"Τουρκική φόρμουλα για την κρίση φυσικού αερίου! Θα χτυπήσουν την πόρτα της Τουρκίας", είναι ο ομολογουμένως εντυπωσιακός τίτλος άρθρου τουρκικού ΜΜΕ, του οποίου μένει να δούμε αν με επιχειρήματα που παραθέτει στη συνέχεια είναι τεκληριωμένα ή είναι για μια ακόμη φορά άνθρακας ο θησαυρός
"Η θέση της «χώρας κλειδί» της Τουρκίας στο αδιέξοδο φυσικού αερίου της Ευρώπης δυναμώνει. Ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν κρίση φυσικού αερίου, οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι επενδύσεις της Τουρκίας μπορούν να αποτελέσουν λύση για τις ανάγκες της Ευρώπης καθώς και να διασφαλίσουν τη δική της ενεργειακή ασφάλεια. Η Καθηγήτρια Brenda Shaffer λέει ότι «Η Τουρκία έχει επίσης διαφοροποιήσει τους προμηθευτές φυσικού αερίου. Υπάρχουν έργα από τη Ρωσία, το Αζερμπαϊτζάν, το Ιράν. Υπάρχουν τεράστιες αυξήσεις στις εισαγωγές LNG. Ως εκ τούτου, η Τουρκία έχει πολύ καλύτερες επιδόσεις από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες όσον αφορά την ενεργειακή ασφάλεια ».
Η Βοηθός Έρευνας του Ινστιτούτου Ενεργειακών Μελετών της Οξφόρδης Gulmira Rzayeva δήλωσε στο Anadolu Agency (AA) ότι ενώ η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη συνεχίζεται, ο ρόλος της Τουρκίας όχι μόνο ως χώρα διέλευσης αλλά και ως χώρα με υποδομές κατάλληλες για ανάπτυξη, αυξάνεται μέρα με τη μέρα.
Εφιστώντας την προσοχή στην έλλειψη φυσικού αερίου στην αγορά, η Rzayeva είπε: "Το Αζερμπαϊτζάν, που είναι ένας πόρος που μπορεί να αυξήσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου στην Ευρώπη, αποκτά πολύ στρατηγική σημασία από αυτή την άποψη. Η Τουρκία, από την άλλη πλευρά, βρίσκεται σε κέντρο όλων αυτών των εξελίξεων και είναι καίριας σημασίας για τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης να απαλλαγούν από την εξάρτησή τους από το ρωσικό αέριο».
Επισημαίνοντας ότι η Τουρκία έχει υψηλή χωρητικότητα LNG και ότι αυτή η ποσότητα θα αυξηθεί μέχρι το 2023, η Rzayeva είπε, «Αυτό σημαίνει ότι το αέριο που εγχώριες και ευρωπαϊκές ιδιωτικές εταιρείες στην Τουρκία μπορούν να εισάγουν, συμπεριλαμβανομένου LNG, από το Αζερμπαϊτζάν ή άλλα μέρη, στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας ότι μπορούν να αποστέλλονται από ξηρά και θάλασσα»
Εκφράζοντας ότι η Τουρκία έχει ικανότητα επαναεριοποίησης περίπου 50 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων σε LNG, η Rzayeva σημείωσε ότι αυτή η ποσότητα αποτελεί περίπου το 90 τοις εκατό της ετήσιας ζήτησης φυσικού αερίου της Τουρκίας.
Η Rzayeva δήλωσε ότι οι βουλγαρικές εταιρείες έχουν ήδη κάνει αποθέματα χωρητικότητας σε τερματικούς σταθμούς LNG και αυτό σημαίνει ότι αυτές οι εταιρείες μπορούν να αγοράσουν LNG από τερματικούς σταθμούς επαναεριοποίησης στην Τουρκία και να το στείλουν στη Βουλγαρία ή σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες:
"Η Τουρκία ξεχωρίζει όχι μόνο ως χώρα διέλευσης, αλλά και ως σημαντική χώρα με την προηγμένη υποδομή της. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν αυτήν την υποδομή για να μεταφέρουν φυσικό αέριο στις χώρες τους από εναλλακτικές πηγές προμήθειας."
Οι πολιτικές εννεργειακής ασφάλειας της Τουρκίας
Η Brenda Shaffer, Καθηγήτρια της Σχολής Μεταπτυχιακών Ναυτικών των ΗΠΑ, είπε ότι η Τουρκία έχει μια πολύ πιο ρεαλιστική πολιτική για την ενεργειακή ασφάλεια σε σύγκριση με την Ευρώπη.
Τονίζοντας ότι οι ανανεώσιμες πηγές από μόνες τους δεν μπορούν να αποτελέσουν εναλλακτική λύση στην ανάκαμψη της Ευρώπης από την κρίση, η Shaffer είπε: "Δεν μπορείτε να περιμένετε ότι οι ανανεώσιμες πηγές θα δώσουν ως εκ θαύματος όλες τις απαντήσεις στην ενεργειακή κρίση. Επειδή η υδροηλεκτρική ενέργεια, η αιολική ενέργεια, η ηλιακή ενέργεια, που είναι νέας γενιάς ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ως πόροι, πραγματικά δεν αντιπροσωπεύουν την ενέργεια που χρειάζονται οι σύγχρονες οικονομίες. «Χρειάζονται ακόμη ορυκτά καύσιμα. Επομένως, είτε χρησιμοποιείτε ανανεώσιμες πηγές είτε όχι, χρειάζεστε φυσικό αέριο», είπε.
Η Shaffer δήλωσε ότι η Τουρκία έχει αυξήσει την ποικιλομορφία των πηγών ενέργειας και δεν ελπίζει μόνο για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Όσον αφορά την ασφάλεια, η Τουρκία είχε πολύ καλύτερες επιδόσεις από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, ανέφερε στην εκτίμησή της.
Η Τουρκία έχει μεγάλο πλεονέκτημα
Ο Διευθυντής και Επικεφαλής Αναλυτής Natural Gas Europe John Roberts είπε ότι η ΕΕ, η οποία στοχεύει να μειώσει την εξάρτησή της από τα ορυκτά καύσιμα στο πλαίσιο των κλιματικών στόχων, στοχεύει να μειώσει την κατανάλωση φυσικού αερίου κατά 100 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Επισημαίνοντας ότι ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας επιτάχυνε αυτούς τους στόχους, ο Ρόμπερτς είπε:
"Η ΕΕ θα τερματίσει αυτήν την εξάρτηση από τη Ρωσία με 3 τρόπους.
Πρώτον, περίπου 38 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα πρόσθετης παραγωγής LNG θα διατεθούν στην αγορά από τις ΗΠΑ φέτος. Το μεγαλύτερο μέρος της θα έρθει στην Ευρώπη.
Δεύτερον, το ίδιο αναμένεται από εναλλακτικές πηγές ενέργειας, ιδιαίτερα από ανανεώσιμες πηγές.«Είναι ισοδύναμο μιας μεγάλης ποσότητας αερίου. Αλλά δεν ξέρουμε από πού θα προέλθουν τα υπόλοιπα 25-30 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου και πρέπει να είναι σε μορφή αερίου. Αυτό σημαίνει ότι ορισμένες χώρες θα έχουν έλλειψη φυσικού αερίου και το αποτέλεσμα θα είναι αυτό που λέμε πρόβλημα ζήτησης».
Προειδοποιώντας ότι μια τέτοια καταστροφή θα προκαλούσε προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού ενέργειας που θα χρειαζόταν πολύ χρόνο για να διορθωθεί, ο Roberts συνέχισε:
«Αυτό είναι το πιο τρομακτικό σημείο γιατί αν σβήσεις το λέβητα ή τη σόμπα στο σπίτι, μπορείς πάντα να το ανάψεις ξανά γιατί είναι ήδη συνδεδεμένο στο εσωτερικό σύστημα. Ωστόσο, εάν κλείσετε το φυσικό αέριο σε μια πόλη ή ένα εργοστάσιο, πρέπει να ελέγξετε κάθε πρίζα πριν ενεργοποιήσετε ξανά το αέριο. Τώρα, πόσο καιρό πιστεύετε ότι θα πάρει; "Μέρες, εβδομάδες, μήνες; Γι' αυτό οι εταιρείες, οι οργανισμοί και τα εθνικά δίκτυα θέλουν ρωσικό αέριο. Θέλουν να μοιραστούν την περιορισμένη προσφορά που έχουν εξίσου για να αποφύγουν διακοπές. Επειδή οι ελλείψεις φυσικού αερίου είναι τόσο επικίνδυνες".
Σημειώνοντας ότι η μεγαλύτερη ανησυχία στην παρούσα κατάσταση είναι η καταστροφική διακοπή του εφοδιασμού σε ορισμένες περιοχές, και όχι η σταδιακή και προσεκτική μείωση του φυσικού αερίου που μοιράζεται στην Ευρώπη, χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σερβία θέτουν ως απαίτησής τους την εγγυημένη ροή φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Ενναλακτικά συστήματα παροχής φυσικού αερίου
Επισημαίνοντας ότι αυτές οι χώρες έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού προς το παρόν, ο Ρόμπερτς είπε: «Από την άλλη πλευρά, μπορείτε επίσης να πείτε ότι αυτό είναι πρόβλημά τους, επειδή σε αυτές τις χώρες είχαν πει πολύ πριν από το 2009 ότι έπρεπε να έχουν εναλλακτικά συστήματα προμήθειας φυσικό αέριο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, αλλά δεν το έκαναν».
Τονίζοντας ότι η Τουρκία έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα διαφοροποιώντας τους πόρους της σε αυτό το σημείο, ο Ρόμπερτς είπε: "Η Τουρκία βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση καθώς λαμβάνει φυσικό αέριο από πολλαπλές πηγές. Αγοράζει αέριο από τη Ρωσία, το Αζερμπαϊτζάν, το Ιράν και επίσης λαμβάνει LNG από ένα ευρύ φάσμα ποικιλίας πηγών. Με άλλα λόγια, η Τουρκία έχει μια ευέλικτη πολιτική και έχει εξασφαλίσει την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της χάρη σε αυτή την ευελιξία». είπε.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι όντως η Τουρκία αποτελεί μια χώρα transit φυσικού αερίου για την ΕΕ, χωρίς ωστόσο να είναι η μόνη και κυρίως χωρίς να είναι η κυριότερη και εξηγώ
Σε προγενέστερο άρθρο μας είχαμε αναλύσει γιατί επείγει και γιατί είναι τεράστιας Εθνικής σημασίας η άμεση κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου με την Αίγυπτο, εξηγώντας ότι η χρονική συγκυρία και η προσπάθειες της ΕΕ για εξεύρεση πηγών φυσικού αερίου είναι θετικές για την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου Αιγύπτου-Ελλάδας, ο οποίος εκτός των άλλων έχει τεράστια Εθνική σημασία, αφού θα ακυρώνει στην πράξη το παράνομο τουρκοολιβυκό μνημόνιο
Η Ελλάδα θα πρέπει να κινηθεί στην σίγουρη παρακαταθήκη που έχει διασφαλίσει με την Αίγυπτο που εδράζεται, στην μερική οριοθέτηση των ΑΟΖ μας μέχρι τον 28ο μεσημβρινό κατόπιν συμφωνίας των 2 χωρών , καθώς και στην ενεργειακή διασύνδεση Ελλάδος -Αιγύπτου με καλώδιο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που επίσης έχει συμφωνηθεί μεταξύ μας.
Με αφετηρία τα δύο παραπάνω η Ελλάδα θα πρέπει άμεσα να συμπράξει με την Αίγυπτο στην δημιουργία -κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου στην όδευση Αίγυπτος-Κρήτη-ηπειρωτική Ελλάδα-Ευρώπη, όσο γρηγορότερα γίνεται
Για την χρηματοδότηση του έργου αυτού μπορούμε να ζητήσουμε άμεσα την βοήθεια της ΕΕ
Προς τούτο κατατείνει και η συνεχής παροχή ισραηλινού υπεράκτιου φυσικού αερίου στην Αίγυπτο μέσω του αγωγού που ανήκει στην East Mediterranean Gas Company (EMG)
Ο ιταλικός όμιλος αγωγών φυσικού αερίου SNAM, ο οποίος είναι η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οντότητα, έχει πλέον γίνει επίσης μέρος του εγχειρήματος EMG.
Στις 9 Δεκεμβρίου 2021, η SNAM αγόρασε μερίδιο 25% στην EMG. Το συνολικό έργο του αγωγού περιλαμβάνει έναν αγωγό μήκους 90 χιλιομέτρων μεταξύ του νότιου ισραηλινού λιμανιού Ashkelon και του τερματικού σταθμού υποδοχής El Arish της Αιγύπτου
Το μερίδιο 25% της SNAM αποτιμάται σε 50 εκατομμύρια δολάρια, το οποίο αποκτήθηκε από την ταϊλανδική ενεργειακή εταιρεία PTT Energy Resources. Οι άλλοι κύριοι ενδιαφερόμενοι είναι η Delek Drilling του Ισραήλ και η αμερικανική πετρελαϊκή Chevron
Τα παραπάνω θα έχουν σοβαρές συνέπειες για την Ελλάδα και τις προσπάθειές της για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων της για την ΑΟΖ στη ΝΑ Μεσόγειο.
Από τα παραπάνω διαφαίνεται ότι η Αίγυπτος αγορεύεται σε πάρα πολύ μεγάλο παίκτη υγροποιημένου φυσικού αερίου στη ΝΑ Μεσόγειο, καθώς επίσης σε ρυθμιστή των σχέσεων Ισραήλ-Λιβάνου.
Επίσης τυχόν οριοθέτηση των ΑΟΖ Λιβάνου-Ισραήλ σε συγκερασμό με την υφιστάμενη ήδη οριοθέτηση των ΑΟΖ Λιβάνου-Κύπρου και Κύπρου-Ισραήλ, θα απομόνωνε ακόμη περισσότερο την Τουρκία στο θέμα των παράνομων διεκδικήσεων της για την ΑΟΖ στη ΝΑ Μεσόγειο.
Όλα τα παραπάνω περιχαρακώνουν ακόμη περισσότερο την συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου για την μερική οριοθέτηση των ΑΟΖ μας, θέτοντας εκτός "νυμφώνος" το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο Σάρατζ-Ερντογάν.