Μια σπουδαία επίδοση πέτυχε ο Σάκης Κατσαντώνης, Ανχης ε.α.. Ο Σκοπελίτης ορειβάτης ανέβηκε στο Τσο Ογιού των Ιμαλαΐων (υψόμετρο 8.201 μ.) χωρίς τη χρήση βοηθητικού οξυγόνου, γεγονός που συνιστά πανελλήνιο ρεκόρ και ρεκόρ ανάβασης αφού κανείς συμπατριώτης μας δεν το έχει καταφέρει στο παρελθόν.
Πλέον η επίδοση αυτή τον κατατάσσει στους κορυφαίους ορειβάτες του κόσμου, ενώ στη δύσκολη προσπάθειά του αντιμετώπισε σοβαρό πρόβλημα με τα δάκτυλά του.
Ο Σάκης Κατσαντώνης γεννήθηκε στις 18 Αυγούστου 1967 στην Σκόπελο. Πέρασε τα μαθητικά χρόνια στη Νικήτη Χαλκιδικής και στη Θεσσαλονίκη. Το 1985 εισήχθη στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, απ’ όπου αποφοίτησε το 1989 ως Aνθυπολοχαγός. Επιλέχθηκε για τις Ειδικές Δυνάμεις, όπου υπηρέτησα μέχρι την αποστρατεία του με τον βαθμό του Αντισυνταγματάρχη. Στη διάρκεια του επαγγελματικού βίου του εκπαιδεύτηκε στην Ελλάδα και το εξωτερικό μεταξύ άλλων και ως αλεξιπτωτιστής και βατραχάνθρωπος (ΟΥΚ). Υπηρέτησε επίσης σε θέσεις εσωτερικού και εξωτερικού και σε μια ποικιλία καθηκόντων σχετικών με τις Ειδικές Δυνάμεις.
Μετά την αποστρατεία του ασχολήθηκε με την προστασία εμπορικών πλοίων από την πειρατεία στον Ινδικό Ωκεανό (Maritime Security), καθώς επίσης ερασιτεχνικά/επαγγελματικά με την ιστιοπλοΐα και ως χόμπι με την κατασκευή ανάγλυφων χαρτών, το ορεινό τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων έως 80 χλμ και την ανάβαση σε ψηλά βουνά του εξωτερικού. Μεταξύ άλλων επισκέφτηκε το Mont Blance (υψ. 4.810 μ.) στη Γαλλία το 2008, το Damavant (υψ. 5.609 μ. στο Ιράν το 2010, τη Lenin Peak (υψ. 7.134μ.) στο Κιργιτζστάν και τοΤατζικιστάν το 2017 και στο Cho Oyu (υψ. 8.201 μ.) στο Νεπάλ την Κίνα και το Θιβέτ το 2018.
Το βουνό Τσο Ογιού
Το βουνό Τσο Ογιού που ονομάζεται και τιρκουάζ θεά, έχει υψόμετρο 8.201μ και είναι το 6ο ψηλότερο της γης. Βρίσκεται στα σύνορα Νεπάλ-Κίνας (Θιβέτ) και 25 χλμ δυτικά του Έβερεστ. Πρώτη φορά η κορυφή κατακτήθηκε το 1954 από αυστριακή αποστολή. Η προσπέλαση των αποστολών γίνεται μόνο από το Θιβέτ και κατά τους μήνες Μάιο, Ιούνιο ή Σεπτέμβριο λόγω μουσώνων και εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών τον χειμώνα. Η ανάβαση μετά τα 6.000 μ. γίνεται από τη δυτική πλευρά αφήνοντας τον κύριο όγκο των Ιμαλαΐων στα νότια. Αν και θεωρείται εύκολο βουνό χωρίς ιδιαίτερες τεχνικές δυσκολίες αναρρίχησης εν τούτοις έχουν χάσει τη ζωή τους αρκετά άτομα μεταξύ αυτών και ο Έλληνας ορειβάτης Χρήστος Μπαρούχας, επίσης βατραχάνθρωπος, το 2003. Η δυσκολία ανεβαίνει κατακόρυφα εφόσον δε χρησιμοποιήσει κάποιος βοηθητικό οξυγόνο
Το χρονικό της αποστολής
Η προετοιμασία ήταν ετών χωρίς διακοπή με έμφαση τους τελευταίους μήνες στο τρέξιμο μέσων αποστάσεων με υψομετρική διαφορά (3-4 φορές τη βδομάδα από 25 χλμ με 1.000 μ/ υψομετρική διαφορά σε 2:45.) και τις άλλες μέρες γυμναστήριο ή μικρότερες αποστάσεις. Επίσης για τη συμμετοχή στην αποστολή έγινε ανταλλαγή με το γραφείο οργάνωσης της αποστολής ενός τεράστιου όγκου ψηφιακής αλληλογραφίας όπου μεταξύ άλλων ζητήθηκαν ιατρικά ιστορικά, πιστοποιητικά, αποδεικτικά προηγούμενων αποστολών και διεθνής ασφάλεια υγείας.
Η αποστολή είχε διάρκεια 40 ημερών με το ταξίδι μετάβασης και επιστροφής. Η συνολική παραμονή σε σκηνές ήταν 33 μέρες και οι υπόλοιπες σε ξενοδοχεία. Το κόστος ανήρθε στις 16.000 ευρώ και καλύφθηκε όλο από προσωπικές οικονομίες. Δεν υπήρξε κανένας χορηγός… Το γραφείο οργάνωσης ήταν το Summit Climb/Summit trek από Αγγλία με εμπειρία στις αποστολές μεγάλου υψομέτρου και χαμηλό συγκριτικά κόστος με ό,τι αυτό συνεπάγονταν από άποψη ποιότητας παροχών (αντίσκηνα, διατροφή, μεταφορές, άνεση κλπ)
Η ομάδα ήταν διεθνής (3 Γερμανοί, 1 Αυστριακός, 1 Τσέχος, 1, Άγγλος, 1 Αυστραλός, 1 από Ταιβάν, 1 Έλληνας, ο οδηγός Άγγλος, 3 Σέρπας από το Νεπάλ και 2 μάγειρες από το Θιβέτ. Η αναχώρηση από Ελλάδα έγινε στις 27/8, με άφιξη στο Κατμαντού του Νεπάλ.στις 28 του μήνα. Η αναχώρηση για Θιβέτ έγινε 2 μέρες μετά τα σχετικά ψώνια και την ενημέρωση. Οι έλεγχοι στη συνοριακή γραμμή στο πέρασμα στο Θιβέτ ήταν συνεχείς. Σταδιακή ανάβαση οδικώς μέχρι τα 4.900 μ. στο Chinese Base Camp με 4 ενδιάμεσες διανυκτερεύσεις σε lodge και μικρά ξενοδοχεία-ξενώνες. Τελικά στις 9/9 η αποστολή έφτασε στο Advance Base Camp 5.675m. Από κει μετά από ημέρες ξεκούρασης ανέβηκε στο Camp 1 (6.370 μ.) επέστρεψε, ξεκουράστηκε 3 μέρες και ανέβηκε στο Camp 2 (7110 μ.) και επέστρεψε. Ξεκούραση για μερικές μέρες λόγω χιονοθύελλας και αναχώρηση στις 25/9 για την κορυφή. Η επίσκεψη κορυφής έγινε στις 28/9. Στην κορυφή έφτασαν 2 Γερμανοί, 1 Αυστραλός, 1 Ταιβανός, 1 Έλληνας ο οδηγός και 2 Σέρπας. Όλοι με οξυγόνο εκτός από τον Κατσαντώνη (ακόμα και οι οδηγοί υποχρεούνται να χρησιμοποιήσουν οξυγόνο εφόσον συνοδεύουν ορειβάτες). Η αποστολή επέστρεψε σταδιακά με διανυκτερεύσεις σε αντίσκηνο και με 1 βράδυ στο Κατμαντού, ενώ γύρισε στην Ελλάδα στις 5/10.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η έλλειψη οξυγόνου πάνω από 6.000 μέτρα συνήθως αναπληρώνεται με την παροχή βοηθητικού οξυγόνου με φιάλη μάσκα και ρυθμιστή (regulator) συνολικού βάρους 5 κιλών. Η φιάλη έχει διάρκεια αρκετών ωρών. φυσικά πάντα ανάλογα με την ρύθμιση παροχής και το υψόμετρο. Το οξυγόνο εκτός της άνεσης της αναπνοής εξασφαλίζει κάποια ζέστη. καθώς και καλύτερη κυκλοφορία του αίματος σε όλο το σώμα προλαμβάνοντας έτσι κρυοπαγήματα και διάφορα άλλα συμπτώματα της νόσου των βουνών.
«Πώς αντιμετώπισα το ατύχημα με μεταμόσχευση δύο δακτύλων»
Ο Σάκης Κατσαντώνης αφηγείται για το πώς αντιμετώπισε μια δύσκολη κατάσταση κατά τη διάρκεια της ανάβασης: «Κατά την τελική ανάβαση τη νύχτα της 27ης προς 28ης Σεπτεμβρίου στο βουνό επικρατούσαν χαμηλές θερμοκρασίες ως -30ο C και άνεμοι ως 25 χλμ από νότια. Η κούραση ήταν έντονη μια που δεν είχα βοηθητικό οξυγόνο. Έδωσα λοιπόν έμφαση στην κίνηση ώστε να είμαι συνεχώς πίσω από τον οδηγό. Στα χέρια μου δε φόρεσα τα δευτέρα γάντια λόγω στενότητας του Zumar (ανεπίστροφος μηχανισμός ανάβασης σε σταθερά σκοινιά). Ο πόνος στα χέρια από το κρύο ήταν έντονος αλλά τα χέρια δούλευαν κανονικά.
Στην κορυφή, μέρα πλέον, διαπίστωσα ακαμψία των χεριών που όμως επανήλθε μετά από ανοιγοκλείσιμο λίγων λεπτών. Στην κατάβαση/καταρρίχηση με ραπέλ έκανε κρύο, αλλά σαφώς λιγότερο από την ανάβαση. Στο σημείο διανυκτέρευσης στα 7.110 μ. διαπίστωσα ότι τα 4 ίσια δάκτυλά του δεξιού μου χεριού μαύρισαν και είχαν υποστεί κρυοπάγημα. Συνέχισα για κάτω κανονικά τις επόμενες μέρες αλλά το χέρι μου είχε περιορισμένη κινητικότητα. Τελικά μετέβηκα στο 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο με την άφιξή μου στην Ελλάδα. Εκεί διαπιστώθηκε ότι τα δάχτυλα είχαν νεκρωθεί και δεν υπήρχε ελπίδα κανονικής αποκατάστασης.
Η απώλεια των δακτύλων οφείλονταν επίσης σε μια σειρά παραλήψεων και συγκυριών που συνέπεσαν. Από πλευράς γραφείου δεν στήθηκε Camp 3 στα 7400μ περίπου μάλλον για οικονομικούς λόγους. Έτσι δεν έγιναν οι απαραίτητες διορθώσεις στον εξοπλισμό και η απαραίτητη ξεκούραση, ενώ είχαν προβλεφθεί. Η Κίνα δεν επιτρέπει την πτήση ελικοπτέρων διάσωσης λόγω της πολιτικά ασταθούς κατάστασης στο Θιβέτ. Έτσι δεν υπήρξε η δυνατότητα άμεσης διακομιδής κάτι που στο Νεπάλ γίνεται κανονικά. Το κρυοπάγημα δύναται να προληφθεί εντός 6 ωρών. Ακόμη μια σειρά από μικρές παραλήψεις επιδείνωσαν την κατάσταση όπως: μη χρήση οξυγόνου, αργή επάνοδος, έλλειψη ζεστού χώρου, ασαφές καθεστώς διεθνούς ασφάλειας που δεν κάλυπτε έξοδα νοσηλείας στο Κατμαντού
Με την άφιξη στην Ελλάδα μετέβηκα στο 401 ΓΣΝΑ όπου παρέμεινα νοσηλευόμενος 15 μέρες. Στη συνέχεια αποφασίστηκε επέμβαση για αφαίρεση 2 δακτύλων από τα 2 πόδια (1 από το καθένα) και η μεταμόσχευση στα 2 μεσαία ίσια δάχτυλα του δεξιού χεριού. Υπεύθυνος χειρουργός ήταν ο επίατρος Κωνσταντίνος Μπενετάτος εξαίρετος επαγγελματίας με ήθος και συνέπεια ως άνθρωπος. Μαζί με ένα συνεργείο από έμπειρους συνεργάτες γιατρούς σε ένα χειρουργείο 13 ωρών την 16/11 πέτυχε για πρώτη φορά στην Ελλάδα τη διπλή μεταμόσχευση δακτύλων. Καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής μου στο 401 ΓΣΝΑ βίωσα την αμέριστη προσοχή και φροντίδα του νοσηλευτικού προσωπικού, το ενδιαφέρον της στρατιωτικής ηγεσίας καθώς και τη συμπαράσταση της οικογένειας των ειδικών δυνάμεων και των συμμαθητών μου από τη Στρατιωτική Σχολή. Τώρα βρίσκομαι στη φάση της αποκατάστασης της λειτουργικότητας των νέων δακτύλων με φυσιοθεραπείες. Η αποκατάσταση σύμφωνα με τις προβλέψεις των γιατρών θα πάρει 6 ως 8 μήνες».
«Πρώτη φορά από Έλληνα»
Ο Σάκης Κατσαντώνης επισημαίνει ότι ανάβαση σε κορυφή άνω των 8.000 μ. χωρίς χρήση βοηθητικού οξυγόνου δεν έχει ξαναγίνει από Έλληνα. Ταυτόχρονα επισημαίνει τις δυσκολίες που κρύβει ένα τέτοιο εγχείρημα και δεν αφορούν όλες τις καιρικές συνθήκες. Ο ίδιος επισημαίνει σχετικά:
«Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχω στη διάθεσή μου δεν έχει επιχειρηθεί μέχρι τώρα άλλη ανάβαση σε κορυφή άνω των 8000μ χωρίς τη χρήση βοηθητικού οξυγόνου από Έλληνα. Το χωρίς οξυγόνο ναι μεν σχετίζεται κάπως με το ατύχημα, χωρίς το ένα να συνεπάγεται το άλλο. Οι αποστολές στα υψηλά υψόμετρα ενέχουν τον κίνδυνο της νόσου των βουνών με χειρότερη εξέλιξη την παρουσία εγκεφαλικού οιδήματος (ένας Γερμανός από την αποστολή μας που διακομίστηκε στο νοσοκομείου του Κατμαντού και σώθηκε) ή πνευμονικού οιδήματος, όπως υπέστη ο Χρήστος Μπαρούχας που άφησε την τελευταία του πνοή στο ίδιο βουνό το 2003.
Όπως διαπιστώθηκε και από την κλοπή 12.500 ευρώ του καθένα μας από τον οδηγό Σέρπα το 2015 σε αποστολή που οργανώσαμε για το Έβερεστ με το Νίκο Μαγγίτση, καθώς και το αδικαιολόγητα υψηλό κόστος των αποστολών, στην περιοχή λειτουργεί ένα είδος ιδιόμορφης μαφίας που περιλαμβάνει κρατικές υπηρεσίες ταξιδιωτικά γραφεία και οδηγούς. Αυτό αποτρέπει πολλούς ικανούς ανθρώπους να συμμετέχουν σε τέτοιες αποστολές. Τέλος, πιστεύω ότι η εμπειρία που αποκτήθηκε είναι πολύτιμη για ανθρώπους που ασχολούνται με τα βουνά και ιδιαίτερα τα ψηλά του εξωτερικού…».
Πηγή: e-thessalia.gr
