To ραντεβού αυτή την άνοιξη του πρώην πρέσβη της Ελλάδας στην Συρία ως νέος ειδικός απεσταλμένος του Υπουργείου Εξωτερικών για τη Συρία θεωρείται ως ένδειξη του ανανεωμένου γεωπολιτικού ενδιαφέροντος της Ελλάδας στη νότια γειτονιά της και της επιθυμίας της να αποκτήσει μεγαλύτερο ρόλο σε μια χώρα στην οποία έχει βαθιές ιστορικές σχέσεις.
Σύμφωνα με τον Ιωάννη Γρηγοριάδη, επικεφαλής του Τουρκικού Προγράμματος στο Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής στην Αθήνα, η απόφαση αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας να επικεντρωθεί εκ νέου στην περιοχή την στιγμή της κλιμάκωσης των εντάσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Μιλώντας στο πρακτορείο Al-Monitor, ο κ. Γρηγοριάδης είπε: «Η θαλάσσια συμφωνία Λιβύης-Τουρκίας προκάλεσε μια αντίδραση που οδήγησε σε πλήρη επανεξέταση της ελληνικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή. Καθώς η οικονομία της Ελλάδας συνεχίζει να ανακάμπτει μετά το COVID-19, το Λεβάντε θα είναι ένας νέος τομέας περιφερειακής φιλοδοξίας για την Ελλάδα. "
Καθώς η Ελλάδα αναζητά χώρες όπου μπορεί να αυξήσει την δυναμική της ενώ πιέζεται από την Τουρκία, η Συρία είναι μια λογική επιλογή. Ο κ.Δημήτριος Κατσούδας, Γενικός Γραμματέας των Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Ελλάδας από το 2007-2009 και προηγούμενος σύμβουλος πολιτικής που κατείχε διάφορες θέσεις στο τρέχον κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, δήλωσε στο Al-Monitor: «Η Ελλάδα έχει ισχυρή βούληση να συμμετάσχει τόσο στη μόνιμη ειρήνευση της Συρίας όσο και στην ανοικοδόμησή της», προσθέτοντας: «Η Ελλάδα, για ιστορικούς, γεωπολιτικούς και οικονομικούς λόγους, πρέπει να κατέχει ισχυρή θέση στη Συρία και οι σύμμαχοί μας πρέπει να το καταλάβουν αυτό»
Ο επιχειρηματίας της Δαμασκού Charles Catinis είναι ένα ζωντανό παράδειγμα των ιστορικών δεσμών μεταξύ Ελλάδας και Συρίας και ακολουθεί την προσέγγιση μεταξύ των δύο χωρών με μια αίσθηση ελπίδας. Σε τηλεφωνική συνέντευξη, είπε στο Al-Monitor, «Η Ελλάδα ήταν η τελευταία ευρωπαϊκή χώρα που έκλεισε την πρεσβεία της όταν ξεκίνησε ο πόλεμος. Τώρα για να ανανεώσουμε τα διαβατήριά μας ή να λάβουμε έγγραφα, πρέπει να ταξιδέψουμε στον Λίβανο για να επισκεφτούμε το Ελληνικό Προξενείο στη Βηρυτό». Ο Catinis είναι Έλληνας υπήκοος τρίτης γενιάς που κατοικεί στη Συρία. Είναι ένας από τους περίπου 400 ανθρώπους που έμειναν στη Δαμασκό, των οποίων οι οικογένειες μετακόμισαν εκεί τον 19ο αιώνα, όταν η πόλη και το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας ήταν ακόμη μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
«Γεννήθηκα στη Δαμασκό, όπως και ο πατέρας, ο παππούς και ο προπαππούς μου. Η ελληνική μας υπηκοότητα μεταβιβάστηκε από πατέρα σε γιο», είπε στο Al-Monitor.
Σήμερα, οι Αραβόφωνοι Έλληνες υπήκοοι όπως οι Catinis αποτελούν μια μικρή μειοψηφία και συγκεντρώνονται κυρίως στη Δαμασκό και στην Tartus. Ωστόσο, η Συρία φιλοξενεί το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Αντιόχειας, τη μεγαλύτερη αραβική χριστιανική εκκλησία στη Μέση Ανατολή. Πριν από τον πόλεμο, εκτιμάται ότι το 10% του πληθυσμού της Συρίας ήταν Χριστιανοί, με τους ΕλληνΟρθόδοξους να είναι η μεγαλύτερη ομολογία. Λόγω της σύγκρουσης και της εκτεταμένης φυγής των Χριστιανών της Συρίας, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί ο αριθμός τους σήμερα, αλλά ορισμένα στοιχεία τους τοποθετούν κάτω από το μισό σε σχέση με πριν από τον πόλεμο.
Η ρωσική παρέμβαση για τη διάσωση της κυβέρνησης του Προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ χαρακτηρίστηκε εν μέρει ως κίνηση για την υπεράσπιση των Ορθόδοξων χριστιανών στη Συρία και εκείνοι που παρέμειναν γενικά υποστήριξαν το καθεστώς ως εγγυητή των δικαιωμάτων και της σταθερότητας των μειονοτήτων.
Υπό αυτό το πρίσμα, ο Κατσούδας είπε στο Al-Monitor: «Η Ελλάδα τελικά έχει αναγνωρίσει ότι το καθεστώς του Άσαντ ήταν ουσιαστικά το μόνο που προστατεύει τους Χριστιανούς. Γι 'αυτό τώρα που το καθεστώς αποκαθίσταται στη Συρία, η Ελλάδα προσπαθεί να διαμορφώσει μια πιο συγκεκριμένη πολιτική για την προστασία των Σύριων χριστιανών»
Μετά από χρόνια διεθνούς απομόνωσης της χώρας τους, μέλη της ελληνιΟρθόδοξης μειονότητας της Συρίας που μίλησαν στο Al-Monitor καλωσόρισαν τα νέα της διπλωματικής επιστροφής της Ελλάδας. "
Ο κ.Γρηγοριάδης είπε στο Al-Monitor ότι η επανένωση της Ελλάδας με τη Συρία θα χρειαστεί πρακτική παρακολούθηση, δηλώνοντας: «Αυτό που είναι σημαντικό τώρα είναι εάν η Ελλάδα συνεχίσει να επενδύει διπλωματικούς και οικονομικούς πόρους προκειμένου να διεκδικήσει μια ισχυρότερη θέση στο Λεβάντε και σε κάποιο βαθμό να ανακτήσει την ελληνική ιστορική κληρονομιά στην περιοχή»
Η Ελλάδα μπορεί να είναι σε θέση να διαμορφώσει έναν ρόλο ως διαμεσολαβητής μεταξύ της ΕΕ και της Δαμασκού, ενώ θέλει να συμμετάσχει στην ενδεχόμενη ανοικοδόμηση της χώρας και να αξιοποιήσει τη θέση της ενάντια στην Τουρκία. Ένα βασικό σημείο εκκίνησης θα μπορούσε να είναι περισσότερη βοήθεια στην Ορθόδοξη κοινότητα.
