Η προγραμματισμένη επίσκεψη του προέδρου της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι στην Τουρκία για να συναντηθεί με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αυτή την εβδομάδα αναβλήθηκε, ανέφεραν τουρκικά μέσα ενημέρωσης την Πέμπτη, επικαλούμενα τον ειδησεογραφικό ιστότοπο της Αιγύπτου Al Ain, σύμφωνα με Διεθνές ΜΜΕ, το οποίο επισημαίνει:
Η συμμετοχή του Αιγύπτιου Προέδρου Σίσι στη Σύνοδο κορυφής Αφρικής-Ρωσίας
"Επικαλούμενος διπλωματική πηγή, το Αλ Αΐν είπε ότι η συνάντηση ήταν προγραμματισμένη να πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα αυτή την εβδομάδα, αλλά καθυστέρησε λόγω της συμμετοχής του προέδρου Σίσι στη σύνοδο κορυφής Αφρικής-Ρωσίας στην Αγία Πετρούπολη. Η πηγή τόνισε τη σημασία της επερχόμενης συνάντησης για τα συμφέροντα των δύο χωρών και της περιοχής.
Σύμφωνα με το Al Ain, ο Τούρκος πρεσβευτής στην Αίγυπτο, Salih Mutlu Şen, δήλωσε ότι η συνάντηση μεταξύ του προέδρου el-Sisi και του προέδρου Erdoğan θα πραγματοποιηθεί σύντομα, αν και δεν έδωσε συγκεκριμένη ημερομηνία για τη συνάντηση.
Τα νέα για την επικείμενη συνάντηση έρχονται αφού η Αίγυπτος και η Τουρκία αποφάσισαν να έχουν διπλωματική εκπροσώπηση σε επίπεδο πρεσβευτή, σηματοδοτώντας το τέλος μιας δεκαετούς περιόδου αποξένωσης. Η κίνηση στοχεύει στην αποκατάσταση των ομαλών σχέσεων.
Οι αντιδράσεις εναντίον Σίσι Αιγύπτιων αντιφρονούντων στην Τουρκία
Νωρίτερα, τα σχέδια Αιγύπτιων αντιφρονούντων στην Τουρκία να υποβάλουν μήνυση κατά του προέδρου Σίσι απορρίφθηκαν την τελευταία στιγμή, εγείροντας εικασίες για πιθανή πίεση της τουρκικής κυβέρνησης πίσω από την ακύρωση.
Οι αντιφρονούντες, που αποτελούνταν από θύματα και μάρτυρες φερόμενων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια και μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα του 2013 στην Αίγυπτο, είχαν σκοπό να απαιτήσουν τη σύλληψη και τη δίκη του el-Sisi κατά την επίσκεψή του στην Τουρκία.
Η αλλαγή στάσης της τουρκικής κυβέρνησης απέναντι στην Αίγυπτο έχει προκαλέσει ανησυχίες μεταξύ των διαφωνούντων που αναζητούν δικαιοσύνη για τα φερόμενα εγκλήματα.
Η συνάντηση Ερντογάν με Παλαιστίνιους ηγέτες στην Άγκυρα
Εν τω μεταξύ ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μίλησε την Τετάρτη στην Άγκυρα με τον Παλαιστίνιο πρόεδρο και τον επικεφαλής της Χαμάς εν όψει μιας κρίσιμης συνάντησης των παλαιστινιακών φατριών που έχει προγραμματιστεί για το Σαββατοκύριακο. Ο Ερντογάν, ο οποίος έχει καλούς δεσμούς με τον Μαχμούντ Αμπάς του κόμματος Φατάχ και τον επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε, είπε ότι η κυβέρνησή του θα κάνει ότι μπορεί για να πιέσει για ενδοπαλαιστινιακή συμφιλίωση.
Είπε στη συνάντηση της Τετάρτης, η οποία διεξήχθη κεκλεισμένων των θυρών, ότι η έλλειψη ενότητας μεταξύ των Παλαιστινίων ωφέλησε εκείνους «που ήθελαν να υπονομεύσουν την ειρήνη», σύμφωνα με το γραφείο του Τούρκου ηγέτη.
Ένας αξιωματούχος της παλαιστινιακής προεδρίας είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι ο Αμπάς «προσκάλεσε όλες τις παλαιστινιακές φατρίες, συμπεριλαμβανομένης της Χαμάς και της Ισλαμικής Τζιχάντ, να παραστούν στη συνάντηση των αρχηγών των φατριών στο Κάιρο» την Κυριακή.
Στη συνάντηση «θα συζητηθούν τρόποι αντιμετωπίσης την επιθετικότητα κατά του παλαιστινιακού λαού, ειδικά από την εξτρεμιστική ισραηλινή κυβέρνηση, και να ενισχύσει την παλαιστινιακή ενότητα», είπε ο αξιωματούχος, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας. Πηγές κοντά στο κόμμα Φατάχ και τη Χαμάς ανέφεραν ότι η συνάντηση στην Άγκυρα που διοργάνωσε ο Ερντογάν επικεντρώθηκε στην ενότητα της Παλαιστίνης και στον τρόπο τερματισμού των διχασμών.
Η συνάντηση είναι «πολύ σημαντική ειδικά υπό το πρίσμα της συνέχισης της ισραηλινής επιθετικότητας στην Ιερουσαλήμ και τη Δυτική Όχθη και τη συνέχιση της εποικιστικής δραστηριότητας», ανέφεραν οι πηγές. Το Ισραήλ έχει καταλάβει τη Δυτική Όχθη από τον Πόλεμο των Έξι Ημερών του 1967. Από τις αρχές του περασμένου έτους, η περιοχή έχει δει μια σειρά από επιθέσεις από Παλαιστίνιους σε ισραηλινούς στόχους, καθώς και βία από Ισραηλινούς εποίκους κατά των παλαιστινιακών κοινοτήτων.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, οι ισραηλινές δυνάμεις πραγματοποίησαν διήμερη επιδρομή στον προσφυγικό καταυλισμό Τζενίν, ισοπεδώνοντας εκτάσεις της περιοχής και σκοτώνοντας 12 Παλαιστίνιους, συμπεριλαμβανομένων μαχητών και παιδιών Ένας Ισραηλινός στρατιώτης σκοτώθηκε επίσης. Η επιδρομή στη Τζενίν ήταν μια από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις που πραγματοποίησε ο ισραηλινός στρατός στη Δυτική Όχθη εδώ και χρόνια.
Η Τουρκία φιλοξενεί εξέχοντες αξιωματούχους της Χαμάς, παρόλο που η παλαιστινιακή ομάδα, η οποία ελέγχει τη λωρίδα της Γάζας, θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από μεγάλο μέρος της Δύσης. Ο Haniyeh και ο πρώην αρχηγός της ομάδας Khaled Meshal επισκέπτονται συχνά την Τουρκία.
Ο Ερντογάν είναι ένθερμος υποστηρικτής της παλαιστινιακής υπόθεσης και σφοδρός επικριτής του Ισραήλ ,αλλά τελευταία άλλαξε την περιφερειακή στρατηγική ξεκινώντας μια προσέγγιση στο Ισραήλ μετά από πολλά χρόνια εντάσεων.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επρόκειτο να επισκεφθεί την Τουρκία αυτή την εβδομάδα, αλλά η επίσκεψή του αναβλήθηκε αργότερα, αφού χειρουργήθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο και καθώς το Ισραήλ ταράζεται από διαμαρτυρίες για αμφιλεγόμενη δικαστική μεταρρύθμιση.
Ο Ερντογάν υποσχέθηκε την Τρίτη να συνεχίσει να υποστηρίζει την παλαιστινιακή υπόθεση και εξέφρασε ανησυχίες για την έξαρση της βίας στη Δυτική Όχθη, μετά τη χωριστή συνάντηση με τον Αμπάς. «Θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την παλαιστινιακή υπόθεση με τον ισχυρότερο δυνατό τρόπο», είπε ο Ερντογάν, μαζί με τον Παλαιστίνιο ηγέτη. «Ανησυχούμε βαθιά για τις αυξανόμενες απώλειες ζωών, τις καταστροφές, την επέκταση των παράνομων οικισμών και τη βία των εποίκων», είπε ο Τούρκος ηγέτης. «Ο μόνος τρόπος για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη στην περιοχή είναι η υπεράσπιση του οράματος μιας λύσης δύο κρατών».
Οι πραγματικοί λόγοι αναβολής της επίσκεψης Σίσι στην Τουρκία
Εκτίμησή μας με βάση τα παραπάνω είναι ότι η επίσκεψη Σίσι στην Τουρκία αναβλήθηκε λόγω της επίσκεψης των Παλαιστινίων ηγετών στην Άγκυρα και της επικείμενης φιλοξενίας αυτών την προσεχή Κυριακή στην Αίγυπτο.
Κοινώς ο Σίσι θέλει να αποκτήσει εικόνα από τους Παλαιστίνιους ηγέτες των συζητήσεων με τον Ερντογάν, προκειμένου να τον επισκεφθεί στη συνέχεια.
Η Αίγυπτος παίζει κυρίαρχο ρόλο στο Παλαιστινιακό, κάτι που επιθυμεί και η Τουρκία.
Η διαφορά τους είναι ότι η Αίγυπτος έχει πολύ καλές σχέσεις με το Ισραήλ σε διπλωματικό-ενεργειακό-οικονομικό επίπεδο, ενώ η Τουρκία όχι, πράγμα που επιθυμεί να διορθώσει ο Ερντογάν προσεγγίζοντας και το Ισραήλ.
Η πρωτοκαθεδρία στην επίλυση του Παλαιστινιακού και οι σχέσεις με το Ισραήλ είναι δύο αγκάθια στην επαναπροσέγγιση Τουρκίας -Αιγύπτου, τα οποία όμως κατά την άποψή μας, δεν θα την εμποδίσουν.
Που το "πάει" ο Ερντογάν με την Αίγυπτο;
Η Ελλάδα ως γνωστόν έχει προβεί στην μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ δυτικότερα του 28ου μεσημβρινού με την χώρα των Φαραώ, ενώ διατηρεί φιλικές-συμμαχικές σχέσεις μαζί της, υπογράφοντας και την μεταξύ τους ηλεκτρική διασύνδεση, μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου που θα φθάνει στην Κρήτη.
Τα παραπάνω έχουν ως συνέπεια η "Τουρκική Γαλάζια Πατρίδα" να διακόπτεται νοτίως της Κρήτης και το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο που προβλέπει οριοθέτηση των ΑΟΖ Λιβύης και Τουρκίας, να καθίσταται παντελώς ανεφάρμοστο. Αυτό φαίνεται ότι επιχειρεί να το ανατρέψει ο Ερντογάν προβαίνοντας σε οριοθέτηση των ΑΟΖ Τουρκίας-Αιγύπτου.
Το σκεπτικό του Ερντογάν είναι να οριοθετήσει ανατολικότερα του 28ου μεσημβρινού την τουρκική ΑΟΖ με την Αιγυπτιακή, κλέβοντας κομμάτι της Ελληνικής ΑΟΖ μεταξύ Ρόδου-Καστελλορίζου, επιβάλλοντας τετελεσμένα, πριν την οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας-Ελλάδας Αυτό θα έχει ως συνέπεια η Τουρκική ΑΟΖ να μπεί σφήνα μεταξύ των ΑΟΖ Κύπρου και Ελλάδας που συνορεύουν μεταξύ τους.
Αποτέλεσμα των παραπάνω θα είναι η απομόνωση πλήρως του Συμπλέγματος Καστελορίζου από την υπόλοιπη Ελλάδα και η αδυναμία υλοποίησης του Ενιαίου Αμυντικού χώρου Ελλάδας-Κύπρου, αφού θα παρεμβάλλεται η Τουρκική ΑΟΖ. Επιπλέον τυχόν οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας-Αιγύπτου θα είναι παράνομη, στηριζόμενη όπως και το τουρκολιβυκό μνημόνιο στην αυθαίρετη και κατά παράβαση του Δικαίου της θάλασσας a la turka θέση ότι τα νησιά δεν έχουν ΑΟΖ. Κοινώς η οριοθέτηση των ΑΟΖ Αιγύπτου-Τουρκίας θα λειτουργούσε ως πράξη νομιμοποίησης και του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, ενώ θα έβαζε την Ελλάδα απέναντι στην σύμμαχο χώρα της Αιγύπτου.
Τέλος, διαφαίνεται η ύπαρξη Σχεδίου από τον Ερντογάν που βρίσκεται σε εξέλιξη, με αποδέκτη την ΕΕ, για διαχωρισμό του Κυπριακού από την εκμεταλλευσιμότητα του φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Μεγαλονήσο.
Κλείνοντας επισημαίνουμε ότι η προσέγγιση Αιγύπτου-Τουρκίας θα πρέπει να παρακολουθείται στενά από εμάς, αφού εκτιμούμε ότι η επίσκεψη Σίσι στην Τουρκία θα πραγματοποιηθεί σύντομα και ο Ερντογάν θα επιδιώξει να υλοποιήσει το σχεδιασμό που προαναφέραμε σε βάρος της Ελλάδας.
