"Επιθυμούμε να είναι η Μεσόγειος μια θάλασσα ειρήνης, αν και η ιστορία μας δείχνει ότι ήταν πάντα ένας τόπος εμπορίου, ανταλλαγών αλλά και συγκρούσεων. Όλες οι παράκτιες χώρες οφείλουμε να σεβόμαστε τους ίδιους κανόνες με βασικό εξ αυτών το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Αυτό είναι που ζητάμε να εφαρμόσουν όλες οι γύρω χώρες μας και το γεγονός ότι δεν το κάνει η Τουρκία, δημιουργεί πολλά προβλήματα στις δικές μας διμερείς σχέσεις", σημειώνει ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης σε συνέντευξη που παραχώρησε στην ισπανική ε/φ ABC και στη δημοσιογράφο Begoña Castiella, με αφορμή την Υπουργική Σύνοδο των ΕU ΜED που έλαβε χώρα την περασμένη Παρασκευή στην Αθήνα.
Ειδικότερα, ο κ. Βαρβιτσιώτης τονίζει ότι ενώπιον των μεγάλων προκλήσεων της ΕΕ, Ελλάδα και Ισπανία έχουν έρθει ακόμη πιο πολύ κοντά, όχι μόνο επειδή πρόκειται για δύο πολύ κοντινές χώρες αλλά επειδή και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι κοινά και αυτό επιβεβαιώθηκε και κατά την πρόσφατη συνάντηση των δύο Πρωθυπουργών Μητσοτάκη- Sánchez . "Ούτε το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Ανασυγκρότησης ούτε το πράσινο ψηφιακό πιστοποιητικό δε θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν, εάν δεν υπήρχε συνεργασία μεταξύ δύο δυνάμεων όπως της Ισπανίας και της Ελλάδος για να δημιουργήσουν ένα ισχυρό μέτωπο πίεσης έναντι των λοιπών ευρωπαϊκών χωρών, για την αναγκαιότητα της υιοθέτησης των μέτρων αυτών", προσθέτει.
Για το κρίσιμο ζήτημα της μετανάστευσης, ο Αναπληρωτής Υπουργός υπογραμμίζει ότι "πριν προχωρήσουμε στην υιοθέτηση του νέου Συμφώνου, η Ευρώπη θα πρέπει να προχωρήσει στην εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης, καταρτίζοντας συμφωνίες με τις χώρες προέλευσης των μεταναστών αυτών για την ταχεία επιστροφή στις χώρες τους και σε αυτό συμφωνούν και η Ελλάδα και η Ισπανία".
Ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου, ο κ. Βαρβιτσιώτης σημειώνει ότι ελπίζουμε ότι οι εταίροι μας θα στείλουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα στην Τουρκία, ότι επιθυμούμε σχέσεις καλής γειτονίας που θα βασίζονται στον αμοιβαίο σεβασμό των αρχών και των κοινών αξιών μας. Σε καμία περίπτωση η ΕΕ δεν μπορεί να αποδεχθεί προκλητικές ενέργειες με στόχο την αποσταθεροποίηση της περιοχής, όπως και ενέργειες που απειλούν την κυριαρχία χωρών μελών της ΕΕ".
Ακόμη, σε ερώτηση για την Ισπανική στάση απέναντι στην Τουρκία και την αντίδραση που υπάρχει στην ελληνική κοινή γνώμη, ο Αναπληρωτής Υπουργός επισημαίνει ότι "η Ισπανία προμηθεύει τώρα στην Τουρκία ένα αεροπλανοφόρο, κάτι που αλλάζει τους όρους του παιχνιδιού στην Ανατολική Μεσόγειο και αυτό μας προβληματίζει πολύ"
Ακολουθεί η συνέντευξη:
ΕΡ. Kατά την πρόσφατη συνάντηση Sánchez και Μητσοτάκη στην Αθήνα τόνισαν την αρμονία που υφίσταται στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών για ευρωπαϊκά θέματα: από τα σχέδια για την ανάκαμψη της οικονομίας μέχρι το πράσινο ψηφιακό πιστοποιητικό. Θα μπορούσατε να συμπεριλάβετε κι άλλα θέματα που θεωρείτε σημαντικά;
ΑΠ. Έχουμε δουλέψει μαζί με την Ισπανία σε πολλά επίπεδα από την ένταξη της στην ΕΟΚ το 1985. Τώρα βέβαια ενώπιον των μεγάλων προκλήσεων της ΕΕ, Ελλάδα και Ισπανία έχουν έρθει ακόμη πιο πολύ κοντά, όχι μόνο επειδή πρόκειται για δύο πολύ κοντινές χώρες αλλά επειδή και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι κοινά. Η μεταποίηση των γεωργικών προϊόντων, πχ, ένα θεμελιώδες ζήτημα τις προηγούμενες δεκαετίες ή η πρόκληση της μετανάστευσης από την οποίαν υποφέρουν Ιταλία, Ισπανία και Ελλάδα με πολύ παρόμοιο τρόπο, ιδίως μετά την εργαλειοποίησή της που είδαμε πρόσφατα στην Ceuta. Ούτε το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Ανασυγκρότησης ούτε το πράσινο ψηφιακό πιστοποιητικό δεν θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν εάν δεν υπήρχε συνεργασία μεταξύ δύο δυνάμεων όπως της Ισπανίας και της Ελλάδος για να δημιουργήσουν ένα ισχυρό μέτωπο πίεσης έναντι των λοιπών ευρωπαϊκών χωρών, για την αναγκαιότητα της υιοθέτησης των μέτρων αυτών.
Ερ. Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία και Μάλτα έχουν ήδη παρουσιάσει τις θέσεις τους για το νέο Σύμφωνο για την Μετανάστευση και το άσυλο της ΕΕ , που διασφαλίζει την ανάγκη να εγγυηθούμε μια ισορροπία μεταξύ αλληλεγγύης και ευθύνης. Υπάρχει κάποια κοινή θέση Ελλάδος και Ισπανίας στην Συνθήκη του Δουβλίνου;
ΑΠ. Η ουσιώδης θέση είναι ότι προτού εξελίξουμε μέρος του νέου Συμφώνου που παρουσιάστηκε όπως η οδηγία σχετικά με τις διαδικασίες του screening , η Ευρώπη πρέπει να προχωρήσει στην εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης, καταρτίζοντας συμφωνίες με τις χώρες προέλευσης των μεταναστών αυτών για την ταχεία επιστροφή στις χώρες τους. Σε αυτό συμφωνούμε Ελλάδα και Ισπανία.
ΕΡ. Τέτοια μέτρα θα βοηθήσουν ώστε η Μεσόγειος να διατηρηθεί ως μια θάλασσα ειρήνης ;
ΑΠ. Επιθυμούμε η Μεσόγειος να είναι μια θάλασσα ειρήνης, αν και η ιστορία μας δείχνει ότι ήταν πάντα ένας τόπος εμπορίου, ανταλλαγών, αλλά και συγκρούσεων. Εκτιμούμε ότι όλες οι παράκτιες χώρες οφείλουμε να σεβόμαστε τους ίδιους κανόνες, και θεμελιώδες είναι για εμάς το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Αυτό είναι που ζητάμε, να εφαρμόσουν όλες οι γύρω χώρες μας και το γεγονός ότι δεν το κάνει η Τουρκία, δημιουργεί πολλά προβλήματα στις δικές μας διμερείς σχέσεις.
ΕΡ. Η Ισπανία τιμωρήθηκε από την Ελλάδα στο θέμα των φρεγατών λόγω της πολιτικής του Sánchez;
ΑΠ. Η Ελληνική κυβέρνηση δήλωσε σαφώς ότι επρόκειτο για ένα συγκεκριμένο σχέδιο που συμπεριλάμβανε την κατασκευή 4 φρεγατών , τον εκσυγχρονισμό άλλων τεσσάρων και την προμήθεια άλλων δύο επιπλέον πλοίων ως μεταβατική λύση για την κάλυψη των αναγκών μέχρι την άφιξη των νέων φρεγατών. Η Ελληνική κυβέρνηση δεν ξύπνησε ξαφνικά μετά από 10 χρόνια οικονομικής κρίσης κι αποφάσισε ότι χρειάζεται πλοία και αεροπλάνα γιατί θα απλώς θα ήθελε να επιβραβεύσει ή να αποδοκιμάσει κάποιους φίλους και εταίρους.
Η απόφαση αυτή απορρέει από την πιεστική ανάγκη που δημιουργήθηκε κατόπιν των επιθετικών ενεργειών της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ΑΟΖ της Ελλάδας. Και όπως είδαμε το 2020 αντί να υπερισχύσει ο διάλογος , η διπλωματία και το διεθνές δίκαιο, η Τουρκία αποπειράθηκε να μετατρέψει τις σχέσεις μας σε σχέσεις πολεμικού χαρακτήρα, αναγκαστήκαμε να αντιδράσουμε με την προκήρυξη ενός διαγωνισμού για τον εξοπλισμό με φρεγάτες του Πολεμικού μας Ναυτικού.
ΕΡ. Παρά το γεγονός ότι οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Ισπανίας είναι παραδοσιακά πολύ καλές, υπάρχει τελευταία μια έντονη κριτική που προέρχεται από μερίδα της ελληνικής κοινής γνώμης για της ισπανική στάση έναντι της Τουρκίας;
AΠ. Είναι σαφές ότι Ελλάδα και Ισπανία έχουν κοινούς στόχους και έχουμε καταφέρει όλον αυτόν τον καιρό να έχουμε μια πολύ στενή σχέση και συνεργασία. Αναφορικά με τις σχέσεις μας με την Τουρκία, είναι αλήθεια ότι ελπίζουμε από τις μεσογειακές χώρες και ιδίως από χώρες όπως την Ισπανία, με την οποίαν έχουμε κοινά ως μέλη του ΝΑΤΟ, να δώσουν προτεραιότητα στην εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας από όλες τις εμπλεκόμενες χώρες. Και το ελπίζουμε ως μήνυμα της Ισπανίας προς την Τουρκία ως βάση για την επίλυση των υπαρχόντων διμερών διαφορών μας. Αυτό που σίγουρα προβλημάτισε την ελληνική κοινή γνώμη και αποτυπώθηκε στις συνομιλίες των ΥΠΕΞ Ελλάδος και Ισπανίας είναι ότι η Ισπανία προμηθεύει τώρα στην Τουρκία ένα αεροπλανοφόρο, κάτι που αλλάζει τους όρους του παιχνιδιού στην Ανατολική Μεσόγειο και αυτό μας προβληματίζει πολύ.
Ελπίζουμε ότι οι εταίροι μας στις συζητήσεις που θα λάβουν χώρα τον Ιούνιο θα στείλουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα στην Τουρκία : Επιθυμούμε σχέσεις καλής γειτονίας που θα βασίζονται στον αμοιβαίο σεβασμό των αρχών και των κοινών αξιών μας. Σε καμία περίπτωση η ΕΕ δεν μπορεί να αποδεχθεί προκλητικές ενέργειες με στόχο την αποσταθεροποίηση της περιοχής, όπως και ενέργειες που απειλούν την κυριαρχία χωρών μελών της ΕΕ".
