Ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιουργεί ενεργειακή επαναξιολόγηση από τις ΗΠΑ της στρατηγικής σημασίας διαφόρων Ευρωπαϊκών χωρών στην προσπάθεια και επιταγή της Ευρώπης να απεξαρτηθεί από το Ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο
Την ανάγκη η Ελλάδα να διαδραματίσει κομβικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια υπογράμμισε μεταξύ άλλων η Αμερικανίδα υφυπουργός Εξωτερικών κα Νούλαντ, μιλώντας αποκλειστικά στον ΑΝΤ1 και τη Μαρία Σαράφογλου.
Προσπαθώντας να διακριβώσουμε τη συνέχεια των εξελίξεων που επιθυμούν να δρομολογήσουν οι ΗΠΑ στη ΝΑ Μεσόγειο και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, θα επιχειρήσουμε ανάλυση των όσων είπε στην παραπάνω αποκλειστική συνέντευξη της, ενώ αξίζει να υπενθυμίσουμε πως αναφέρθηκε σε άλλες δηλώσεις και στον East Med.
Ανάλυση
Η Αμερικανίδα ΥΦΥΠΕΞ αρχικά έδωσε το στίγμα της αναφορικά με τις Ελληνοαμερικανικές σχέσεις, τονίζοντας ότι αυτές είναι καλύτερες από ποτέ, με πολλές αμερικανικές εταιρείες με τεχνολογίες αιχμής να δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα ,επισημαίνοντας παράλληλα ότι η χώρα μας είναι χώρα κλειδί για την ασφάλεια τόσο γεωπολιτικής όσο και ενεργειακής στη ΝΑ Ευρώπη
Παράλληλα έδειξε τις προθέσεις των ΗΠΑ για το μέλλον αποκαλύπτοντας ότι άτυπα στα πλαίσια του σχήματος 3+1, συζήτησε με τους ΥΠΕΞ Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ "εναλλακτικά σχέδια", για την απεξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ηπείρου από την ρωσική ενέργεια, εμβαθύνοντας στην ηλεκτρική διασύνδεση, στις πλωτές εξέδρες υγροποιημένου φυσικού αερίου και στην πράσινη ενέργεια
Συνεπώς η ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι έχει την έγκριση και υποστήριξη των ΗΠΑ, οπότε και αναμένουμε ότι θα προχωρήσει
H ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Hadera (Ισραήλ) και Κρήτης, δηλαδή του Euroasia Interconnector, περιλαμβάνει τη σύνδεση μεταξύ Hadera και Κοφίνου (Κύπρος), καθώς και τη σύνδεση μεταξύ Κοφίνου και Κορακιάς Κρήτης , είναι συνολικού μήκους 1.208 χλμ., με ισχύ 1.000 MW, υ προϋπολογισμού 2,4 δισ. ευρώ, ενώ περάτωσή του αναμένεται σε 3 χρόνια από σήμερα
Ωστόσο σύμφωνα με την Νούλαντ, οι ΗΠΑ επιθυμούν να μπεί στο παιγνίδι και η Τουρκία την οποία θέλουν να τραβήξουν μακριά από την ρωσική ενεργειακή εξάρτηση, κάνοντας λόγο ότι αυτό μπορεί να αποτελέσει θέμα για συνομιλίες Ελλάδας-Τουρκίας, παραμερίζοντας διαφωνίες και τριβές όπως το Κυπριακό, αφού ο πόλεμος στην ουκρανία επιτάσει ενότητα και παραμερισμό των περιφερειακών διαφορών
Το παραπάνω είναι εξόχως σημαντικό, αφού προμηνύει ότι οι ΗΠΑ θα πατρονάρουν αφενός την ένταξη της Τουρκίας στο σχήμα 3+1 και αφετέρου μια σειρά συζητήσεων διαβουλεύσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, με φόντο την οριοθέτηση της ΑΟΖ και την εκμεταλευσιμότητα των κοιτασμάτων του φυσικού αερίου στη ΝΑ Μεσόγειο
Υπενθυμίζουμε ότι σε πρόσφατο άρθρο μας είχαμε προβεί σε ανάλυση των δηλώσεων του ΥΠΕΞ Δένδια, ο οποίος αναφερόμενος στις σχέσεις της χώρας μας με το Ισραήλ ,επεσήμανε ότι η εταιρική μας σχέση δεν επηρεάζεται από άλλες περιφερειακές εξελίξεις ή σχέσεις με άλλες χώρες, ουσιαστικά τοποθετώντας στο κάδρο τις Ισραηλινοτουρκικές σχέσεις , αφήνοντας ωστόσο το παράθυρο ανοιχτό για διεύρυνση της τριμερούς συνεργασίας, δείχνοντας την Τουρκία, με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα εγκολπωθεί το κοινό όραμα ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας για την περιοχή μας.
Συνεπώς εάν η Τουρκία το επιθυμεί θα είναι ευπρόσδεκτη στο φόρουμ συνεργασίας , αρκεί να δρά σύμφωνα με τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της θάλασσας και όχι ως χώρα "πειρατής"
Επίσης υπογραμμίσαμε τη σημασία της ενίσχυσης του σχήματος 3+1 μεταξύ των τριών χωρών μας και των ΗΠΑ.
Τέλος η Νούλαντ τάχθηκε υπέρ της διπλωματικής προσπάθειας της Τουρκίας για επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία, παραμερίζοντας ουσιαστικά την τακτική των μη κυρώσεων από την Άγκυρα προς τη Μόσχα
Ωστόσο εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι από την μια η Ουάσιγκτον θέλει η Ευρώπη να απαλλαγεί από το Ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, γεγονός αναμφίβολα που θα έχει επιπτώσεις στην οικονομία της ΕΕ και από την άλλη ανέχεται την νατοϊκή Τουρκία να αποκτήσει Ρωσική πυρηνική τεχνολογία και τεχνογνωσία με τον πυρηνικό σταθμό στο Ακουγιού σε ένα μόλις χρόνο από σήμερα.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω διαφαίνεται ότι τι θέμα της οριοθέτησης της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας , Κύπρου-Τουρκίας και Ελλάδας-Κύπρου θα μας απασχολήσει το επόμενο χρονικό διάστημα, αφού τα παραπάνω αποτελούν τη βάση για την ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας που προανέφερα την οποία πατρονάρουν οι ΗΠΑ, αλλά και της συμμετοχής της Τουρκίας στο σχήμα 3+1 για την ΝΑ Μεσόγειο την οποία επίσης επιθυμεί η Ουάσιγκτον
Σε προγενέστερο άρθρο μας είχαμε αναφερθεί στο μεγάλο ερωτηματικό που παραμένει αναφορικά με το καθεστώς της θαλάσσιας περιοχής ανατολικότερα του 28ου μεσημβρινού που τέμνει τη Ρόδο στο ύψος της Λίνδου , προς Καστελόριζο-Κύπρο-Κρήτη-Κάσο-Κάρπαθο-Ρόδο και στην οποία δεν υπάρχει οριοθέτηση των ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου-Τουρκίας
Η Ελληνική και Κυπριακή διστακτικότητα να μην προβούν σε οριοθέτηση των ΑΟΖ μεταξύ τους θα έλυνε το πρόβλημα στη βάση του Χάρτη της Βαλένθια, υποδηλώνει ότι αυτή η κίνηση δεν είχε την έγκριση των ΗΠΑ και συνεπώς αναμένουμε εξελίξεις στο θέμα το επόμενο χρονικό διάστημα
Εδώ επισημαίνω ότι η Ελλάδα προκειμένου να εισέλθει η Τουρκία στο μηχανισμό 3+1 και να μπεί στη διαδικασία συζητήσεων περαιτέρω για ενεργειακά και ΑΟΖ, θα πρέπει να απαιτήσει την διακοπή των εργασιών στο Ακουγιού, καθώς και την υπολειτουργία του αγωγού φυσικού αερίου Ρωσίας-Τουρκίας
Διαφορετικά θα κληθούμε να κάνουμε συμβιβασμούς με την Τουρκία στη ΝΑ Μεσόγειο, υποτίθεται προκειμένου η Άγκυρα να απεξαρτηθεί ενεργειακά από τη Μόσχα, χωρίς αυτό βα συμβαίνει, αφού η Τουρκία και τον πυρηνικό σταθμό του Ακουγιού θα προχωράει και τον αγωγό της με τη Ρωσία θα χρησιμοποιεί
Συνεπώς οι ΗΠΑ θα πρέπει πρώτα να επιβάλλουν στην Τουρκία να συμμορφωθεί αναφορικά με την μη απόκτηση πυρηνικής ενέργειας στο Ακουγιού μέσω της Ρωσικής εταιρείας που συνεχίζει αλώβητη από κυρώσεις τις εργασίες της εκεί, να ελέγξουν την σταδιακή μείωση της ροής ρωσικού φυσικού αερίου προς την Τουρκία και μετά να μας βάλλουν στη διαδικασία τα "τα βρούμε" στη ΝΑ Μεσόγειο