«Οι σχέσεις με το Ισραήλ είναι καλύτερες από ποτέ», τόνιζε πριν από ένα μήνα ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτακης, στις κοινές δηλώσεις του με τον ισραηλινό πρωθυπουργό, Νάφταλι Μπένετ, και τον πρόεδρο της Κύπρου, Νίκο Αναστασιάδη, στο πλαίσιο της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ.
Συνάμα στην πρόσφατα υπογραφείσα νομοθετική πρωτοβουλία Μενέντεζ με τίτλο «Νόμος για την Άμυνα και τη Διακοινοβουλευτική Συνεργασία ΗΠΑ-Ελλάδας», τονίζεται μεταξύ άλλων η σχέση 3+1.
Αναφορικά με τη μορφή 3+1 συνεργασίας μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ και Ηνωμένων Πολιτειών, τονίζεται η αναγκαιότητα επέκτασης της και σε άλλους τομείς εκτός από το ενεργειακό και ότι οι ΗΠΑ θα υποστηρίξουν κοινές ασκήσεις συνεργασίας για τη θαλάσσια ασφάλεια με τις 3 παραπάνω χώρες.
Όπως γράψαμε σε προηγούμενο άρθρο θεωρητικά διαφαίνεται ότι οι ΗΠΑ βλέπουν τη ΝΑ Μεσόγειο ως περιοχή ευρύτατων συμφερόντων τους τα οποία εξυπηρετούνται από τις τρείς χώρες. Πολύ ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι οι ΗΠΑ θέλουν και επιδιώκουν η σχέση Ελλάδας και Κύπρου με το Ισραήλ να εμβαθυνθεί ακόμη περισσότερο σε συμμαχικό επίπεδο, υπό την ηγεσία τους, προσδίδοντας έτσι το στρατηγικό βάθος που δεν έχει το Ισραήλ στην ξηρά, στη θάλασσα.
Ωστόσο πηγές από την Κύπρο δεν συμμερίζονται την ίδια αισιοδοξία.
Σε δημοσίευμά της η γνωστή κυπριακή εφημερίδα "Φιλελεύθερος" κάνει λόγο για απροθυμία των ΗΠΑ για τη συνεργασία 3+1!
Συγκεκριμένα αναφέρει μεταξύ άλλων:
"Κατά την τελευταία τους συνάντηση οι ηγέτες των τριών χωρών ασχολήθηκαν και με τη στάση των Ηνωμένων Πολιτειών απέναντι στην τριμερή συνεργασία. Διαπιστώνοντας μια απροθυμία από πλευράς Ουάσιγκτον να παραμείνει κοντά στη συνεργασία 3+1. Γι’ αυτό και στο κοινό ανακοινωθέν που εξέδωσαν ευθύς μετά τη συνάντησή τους οι πρωθυπουργοί του Ισραήλ, Ναφτάλι Μπένετ και της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης, και ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, δεν παρέλειψαν να κάνουν ειδική αναφορά στη συνεργασία 3+1 προκειμένου να στείλουν ένα μήνυμα προς την Ουάσιγκτον. Στην κοινή διακήρυξη της 7ης Δεκεμβρίου 2021 αναφέρεται:
«Αυτή η συνεργασία έχει τη δυναμική να δημιουργήσει έναν νέο συνασπισμό βασιζόμενο σε κοινούς στόχους για περιφερειακή σταθερότητα προς αντιμετώπιση της πρόκλησης του ριζοσπαστισμού και την προώθηση οικονομικών συμφερόντων. Το πλαίσιο συνεργασίας «3+1» με τις Ηνωμένες Πολιτείες καταδεικνύει τη σημασία που αποδίδουμε στον ρόλο των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο. Προσβλέπουμε στην εντατικοποίηση της συνεργασίας μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες με στόχο τον σχεδιασμό συμμετοχής των Ηνωμένων Πολιτειών, στο κατάλληλο πολιτικό επίπεδο, σε μία από τις επόμενες συναντήσεις μας σύμφωνα με το γράμμα και το πνεύμα της ισχυρής στήριξης που επιδεικνύουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην εταιρική σχέση μας.
Σκεπτόμαστε την ενίσχυση του τριμερούς αμυντικού συντονισμού μας, που περιλαμβάνει στρατηγικό διάλογο, στρατιωτική και αμυντικο-βιομηχανική συνεργασία».
Η διατύπωση του ανακοινωθέντος στόχευε προς την κατεύθυνση της Ουάσιγκτον σε μια ακόμα προσπάθεια να υπάρξει συνέχεια στη συμμετοχή των ΗΠΑ στην τριμερή συνεργασία. Υπενθυμίζεται ότι ο Μάικ Πομπέο στη συνάντηση του Μαρτίου του 2019 είχε χαρακτηρίσει ως εταίρους στον τομέα της Ενέργειας και της Ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο, το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα και είχε επίσης υπογραμμίσει την υποστήριξη των ΗΠΑ στον μηχανισμό της τριμερούς συνεργασίας.
Αυτή την προσέγγιση του τότε επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν φαίνεται να τη συμμερίζεται η σημερινή ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Είναι εμφανής η προσπάθεια να απομακρύνει το «+1» από την εξίσωση της συνεργασίας μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τι κρύβεται πίσω από την αγορά όπλων στα Βαλκάνια-Είναι πιθανή μια πολεμική αναμέτρηση Σερβίας-Κροατίας;
Μια νέα παλιά τάση στην Ουάσιγκτον
Η απροθυμία των Αμερικανών να μείνουν κοντά στη συνεργασία τριών χωρών με τις οποίες η Ουάσιγκτον έχει άριστες σχέσεις δεν αποκλείεται να έχει να κάνει με μια νέα τάση που επικρατεί στην αμερικανική πρωτεύουσα. Μια νέα τάση η οποία είναι αρκετά παλιά και που θέλει τους Αμερικανούς να επιλέγουν πολιτική κατευνασμού σ’ ό,τι αφορά την Τουρκία.
Έτσι ενώ ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν δείχνει πρόθεση βελτίωσης των σχέσεων με τον Ερντογάν τον οποίο έφτασε στο σημείο να αποκαλεί αυταρχικό, ενώ το Κογκρέσο περνά νομοθετήματα τα οποία επηρεάζουν αρνητικά τις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ προσπαθούν να κατευνάσουν την Άγκυρα μέσω άλλων ενεργειών.
Όπως είχε στο πρόσφατο παρελθόν επισημάνει ο Μιχάλη Ιγνατίου, «η γραφειοκρατία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ θέλει να ακυρωθεί η συνεργασία 3+1», σημειώνοντας ότι οι Δημοκρατικοί δεν εμφανίζονται το ίδιο ενθουσιώδεις με τους Ρεπουμπλικάνους και αυτό για χάρη της Τουρκίας.
Επαναφέροντας την παλιά τάση, δηλαδή να επιχειρείται κατευνασμός σ’ ό,τι ενοχλεί την Τουρκία, στέλνει ένα άκρως ανησυχητικό σήμα προς Ιερουσαλήμ, Λευκωσία και Αθήνα. Όχι μόνο σε σχέση με τη συνεργασία 3+1 αλλά σ’ ό,τι αφορά ευρύτερα την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου."
