Η κυβέρνηση Μπάϊντεν λίγο πρίν αναλάβει επισήμως τα καθήκοντά τις, συνεχίζει τη στελέχωσή της.
Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχουν αξιόπιστες πληροφορίες ότι στο State Departmenet, αναμένεται να αναλάβει υψηλόβαθμη θέση διακεκριμένος αναλυτής, ο οποίος θα στελεχώσει το Think tank του εν λόγω Υπουργείου.
Οπωσδήποτε η αντιμετώπιση του προβλήματος που ακούει στο όνομα Τουρκία, αποτελεί ένα εκ των σοβαροτέρων θεμάτων που καλείται να δώσει λύση η αμερικανική διπλωματία.
Οι ΗΠΑ θα είναι περισσότερο παρεμβατικές σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, σύμφωνα με τις δηλώσεις του νέου τους Προέδρου Μπάϊντεν, γεγονός που ερμηνεύεται ότι θα θελήσουν να διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο σε θέματα εξωτερικής πολιτικής στη ΝΑ Μεσόγειο, στη Λιβύη και στη Συρία, μη επιτρέποντας μονομερείς τουρκικές κινήσεις, αλλά στο πλαίσιο ελέγχου από τις ίδιες.
Έχουμε πεί αρκετές φορές ότι η πολιτική του Μπάίντεν έναντι της Τουρκίας θα έχει "καρότο και μαστίγιο", αφού οι ΗΠΑ θέλουν την Τουρκία στο ΝΑΤΟ και γενικά στη Δύση, υπό τον πλήρη εάν είναι δυνατόν έλεγχο τους, αλλά δεν θέλουν τον Ερντογάν.
Μετά τις πρόσφατες κυρώσεις των ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας για τους S-400, η Τουρκία βρίσκεται σε σύγχυση, αφού αντιλαμβάνεται ότι η πολεμική της βιομηχανία αλλά και το αξιόμαχο των Ενόπλων της Δυνάμεων θα υποστούν σοβαρό πλήγμα, την ώρα που η χώρα βρίσκεται ένα βήμα πρίν το ΔΝΤ και με τον Covid-19 να δοκιμάζει τον τουρκικό λαό που ζεί πλέον κάτω από το όριο της φτώχειας στη συντριπτική του πλειοψηφία.
Ο Ερντογάν καλείται να πάρει πολύ σοβαρές αποφάσεις για τη χώρα, αλλά και για τον ίδιο.
Η δρόμοι μεταξύ των οποίων καλείται να επιλέξει είναι:
1. Ο Ισλαμικός δρόμος
Έχουν δει το φως της δημοσιότητας διάφορες δηλώσεις υψηλόβαθμων Τούρκων αξιωματούχων, αλλά και ανάλογες κινήσεις-συναντήσεις, όπου διαφαίνεται η βούληση του Ερντογάν να δημιουργήσει μία ένωση τουρκογενών και ισλαμικών κρατών, υπό την τουρκική ηγεσία, η οποία να αναλάβει τον έλεγχο στην περιοχή μεταξύ Καύκασου και Σομαλίας και από Λιβύη έως Ουκρανία.
Αυτός ο δρόμος βλέπει την Τουρκία ως μία ανεξάρτητη περιφερειακή δύναμη, η οποία θα κινείται εκτός των συμφερόντων ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ, αλλά και της Ρωσίας.
Η Τουρκία θα εργαλειοποιήσει πρός αυτήν την κατεύθυνση τον "Οργανισμό Ισλαμικής Διάσκεψης'', του οποίου είναι μέλος, αναζητώντας έμπρακτη στήριξη και βοήθεια από μεγάλες οικονομικά και στρατιωτικά χώρες, όπως είναι το Πακιστάν, η Ινδονησία και το Κατάρ.
Ωστόσο εκτίμηση είναι ότι η όποια βοήθεια δοθεί στην Τουρκία, δεν θα είναι επαρκής για να αντιμετωπίσει τα πολλά και σοβαρά της προβλήματα.
Έτσι στην παρούσα φάση, παρά το γεγονός ότι αποτελεί διακαή πόθο του Ισλαμιστή Ερντογάν, η Τουρκία να αναγορευθεί σε ανεξάρτητη περιφερειακή δύναμη, αυτό δεν είναι εφικτό, αφού όπως προείπα η τουρκική οικονομία είναι στα τάρταρα και η πολεμική της βιομηχανία
Συνεπώς το ανεκπλήρωτο επιθυμητό του Τούρκου Προέδρου, θα υποταχθεί στο δυνατόν υλοποιήσιμο αλλά μη επιθυμητό από τον ίδιο.
2. Ο Ρωσικός δρόμος
Αυτός θέλει την Τουρκία να λάβει φιλορωσική και σύμμαχο στάση με τον Πούτιν, ενάντια στα συμφέροντα ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ.
Αυτό μοιραία για την Τουρκία και τον ίδιο τον Ερντογάν θα είχε πολύ αρνητικές συνέπειες, τις οποίες η Τουρκία δεν αντέχει να υποστεί στην παρούσα φάση, αφού σε πρόσφατη έκθεση της η συμμαχία , με την επωνυμία "ΝΑΤΟ 2030", κατονομάζει τις Κίνα και Ρωσία ως κυρίαρχες απειλές.
Ωστόσο η Τουρκία εξαρτάται σε κάποιο βαθμό ενεργειακά από τη Ρωσία, τον οποίο απομειώνει σημαντικά η ενεργειακή στήριξη που της παρέχει το Αζερμπαϊτζάν.
3. Ο Κινεζικός δρόμος
Η Τουρκία για οικονομικούς και επενδυτικούς λόγους κυρίως θα έβλεπε τον εαυτό της, ως την εμπορική απόληξη των κινεζικών προϊόντων προς τις χώρες της Μ. Ανατολής, μέσω του "δρόμου του μεταξιού".
Η Κίνα αποτελεί ίσως την μόνη οικονομική διέξοδο για την Τουρκία πλήν ΗΠΑ-ΕΕ, ωστόσο το γεγονός ότι τα κύρια οπλικά συστήματα της Τουρκίας εξαρτώνται από τις Δυτικές πολεμικές βιομηχανίες σε πολύ μεγάλο βαθμός καθιστούν απαγορευτικές περαιτέρω σκέψεις .
4. Ο δρόμος επαναφοράς σε ΗΠΑ-ΝΑΤΟ -ΕΕ
Αποτελεί τον πικρό δρόμο για τον Ερντογάν, στον οποίο πρέπει θέλοντας και μή να πορευθεί, εάν θέλει να επιβιώσει η Τουρκία, αλλά και το καθεστώς του.
Αναφορικά με το τελευταίο τελεί υπό εξέταση από τις ΗΠΑ-ΕΕ, ακόμη και στην περίπτωση που ο Ερντογάν δείξει σημεία εκλογίκευσης, αφού η εμπιστοσύνη απένατί του έχει τρωθεί ανεπανόρθωτα.
Οι ΗΠΑ-ΕΕ προκειμένου να βοηθήσουν την Τουρκία να επανέλθει στη Δύση, σκοπεύουν να της δώσουν διεξόδους, παρόλο που θα ήταν πολύ εύκολο να την στραγγαλίξουν οικονομικά και στρατιωτικά στην παρούσα φάση.
Στο πλαίσιο αυτό άλλωστε η ΕΕ δεν έλαβε πρόσφατα απόφαση για επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας, για την επιθετική συμπεριφορά της σε βάρος Ελλάδας και Κύπρου στη ΝΑ Μεσόγειο και το Αιγαίο, υπαινισσόμενη εμμέσως πλήν σαφώς ότι περιμένει την ανάληψη της ηγεσίας των ΗΠΑ από τον Μπαϊντεν, ώστε να υπάρχει κοινή αντιμετώπιση και δράση αναφορικά με την Τουρκία.
Το ενδιαφέρον των ΗΠΑ στρέφεται εναντίον της Κίνας πρωτίστως την οποία βλέπει ως τη μόνη που μπορεί να αμφισβητήσει την παγκόσμια κυριαρχία της και συνεπώς το κέντρο βάρους των ΗΠΑ μετατοπίζεται στον Ειρηνικό.
Παράλληλα εξακολουθεί να βλέπει ως 2η όμως απειλή τη Ρωσία, για αυτό θέλει με την βοήθεια της ΕΕ και του ΝΑΤΟ να περιορίσει τη ρωσική επιρροή στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο, και στη ΝΑ Μεσόγειο-Μ. Ανατολή-Β. Αφρική βοηθούμενη από τη Γαλλία μεμονωμένα, το Ισραήλ, την Αίγυπτο και Σ. Αραβία
Στο πλαίσιο αυτό της αποξένωσης της Ρωσίας την οποία επιθυμούν οι ΗΠΑ στις προαναφερθείσες περιοχές, κυρίαρχο ρόλο παίζει σε στρατιωτικό επίπεδο ο αποκλεισμός προϊόντων της Ρωσικής πολεμικής βιομηχανίας από χώρες των εν λόγω περιοχών.
Έτσι ένα από τα σενάρια που απεργάζονται οι ΗΠΑ, στο πλαίσιο του "καρότου" πρός την Τουρκία είναι η επαναφορά της χώρας στο πρόγραμμα των F-35, με αντάλλαγμα την απόσυρση των S-400.
Αυτό θα λειτουργούσε ως παραδειγματισμός από τις ΗΠΑ προς τις χώρες εκείνες που σκεφτόταν να εντάξουν στο οπλοστάσιό τους τα εν λόγω ρωσικά οπλικά συστήματα, και θα είχε αρνητικές συνέπειες για την ρωσική διείσδυση στις υπόψιν χώρες.
Επίσης στο τουρκικό σενάριο για τους S-400 και F-35 που προανάφερα, υπάρχει σημαντική πιθανότητα να παίξει και το ελληνικό σενάριο, που προβλέπει την απόσυρση από μέρους μας των S-300 που βρίσκονται στην Κρήτη, με την επίφαση ότι δεν είναι ελληνικοί αλλά κυπριακοί, αλλά και με την αιτιολογία της απομάκρυνσης οποιουδήποτε ρωσικού αντιαεροπορικού οπλικού συστήματος από την νατοϊκη Ελλάδα.
Παράλληλα αυτό θα ικανοποιούσε την Τουρκία, αφού και η χώρα μας δεν θα διέθετε ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα.
Μετά το παραπάνω οι ΗΠΑ θα επιχειρήσουν οι βαλκανικές χώρες να απομακρύνουν ρωσικά αντιαεροπορικά οπλικά συστήματα, προκειμένου να προμηθευτούν Patriot έστω και μεταχειρισμένους.
Τέλος τόσο για Ελλάδα όσο και για Τουρκία ,οι ΗΠΑ επιθυμούν να έχουν αποκλειστικά αμερικανικά πρωτίστως και δευτερευόντως δυτικά οπλικά συστήματα, για αυτό θα δηλώσουν πρόθυμες σε Τουρκία αλλά και Ελλάδα να πουλήσουν επιπρόσθετες πυροβολαρχίες Patriot
Κλείνω λέγοντας ότι η τυχόν υλοποίηση του παραπάνω σεναρίου και η επαναφορά της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35, θα έχει ως ένα εκ των προαπαιτουμένων την συγκατάθεση του Ισραήλ, έτσι ώστε να μην διακυβευθεί σε καμία περίπτωση η στρατιωτική πρωτοκαθεδρία του στην περιοχή από την Τουρκία.
Εκτίμηση είναι ότι οι ΗΠΑ θα καλέσουν την Τουρκία να μετέχουν στον East-Med, με τους όρους τους όμως και όχι alla turka, όπως επιθυμεί ο Ερντογάν.
Συνεπώς το τουρκολιβυκό μνημόνιο θα πρέπει να θωρηθεί θνησιγενές.
