευτική ρητορική καθώς οι τουρκικές εκλογές πλησίαζαν στο τέλος τους, αυτές οι δύο ημέρες του Μαΐου άνοιξαν ξανά αυτό που πολλοί στην Ευρώπη ήλπιζαν ότι θα ήταν ένα μόνιμα παγωμένο ζήτημα.
Η επιστροφή του Άσαντ και η αρχή μιας πορείας προς την εξομάλυνση δεν σημαίνει ότι το προσφυγικό ζήτημα θα ξαναμπεί αμέσως στο τραπέζι.
Όμως, μέρος του λόγου που οι αραβικές χώρες, ιδιαίτερα η Ιορδανία και ο Λίβανος, ενδιαφέρθηκαν να διερευνήσουν την εξομάλυνση των σχέσεών τους με την Συρία του Άσαντ, ήταν ότι οι χώρες τους πιέζονται κάτω από το βάρος τόσων πολλών προσφύγων.
Η ελπίδα στις πρωτεύουσες της Μέσης Ανατολής είναι ότι ο Άσαντ μπορεί να φέρει μια λύση που θα επέτρεπε σε ορισμένους Σύριους να επιστρέψουν στα σπίτια τους, ελαφρύνοντας έτσι το βάρος. Από την Ευρώπη, όμως, σημαίνει ότι η εργαλειοποίηση των προσφύγων είναι για άλλη μια φορά, μια επιλογή.
Οι πρόσφυγες εξαναγκάστηκαν να έρθουν στην Τουρκία
Σίγουρα έτσι βλέπει ο Κιλιτσντάρογλου τους Σύριους εντός των συνόρων της Τουρκίας. Ο αριθμός που ανέφερε ήταν ίσως υπερβολικός , αφού ο επίσημος αριθμός Σύριων προσφύγων που είναι εγγεγραμμένοι στη χώρα είναι 3,6 εκατομμύρια, αν και είναι πιθανό να υπάρχουν πολλές χιλιάδες ακόμη μη εγγεγραμμένοι.
Αλλά αυτό που έκανε η υποψηφιότητά του ήταν να επαναφέρει το θέμα των Σύριων προσφύγων στο επίκεντρο της πολιτικής συζήτησης. Είπε ότι θα ομαλοποιήσει τις σχέσεις με τον Άσαντ και θα υπογράψει αμέσως μια συμφωνία που θα έστελνε πίσω εκατομμύρια Σύριους.
Και αυτή η επιστροφή δεν θα ήταν εθελοντική, με τον τρόπο που πρότεινε ο Ερντογάν. Θα ήταν μια αναγκαστική απέλαση, μέσα σε δύο χρόνια, κάτι που είναι παράνομο σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Πιο ανησυχητικό, ωστόσο, για τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είναι η πρότασή του, ότι θα απαιτούσε περαιτέρω κονδύλια από την ΕΕ για να πληρώσει για την επιστροφή των Σύριων.
Η στάση του Ερντογάν
Ο Ερντογάν ενδεχομένως να σκεφθεί ότι η συμφωνία του 2016 με τις Βρυξέλλες, η οποία έδωσε στην Άγκυρα 6 δισεκατομμύρια ευρώ σε αντάλλαγμα για να σταματήσει τους μετανάστες να περνούν από το έδαφός της στην ΕΕ, θα μπορούσε να τύχει επαναδιαπραγμάτευσης.
Ωστόσο ούτε η επαναδιαπραγμάτευση της παραπάνω συμφωνίας ούτε η εργαλειοποίηση του προσφυγικού θα γίνουν εν μία νυκτί.
Αυτό όμως που έκανε η επιστροφή του Άσαντ και οι τουρκικές εκλογές είναι να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για νέες εξελίξεις και οι άνθρωποι που βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση δεν περιμένουν να τους ξεπεράσουν τα γεγονότα.
Για τους Τούρκους πολιτικούς ακόμη και το να μιλούν για τη βίαιη απέλαση προσφύγων ή την επιστροφή του Άσαντ προμηνύοντας μεγαλύτερη πίεση για τους Σύριους πρόσφυγες στον Λίβανο, δημιουργεί ένα συλλογικό εχθρικό περιβάλλον.
Και εδώ πρέπει να ανησυχεί περισσότερο η Ευρώπη, επειδή αυτοί οι πρόσφυγες που απωθήθηκαν στην Μέση Ανατολή δεν θα επιστρέψουν όλοι στη Συρία.
Σίγουρα κάποιοι θα το κάνουν. Αλλά 6 εκατομμύρια Σύριοι δεν έχουν περάσει χρόνια εκτοπισμένοι από επιλογή, αφού φοβούνται τι μπορεί να τους περιμένει στη Συρία και αναπόφευκτα θα κάνουν ότι είναι δυνατό για να αποφύγουν αυτή τη μοίρα. Που σημαίνει μόνο ένα πράγμα, φυγή στην Ευρώπη.
