Στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (1-2 Οκτωβρίου 2020) κατέρρευσαν όλες οι ανένδοτες διακηρύξεις της Αθήνας και της Λευκωσίας. Μητσοτάκης και Αναστασιάδης κατ’ επανάληψιν είχαν ορθά εκτιμήσει ότι ο κατευνασμός της Τουρκίας δοκιμάστηκε και απέτυχε. Κατήγγειλαν την πολεμική ρητορική του ταραχοποιού και εισβολέα Ερντογάν και στιγμάτισαν τις απειλές εναντίον τους.
του Σάββα Ιακωβίδη για το infognomonpolitics.gr
Συνεπώς, έλεγαν, οι εταίροι μας οφείλουν να πάρουν μέτρα κατά της παραβατικής, πειρατικής και εισβολικής Τουρκίας. Ειδικά, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης διαβεβαίωνε (29/9/2020):
«Αυτό που θα επιδιώξουμε είναι να διασωθεί η αξιοπιστία και η αξιοπρέπεια τόσο της Ευρώπης όσο και των Ευρωπαίων πολιτών της Κύπρου». Για να προσθέσει ευθύς αμέσως το οξύμωρο: «Δεν είναι αυτοσκοπός οι κυρώσεις».
Στο διάγγελμά του προς τον κυπριακό λαό, με την ευκαιρία της 60ής επετείου της ανακήρυξης της Κυπριακής Δημοκρατίας, επέμενε: «Ως ηγέτης της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν έχω άλλην επιλογή παρά να υπερασπιστώ αυτό που με αίμα και θυσίες ο κυπριακός λαός κατόρθωσε να μας παραδώσει αλλά και να διασώσει».
Τι συνέβη; Στη σύσκεψη του Βερολίνου (27-28/8/2020) αποφασίστηκε ομόφωνα από τους Υπουργούς Εξωτερικών των «27» η επιβολή κυρώσεων στο αυταρχικό καθεστώς Λουκασένκο της Λευκορωσίας και στο καθεστώς Ερντογάν. Ο ΥπΕξ, Ν. Χριστοδουλίδης, δήλωσε (21/9/2020):
«Η αντίδραση της ΕΕ στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η αντίδρασή μας στις παραβιάσεις της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών μελών της ΕΕ, η αντίδρασή μας σε κάθε είδους παραβίαση των βασικών αξιών και αρχών μας, δεν μπορεί να είναι à la carte, πρέπει να είναι συνεπής».
Στην πορεία φάνηκε πως Αθήνα και Λευκωσία απέκλιναν ως προς την ακολουθητέα τακτική. Όπως έλεγαν Έλληνες διπλωμάτες, Ελλάδα και Κύπρος προσέρχονταν στη Σύνοδο χωρίς απόλυτη ταύτιση. Η ελληνική πλευρά επισήμανε τον κίνδυνο ότι η επιμονή της Λευκωσίας στη διασύνδεση της Λευκορωσίας με νέες κυρώσεις σε βάρος Τούρκων αξιωματούχων, θα προκαλούσε κόστος στην Κύπρο, αφού η προσοχή των εταίρων μας θα στρεφόταν από τις παράνομες ενέργειες της Άγκυρας, στην κυπριακή αδιαλλαξία, όπως χαρακτηρίστηκε από τη Γερμανία (δηλώσεις ΥπΕξ στο CNN) και από χώρες της Βαλτικής, δορυφόρους του Βερολίνου.
Οι μόνοι που μίλησαν ξεκάθαρα για έμπρακτη αλληλεγγύη στην Κύπρο και στην Ελλάδα και για «κόκκινες γραμμές» από την ΕΕ προς την Τουρκία, ήταν ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Μακρόν, και ο πρωθυπουργός της Αυστρίας, Κουρτς.
Η Καγκελάριος της Γερμανίας, Μέρκελ, ήταν ο ογκόλιθος που εμπόδισε οποιεσδήποτε κυρώσεις κατά της Τουρκίας και ο οδοστρωτήρας που συνέτριψε ελληνικές και κυπριακές αντιστάσεις. Μετά από τηλεδιάσκεψη (22/9/2020) και με υπόδειξη της Μέρκελ, ο Τούρκος Πρόεδρος συγκατένευσε να δοθεί τόπος στη διπλωματία. Αλλά με ανταλλάγματα!
Απαίτησε επικαιροποίηση της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας, δισεκατομμύρια για τους μετανάστες, βίζα στους Τούρκους πολίτες, κ.λπ. Στη συνέχεια, απαίτησε διοργάνωση μιας «περιφερειακής διάσκεψης», στην οποία να συμμετέχουν όλα τα μεσογειακά κράτη – και το παράνομο τ/κ ψευδοκράτος.
Μετά το πέρας της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Μητσοτάκης και Αναστασιάδης περίπου πανηγύρισαν για τα συμπεράσματα. Οι πραγματικοί νικητές, όμως, «που τα παίρνουν όλα», κατά την προσφιλή αναφορά του σουλτάνου, είναι η καγκελάριος Μέρκελ και ο Ερντογάν.
Η Ένωση, με τη συναίνεση της Αθήνας και της Λευκωσίας, επέβαλε κυρώσεις σε Λευκορώσους αξιωματούχους αλλά πρόσφερε δώρα στον Ερντογάν.
Στο κείμενο των συμπερασμάτων δεν αναφέρεται πουθενά η λέξη «κυρώσεις». Όμως, στην παρ. 20, γίνεται επίκληση του «άρθρου 29 της ΣΕΕ και του άρθρου 215 της ΣΛΕΕ», που αφορά την υπεράσπιση των συμφερόντων της ΕΕ και εκείνα των κρατών μελών της. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επισήμανε σε δηλώσεις του πως η ΕΕ θα επιβάλει κυρώσεις αν η Τουρκία επιμείνει στην παραβατική συμπεριφορά της.
Θα ανέμενε κανείς πως μετά τις λεκτικές υποδείξεις και προειδοποιήσεις των «27» προς την Τουρκία, αυτή θα επεδείκνυε στοιχειώδη σεβασμό. Το τουρκικό ΥπΕξ, σε ανακοίνωσή του, απορρίπτει κάθε ιδέα για κυρώσεις και ειρωνεύεται πως κάποια πράγματα στα συμπεράσματα «έχουν πάρει διαζύγιο από την αλήθεια».
Αθήνα και Λευκωσία δεν θέλησαν και μάλλον δεν μπόρεσαν να αξιοποιήσουν το χαρτί της τελωνειακής ένωσης, το οποίο πραγματικά θα γονάτιζε την Τουρκία.
Είναι εμφανές ότι Ελλάδα και Κύπρος εισέπραξαν φραστικές διαβεβαιώσεις και η Τουρκία ενθυλάκωσε σημαντικά κέρδη. Ποιος θα συγκρατήσει στο εξής τον Ερντογάν; Η Γερμανία ενθαρρύνει και εκτρέφει έναν αδίστακτο Τουρκο-Χίτλερ.
Η πολιτική τεχνοτροπία του Ερντογάν θα επιβεβαιώσει σύντομα ότι δεν πρόκειται να σεβαστεί τίποτε, θα απαιτεί τα πάντα και Αθήνα και Λευκωσία θα υποχωρούν στις αξιώσεις του είτε για να κερδίσουν χρόνο είτε για να συντηρούν την ψευδαίσθηση δήθεν λύσης του Κυπριακού. Η Ευρώπη, η Ελλάδα και η Κύπρος θα καταβάλουν υψηλό τίμημα για τον νέο κατευνασμό του τουρκικού θηρίου.
