Με πιέσεις Γερμανών και ΗΠΑ ξεκινούν οι συνομιλίες Ελλάδας-Τουρκίας, οι οποίες με μαθηματική ακρίβεια θα μας οδηγήσουν στο μοίρασμα του Αιγαίου.
Λίγη ώρα μετά την τηλεδιάσκεψη και τη διαρροή της Άγκυρας περί ετοιμότητας για έναρξη του διαλόγου, το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας ανακοίνωσε την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία. Την ίδια στιγμή ωστόσο, η Τουρκία προχώρησε σε ακραία πρόκληση, εκδίδοντας αντι-NAVTEX με την οποία ζητεί την αποστρατιωτικοποίηση της Λήμνου, ενώ και ο Ερντογάν επέμεινε στην προκλητική/επιθετική ρητορική του. Μέσα σε όλα αυτά, πήρε αναβολή η κρίσιμη Σύνοδος Κορυφής για τις αρχές Οκτωβρίου, λόγω κρούσματος κορωνοϊού.
Πώς ξεκλείδωσαν οι διερευνητικές
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Οι Γερμανοί απειλούν την Κύπρο για το βέτο
Στιγμές μετά τη γνωστοποίηση των όσων συζητήθηκαν μεταξύ Ερντογάν, Μέρκελ και Μισέλ, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωνε την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών με μια λιτή ανακοίνωση. Ο νέος γύρος επαφών αναμένεται να γίνει το προσεχές διάστημα στην Κωνσταντινούπολη. Υπενθυμίζεται πως ο 60ς γύρος διερευνητικών επαφών, είχε γίνει στην Αθήνα το 2016 και σύμφωνα με την εθιμοτυπία ο επόμενος γύρος πρέπει να πραγματοποιηθεί στην έδρα του ετέρου συνομιλητή.
Στην ανακοίνωση δεν περιλαμβάνεται ακριβής ημερομηνία επανέναρξης των επαφών, ωστόσο παρατηρητές των εξελίξεων συνδέουν την έλλειψη αναφορά σε συγκεκριμένη ημέρα στο γεγονός ότι αναβλήθηκε η Σύνοδος Κορυφής για το διήμερο 1-2 Οκτωβρίου, καθώς τέθηκε σε καραντίνα ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Πώς ξεκλείδωσε η επανέναρξη του διαλόγου
Σε κάθε περίπτωση, όλα συνηγορούν στο γεγονός ότι η τηλεδιάσκεψη Μισελ – Ερντογάν – Μέρκελ έπαιξε ρόλο στο ξεκλείδωμα των διερευνητικών ενώ ενεργοποιήθηκε και το γνωστό κανάλι Βερολίνου- Αθήνας –Άγκυρας. Την Ελλάδα στις διερευνητικές εκπροσωπεί ο πρέσβης Παύλος Αποστολίδης ενώ οι συγκλίνουσες πληροφορίες αναφέρουν ότι την Τουρκία θα εκπροσωπήσει ο διευθυντής του τουρκικού ΥΠΕΞ.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Τύπου της γειτονικής χώρας στην τηλεδιάσκεψη συζητήθηκαν οι σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας. Παράλληλα τέθηκαν επί τάπητος οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και «τονίστηκε πως η Ελλάδα και η Τουρκία είναι έτοιμες για την έναρξη διερευνητικών επαφών».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση ο «Ερντογάν κατά τη διάρκεια της τριμερούς, ανέφερε πως πρέπει να διατηρηθεί το θετικό μομέντουμ για την αποκλιμάκωση της έντασης και να παραμείνουν ανοιχτοί και να περιφρουρηθούν οι δίαυλοι επικοινωνίας με αμοιβαία βήματα. Τόνισε επίσης πως η Τουρκία πάντα δίνει έμφαση στο διάλογο και τις διαπραγματεύσεις».
Ο ίδιος, σύμφωνα με την ανακοίνωση «εξέφρασε την εκτίμησή του για τις διαμεσολαβητικές προσπάθειες της Γερμανίας και υποστήριξε πως απαιτούνται σημαντικά βήματα από την Ελλάδα ώστε να επιτευχθεί συμφωνία για την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών».
Επίσης επανέλαβε την πρότασή του για διεξαγωγή πολυμερούς διάσκεψης με τη συμμετοχή όλων των δρώντων στην Ανατολική Μεσόγειο, περιλαμβανομένων και των Τουρκοκύπριων. Tέλος, αναφερόμενος στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Ερντογάν δήλωσε ότι ελπίζει για μία νέα ώθηση στους δεσμούς Τουρκίας-ΕΕ, προσθέτοντας ότι συγκεκριμένα βήματα όπως η τελωνειακή ένωση, τα ταξίδια χωρίς βίζα και το μεταναστευτικό θα συμβάλουν στην ανάπτυξη θετικών και επωφελών σχέσεων. Στην τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν μεταξύ άλλων ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου και ο Χουλουσί Ακάρ.
Δένδιας: Θα κάνουμε συνομιλίες για τους κανόνες των διαπραγματεύσεων
Πάντως, όπως εξήγησε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, η ατζέντα για την επανέναρξη του διαλόγου δεν έχει καθοριστεί. «Πρόκειται για συνομιλίες, όχι διαπραγματεύσεις. Στις συνομιλίες προσπαθούμε να καταλήξουμε σε κανόνες, βάση των οποίων θα γίνουν οι διαπραγματεύσεις», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Δένδιας.
Κατά τα άλλα σημείωσε πως η προσεχής Σύνοδος Κορυφής θα πρέπει να έχει έτοιμο κατάλογο κυρώσεων σε περίπτωση που υποτροπιάσει η συμπεριφορά της Άγκυρας: «Εάν το Oruc Reis παραμείνει στο λιμάνι, εάν η τουρκική αρμάδα παραμείνει στο λιμάνι, τότε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να κάνει δύο πράγματα: Κατά την άποψη της Ελλάδας θα πρέπει να σταθεί στις οδηγίες και να ετοιμάσει έναν κατάλογο κυρώσεων. Προφανώς όχι να επιβάλλει κυρώσεις. Διότι δεν υπάρχει κάτι για να επιβάλλεις κυρώσεις. Όμως θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι, εάν η Τουρκία δεν δείξει καλή συμπεριφορά. Ας περιμένουμε να δούμε, είναι πολύ νωρίς να πούμε οτιδήποτε. Υπάρχουν σημάδια. Ίσως ένα μικρό φως στο τέλος του διαδρόμου. Πως ίσως υπάρχει μια ευκαιρία».
Νέο μήνυμα Μακρόν – Επιμένει ο Ερντογάν
Αξίζει να σημειωθεί πως ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ φάνηκε να χαμηλώνει τους τόνους έναντι της Άγκυρας, ωστόσο έστειλε εκ νέου σαφή μηνύματα στον Ερντογά. Δήλωσε ότι σέβεται την Τουρκία και είναι έτοιμος για διάλογο, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι η Άγκυρα πρέπει να σεβαστεί την κυριαρχικά δικαιώματα της Ευρώπης καθώς και το διεθνές δίκαιο.
«Εμείς οι Ευρωπαίοι είμαστε έτοιμοι για διάλογο, για την ουσιαστική οικοδόμηση μιας Pax Mediterranea (“Ειρήνη στη Μεσόγειο”) αλλά όχι με το κόστος του εκφοβισμού, όχι με το κόστος της επιβίωσης του ισχυρότερου, με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, συνεργασία και σεβασμό μεταξύ των συμμάχων. Αυτές οι αρχές είναι μη διαπραγματεύσιμες», είπε κατά την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
Ο Ερντογάν ωστόσο από την πλευρά του τοποθετήθηκε στο γνωστό επιθετικό ύφος: «Πίσω από τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, υπάρχουν χώρες που ενεργούν με το σκεπτικό "ο νικητής τα παίρνει όλα". Τα άδικα βήματα που κάνουν για να αποκλείσουν τη χώρα μας από την περιφέρεια, δεν έχουν καμία πιθανότητα να επιτύχουν» ανέφερε ο Τούρκος πρόεδρος, λίγη ώρα μετά την τηλεδιάσκεψη που πραγματοποίησε με τους Άνγκελα Μέρκελ και Σαρλ Μισέλ.
«Σε αυτό το σημείο, θέλω να επαναλάβω την πρόσκλησή μου για την έναρξη διαλόγου και την εγκαθίδρυση σταθερής συνεργασίας ανάμεσα στις γειτονικές χώρες στην Ανατολική Μεσόγειο. Για τον σκοπό αυτό, προτείνουμε να διεξαχθεί μια περιφερειακή διάσκεψη στην οποία θα ληφθούν υπόψη τα δικαιώματα και τα συμφέροντα όλων των χωρών της περιοχής, συμπεριλαμβανομένων των Τουρκοκυπρίων. Εμείς δεν έχουμε κανένα ενδιαφέρον για τα θαλάσσια δικαιώματα οποιασδήποτε χώρας» συνέχισε ο Ερντογάν.
