Η ώρα της αλήθειας για τα ελληνοτουρκικά έφτασε: Σήμερα 24 Ιουλίου, ο Ερντογάν οργανώνει ως τελετάρχης, - φρόντισε ακόμη και για το χαλί- την πρώτη προσευχή στην Αγιά Σοφιά την οποία μετέτρεψε σε τζαμί, ενώ πληθαίνουν οι ενδείξεις πως θα αποπλεύσει και το ερευνητικό Oruc Reis, που παραμένει εδώ και μέρες αγκυροβολημένο στην Αττάλεια, μετά την προκλητική NAVTEX για έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Όλα αυτά, την ώρα που κυβέρνηση και Ένοπλες Δυνάμεις βρίσκονται σε επιφυλακή.
Στις 10:00 το πρωί της Παρασκευής, ανοίγει και πάλι τις πύλες της η Αγία Σοφία ως τζαμί, μετά από 86 χρόνια που λειτούργησε ως μουσείο.
Στην πρώτη μεγάλη μουσουλμανική προσευχή, θα παραστεί και ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενώ δεν αποκλείεται να απευθύνει διάγγελμα προς τους πολίτες της χώρας.
Οι ετοιμασίες ήταν εντατικές έως την τελευταία στιγμή, ενώ την Πέμπτη ο Ερντογάν, πραγματοποίησε νέα επίσκεψη στην Αγία Σοφία, προκειμένου να διαπιστώσει αν όλα βαίνουν σύμφωνα με το πρόγραμμα, επιθεωρώντας ακόμη και τα νέα υπερσύγχρονα συστήματα ήχου, που τοποθετήθηκαν.
Κυβερνητικές, διπλωματικές και στρατιωτικές πηγές στην Αθήνα ανέφεραν ότι ο απόπλους του ερευνητικού πλοίου Oruc Reis από το λιμάνι της Αττάλειας θα μπορούσε να γίνει οποιαδήποτε στιγμή από τη σημερινή Παρασκευή μέχρι την Κυριακή 2 Αυγούστου, όπως αναφέρεται στην τουρκική Navtex της 21ης Ιουλίου.
Όλος ο ελληνικός στόλος βρίσκεται εν πλω, αφού τα δύο πρώτα 24ωρα μετά την επίσημη ανακοίνωση της τουρκικής πρόθεσης για έρευνες νότια του Καστελόριζου έγινε πολύ μεγάλη προσπάθεια από το προσωπικό του Πολεμικού Ναυτικού για άμεση κινητοποίηση και γρήγορη ανάπτυξη όλων των πολεμικών πλοίων στο Αιγαίο και στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Κρίσιμο ρόλο στην επιχείρηση του Πολεμικού Ναυτικού έχουν αναλάβει τα οκτώ ελληνικά υποβρύχια τα οποία έχουν φτάσει στις ενδεικνυόμενες θέσεις από την πρώτη στιγμή λειτουργώντας ως οι «αθόρυβοι κυνηγοί» που ελέγχουν όλες τις κινήσεις.
Η σημειολογία της 24ης Ιουλίου και τα 2+1 σενάρια για απάντηση
Η ημερομηνία δεν είναι τυχαία στην στρατηγική του Ερντογάν που είναι πασιφανές ότι έχει στόχο το ξήλωμα του Κεμαλισμού, προκειμένου να διεκδικήσει ο ίδιος ηγετικό ρόλο τουλάχιστον ενός μέρους του μουσουλμανικού κόσμου. Την Αγιά Σοφιά μετέτρεψε σε μουσείο ο Κεμάλ Ατατούρκ πριν από 86 χρόνια. Στις 24 Ιουλίου 1923 ο Κεμάλ Ατατούρκ υπέγραψε και την Συμφωνία της Λωζάνης που ο Ερντογάν αμφισβητεί.
Ένα σενάριο που εξετάζεται είναι, ότι, μετά τη NAVTEX που εξέδωσε για γεωτρήσεις στα νότια του Καστελόριζου, τα πάνω από 15 τουρκικά πολεμικά πλοία που ήδη καταπλέουν προς διάφορες κατευθύνσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και το γεωτρύπανο Oruc Reis που αποπλέει αύριο από την Αττάλεια, η Τουρκία να επιχειρήσει να κάνει κάποια προκλητική κίνηση, σε μια επίδειξη ισχύος αύριο μαζί με την Αγία Σοφία.
Συμμαχικά πυρά κατά Ερντογάν
Οι επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας, οι προθέσεις της για έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, αλλά και η εντεινόμενη εμπλοκή της στη Λιβύη, δεν έχουν προκαλέσει μόνο τον εκνευρισμό χωρών που παραδοσιακά βρίσκονται απέναντι στην Άγκυρα. Ισά – ίσα προκαλούν την αντίδραση και συμμάχων της Άγκυρας στο ΝΑΤΟ.
Ενδεικτική ήταν η παρέμβαση σήμερα του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος τόνισε πως ότι εκείνοι που παραβιάζουν θαλάσσιες ζώνες στην ανατολική Μεσόγειο πρέπει να υφίστανται κυρώσεις. Επίσης, ο Μακρόν με μια ανάρτησή του στο Facebook στα ελληνικά -κίνηση με πολλούς συμβολισμούς- ο κ. Μακρόν στέλνει σαφές μήνυμα αλληλεγγύης της Γαλλίας «προς την Κύπρο και την Ελλάδα απέναντι στις τουρκικές παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων τους». Ο Μακρόν καθιστά σαφές ότι «δεν πρέπει να δεχτούμε να απειλείται ο θαλάσσιος χώρος ενός κράτους μέλους της ΕΕ», ενώ τονίζει ότι «η Ευρώπη οφείλει να προασπίσει την κυριαρχία της» και υπογραμμίζει: «Ας μην αφήσουμε την ασφάλειά μας στη Μεσόγειο στα χέρια άλλων παραγόντων». O Γάλλος πρόεδρος υπενθυμίζει ότι στην προσεχή σύνοδο της EuroMed 7 θα εξεταστούν τα ζητήματα ασφάλειας στη Μεσόγειο και κάνει αναφορά στο θέμα της Λιβύης, για το οποίο τονίζει ότι «δεν μπορούμε να αφήσουμε άλλες δυνάμεις να παραβιάζουν το εμπάργκο όπλων».
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Σταματήστε τις προκλήσεις
Να σταματήσει άμεσα τις προκλητικές ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο καλεί την Τουρκία το Στέιτ Ντιπάρτμεντ μέσω δήλωσης του υφυπουργού Εξωτερικών Φίλιπ Ρίκερ. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο Αμερικανός υφυπουργός είπε ότι η Ουάσιγκτον είναι ιδιαίτερα ανήσυχη για τα ερευνητικά σχέδια της Τουρκίας σε περιοχές στις οποίες η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία διεκδικούν (assert) τη δικαιοδοσία. Μάλιστα χαρακτήρισε τις τουρκικές ενέργειες προκλητικές και είπε ότι αυξάνουν τις εντάσεις στη περιοχή.
Αλλά και ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ, τόνισε «το σαφές μήνυμα από την Ουάσινγκτον και από την Ευρώπη, που προτρέπει τις τουρκικές αρχές να σταματήσουν επιχειρήσεις που αυξάνουν την ένταση στην περιοχή, όπως σχέδια έρευνας για φυσικούς πόρους σε περιοχές, στις οποίες η Ελλάδα και η Κύπρος αξιώνουν δικαιοδοσία στην Ανατολική Μεσόγειο».
Παρέμβαση Μόσχας
Η Μόσχα εξέφρασε την ανησυχία της για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο καλώντας σε αυτοσυγκράτηση, δήλωσε από την πλευρά της, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα. Σημείωσε επίσης ότι η Ρωσία προτρέπει «την αποφυγή κακοσχεδιασμένων ενεργειών» και την επίλυση των αναδυόμενων ζητημάτων στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών.
Επιβεβαιώθηκε η γερμανική παρέμβαση
Την παρέμβαση της Καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ προκειμένου να αποκλιμακωθεί η ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, επιβεβαίωσε η υπουργός Άμυνας της Γερμανίας Άνεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ, κάνοντας λόγο για «μεγάλη εμπιστοσύνη» που απολαμβάνει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και στις δύο πλευρές, χρησιμοποιώντας μια αινιγματική φράση.
Σύμφωνα με το περιοδικό Spiegel, η κατάσταση που δημιουργήθηκε την Τρίτη θεωρήθηκε όμως τόσο σοβαρή ώστε να κληθεί αυθημερόν ο τούρκος πρέσβης στο Βερολίνο Αλί Κεμάλ Αϊντίν στο υπουργείο Εξωτερικών. Σύμφωνα με πληροφορίες του ελληνικού προγράμματος της Deutsche Welle ο υφυπουργός Μιγκέλ Μπέργκερ ζήτησε από την Τουρκία την τήρηση των αρχών του Διεθνούς Δικαίου, να σταματήσει η Άγκυρα να συμπεριφέρεται προκλητικά στην Ανατολική Μεσόγειο και να επιδείξει διάθεση διαλόγου με την Ελλάδα.
Από την Τρίτη, πάντως, η γερμανική κυβέρνηση παρακολουθεί αδιάλειπτα τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά και βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τις εμπλεκόμενες πλευρές. Με την ιδιότητα της γερμανικής προεδρίας, το Βερολίνο θέτει το θέμα σε διάφορα επίπεδα και σε σειρά διεθνών θεσμών και οργανισμών.
Στόχος της Γερμανίας είναι η αποκλιμάκωση της έντασης που επικρατεί ανάμεσα στην Άγκυρα και την Αθήνα. Τη μεσολάβηση της Γερμανίας επιβεβαιώνει η υπουργός Άμυνας Άνεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ. Σε συνέντευξή της στην τηλεόραση της Deutsche Welle δηλώνει: «Προσπαθούμε να λύσουμε αυτές τις διαφορές με συνομιλίες στο παρασκήνιο.»