Oι εξελίξεις στην Α. Μεσόγειο προχωρούν με γοργούς ρυθμούς. Η Τουρκία ''τρώει'' απανωτά χαστούκια. Από την μία η Αίγυπτος και από την άλλη το Ισραήλ. Η Άγκυρα έπαιξε και έχασε.
Αυτές τις ημέρες έχουν λάβει χώρα τρεις σημαντικές εξελίξεις.
Κύπρος Ισραήλ και Ελλάδα υπέγραψαν Μνημόνιο για τον EuroAsia Interconnector
Κύπρος, Ισραήλ και Ελλάδα υπέγραψαν τη Δευτέρα μνημόνιο συναντίληψης (MoU) για την ηλεκτρική διασύνδεση των τριών χωρών μέσω του αγωγού EuroAsia Interconnector, κάνοντας ένα ακόμη βήμα προς την υλοποίηση του έργου, που περιλαμβάνεται στα έργα κοινού ενδιαφέροντος (PCI) και είναι επιλέξιμο για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση από τη Διευκόλυνση Συνδέοντας την Ευρώπη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Γαλλικό μήνυμα σε Τουρκία: ''Η ελληνική ΠΑ με τους Meteor θα έχει την απόλυτη υπεροχή''
Πρόκειται για ένα έργο, το οποίο στοχεύει στον τερματισμό της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου, το ηλεκτρικό δίκτυο της οποίας θα διασυνδεθεί με τα αντίστοιχα δίκτυα του Ισραήλ και της Ελλάδας μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου υψηλής τάσης συνεχούς ρεύματος (HDVC) 1.208 χιλιομέτρων, όπως είχε αναφέρει το Πενταπόσταγμα.
Η Αίγυπτος & επίσημα τελείωσε τα τουρκικά σχέδια με νέο χάρτη για το οικόπεδο 18
Η αιγυπτιακή πλευρά κατανόησε τις ελληνικές αιτιάσεις και κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Νίκου Δένδια το μεσημέρι της Δευτέρας 8 Μαρτίου στο Κάιρο, οι εμπειρογνώμονες των δύο πλευρών βρήκαν, όπως προκύπτει, τη λύση ώστε να υπάρξει αναπροσαρμογή των γεωγραφικών συντεταγμένων.
Κύπρος και Ισραήλ προχωρούν σε από κοινού εμπορική εκμετάλλευση κοιτασμάτων φυσικού αερίου
Στο πλαίσιο των κατευθυντήριων γραμμών στη βάση των οποίων οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα θαλάσσια τεμάχια «Αφροδίτη» της κυπριακής ΑΟΖ και «Ισάι» της ΑΟΖ του Ισραήλ, θα μπορούν να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για την εμπορική εκμετάλλευση τους κατέληξαν Κύπρος και Ισραήλ ενώ η συμφωνία που θα επιτευχθεί μεταξύ των εταιρειών θα επικυρωθεί από τις δύο κυβερνήσεις.
Αυτό ανακοίνωσαν η Κύπρια Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Νατάσα Πηλείδου και ο Ισραηλινός ομόλογός της Γιούβαλ Στάινιτς.
Στις δηλώσεις της η κ. Πηλείδου ανέφερε ότι συμφωνήθηκε μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ το πλαίσιο των κατευθυντήριων γραμμών στη βάση των οποίων οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα δύο τεμάχια θα αρχίσουν τις μεταξύ τους συζητήσεις για την εμπορική εκμετάλλευσή τους.
Τι σημαίνει αυτό
Η Ελλάδα, το Ισραήλ και η Κύπρος, οι οποίες διαφωνούν με την Τουρκία για θαλάσσια όρια στην Ανατολική Μεσόγειο, πραγματοποιούν τακτικές συναντήσεις για την προώθηση της συνεργασίας στον τομέα της άμυνας και της ενέργειας.
Ισραήλ και Κύπρος έχουν στενή και ισχυρή αμυντική συμμαχία η οποία λειτουργεί ως αντίβαρο στα σχέδια του Σουλτάνου για αναβίωση της οθωμανικής αυτοκρατορίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
''Κλαίνε'' οι Τούρκοι: ''Χάσαμε από Αίγυπτο-Ελλάδα
Με λίγα λόγια, το Ισραήλ στήνει ''ασπίδα'' προστασίας μετά από αυτή την συμφωνία πάνω από την Κύπρο, καθώς υπάρχουν κοινά συμφέροντα.
Για αυτό και έχουμε πλήρη κινητοποίηση όλων των δυνάμεων του Ισραήλ για τη δημιουργία μιας στρατιωτικής συμμαχίας 10 χωρών (Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα, Ισραήλ, Αίγυπτο, Μπαχρέιν, Κύπρος, Σαουδική Αραβία, Ιορδανία και ΗΑΕ).
Η Τουρκία θεωρεί εαυτόν ως περιφερειακή μεσαία προς μεγάλη στρατιωτική δύναμη, η οποία παρεμβαίνει από το Ναγκόρνο και την Συρία, μέχρι την Λιβύη και το Ιράκ.
Eξελίξεις με EastMed
Σε συνέντευξή του στο Kυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Στάινιτζ είπε πως το Ισραήλ έχει ένα τεράστιο πλεόνασμα φυσικού αερίου. «Έχουμε αρκετό για να δικαιολογήσουμε όχι μόνο έναν αγωγό EastMed αλλά θεωρώ πως μαζί με την Κύπρο μπορούμε να δικαιολογήσουμε ακόμα και δυο ή τρεις τέτοιους αγωγούς», επεσήμανε. Εξάλλου, αναφερόμενος στον περιφερειακό διακυβερνητικό οργανισμό «Φόρουμ για το Φυσικό αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο» (EMGF), σημείωσε πως είναι πολύ σημαντικός και πως για πρώτη φορά αραβικές, ευρωπαϊκές χώρες και το Ισραήλ κάθονται στο ίδιο τραπέζι για οικονομικά και στρατηγικά θέματα.
Ερωτηθείς, εξάλλου, σε σχέση με τις κατά καιρούς παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, είπε πως «θα προτιμούσαμε να δούμε την Τουρκία ως μέρος της περιφερειακής συνεργασίας παρά ως μια πηγή διαμάχης».
Σε ερώτηση για τη σημασία του Μνημονίου Συναντίληψης (MoU) που Κύπρος, Ελλάδα και Ισραήλ υπέγραψαν στις 8 Μαρτίου, στη Λευκωσία, για την ηλεκτρική διασύνδεσή τους, μέσω του αγωγού EuroAsia Interconnector, ο κ. Στάινιτζ είπε πως «αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για εμάς γιατί από ενεργειακής άποψης είμαστε νησί όπως η Κύπρος. Έτσι το γεγονός ότι τώρα η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ συμφώνησαν να εγκαθιδρύσουν έναν αγωγό ηλεκτρικής διασύνδεσης που θα ενώνει την Ελλάδα με την Κύπρο και με το Ισραήλ είναι εξαιρετικά σημαντικό για εμάς».
Ο Ισραηλινός Υπουργός πρόσθεσε πως «έχουμε δημιουργήσει την τελευταία δεκαετία μια συμμαχία ανάμεσα στις τρεις δημοκρατίες της Ανατολικής Μεσογείου και τώρα θα έχουμε επίσης και μια φυσική διασύνδεση. Αυτό είναι τόσο σημαντικό για εμάς γιατί έχουμε αποφασίσει να εξαρτιόμαστε σε μεγάλο βαθμό, σχεδόν 30%, από την ηλιακή ενέργεια στο μέλλον».
Υπογράμμισε πως σε αυτό το πλαίσιο «χρειαζόμαστε κάποια υποστήριξη. Και αυτός ο αγωγός θα μας δώσει την υποστήριξη που χρειαζόμαστε προκειμένου να εξαρτιόμαστε σε μεγάλο βαθμό από την ηλιακή ενέργεια».
Ερωτηθείς αν το Ισραήλ είναι ικανοποιημένο από την πρόοδο σε ό,τι αφορά την προώθηση του αγωγού EastMed, ο κ. Στάινιτζ είπε πως αφού έχασαν πολλά χρόνια ευκαιριών, Ισραήλ, Κύπρος και Ελλάδα αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να βοηθήσουν η μια χώρα την άλλη στην οικονομική ανάπτυξη με όλα τα μέσα.
«Δεν είναι μόνο η Ενέργεια αλλά και ο τουρισμός. Εκπλάγηκα όταν άκουσα πως πριν τον κορωνοϊό, το 2019, υπήρξαν πέραν των 300.000 Ισραηλινών τουριστών στην Κύπρο και σχεδόν ένα εκατομμύριο στην Ελλάδα. Και αυτό αυξάνεται. Αλλά και στον τομέα της Ενέργειας, ο αγωγός EastMed θα καταστήσει δυνατό για το Ισραήλ και την Κύπρο να εξάγουν φυσικό αέριο κατευθείαν στην Ευρώπη, την Ελλάδα και την Ιταλία, και από την Ελλάδα και την Ιταλία στα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη. Έτσι αυτό είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο».
Σημείωσε πως το Ισραήλ έχει ένα τεράστιο πλεόνασμα φυσικού αερίου «και το 2016 έπεισα την ΕΕ, τον Επίτροπο για την Ενέργεια, πως εάν αναζητούν κάποιου είδους αντικατάσταση για τον Nord Stream, μπορούν να εμπιστευτούν την Ανατολική Μεσόγειο, το Ισραήλ και την Κύπρο, δυο σύγχρονες δημοκρατίες, για έναν υποθαλάσσιο αγωγό».
«Αυτός θα είναι ο πιο μεγάλος σε μήκος και σε βάθος υποθαλάσσιος αγωγός αερίου στον κόσμο, και η ΕΕ ανέλαβε τις μελέτες βιωσιμότητας. Ήδη έχουν επενδυθεί εκατό εκατομμύρια ευρώ κυρίως από την ΕΕ. ‘Όταν τελειώσει η κρίση του κορωνοϊού, ελπίζουμε σε μερικούς μήνες, μισό χρόνο, θα προωθήσουμε το έργο και θα το κάνουμε. Ελπίζω ότι σε πέντε χρόνια από τώρα ο αγωγός αυτός θα είναι έτοιμος. Πιστεύω ότι ο αγωγός ηλεκτρικής διασύνδεσης μπορεί να είναι έτοιμος σε δυο ή τρία χρόνια. Ο αγωγός EastMed είναι ένα μεγαλύτερο και πιο ακριβό έργο και θα πάρει μάλλον γύρω στα πέντε χρόνια», πρόσθεσε.
Υπενθυμίζοντας πως ήταν το Ισραήλ που ξεκίνησε το έργο EastMed και σχετικό Μνημόνιο Συναντίληψης υπογράφηκε το 2017 στο Τελ Αβίβ από τους Υπουργούς Ενέργειας της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Κύπρου και του Ισραήλ, μαζί με τον Επίτροπο Ενέργειας της ΕΕ, ο κ. Στάινιτζ είπε πως «αυτό είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο για εμάς, παρόλο που εξάγουμε ήδη φυσικό αέριο στους γείτονές μας, στην Ιορδανία και στην Αίγυπτο, και ορισμένο από το αέριο που πάει από το Ισραήλ στην Αίγυπτο, εξάγεται ήδη στην Ευρώπη, μέσω των ενεργειακών υποδομών της Αιγύπτου στο Δέλτα του Νείλου. Αλλά έχουμε τεράστιο πλεόνασμα αερίου και έχουμε αρκετό για να δικαιολογήσουμε όχι μόνο έναν αγωγό EastMed αλλά θεωρώ ότι μαζί με την Κύπρο μπορούμε να δικαιολογήσουμε ακόμα και δυο ή τρεις τέτοιους αγωγούς», πρόσθεσε.
Ερωτηθείς για τη στάση της Τουρκίας σε σχέση με τις ενεργειακές εξελίξεις στη Ανατολική Μεσόγειο, και ειδικότερα για τις παράνομες ενέργειές της στην κυπριακή ΑΟΖ, ο Ισραηλινός Υπουργός είπε πως «όλες αυτές οι τουρκικές ενέργειες ήταν έκπληξη για εμάς όπως και όλη αυτή η διαμάχη μαζί με την Κύπρο καθώς και σε ένα βαθμό με την Ελλάδα».
«Αλλά ας προσπαθήσω να μιλήσω θετικά. Ελπίζω ότι μια ημέρα η Τουρκία θα αποφασίσει να συμμετάσχει σε ό,τι γίνεται στην περιοχή, να γίνει ακόμη και μέλος του EMGF και να συντονίσει τις προσπάθειές της με την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αίγυπτο, το Ισραήλ και όλες τις άλλες χώρες, παρά να εισέρχεται σε μια διαμάχη. Ελπίζω ότι θα αλλάξουν τη στάση τους. Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με την Τουρκία. Στο παρελθόν εξετάσαμε με την Τουρκία την εξαγωγή αερίου από το Ισραήλ στην Τουρκία. Δεν υπήρξε αποτέλεσμα, αλλά υπήρξαν κάποιες συζητήσεις για αυτό, και θα προτιμούσαμε να δούμε την Τουρκία ως μέρος της περιφερειακής συνεργασίας παρά ως μια πηγή διαμάχης».
Ερωτηθείς για τη σημασία του EMGF, ο κ. Στάινιτζ είπε πως «είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό φόρουμ, άνευ προηγουμένου κατ’ ακρίβεια στην περιοχή. Ξεκίνησε όταν εγώ συνάντησα τον Αιγύπτιο συνάδελφό μου Τάρεκ Ελ-Μόλα, πριν τρία χρόνια στην Ουάσινγκτον και παρουσίασα μια πρόταση για εγκαθίδρυση αυτού του φόρουμ από την Αίγυπτο και το Ισραήλ με έδρα το Κάιρο».
Πρόσθεσε πως «σήμερα Ιταλία, Ελλάδα, Κύπρος, Αίγυπτος, Ισραήλ, Ιορδανία και Παλαιστινιακή Αρχή είναι μέλη», η Γαλλία αιτήθηκε να γίνει μέλος, η ΕΕ έχει καθεστώς παρατηρητή και οι ΗΠΑ και τα ΗΑΕ ζήτησαν να γίνουν παρατηρητές. «Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Είναι μια ομπρέλα περιφερειακής συνεργασίας. Για πρώτη φορά αραβικές και ευρωπαϊκές χώρες και το Ισραήλ κάθονται στο ίδιο τραπέζι για οικονομικά και στρατηγικά θέματα”.
Ο κ. Στάινιτζ είπε πως η πρώτη επίσημη υπουργική σύνοδος των ιδρυτικών μελών του EMGF θα συζητούσε σε σχέση με τη ναυσιπλοΐα στη Μεσόγειο. Ανέφερε πως η δική του πρόταση είναι πως στο μέλλον τα εμπορικά πλοία θα πρέπει να κινούνται στη Μεσόγειο με φυσικό αέριο παρά με βενζίνη ή πετρέλαιο, σημειώνοντας πως υπάρχουν ήδη κάποιες θετικές αντιδράσεις στο θέμα αυτό από ορισμένες χώρες, ακόμα και από την ΕΕ.
Υπογράμμισε πως αυτό θα καταστήσει δυνατή τη μείωση τόσο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη Μεσόγειο, όσο και του κινδύνου της μόλυνσης των υδάτων λόγω κηλίδων από τα καύσιμα.
Ερωτηθείς για το σχήμα συνεργασίας 3+1 ανάμεσα στην Κύπρο, την Ελλάδα, το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, ο κ. Στάινιτζ είπε πως «είναι πάντα σημαντικό και καλό να έχουμε μαζί μας σε αυτή την περιφερειακή συμμαχία τις ΗΠΑ».
Σημείωσε πως οι σχέσεις του Ισραήλ με την Κύπρο και την Ελλάδα είναι σήμερα καλύτερες από ποτέ, αναφερόμενος στη συνεργασία στις επενδύσεις, στην Ενέργεια καθώς και σε θέματα ασφάλειας. Επεσήμανε ακόμη τη διενέργεια κοινών ασκήσεων και πρόσθεσε: «Θεωρώ ότι αυτή η συμμαχία είναι πραγματικά πολύ σημαντική για όλους τους λόγους: οικονομία, διπλωματία, άμυνα, αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, τα πάντα. Το να έχουμε μαζί μας τις ΗΠΑ είναι πολύ υποστηρικτικό σε αυτή την αναθέρμανση και ανάπτυξη των σχέσεων ανάμεσα στο Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα. Έτσι αυτό το φόρουμ είναι πολύ σημαντικό και η υποστήριξη και η εμπλοκή των ΗΠΑ υπήρξε πάντοτε θετική», είπε ο κ. Στάινιτζ.
Αλλάζουν όλα στη Μεσόγειο νε λίγα λόγια.
