Η τρέχουσα κατάσταση της Τουρκίας στην κρίση της Ανατολικής Μεσογείου μοιάζει με την κατάσταση που αντιμετώπισε η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά τον Πρώτο Βαλκανικό Πόλεμο του 1912, δήλωσε ο πρώην Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Γιασάρ Γιακίς στην Ahval.
Ο πόλεμος τελείωσε με καταστροφή για την Οθωμανική Αυτοκρατορία, η οποία έχασε πάνω από το 80% των ευρωπαϊκών εδαφών της.
«Υπάρχει ένα σύνολο συσσωρευμένων προβλημάτων για την Τουρκία. Πρόκειται για μια ατυχής εξέλιξη για την Τουρκία σε μια ήδη σκληρή εποχή όπως αυτή», δήλωσε ο Γιακίς, ο οποίος υπηρέτησε ως υπουργός Εξωτερικών μεταξύ 2002 και 2003. «Υπήρχε ήδη μια σειρά προβλημάτων μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας που προέρχονταν από το Αιγαίο Πέλαγος».
Οι εντάσεις αυξάνονται στην ανατολική Μεσόγειο εν μέσω διαφωνίας μεταξύ της Αθήνας και της Άγκυρας σχετικά με τους πόρους υδρογονανθράκων.
Η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν από καιρό διαφωνήσει σχετικά με αλληλεπικαλυπτόμενες αξιώσεις για δικαιώματα γεώτρησης στην περιοχή, και οι δύο πλευρές έχουν αντιφατικές απόψεις σχετικά με το πόσο μακριά εκτείνεται η υφαλοκρηπίδα τους, σημειώνει η Ahval.
Τη Δευτέρα, η Τουρκία έστειλε το ερευνητικό σκάφος Oruc Reis σε μια περιοχή της θάλασσας στην οποία έχουν αξιώσεις και οι δύο πλευρές, λέγοντας ότι θα λειτουργήσει εκεί μέχρι το τέλος του μήνα, σε μια κίνηση που εξοργίζει την Ελλάδα – ωθώντας τη χώρα να ζητήσει επείγουσα σύγκληση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στο επίκεντρο της κατάστασης που μοιάζει με βούρκο, βρίσκεται η αδυναμία της Τουρκίας να συνάψει συμφωνίες σχετικά με την ανατολική Μεσόγειο, δήλωσε ο πρώην υπουργός, επισημαίνοντας την υπογραφή μιας σειράς συμφωνιών από την Ελλάδα με γειτονικές χώρες στη Μεσόγειο.
«Η Τουρκία προσπαθεί τώρα να διαταράξει αυτό που έχει κάνει η Αθήνα», δήλωσε ο Γιακίς.
Τον Ιανουάριο, η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ υπέγραψαν συμφωνία για την κατασκευή αγωγού 1.900 χλμ – που ονομάστηκε αγωγός EastMed – για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη. Η Ελλάδα υπέγραψε επίσης ναυτική συμφωνία με την Αίγυπτο στις αρχές του μήνα.
Πριν από την εκλογή του Αιγύπτου προέδρου Abdul Fattah al-Sisi το 2014, εμπειρογνώμονες στην Τουρκία ήθελαν να υπογράψουν συμφωνία με την Αίγυπτο, δήλωσε ο Γιακίς, σε μια προσπάθεια να τεθούν όρια θαλάσσιας δικαιοδοσίας μεταξύ των δύο χωρών.
«Η Τουρκία έστειλε ακόμη και μια αντιπροσωπεία στην Αίγυπτο και αυτοί οι εμπειρογνώμονες πραγματοποίησαν παρουσιάσεις στο αιγυπτιακό κοινοβούλιο», δήλωσε ο Γιακίς. «Αλλά η Τουρκία δεν έδωσε προτεραιότητα σε αυτό. Και τότε το καθεστώς του (ηγέτη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας) Mohammed Morsi ανατράπηκε, οπότε η Άγκυρα δεν υπέγραψε ποτέ συμφωνία με την κυβέρνηση του Sisi, καθώς θεώρησε την τελευταία παράνομη.»
Η αδράνεια της Άγκυρας επέτρεψε στην Αθήνα να αναλάβει πρωτοβουλία στην περιοχή με το Κάιρο, σύμφωνα με τον πρώην υπουργό, και η συμφωνία Αθηνών-Καΐρου επιδιώκει να εξουδετερώσει τον διάδρομο που δημιουργήθηκε στην Ανατολική Μεσόγειο από την Τουρκία.
«Η αληθινή πηγή έντασης είναι στην πραγματικότητα η συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ της Λιβύης και της Τουρκίας», δήλωσε ο Γιακίς, αναφερόμενος στην συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της Άγκυρας και της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Τρίπολης το Νοέμβριο, η οποία καθιέρωσε μια νέα θαλάσσια ζώνη την οποία θα έπρεπε να διασχίσει ο αγωγός EastMed. .
Η κίνηση – που είχε ως στόχο να δώσει στην Τουρκία πλεονεκτική δύναμη απέναντι στο έργο – αντιμετωπίστηκε με διεθνή καταδίκη.
Η Τουρκία έχει απομονωθεί αποτελεσματικά στην περιοχή, δήλωσε ο Γιακίς, επισημαίνοντας ότι η Γαλλία έχει ευθυγραμμιστεί με την Ελλάδα, ενώ η Γερμανία έχει υιοθετήσει μια πιο επιφυλακτική προσέγγιση για την προσεκτική εξέταση της σύγκρουσης.
«Ανεξάρτητα από τον τρόπο που το βλέπεις, θυμάμαι τον Βαλκανικό πόλεμο πριν από 110 χρόνια, όταν η Τουρκία ήταν σε πόλεμο με όλους», είπε ο Γιακίς.
Ο πρώτος βαλκανικός πόλεμος έληξε το 1913 όταν οι στρατοί των βαλκανικών κρατών, συμπεριλαμβανομένων των Βασιλείων της Βουλγαρίας, της Σερβίας, της Ελλάδας και του Μαυροβουνίου, νίκησαν τις οθωμανικές δυνάμεις.
