Ενώ βαίνουμε σε διερευνητικές επαφές με την Αγκυρα, κάτω από τις ασφυκτικές «πιέσεις» κυρίως του Βερολίνου και των Βρυξελλών, δεν θα πρέπει να καλλιεργείται κλίμα υψηλών προσδοκιών γιατί διαχρονικά οι Τούρκοι δεν εγκαταλείπουν τους πάγιους και δεδομένους αντικειμενικούς σκοπούς.
Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος για Ε.Τ*
Αυτές οι κινήσεις της βερολινέζικης διπλωματίας και προσωπικά της καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ ουσιαστικοποιούνται στην κυοφορούμενη σημερινή τηλεδιάσκεψή της (αν και δεν έχει επίσημα επιβεβαιωθεί) με τον Ταγίπ Ερντογάν και τον Σαρλ Μισέλ (προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου), ενώ έχει ήδη υπάρξει τηλεφωνική επικοινωνία της Ελένης Σουρανή, διπλωματικής συμβούλου του πρωθυπουργού, με τον Γερμανό διαμεσολαβητή Χέκερ και τον Ιμπραήμ Καλίν, μεγαλοσύμβουλο του Τούρκου προέδρου.
Την προσωπική ανάμιξη της Μέρκελ επισημοποίησε την περασμένη εβδομάδα σε ομιλία του ο Γερμανός πρέσβης στη χώρα μας Ερνστ Ράιχελ, ενώ και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, αρμόδιος για τα Τουρκο-ευρωπαϊκά, Καϊμακτσί μιλώντας σε «δεξαμένη σκέψης» στις Βρυξέλλες επιβεβαίωσε τις σχετικές κινήσεις.
Ο όποιος νέος γύρος των επαφών θα είναι ο 61ος και ουσιαστικά θα λάβει χώρα μετά από τέσσερα ολόκληρα χρόνια. Η Αθήνα ισχυρίζεται ότι το βασικό θέμα στην ατζέντα θα είναι οι θαλάσσιες ζώνες, αν και αυτό δεν έχει επιβεβαιωθεί από Αγκυρα και Βερολίνο. Τη γερμανική πρωτοκαθεδρία στη διαμεσολάβηση έχει επικροτήσει και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μαικ Πομπέο, που θα επισκεφθεί τη χώρα μας για δύο ημέρες, μετά τη σύνοδο των Βρυξελλών (Θεσσαλονίκη και Σούδα/Κρήτη).
Στη Σούδα θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, όπου θα συζητήσουν τα σχετικά ζητήματα της περιοχής, μεταξύ των οποίων και την κατάσταση στη Ανατολική Μεσόγειο. Αλλωστε στη βάση της Σούδας ο Πομπέο θα έχει επαφές με τον πρέσβη Τζέφρι Πάιατ, με Αμερικανούς αξιωματικούς που υπηρετούν στην πολυεθνική διακλαδική διοίκηση του ΝΑΤΟ στη Νάπολη, καθώς και με στελέχη της Αμερικανικής Διοίκησης Αφρικής (AFRICOM) που υπηρετούν στην Στουτγάρδη για την κρίσιμη κατάσταση που επικρατεί στη Λιβύη.
Προφανώς δεν τίθεται πλέον ζήτημα κυρώσεων (περιοριστικών μέτρων) στην Αγκυρα στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., ενώ διαφαίνεται από πλευράς Αθήνας περισσότερη σύγκλιση στην Ε.Ε. παρά στο ΝΑΤΟ, στο οποίο η Ελλάδα δεν φαίνεται να έχει μεγάλη εμπιστοσύνη, αν και ενεργά συμμετέχει στο να συσταθεί κάποιας μορφής μηχανισμός αποκλιμάκωσης τοπικο-περιφερειακών κρίσιμων καταστάσεων, κυρίως στον αεροναυτικό τομέα.
Εκεί που επί του παρόντος φέρεται να υπάρχει πρόβλημα είναι το γεγονός ότι η Αγκυρα δεν έχει προχωρήσει σε καμία κίνηση αποκλιμάκωσης μέσα στην Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, με τα ερευνητικά και συνοδεύοντα πολεμικά πλοία να είναι επί εβδομάδες στην περιοχή, νοτιοδυτικά της Πάφου και ανατολικά της Αμμοχώστου. Ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στο θέμα λέγοντας ότι «απέναντι στην Κύπρο η Τουρκία διάλεξε την προκλητικότητα». Επί του παρόντος η Λευκωσία εμμένει στο βέτο αναφορικά με την επιβολή κυρώσεων στη Λευκορωσία, απαιτώντας την επιβολή παρόμοιων κυρώσεων και στην Τουρκία. Γεγονός είναι ότι γύρω στις 20 χώρες της Ε.Ε. έχουν εκνευριστεί με τη συμπεριφορά της Κύπρου, ενώ αυτή τη χρονική στιγμή ασκούνται πιέσεις να αλλάξει στάση (ακόμα και από τη Γαλλία).
Πάντως, η γνωστή και έγκυρη γερμανική εφημερίδα «FAZ» σε τίτλο της διερωτάται «αν ο νεο-Οθωμανός πειρατής της Μεσογείου θα κρατήσει το πλοίο στο λιμάνι», αναφερόμενη στο «Ορούτς Ρέις» που είναι αγκυροβολημένο στην Αττάλεια για συντήρηση.
Λιβύη, Αζερμπαϊτζάν
Στο μεταξύ χθες ο Ερντογάν συναντήθηκε με τον πρόεδρο του Κοσόβου Χαΐμ Θάτσι, με τον οποίο συζήτησε την κατάσταση στα δυτικά Βαλκάνια, ενώ από κοινού με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάν Αλίγιεφ επέκριναν τη συμπεριφορά της Αρμενίας σε μία χρονική στιγμή που εκ νέου παρατηρείται πολεμική ένταση στον βόρειο Καύκασο.
Για τη Λιβύη αποφασίστηκε με πρωτοβουλία του Βερολίνου και των Ηνωμένων Εθνών να πραγματοποιηθεί μία δεύτερη σύνοδος για τη βορειοαφρικανική χώρα -μέσω τηλεδιάσκεψης- ως συνέχεια εκείνης του Βερολίνου τον περασμένο Ιανουάριο, στις 5 Οκτωβρίου. Οπως και τότε, έχουν προσκληθεί η Ε.Ε., ο Αραβικός Σύνδεσμος, το ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Κίνα, η Μ. Βρετανία, η Τουρκία, η Ιταλία, η Αλγερία, ο Οργανισμός Αφρικανικής Ενότητας και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (η Ελλάδα δεν ήταν τότε ούτε τώρα προσκεκλημένη).
Χθες ο υπουργός Αμυνας της Λιβύης και εκ των έμπιστων της Αγκυρας Σαλάχ Αλ Ναμρούς δήλωσε ότι «το μέλλον της Λιβύης είναι ανοικτό σε όλους εκτός του πολέμαρχου Χαφτάρ».
*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
