Η Τουρκία προσπαθεί να εκμεταλλευτεί επικοινωνιακά το ζήτημα των pushbacks στο Αιγαίο και να προβάλει την εικόνα ότι αυτή υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Μία έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας όμως, αναδεικνύει τη συχνότητα και την ομοιότητα των μοτίβων παραβιάσεων και επικεντρώνεται πρωτίστως στα χερσαία σύνορα μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας (στην περιοχή του Έβρου).
Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας υπογραμμίζει ότι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, γίνονται και από την τουρκική πλευρά: «Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι η Τουρκία επίσης παραβίασε τα δικαιώματα προσφύγων και μεταναστών/ριών στα σύνορα και τους/τις εξέθεσε σε κινδύνους», αναφέρει και συνεχίζει.
«Η οργάνωση άκουσε τις μαρτυρίες ανθρώπων οι οποίοι δήλωσαν ότι καθώς επέστρεφαν από την Ελλάδα στην Τουρκία μέσω του ποταμού Έβρου, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων μετά από επαναπροωθήσεις από την Ελλάδα, αντιμετώπισαν Τούρκους «ένστολους» που τους εξανάγκασαν ή επιχείρησαν να τους εξαναγκάσουν να επιστρέψουν στην Ελλάδα ή σε μια νησίδα στον ποταμό».
«Στις νησίδες, σε κάποιες περιπτώσεις, οι τουρκικές αρχές φέρονται να αρνήθηκαν να διασώσουν άμεσα άτομα ή να τους επιτρέψουν να πατήσουν στην ξηρά. Σε μια περίπτωση, η Διεθνής Αμνηστία άκουσε ισχυρισμούς ότι μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων πολλών μικρών παιδιών, κρατήθηκε αυθαίρετα σε μια τουρκική «στρατιωτική βάση», αφότου είχε επαναπροωθηθεί από την Ελλάδα, και οι στρατιωτικοί που επάνδρωναν τη βάση επιχείρησαν να εξαναγκάσουν κάποια από τα άτομα της ομάδας, να επιστρέψουν στην αντίπερα όχθη του ποταμού.», αναφέρει η έκθεση.
Τουρκία, πτώματα μεταφέρθηκαν πέρα από τα ιρανικά σύνορα για να κρύψουν τους θανάτους των προσφύγων
Όμως και από την άλλη πλευρά των συνόρων της Τουρκίας η κατάσταση δεν δείχνει να διαφέρει, ακολουθώντας την ίδια τακτική καθώς την τελευταία περίοδο, εικόνες και βίντεο έχουν πολλαπλασιαστεί στο δίκτυο των προσφύγων που προσπαθούν να περάσουν τα σύνορα που χωρίζουν την πρώην Οθωμανική Αυτοκρατορία από την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, αντέχοντας το τεράστιο χιόνι και το τσουχτερό κρύο. Σύμφωνα με το Πρακτορείο Μεσοποταμίας (Μα), οι Τούρκοι στρατιώτες συνήθως απορρίπτουν τα πτώματα των θυμάτων που πέθαναν λόγω κακοκαιρίας πέρα από τα σύνορα, όπως επιβεβαιώνεται από την τρομερή ιστορία ενός Αφγανού πρόσφυγα που πέθανε από παγωνιά στο Özalp, στις 30 Δεκεμβρίου του περασμένου έτους.
Στόχος του μίσους
Η έκθεση του ΟΗΕ το 2021 για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, αποκαλύπτει ότι ακόμη και πριν από την άνοδο των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, η πραγματικότητα ήταν κρίσιμη. Πάνω από το ένα τέταρτο του πληθυσμού είχε εγκαταλείψει τα σπίτια του, ανεβάζοντας τον αριθμό των εσωτερικά εκτοπισμένων σε 3,5 εκατομμύρια.
Στην Τουρκία, όπως και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου, οι μετανάστες και οι πρόσφυγες αντιμετωπίζονται με καχυποψία και έχουν γίνει με την πάροδο του χρόνου ο κύριος στόχος της πολιτικής προπαγάνδας. Στη δεκαετία του 1950, στο δεύτερο μέρος του δοκιμίου Οι καταβολές του ολοκληρωτισμού, αφιερωμένη στον ιμπεριαλισμό, η μελετήτρια Hannah Arendt, υπογραμμίζει ότι εκλαμβάνονται ως απειλή γιατί σπάνε το «τριαδικό» όραμα που δεσμεύει κράτος-λαό-επικράτεια.
«Εφόσον δεν πιστεύω στο Ισλάμ, οι κληρικοί αποφάσισαν να με σκοτώσουν και σε μια επίθεση τραυμάτισαν το κεφάλι μου και έσπασαν δύο πλευρά, τα οποία παρέμειναν στραβά» αναφέρει ο Shayan στο AsiaNews.
Μη μπορώντας να δουλέψει, αποφάσισε να αφοσιωθεί στη μελέτη. «Εμείς οι πρόσφυγες, στην Τουρκία, μπορούμε να φέρουμε εις πέρας σκληρά καθήκοντα και σε παράνομες συνθήκες», αναφέρει.
Εν τω μεταξύ, η Τουρκία, που αντιμετωπίζει μια πολύ σοβαρή οικονομική κρίση και σταθερά αυξανόμενο διψήφιο πληθωρισμό, έχει ενισχύσει την άμυνα των συνόρων της, ειδικά με το Ιράν. Σύμφωνα με την Άγκυρα, υπάρχουν τουλάχιστον 182.000 Αφγανοί πρόσφυγες εγγεγραμμένοι στη χώρα, επιπλέον των άλλων 120.000 που δεν ανήκουν στα επίσημα κανάλια και ζουν σε συνθήκες ημι-λαθροφυλακής.
Ο Πρόεδρος Ερντογάν, του οποίου η δημοτικότητα βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο όλων των εποχών, «παζάρεψε» το θέμα, υπογραμμίζοντας ότι δεν θέλει να μετατρέψει το έθνος σε "κέντρο αποθήκευσης" για μετανάστες που κατευθύνονται προς την Ευρώπη (σε αντάλλαγμα μια οικονομική ενίσχυση δισεκατομμυρίων).
Όπως είναι γνωστό, λαθρομετανάστες εξακολουθούν να περνούν στον Έβρο και το Αιγαίο κατά μικρές ομάδες. Αυτό συμβαίνει και παρ’ ότι οι ροές έχουν μειωθεί, θα εξακολουθήσει να γίνεται. Το θέμα είναι να μην υπάρξουν οργανωμένες κινήσεις με την βοήθεια των Τούρκων, για ομαδική απόπειρα εισβολής μεγάλου αριθμού λαθρομεταναστών, κυρίως γιατί οι πρόσφυγες που έρχονται στην Ελλάδα είναι πολύ λίγοι και κυρίως Τούρκοι που ζητούν πολιτικό άσυλο λόγω του καθεστώτος Ερντογάν.
