To 2020 είναι έτος που χαρακτηρίζεται από μια παρατεταμένη κρίση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Θα λέγαμε ότι το 2020 ήταν μετά το 1974 του Αττίλα, η χρονιά που Ελλάδα και Τουρκία έφτασαν πολύ κοντά στο να εξελιχθούν οι ταραγμένες σχέσεις τους , σε στρατιωτική εμπλοκή μεταξύ τους.
Τα κυριότερα γεγονότα που "σημάδεψαν" τις ελληνοτουρκικές σχέσεις το 2020 είναι μέχρι στιγμής οι ακόλουθες:
2 Ιανουαρίου: Υπογραφή συμφωνίας αγωγών East Med
Ελλάδα, Κύπρος και το Ισραήλ υπέγραψαν συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού 1900 χλμ της Ανατολικής Μεσογείου East Med, που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου στην ευρωπαϊκή αγορά.
Ο αγωγός εκτιμάται ότι κοστίζει 7 δισεκατομμύρια ευρώ (8,53 δισεκατομμύρια δολάρια) και θα μεταφέρει αρχικά 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικό αέριο ετησίως, επεκτάσιμο σε 16 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως.
Είναι ένα μεγάλο έργο, το οποίο η Τουρκία είδε ως μια προσπάθεια ενεργειακού αποκλεισμού της.
30 Ιανουαρίου: Τουρκικό πλοίο μπαίνει στην Ελληνική ΑΟΖ
Το τουρκικό σεισμικό πλοίο έρευνας Oruc Reis μπήκε στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Ελλάδας νοτιοανατολικά της Καρπάθου για περίπου 24 ώρες, δοκιμάζοντας τα ελληνικά αντανακλαστικά.
Το τουρκικό πλοίο, παρακολουθούσε στενά η ελληνική φρεγάτα Νικηφόρος Φωκάς.
27 Φεβρουαρίου: Η Τουρκία προκαλεί κρίση στον Έβρο εργαλειοποιώντας τους πρόσφυγες
Η Τουρκία ανακοίνωσε ότι ανοίγει τα σύνορά της σε πρόσφυγες που κατευθύνονται στην Ευρώπη, πυροδοτώντας τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση σε πέντε χρόνια.
Για δύο εβδομάδες τουλάχιστον, η Τουρκία κατεύθυνε με λεωφορεία και τρένα της, πρόσφυγες πρός τα ελληνικά σύνορα.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Ελλάδα αντιστάθηκε και απέτρεψε περισσότερες από 42.000 προσπάθειες εισόδου στα χερσαία σύνορα και έναν απροσδιόριστα μεγάλο αριθμό στη θάλασσα.
Η Τουρκία δημοσίευσε πλάνα της Ελληνικής Ακτοφυλακής που εμπόδιζαν πλοία γεμάτα πρόσφυγες να φτάσουν στα ελληνικά ύδατα.
Μέχρι τις 9 Μαρτίου, η Ελλάδα κατέγραψε 2.164 επιτυχείς διαβάσεις προσφύγων, εκ των οποίων 313 ήταν χερσαίες και 1.851 θαλασσίως.
15 Απριλίου - 11 Μαΐου: Η κρίση των προσφύγων κλιμακώνεται, και οι δύο πλευρές ενισχύουν τα σύνορα
Και οι δύο πλευρές έστειλαν ενισχύσεις στα σύνορα τους
Η Ελλάδα γνωστοποίησε στην Τουρκία ότι κλείνει τα σύνορά της στον ποταμό Έβρο για να ασφαλίσει τα σύνορά της έναντι περαιτέρω προσφυγικών κρίσεων.
Η ένταση σε υψηλά επίπεδα στον Έβρο μεταξύ των δύο χωρών κράτησε έως τις 11 Μαϊου.
9 Ιουνίου: Η Ελλάδα υπογράφει συμφωνία ΑΟΖ με την Ιταλία
Η Ελλάδα υπέγραψε συμφωνία αποκλειστικής οικονομικής ζώνης με την Ιταλία, η οποία ήταν υπό διαπραγμάτευση για τέσσερις δεκαετίες.
Η συμφωνία ακολουθεί τις αρχές της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), αναγνωρίζοντας ότι τα Επτάνησα έχουν πλήρη ΑΟΖ ,κάτι που η Τουρκία διαφωνεί.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ραγδαίες εξελίξεις στην Αρμενία: Έτοιμος να παραιτηθεί ο Πασινιάν αν υπάρξει λαϊκή εντολή
13 Ιουλίου: Η Ελλάδα θέτει θέμα κυρώσεων για την Αγία Σοφία
Η Ελλάδα έθεσε για πρώτη φορά το θέμα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ, για τη μετατροπή της εκκλησίας της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας είπε ότι προειδοποίησε επίσης τους ομολόγους του στην ΕΕ ότι η Ελλάδα ενδέχεται να επικαλεστεί τη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας της βασικής συνθήκης της ΕΕ (Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, άρθρο 42) το καλοκαίρι.
Η Τουρκία είχε απειλήσει να πραγματοποιήσει εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου σε περιοχή που η Ελλάδα θεωρεί ως υφαλοκρηπίδα της σύμφωνα με το διεθνές ναυτικό δίκαιο (UNCLOS).
21 Ιουλίου: Η Τουρκία εκδίδει προειδοποίηση για την Ανατολική Μεσόγειο
Η Τουρκία εξέδωσε προειδοποίηση Navtex για περαιτέρω εξερεύνηση σε θαλάσσια περιοχή που η Ελλάδα θεωρεί την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της, προκαλώντας πλήρη ανάπτυξη των ναυτικών των δύο χωρών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου για την ΑΟΖ
Εν μέσω προσπαθειών για επανεκκίνηση διερευνητικών συνομιλιών με την Τουρκία, η Ελλάδα ανακοίνωσε συμφωνία αποκλειστικής οικονομικής ζώνης με την Αίγυπτο.
Αυτό ενόχλησε την Τουρκία, διότι κάλυψε την ίδια θαλάσσια περιοχή που η Τουρκία είχε χωρίσει με τη Λιβύη το προηγούμενο έτος, με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο , μιά συμφωνία που οι ΗΠΑ και η ΕΕ είχαν καταγγείλει ως παράτυπες.
Η συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου ακολουθεί το Δίκαιο της Θάλασσας, αναγνωρίζοντας ΑΟΖ στα Ελληνικά νησιά
Η Τουρκία διέκοψε τις διερευνητικές συνομιλίες και ανακοίνωσε ασκήσεις με πραγματικά πυρά στην Ανατολική Μεσόγειο.
12-13 Αυγούστου: Οι φρεγάτες συγκρούονται, η Γαλλία ενισχύει την παρουσία της στο East Med
Η ελληνική φρεγάτα Λήμνος και η τουρκική φρεγάτα Kemal Reis συγκρούστηκαν σε ένα θαλάσσιο ατύχημα, που προκάλεσε εκτενείς ζημιές το τελευταίο.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμμανουήλ Μακρόν δήλωσε ότι ενισχύει προσωρινά τη γαλλική στρατιωτική παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων με την Τουρκία.
26 Αυγούστου: Η Ελλάδα ανακοινώνει την επέκταση των χωρικών υδάτων
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε την επικείμενη επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας στα Δυτικά της στο Ιόνιο στα 12 ναυτικά μίλια που επιτρέπονται βάσει της ναυτικής νομοθεσίας, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα για την πρόθεσή του να κάνει το ίδιο στο Αιγαίο.
Επί του παρόντος η Ελλάδα τηρεί έξι ναυτικά μίλια.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ο Ερντογάν παρακαλάει τον Νετανιάχου: ''Έλα να τα βρούμε!''
27 Αυγούστου: Το ελληνικό κοινοβούλιο επικυρώνει τις συμφωνίες για ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο
28 Αυγούστου: Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ σχεδιάζουν κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας πριν από τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ
Ένα ανεπίσημο συμβούλιο υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στο Βερολίνο συμφώνησε σε έναν κατάλογο κυρώσεων που έχουν σχεδιαστεί για να σταματήσουν αυτό που θεωρούν μη νόμιμη τουρκική δραστηριότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι κυρώσεις, οι οποίες ξεκίνησαν με στόχευση πλοίων, εταιρειών και ατόμων που εμπλέκονται στην διεξαγωγή παράνομων γεωτρήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο , επρόκειτο να ενεργοποιηθούν με σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 24 Σεπτεμβρίου.
3 Σεπτεμβρίου: Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ μπαίνει στο παιγνίδι
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg ζητά από Έλληνες και Τούρκους εκπροσώπους σε μια συνάντηση για να συζητήσουν τους μηχανισμούς αποσυμπίεσης της έντασης στην περιοχή.
Δεν έχει υπογραφεί ακόμη τέτοια συμφωνία.
10 Σεπτεμβρίου: Τα μέλη της ΕΕ καταδικάζουν τις τουρκικές ενέργειες
Επτά μέλη της ΕΕ της Μεσογείου (Med7: Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, Μάλτα, Ιταλία, Ελλάδα, Κύπρος) καταδίκασαν τις τουρκικές ενέργειες όταν συναντήθηκαν στην Κορσική για την ετήσια σύνοδο κορυφής τους.
Η δήλωση Med7 εξέφρασε «πλήρη υποστήριξη και αλληλεγγύη προς την Κύπρο και την Ελλάδα ενόψει των επανειλημμένων παραβιάσεων της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων τους, καθώς και των αντιπαραγωγικών ενεργειών της Τουρκίας».
12 Σεπτεμβρίου: Ο Έλληνας πρωθυπουργός ανακοινώνει τις πρώτες αμυντικές δαπάνες σε μια δεκαετία
Ο Πρωθυπουργός Κ.Μητσοτάκης ανακοίνωσε την πρώτη αύξηση των αμυντικών δαπανών στην Ελλάδα σε 12 χρόνια.
Η Ελλάδα θα αγοράσει αμέσως 18 μαχητικά Rafale τέταρτης γενιάς και δύο μεταχειρισμένες φρεγάτες.
Μεσοπρόθεσμα, θα παραγγέλνει τέσσερις νέες φρεγάτες και θα αναβαθμίσει τις τέσσερις νεότερες φρεγάτες τύπου MEKO, αντικαθιστώντας έτσι έναν γηράσκοντα στόλο 13 φρεγάτων με 10 νέες και αναβαθμισμένες.
2 Οκτωβρίου: Η Ευρώπη λέει ότι θα επανεξετάσει τις κυρώσεις, η Τουρκία λέει ότι θα ανοίξει τα Βαρώσια
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε την Τουρκία να διαπραγματευτεί την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας με την Ελλάδα.
Προτίθεται να επιβάλλει κυρώσεις εάν η Τουρκία δεν συμμορφωθεί, έναντι τελωνειακής ένωσης εάν συμμορφωθεί.
Το συμβούλιο δήλωσε ότι θα επανεξετάσει τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας έως τον Δεκέμβριο.
Την ίδια ημέρα, ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι η Τουρκία θα ανοίξει τα Βαρόσα (Αμμόχωστος), την πόλη φάντασμα στα κατεχόμενα που κατέλαβαν τον Αύγουστο του 1974 οι Τούρκοι, και την οποία ο ΟΗΕ διέταξε επανειλημμένα να επιστρέψουν στην Κυπριακή Δημοκρατία (UNSCR 365, 367, 541, 544, 550).
15 Οκτωβρίου: Η Ρωσία συμπλέει με τις Ελληνικές θέσεις στο Αιγαίο
Η Ρωσία ανακοίνωσε ότι βλέπει θετικά το γεγονός η Ελλάδα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα σε 12 ναυτικά μίλια.
Μια τέτοια κίνηση θα επέτρεπε στην Ελλάδα να ελέγχει περισσότερο από το 70% του Αιγαίου.
Η Ρωσία κάλεσε επίσης την Τουρκία να οριοθετήσει την ΑΟΖ της με την Ελλάδα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
25 Οκτωβρίου: Οι δεσμοί Ελλάδας και ΗΠΑ φαίνεται να ενισχύονται
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας δήλωσε στο κοινοβούλιο ότι η Ελλάδα και οι ΗΠΑ πρόκειται να ξεκινήσουν «σχεδόν αμέσως έναν νέο διάλογο για τη διεύρυνση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας και να καταλήξουν σε μια εντελώς νέα συμφωνία».
18 Νοεμβρίου: Ελλάδα, ΗΑΕ υπογράφουν στρατηγική συμμαχία
Η Ελλάδα και τα ΗΑΕ υπέγραψαν στρατηγική συμμαχία στο Αμπού Ντάμπι, η οποία περιλαμβάνει συνεργασία στους τομείς της οικονομίας, του τουρισμού και της άμυνας.
10-11 Δεκεμβρίου: Η ευρωπαϊκή σύνοδος κορυφής δεν τιμωρεί την Τουρκία
Η ευρωπαϊκή σύνοδος κορυφής δεν επιβάλλει κυρώσεις στην Τουρκία, απογοητεύοντας την Ελλάδα και την Κύπρο και αναβάλλει το ζήτημα μέχρι τον Μάρτιο.
14 Δεκεμβρίου: Οι ΗΠΑ επιβάλλουν κυρώσεις στην Τουρκία
Το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών επέβαλε κυρώσεις εναντίον της Προεδρίας των Τουρκικών Αμυντικών Βιομηχανιών, ενός σκέλους του υπουργείου Άμυνας, λόγω της αγοράς των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-400
Σημειώνουμε τέλος ότι στις 28 Δεκεμβρίου η Τουρκία έχει προγραμματίσει την εκτέλεση ασκήσεων με πραγματικά πυρά σε θαλάσσια περιοχή ΝΔ Κάσου.
