Ελλάδα και Τουρκία έχουν μπεί σε προεκλογική περίοδο, με τον Έλληνα Πρωθυπουργό να μην έχει προσδιορίσει ακόμη την ακριβή ημερομηνία διαξαγωγής τους, αν και το πιθανότερο σενάριο είναι αυτό που θέλει την πρώτη εκλογική αναμέτρηση να διεξάγεται τον Απρίλιο και τις επαναληπτικές εκλογές τον Μάϊο, ενώ στην Τουρκία όλοι κάνουν λόγο για διεξαγωγή των Προεδρικών εκλογών στις 18 Ιουνίου, εκτός και αν ο Ερντογάν θελήσει να τις διεξάγει νωρίτερα προκειμένου να αιφνιδιάσει τους πολιτικούς του αντιπάλους για να κερδίσει τις εκλογές.
Με βάση το τελευταίο σενάριο αναφορικά με τον χρόνο διεξαγωγής των τουρκικών εκλογών, θα αναλύσουμε στην συνέχεια άρθρο Τουρκικού ΜΜΕ με τίτλο "Ο Ερντογάν μπορεί να διαλύσει το κοινοβούλιο για να κερδίσει εκλογικό πλεονέκτημα", κυριότερα σημεία του οποίου είναι τα ακόλουθα:
"Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν ενδέχεται να διαλύσει το κοινοβούλιο και να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές για να αποκτήσει εκλογικό πλεονέκτημα.
Η χώρα θα έχει κρίσιμες εκλογές, οι οποίες είναι επίσημα προγραμματισμένες να διεξαχθούν στις 18 Ιουνίου. Ωστόσο, είναι «γνωστό μυστικό» ότι το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) συζητά τη διεξαγωγή των εκλογών νωρίτερα, παρόλο που κανένας αξιωματούχος του AKP έχει επιβεβαιώσει ακόμη τις φήμες.
Μερικές φορές οι περιστάσεις γίνονται πιο εμφανείς όταν αναδιατυπώνονται και ονομάζονται σωστά.
Οι ανησυχίες ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν θα μπορέσει να κερδίσει τις εκλογές στον πρώτο γύρο, που έχει προγραμματιστεί να διεξαχθεί στις 18 Ιουνίου, μπορεί να αναγκάσουν το AKP να προχωρήσει σε πρόωρες εκλογές.
Για μέρες, πολλοί αξιωματούχοι του AKP, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου του κοινοβουλίου Mustafa Şentop έως του κοινοβουλευτικού αντιπροέδρου του AKP, Özlem Zengin, μιλούσαν έντονα σχετικά με αυτό.
«Υπάρχουν δύο τρόποι να φέρεις τη χώρα σε πρόωρες εκλογές.
Πρώτον είναι το κοινοβούλιο να το ψηφίσει με τις 360 από 660 ψήφους των βουλευτών και το δεύτερο είναι ο Πρόεδρος να διαλύσει το κοινοβούλιο», δήλωσε ο αντιπρόεδρος του AKP Hamza Dağ στο Channel 7, κατονομάζοντας την εξουσία του προέδρου να οδηγήσει την χώρα σε πρόωρες εκλογές.
Να είναι ο πρώτος Πρόεδρος που θα διαλύσει τη βουλή
Στην πραγματικότητα, ο Özlem Zengin δήλωσε ότι η 14η Μαΐου είναι μια από τις ημερομηνίες που έχουν συζητηθεί εντός του κόμματος, διαψεύδοντας τις φήμες ότι ο Ερντογάν και ο ηγέτης του Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) του AKP, Devlet Bahçeli, είχαν συμφωνήσει να διεξαχθούν οι εκλογές στις 30 Απριλίου στην τελευταία τους συνάντηση.
Είναι πολύ δύσκολο για τον Ερντογάν να διεξαχθούν οι εκλογές νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα και να περάσει από τη Βουλή η απόφαση να τις προωθήσει εκτός αν το επιτρέψει η αντιπολίτευση. Σε αυτή την περίπτωση, ο Ερντογάν, όπως είπε ο Dağ, μπορεί να διαλύσει τη Βουλή και να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές εντός 60 ημερών.
Αυτό δεν θα είναι μόνο μια παραδοχή ανησυχίας ότι ο Ερντογάν δεν θα κερδίσει τις εκλογές στον πρώτο γύρο της 18ης Ιουνίου. Θα σημαίνει επίσης ότι στην 100η επέτειο της Δημοκρατίας, ένας πρόεδρος θα διαλύσει το κοινοβούλιο για να αποκτήσει εκλογικό πλεονέκτημα.
Επιτρέψτε μου να προσπαθήσω να εξηγήσω γιατί μπορεί να προσπαθήσει να διαλύσει το Κοινοβούλιο για να αποκτήσει εκλογικό πλεονέκτημα.
Ανησυχίες για τη μη επίτευξη νίκης στον πρώτο γύρο
Εάν ο Ερντογάν επιθυμεί να διεξαχθούν οι εκλογές πριν από τις 18 Ιουνίου, αυτό δεν αποτελεί εγγύηση για τον ίδιο ή για κανέναν άλλον. Ωστόσο, η έγκαιρη διεξαγωγή των εκλογών θα μειώσει τις πιθανότητες του Ερντογάν να εκλεγεί στον πρώτο γύρο, εκτός από τις συζητήσεις για την υποψηφιότητά του, λόγω του συνταγματικού κανόνα ότι ένας πρόεδρος μπορεί να εκλεγεί μόνο για δύο θητείες.
Αν περάσει στον δεύτερο γύρο δηλαδή στις 2 Ιουλίου, αν ο πρώτος γίνει γίνει στις 18 Ιουνίου, τότε μπορεί να δοκιμάσει την τύχη του.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που προκαλούν ανησυχία στα μέλη του AKP:
1- Τα μέλη του AKP γνωρίζουν ότι βελτιώσεις όπως η αύξηση του κατώτατου μισθού, ο κανονισμός για την πρόωρη συνταξιοδότηση, με τον οποίο αντιτάχθηκαν στο παρελθόν, και τώρα η αύξηση των συντάξεων και των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων θα χάσουν τα αποτελέσματά τους σε λίγους μήνεςαπό το αυξανόμενο κόστος ζωής.
Μάλιστα, στην ομιλία του στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματός του στις 21 Δεκεμβρίου, ο Ερντογάν είπε «να μην αφήσουμε τους οπορτουνιστές να επωφεληθούν» από αυτό το ενδεχόμενο. Ως εκ τούτου, θεωρούν χαμηλό το ενδεχόμενο η θετική επίδραση αυτών των αυξήσεων τιμών να συνεχιστεί μέχρι τον Ιούνιο.
2- Τα σχολεία θα κλείσουν στις 16 Ιουνίου. Η ÖSYM ανακοίνωσε τις 17-18 Ιουνίου ως ημερομηνία πανεπιστημιακών εξετάσεων που θα επηρεάσει περισσότερους από 2 εκατομμύρια μαθητές. Μετά την ανακοίνωση, έγινε λόγος για αλλαγή της ημερομηνίας, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει επίσημη δήλωση. Η περίοδος των εορτών θα ξεκινήσει. Κάποιοι θα φύγουν από τις μεγάλες πόλεις για να κάνουν διακοπές και κάποιοι θα φύγουν για να μαζέψουν καλλιέργειες.
3- Ο εορτασμός του Eid al-Adha είναι μεταξύ 28 Ιουνίου και 1 Ιουλίου. Η περίοδος Χατζ (το ισλαμικό προσκύνημα) ξεκινά στις 26 Ιουνίου και το ταξίδι όσων θα πάνε στο Χατζ θα ξεκινήσει στα μέσα Ιουνίου. Είναι δυνατόν να υποθέσουμε ότι οι ψηφοφόροι του AKP θα είναι στην πλειοψηφία μεταξύ εκείνων που πηγαίνουν για προσκύνημα.
Ένας αξιωματούχος του AKP, που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, είπε: «Αυτή είναι η πραγματικότητα της Τουρκίας».«Πρέπει να το αποδεχτούμε», είπε ο αξιωματούχος.
Γι' αυτούς τους λόγους το AKP συζητά για πρόωρες εκλογές. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση, η διεξαγωγή των εκλογών στην ώρα τους, στις 18 Ιουνίου, μπορεί σταδιακά να στραφεί προς όφελος της αντιπολίτευσης.
Στην πραγματικότητα, η καλύτερη επιλογή του Ερντογάν είναι να πραγματοποιήσει τις εκλογές τον Μάρτιο, για παράδειγμα, πριν αρχίσει να εξασθενεί η επίδραση των αυξήσεων στον κατώτατο μισθό, τις συντάξεις και τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων και των δημοσίων υπαλλήλων στο κόστος ζωής.
Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση, ο νέος εκλογικός νόμος, ο οποίος μειώνει το εκλογικό όριο από 10 τοις εκατό στο 7 τοις εκατό και παρέχει επιπλέον οφέλη στην κυβέρνηση όσον αφορά τις μεθόδους καταμέτρησης ψήφων, δεν μπορεί να εφαρμοστεί πριν από τις 7 Απριλίου. Ο νόμος έγινε δεκτός στο κοινοβούλιο στις 7 Απριλίου 2022 και δεν μπορεί να τεθεί σε ισχύ σε εκλογές πριν από τις 7 Απριλίου 2023.
Ο σύμμαχος, ηγέτης του MHP Devlet Bahçeli, στον οποίο ο Ερντογάν χρωστάει περισσότερο την προεδρία του, αντιτίθεται σε αυτό επειδή οι ψήφοι του κόμματός του είναι κάτω από το 7%. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει Ραμαζάνι μεταξύ 20 Μαρτίου και 20 Απριλίου και γιορτή του Ραμαζανιού στις 21-23 Απριλίου.
Ως εκ τούτου, το επίκεντρο είναι ο μήνας Μάιος. Ο Ερντογάν φυσικά θα πάρει την απόφαση. Υπάρχει όμως και χρονοδιάγραμμα. Για παράδειγμα, είναι απαραίτητο να κινητοποιηθεί η Βουλή για εκλογές στις 14 Μαΐου και να τεθεί το θέμα στη Βουλή στα μέσα Μαρτίου. Εάν η αντιπολίτευση αντιταχθεί, ο Ερντογάν μπορεί να θελήσει να διαλύσει τη Βουλή και να κάνει εκλογές ή, μπορεί να χρησιμοποιήσει τη συνταγματική του εξουσία χωρίς να εμπλέξει καθόλου τη Συνέλευση.
Σε αυτή τη διαδικασία ενδέχεται να έρθουν και άλλες κινήσεις, που θα φέρουν την αντιπολίτευση σε δύσκολη θέση και θα δώσουν πλεονέκτημα στο AKP και στο MHP, λαμβάνοντας υπόψη τις συζητήσεις για την υπονόμευση του κράτους δικαίου. Το κυριότερο από αυτά είναι το ενδεχόμενο το AKP να καταλάβει τον Μητροπολιτικό Δήμο της Κωνσταντινούπολης, ο οποίος χάθηκε στις εκλογές, μέσω δικαστικών αποφάσεων.
Προηγουμένως, ο πρόεδρος της επαρχίας του CHP Canan Kaftancıoğlu καταδικάστηκε σε φυλάκιση και απαγορεύτηκε από πολιτικές δραστηριότητες για προσβολή του προέδρου και τον περασμένο μήνα, ο Δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Ekrem İmamoğlu καταδικάστηκε για προσβολή του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου.
Η ηγέτης του Κόμματος IYI Meral Akşener λέει ότι αυτά τα βήματα αυτά για «κατάληψη» των Δήμων από το κυβερνών κόμμα μπορεί να χρησιμοποιηθούν για άλλους δήμους της αντιπολίτευσης.
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν είναι τραβηγμένο ότι ο Ερντογάν μπορεί να διαλύσει το κοινοβούλιο για να αποκτήσει εκλογικό πλεονέκτημα.
Ο βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP στην Κωνσταντινούπολη, İlhan Kesici, που διάβασε το άρθρο, έθιξε ένα σημαντικό θέμα.
Υπάρχει μια πρόταση στο άρθρο 116 του Συντάγματος: «Εάν η Συνέλευση αποφασίσει να ανανεώσει τις εκλογές στη δεύτερη θητεία του Προέδρου, ο Πρόεδρος μπορεί να είναι και πάλι υποψήφιος».
Δεδομένου ότι ο Ερντογάν διανύει τη δεύτερη θητεία του και το σύνταγμα ορίζει ότι ένας πρόεδρος μπορεί να εκλεγεί μόνο δύο φορές, υπάρχει νέα συζήτηση εάν μπορεί να προταθεί ξανά.
Ο Kesici είναι της γνώμης ότι το άρθρο 116 πρέπει να ερμηνευθεί ως ότι εάν το κοινοβούλιο ανανεώσει τις εκλογές, ο πρόεδρος μπορεί να είναι υποψήφιος για επανεκλογή, αλλά εάν διαλύσει το κοινοβούλιο, δεν μπορεί να είναι ξανά υποψήφιος.
Με άλλα λόγια, σύμφωνα με τον Kesici, το Σύνταγμα ορίζει ότι εάν ο Ερντογάν διαλύσει τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας για να προχωρήσει στις εκλογές της 18ης Ιουνίου, δεν θα είναι ξανά υποψήφιος.
Αυτό μπορεί να ξεκινήσει μια νέα συζήτηση."
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Με βάση τα παραπάνω καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ο Ερντογάν θα διαλύσει την βουλή και οι Τουρκικές εκλογές θα διεξαχθούν σίγουρα νωρίτερα από τις 18 Ιουνίου που είναι προγραμματισμένη η τέλεσή τους.
Εκτίμησή μας είναι ότι οι τουρκικές εκλογές θα διεξαχθούν μεταξύ 23 Απριλίου και τέλη Μαϊου, με επικρατέστερες ημερομηνίες την 30η Απριλίου ή την 14η Μαϊου, αν και η ακριβής ημερομηνία διεξαγωγής τους, θα είναι συνάρτηση της διεξαγωγής των Ελληνικών εκλογών.
Εφόσον επαληθευθεί η εκτίμησή μας και οι τουρκικές εκλογές διεξαχθούν νωρίτερα μεταξύ 23ης Απριλίου και τέλη Μαϊου, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι στην Ελλάδα οι οι πρώτες εκλογές που θα διεξαχθούν τον Απρίλιο σίγουρα δεν θα δώσουν αυτοδύναμη κυβέρνηση και οι επαναληπτικές θα διεξαχθούν είτε τέλη Απριλίου, είτε τον Μαϊο, τότε θα μιλάμε για διεξαγωγή σχεδόν παράλληλων εκλογών.
Οι σχεδόν παράλληλες εκλογές σε Ελλάδα και Τουρκία είναι ένα πάρα πολύ ανυσηχητικό γεγονός ,εφόσον επαληθευθεί ως εκτίμησή μας, αφού ο Ερντογάν πιστεύουμε ότι είναι πάρα πολύ πιθανό να επιχειρήσει να επιβάλει τετελεσμένα στο Αιγαίο έχοντας λάβει νωπή λαϊκή εντολή στην Τουρκία, την ώρα που η χώρα μας θα βρίσκεται σε παρατεταμένη εκλογική περίοδο, η οποία πιστεύουμε ότι υπάρχει περίπτωση να δώσει ασθενή κυβέρνηση μετά τις επαναληπτικές εκλογές ή το χειρότερο να μην δώσει κυβέρνηση ακόμη και μετά από αυτές.
