Σε κορυφαίο επίπεδο συνεχίστηκαν τις τελευταίες ημέρες οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου ώστε να υπάρξει οριστική συμφωνία στο “παρά πέντε” σχετικά με την υλοποίηση της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, δηλαδή το έργο Great Sea Interconnector.
Προηγήθηκε την περασμένη εβδομάδα το τελεσίγραφο του αναδόχου Nexans που δίνει προθεσμία μέχρι σήμερα, Δευτέρα, ώστε να τα βρουν οι δύο κυβερνήσεις και οι ρυθμιστικές αρχές προκειμένου να προχωρήσει με την κατασκευή, διαφορετικά το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης σταματάει. Σε μια τέτοια περίπτωση εγείρονται ζητήματα επιστροφής χρηματοδοτήσεων, πιθανώς και διαιτησίας, που θα απασχολήσουν επί μακρόν όλους τους εμπλεκόμενους.
Η κυπριακή αρχή ενέργειας ΡΑΕΚ έχει θέσει ως γνωστόν θέματα που έχουν να κάνουν με το ποιος θα πληρώσει τα σπασμένα σε περίπτωση γεωπολιτικού κινδύνου, δηλαδή στην πράξη αν το έργο παρεμποδιστεί από την Τουρκία ή αν συμβεί κάποια άλλη κατάσταση ανωτέρας βίας. Εκ πρώτης όψεως, οι αιτιάσεις της ΡΑΕΚ έχουν νόημα, ιδίως σε μια εποχή κατά την οποία ενεργειακές υποδομές ανά την Ευρώπη δέχονται επιθέσεις και σαμποτάζ (βλέπε Nord Stream).
Εντούτοις, αρκετοί θεωρούν πως από πίσω κρύβονται επιχειρηματικά συμφέροντα του κυπριακού ενεργειακού τομέα που θα πληγούν σε περίπτωση που υλοποιηθεί η διασύνδεση.
Προκειμένου να γεφυρωθεί η διαφορά, οι πληροφορίες λένε ότι έγιναν τα τελευταία 24ωρα συνεννοήσεις ακόμα και μεταξύ του Έλληνα πρωθυπουργού και του Κύπριου προέδρου. Ταυτόχρονα, αναζητήθηκε ένας μηχανισμός με τη συμμετοχή της Ε.Ε. προκειμένου να επιβαρυνθούν λιγότερο οι Κύπριοι καταναλωτές.
Σήμερα είναι η ημέρα που θα πρέπει να ανακοινωθεί η όποια συμφωνία, πράγμα ιδιαίτερα σημαντικό για τον ΑΔΜΗΕ που έχει αναλάβει το έργο. Ο ελληνικός διαχειριστής έχει φέρει εις πέρας ήδη σειρά διασυνδέσεων στα ελληνικά νησιά και θέλει να δείξει ότι είναι σε θέση να υλοποιήσει και ένα μεγάλο διεθνές έργο. Πιθανή επιτυχία θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες ώστε ο ΑΔΜΗΕ να προωθήσει και άλλα αντίστοιχα σχέδια, όπως τη διασύνδεση Green Aegean που μελλοντικά φιλοδοξεί να μεταφέρει πράσινο ηλεκτρισμό από τη χώρα μας ως την Κεντρική Ευρώπη.