Τουρκία δεν θα κάνει βήμα πίσω στο θέμα της Αγίας Σοφίας, είναι το μήνυμα που εκπέμπει στη διεθνή κοινότητα ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Σε δηλώσεις του στην εφημερίδα «Χουριέτ», ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας απαντά χαρακτηριστικά «όχι, πλέον σε αυτό το θέμα δεν τίθεται θέμα υποχώρησης. Ο πρόεδρός μας συζήτησε αυτό το θέμα με τον Πρόεδρο της Ρωσίας. Αυτή τη στιγμή όλοι λένε ‘σεβόμαστε την απόφασή σας, αλλά ας διατηρηθεί η πολιτιστική κληρονομιά’. Εκείνοι που προηγουμένως έλεγαν "να μην ανοίξει ως τζαμί", τώρα άρχισαν να το στηρίζουν. Κάποιες χώρες που δεν μπορούν να το χωνέψουν όπως η Ελλάδα, εξακολουθούν να υποστηρίζουν το αντίθετο αλλά δεν πρόκειται να υπάρξει υποχώρηση σε αυτό το θέμα».
«Οι Έλληνες ξεπερνούν τα όρια»
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου επανέλαβε τη γνωστή «κατηγορία» κατά της Ελλάδας για την ανυπαρξία τζαμιού στην Αθήνα και έθεσε πάλι θέμα «καταπίεσης» των Μουσουλμάνων της δυτικής Θράκης. «Η Ελλάδα είναι σήμερα η μόνη χώρα στην Ευρώπη χωρίς τζαμί στην πρωτεύουσά της. Δεν υπάρχει ούτε τζαμί στη Θεσσαλονίκη, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας.
Από την άλλη πλευρά, παρά τη Συνθήκη της Λωζάνης, η καταπίεση των Μουσουλμάνων στη δυτική Θράκη είναι προφανής. Η Ελλάδα είναι η τελευταία χώρα στον κόσμο, που θα έπρεπε να μιλάει», είπε ο Τούρκος ΥΠΕΞ, αναφέροντας ότι η αντίδραση της Ελλάδας δεν αποτελεί έκπληξη. «Αλλά οι Έλληνες άρχισαν να ξεπερνούν τα όρια και να παίζουν με την υπομονή της Άγκυρας», δήλωσε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος σχολιάζοντας τις αντιδράσεις επίσης της UNESCO, είπε ότι δεν αποτελεί υποχρέωση της Τουρκίας να την ενημερώσει για ο,τιδήποτε.
«Δεν ήμασταν υποχρεωμένοι να ενημερώσουμε την UNESCO»
Στις αντιδράσεις της UNESCO για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας χωρίς πρότερη ενημέρωση ή γνώμη της, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, δήλωσε ότι «αυτό δεν είναι αλήθεια. Δεν χρειάζεται να ενημερώσουμε την UNESCO ότι θα λειτουργήσει ως τζαμί. Δεν πρόκειται να ρωτήσουμε την UNESCO για τη λειτουργία ως τζαμί. Η σχετική σύμβαση της UNESCO, δεν είναι αντίθετη. Εξετάζοντας τη σύμβαση της UNESCO, δεν είναι απαραίτητο να λάβουμε τη γνώμη της σχετικά με τον τρόπο χρήσης ενός μνημείου πολιτιστικής κληρονομιάς. Δεν υπάρχει τέτοια υποχρέωση. Αλλά παρόλα αυτά θα εξηγήσουμε τις εργασίες που θα διεξαχθούν στο εσωτερικό κι ότι δεν θα επηρεάσουν αρνητικά τα κριτήρια που θέτει για την προστασία τέτοιων μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς».
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου τόνισε ιδιαιτέρως όπως και όλη η πολιτική ηγεσία της Τουρκίας τελευταία, προκειμένου να κατευνάσει τις αντιδράσεις, ότι «η Αγία Σοφία θα είναι ανοιχτή για όλους τους επισκέπτες, όλων των θρησκειών και μάλιστα δωρεάν, παρόλο που ήταν μια σοβαρή πηγή εισοδήματος», σημειώνει ο Τούρκος ΥΠΕΞ. Μηνύματα στήριξης της απόφασης για την Αγία Σοφία η Τουρκία έχει λάβει από τη Μαλαισία, το Κατάρ, το Ιράν, το Πακιστάν, το Ομάν, τους Παλαιστίνιους, καθώς και μηνύματα από ισλαμικές κοινότητες στη Γερμανία, την Πορτογαλία και την Ταϊλάνδη, όπως ανέφερε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Εντολή Ερντογάν για Αγία Σοφία
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με άλλο ρεπορτάζ της «Χουριέτ» ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν στη συνεδρίαση της Δευτέρας 13 Ιουλίου της κεντρικής επιτροπής του κόμματός του, έδωσε εντολή σε όλα τα στελέχη «να φροντίσουν να κάνουν ξεκάθαρο σε κάθε τόνο και σε όλους ότι θα προστατευτεί η ιστορία της Αγίας Σοφίας και ότι οι εργασίες αλλαγής της σε τζαμί θα πραγματοποιηθούν με ιδιαίτερη σπουδή».
Σύμφωνα με τη «Χουριέτ» ο Τούρκος πρόεδρος ανέφερε στη συνεδρίαση ότι «την Αγία Σοφία όπως και το Μπλε Τζαμί και το Σουλεϊμάνιγε θα μπορούν να την επισκέπτονται όλοι. Ο Σουλτάνος Μωάμεθ ήταν παράλληλα ηγέτης και των Ορθοδόξων, ήταν ο ανώτατος άρχοντάς τους. Και σε εμάς υπάρχει μία ελληνορθόδοξη εκκλησία. Η Αγία Σοφία άλλωστε ήταν τζαμί, μετατράπηκε σε μουσείο και τώρα έγινε ξανά τζαμί. Το ιστορικό μνημείο θα προστατευτεί. Όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Αγίας Σοφίας θα προστατευτούν. Για την προστασία της ιστορίας της Αγίας Σοφίας οι εργασίες προχωρούν λεπτομερώς. Εξηγήστε τη σπουδή που επιδεικνύουμε στις εργασίες και τη σημασία που έχει για εμάς η Αγία Σοφία σε όλους. Εξηγήστε το σωστά», φέρεται να έδωσε εντολή ο Τούρκος πρόεδρος, επισημαίνοντας ότι τα μωσαϊκά και οι αγιογραφίες θα καλύπτονται με ένα σύστημα κατά τη διάρκεια της προσευχής και επιφορτισμένη για τη μελέτη αυτή είναι ειδική επιστημονική επιτροπή, που συνεργάζεται με τη Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων.
«Δεν χρειάζεται πρόσκληση στην προσευχή»
Αναφορικά με το αν θα υπάρξουν προσκλήσεις, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το απέρριψε κατηγορηματικά: «Δεν χρειάζονται προσκλήσεις. Στην προσευχή είναι όλοι προσκεκλημένοι. Θα είμαστε όλοι εκεί. Περιμένουμε κι εσάς», είπε.
Σχετικά με την τηλεφωνική διπλωματία που έχει αναπτύξει με διάφορους ηγέτες ο Τούρκος πρόεδρος μετά την απόφαση για την Αγία Σοφία, σημείωσε ότι το κάνει για να εξηγήσει τις θέσεις της Άγκυρας για το θέμα αυτό. «Το άνοιγμα σε λατρεία της Αγίας Σοφίας είναι απόφαση του ΣτΕ. Η Αγία Σοφία δεν είναι ένας τόπος λατρείας μόνο για Μουσουλμάνους, αλλά θα είναι ανοιχτός για όλους. Θα προστατεύσουμε την Αγία Σοφία και η είσοδος θα είναι δωρεάν. Είναι κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας», φέρεται να υπογράμμισε προς τα στελέχη του κόμματός του.
Πρόωρες εκλογές γιοκ!
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέκλεισε το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, παρά τις φήμες που φούντωσαν μετά την κίνηση με την Αγία Σοφία περί προσφυγής στις κάλπες σε λίγους μήνες ή σε ένα χρόνο.
«Δεν τίθεται θέμα εκλογών, ο στόχος είναι το 2023», διαμήνυσε ο Τούρκος πρόεδρος, ο οποίος έκανε λόγο επίσης για καλή κατάσταση της οικονομίας και για νέα μείωση των επιτοκίων, παρότι στην αγορά βρίθουν οι άσχημες ειδήσεις.
Ομέρ Τσελίκ: Πιστεύουμε η UNESCO θα κρίνει σωστά για την Αγία Σοφία
Ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος, Ομέρ Τσελίκ, εξέφρασε την πεποίθηση μετά τη συνεδρίαση της κεντρικής επιτροπής ότι η UNESCO θα εξετάσει σωστά την κατάσταση σχετικά με το αν θα παραμείνει ή όχι η Αγία Σοφία στη λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομίας. Ο κ. Τσελίκ υποστήριξε ότι στην εν λόγω λίστα υπάρχουν περίπου 100 τέτοια μνημεία, και ότι στην Ισπανία το τζαμί Κόρντοβα, που μετατράπηκε σε εκκλησία, εξακολουθεί να βρίσκεται στη λίστα της UNESCO. «Η Τουρκία είναι ανοιχτή σε συνεργασία για τη διατήρηση της παγκόσμιας κληρονομιάς. Θα διατηρηθούν όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Αγίας Σοφίας και από δω και πέρα θα διατηρηθούν ακόμη καλύτερα», ανέφερε.
