Ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι υποσχέθηκε να «επιταχύνει και να διευκολύνει» την παράδοση φυσικού αερίου στον Λίβανο σε συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό του Λιβάνου Νατζίμπ Μικάτι πριν λίγες ημέρες
Οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν στο περιθώριο του Παγκόσμιου Φόρουμ Νεολαίας στο Sharm el-Sheikh της Αιγύπτου, όπου συζήτησαν την παράδοση φυσικού αερίου, μαζί με τους «τρόπους ενίσχυσης της διμερούς συνεργασίας».
Η Αίγυπτος υποτίθεται ότι θα πουλήσει φυσικό αέριο στον Λίβανο για να βοηθήσει στην άμβλυνση της ακρωτηριαστικής έλλειψης ηλεκτρικής ενέργειας.
Σε ένα σχέδιο που ανακοινώθηκε τον Αύγουστο, η Αίγυπτος θα έστελνε φυσικό αέριο στην Ιορδανία, όπου θα μεταφερόταν στη Συρία και μετά στον Λίβανο.
Μέρος του φυσικού αερίου θα μετατραπεί σε ηλεκτρική ενέργεια στην Ιορδανία και θα αποσταλόταν επίσης στον Λίβανο.
Ο πρωθυπουργός του Λιβάνου ανακοίνωσε επίσης ότι μια προκαταρκτική συμφωνία μεταξύ του Λιβάνου, της Αιγύπτου, της Ιορδανίας και της Συρίας θα υπογραφεί «σύντομα».
Η συμφωνία έχει σκοπό να εξασφαλίσει μια εξαίρεση από τον νόμο των ΗΠΑ, ο οποίος επιβάλλει κυρώσεις σε κάθε οντότητα που συναλλάσσεται με το συριακό καθεστώς σε μη ανθρωπιστικούς τομείς.
Η πρόοδος στο σχέδιο φυσικού αερίου ήταν σταθερή, με τους υπουργούς ενέργειας και πετρελαίου των τεσσάρων χωρών να πετούν ο ένας στις πρωτεύουσες του άλλου για μια σειρά συναντήσεων.
Στα τέλη Δεκεμβρίου, ο Λιβανέζος υπουργός Ενέργειας Ουαλίντ Φαγιάντ είπε στο Reuters ότι οι επισκευές του αραβικού αγωγού φυσικού αερίου στον Λίβανο θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως τα τέλη Φεβρουαρίου – προϋπόθεση για οποιοδήποτε φυσικό αέριο φτάσει στον Λίβανο.
Ο Φαγιάντ πρόσθεσε ότι το πότε θα έφτανε πραγματικά το φυσικό αέριο στον Λίβανο εξαρτάται πλήρως από το αν οι τέσσερις χώρες θα μπορούσαν να λάβουν εξαίρεση από τον νόμο των ΗΠΑ, οι οποίες έχουν μέχρι στιγμής σηματοδοτήσει την έγκρισή τους για τη συμφωνία, όταν ο Πρόεδρος του Λιβάνου Μισέλ Αούν έλαβε τηλεφώνημα από την πρέσβη των ΗΠΑ στον Λίβανο, Ντόροθι Σι τον περασμένο Αύγουστο για αυτόν το λόγο.
Επί του παρόντος, η Βηρυτός παράγει μόνο 700 μεγαβάτ ετησίως, αλλά χρειάζεται μεταξύ 3000 και 3500 για να καλύψει τις ανάγκες του πληθυσμού της.
Η συμφωνία φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ πολλών χωρών προορίζεται να τροφοδοτήσει τον Λίβανο με 450 μεγαβάτ, τα οποία θα μεταφραστούν σε περίπου τρεις έως τέσσερις επιπλέον ώρες ηλεκτρικής ενέργειας την ημέρα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Εφιάλτης για τα τουρκικά μέσα το πρόγραμμα κατασκευής της ευρωπαϊκής Κορβέτας NAVIRIS που συμμετέχει και η Ελλάδα
Ο ρόλος του Ισραήλ
Στην εξίσωση μπαίνει και το Ισραήλ, με την Αίγυπτο όπως αναλύσαμε σε προηγούμενο άρθρο μας, να αναγορεύεται σε ρόλο ρυθμιστή της επίλυσης της διαφοράς Λιβάνου-Ισραήλ για τη χάραξη των ΑΟΖ τους, αφού ως γνωστόν το Ισραήλ προμηθεύει την Αίγυπτο με φυσικό αέριο.
Παράλληλα μια θαλάσσια λύση στη διένεξη Λιβάνου-Ισραήλ, θα μπορούσε ακόμη και να ανοίξει πιθανή συνεργασία του Λιβάνου με το Φόρουμ Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, το οποίο περιλαμβάνει την Αίγυπτο, την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ.
Με αυτόν τον τρόπο η ενοποίηση της λιβανέζικης παραγωγής θα ενίσχυε περαιτέρω την περιφερειακή αγορά φυσικού αερίου.
Τα υπεράκτια και χερσαία αποθέματα φυσικού αερίου της Αιγύπτου θεωρούνται εμπορικά αρκετά ελκυστικά ώστε η χώρα να θέλει να αυξήσει την ικανότητα υγροποίησης LNG.
Η συνεχής παροχή ισραηλινού υπεράκτιου φυσικού αερίου στην Αίγυπτο μέσω του αγωγού που ανήκει στην East Mediterranean Gas Company (EMG) είναι σημαντική για όλους.
Ο ιταλικός όμιλος αγωγών φυσικού αερίου SNAM, ο οποίος είναι επίσης η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οντότητα, έχει πλέον γίνει επίσης μέρος του εγχειρήματος EMG.
Στις 9 Δεκεμβρίου, η SNAM αγόρασε μερίδιο 25% στην EMG. Το συνολικό έργο του αγωγού περιλαμβάνει έναν αγωγό μήκους 90 χιλιομέτρων μεταξύ του νότιου ισραηλινού λιμανιού Ashkelon και του τερματικού σταθμού υποδοχής El Arish της Αιγύπτου.
Το μερίδιο 25% της SNAM αποτιμάται σε 50 εκατομμύρια δολάρια, το οποίο αποκτήθηκε από την ταϊλανδική ενεργειακή εταιρεία PTT Energy Resources. Οι άλλοι κύριοι ενδιαφερόμενοι είναι η Delek Drilling του Ισραήλ και η αμερικανική πετρελαϊκή Chevron.
Επιπτώσεις για την Ελλάδα
Τα παραπάνω θα έχουν σοβαρές συνέπειες για την Ελλάδα και τις προσπάθειές της για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων της για την ΑΟΖ στη ΝΑ Μεσόγειο.
Από τα παραπάνω διαφαίνεται ότι η Αίγυπτος αναγορεύεται σε πάρα πολύ μεγάλο παίκτη υγροποιημένου φυσικού αερίου στη ΝΑ Μεσόγειο, καθώς επίσης σε ρυθμιστή των σχέσεων Ισραήλ-Λιβάνου, αλλά και σε χώρα που θα λειτουργήσει ως άτυπος διαπραγματευτής της σταδιακής αποδοχής του καθεστώτος Άσσαντ από τις ΗΠΑ.
Η ενεργειακή σύμπλευσή της Αιγύπτου με το Ισραήλ και την Κύπρο επαυξάνει ακόμη περισσότερο τη δυναμική αυτή.
Τυχόν υλοποίηση της διασύνδεσης Αιγύπτου-Λιβάνου με τον αγωγό φυσικού αερίου που μνημονεύσαμε προηγουμένως , κατόπιν εγκρίσεως των ΗΠΑ, σε συγκερασμό με την επίλυση των διαφορών για τις ΑΟΖ Ισραήλ-Λιβάνου στη ΝΑ Μεσόγειο, θα είχε ως αποτέλεσμα την απομείωση της ισχύος της Σιιτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ στο Λίβανο, η οποία λειτουργεί ως εκπρόσωπος του Ιράν στην περιοχή.
Αυτό θα ήταν πού επιθυμητό τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στο Ισραήλ.
Επίσης τυχόν οριοθέτηση των ΑΟΖ Λιβάνου-Ισραήλ σε συγκερασμό με την υφιστάμενη ήδη οριοθέτηση των ΑΟΖ Λιβάνου-Κύπρου και Κύπρου-Ισραήλ, θα απομόνωνε ακόμη περισσότερο την Τουρκία στο θέμα των παράνομων διεκδικήσεων της για την ΑΟΖ στη ΝΑ Μεσόγειο.
Όλα τα παραπάνω περιχαρακώνουν ακόμη περισσότερο την συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου για την μερική οριοθέτηση των ΑΟΖ μας, θέτοντας εκτός "νυμφώνος" το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο Σάρατζ-Ερντογάν.
Η ενεργειακή διασύνδεση Ελλάδος -Αιγύπτου με καλώδιο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από την Βορειαφρικανική χώρα στην Κρήτη και εκείθεν στην υπόλοιπη Ελλάδα και ΕΕ, είναι εξίσου σημαντική, περιθωριοιοιώντας ακόμη περισσότερο την Τουρκία
Το μεγάλο ερωτηματικό ωστόσο παραμένει το καθεστώς της θαλάσσιας περιοχής ανατολικότερα του 28ου μεσημβρινού που τέμνει τη Ρόδο στο ύψος της Λίνδου , προς Καστελόριζο-Κύπρο-Κρήτη-Κάσο-Κάρπαθο-Ρόδο και στην οποία δεν υπάρχει οριοθέτηση των ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου-Τουρκίας.
Η Ελληνική και Κυπριακή διστακτικότητα να προβούν σε οριοθέτηση των ΑΟΖ μεταξύ τους θα έλυνε το πρόβλημα θεωρητικά στη βάση του Χάρτη της Βαλένθια, ωστόσο στην παρούσα φάση αυτό θα δυναμίτιζε τις εξελίξεις με την Τουρκία, αφού ο Ερντογάν θα το έβλεπε ως άριστη δικαιολογία για να εκτρέψει την προσοχή του τουρκικού λαού από τα τεράστια εσωτερικά του προβλήματα, ετσιάζοντας την εναντίον Ελλάδας και Κύπρου.
Η καλύτερη ίσως επιλογή στην παρούσα φάση είναι η αναμονή υιοθετώντας την τακτική του "ώριμου φρούτου", αφού ο Ερντογάν έχει ημερομηνία λήξεως και μάλιστα σύντομη.
