Του ΗΛΙΑ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ
Έχουν περάσει 76 χρόνια από τότε, και αυτό το μυστικό εξακολουθεί να παραμένει επτασφράγιστο, ίσως γιατί ο άνθρωπος στον οποίο ειπώθηκε, από φιλοδοξία θέλησε να το ιδιοποιηθεί και να κάνει δικές του, όλες τις δάφνες που θα ακολουθούσαν, θάβοντας στην αφάνεια τον χρυσό πληροφοριοδότη του!
Ο πληροφοριοδότης ήταν ένας έφεδρος μανιάτης λοχίας του πεζικού, που ένα χρόνο πριν την κατάταξή του, ήταν φοιτητής της Κτηνιατρικής Σχολής, στην Περούτζια της Ιταλίας!
Δέκτης και χρήστης της πληροφορίας ήταν ο εμπειροπόλεμος στρατηγός Κατσιμήτρος, που το 1904 είχε ξεκινήσει ως εθελοντής, μπήκε στην Σχολή Υπαξιωματικών, έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους ως ανθυπασπιστής και ως ανθυπολοχαγός, αργότερα πολέμησε στην Ήπειρο, στο Μακεδονικό μέτωπο, στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, και στην Μικρασιατική Εκστρατεία όπου και τραυματίστηκε στο Αφιόν Καραχισάρ!
Μετά φοίτησε και στην Σχολή Πολέμου και το 1938 τοποθετήθηκε διοικητής της VIII Μεραρχίας Πεζικού στην Ήπειρο.
Την ίδια στιγμή τα Ιταλικά στρατεύματα είχαν καταλάβει την Αλβανία και βρίσκονταν απέναντί του στην δική μας την Αλύτρωτη Βόρεια Ήπειρο! Σε αυτό τον στρατηγό, που το στρατηγείο της Αθήνας τον είχε τοποθετήσει στην πρώτη γραμμή, είχε στηριχθεί η Εθνική μας Άμυνα!
Μετά μάλιστα από τον τορπιλισμό της Έλλης στις 15 Αυγούστου, τα πράγματα είχαν γίνει ξεκάθαρα, άσχετα αν δεν το έλεγαν, γνώριζαν πλέον καλά την προέλευση της τορπίλης και σιωπώντας κέρδιζαν χρόνο, προετοιμαζόμενοι πυρετωδώς για την από Βορά επίθεση!
Τύχη αγαθή (ή αλλιώς η Παναγία μας η Αγιορείτισσα), θέλησε από τον Μάιο του 1940, να έχει παρουσιαστεί στη Μεραρχία του Κατσιμήτρου, ο εθελοντής Παναγιώτης Καλφακάκος!
Δεν γνωρίζουμε αν ο Καλφακάκος είχε πάρει τελικά το πτυχίο του, ή είχε φύγει εσπευσμένα από την Ιταλία, γιατί ίσως εκεί να του μύριζε μπαρούτι! Εν τω μεταξύ, μετά τις διαδικασίες κατάταξης, είχε πάρει τον βαθμό του Λοχία και όλα έδειχναν πως σε εκείνη την Μεραρχία της Ηπείρου, οι σπουδές του ως κτηνιάτρου, θα ήσαν πάρα πολύ χρήσιμες για το στράτευμα που χρησιμοποιούσε ζώα για τις μετακινήσεις του.
Αλλά το γεγονός πως εκείνος ο εθελοντής γνώριζε άριστα την Ιταλική, στάθηκε η αιτία να δουλέψει η φαιά ουσία του στρατηγού και να σχεδιάσει κάτι, ένα ρόλο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του, που θα τον ξεκίναγε και άμεσα! Τον κάλεσε λοιπόν και του εξήγησε πως θα τον έστελνε στην Κακαβιά από όπου θα παρακολουθούσε τις συνομιλίες των Ιταλών, μήπως «έπιανε» κάτι!
Έτσι ο Λοχίας Καλφακάκος, έφυγε για την νέα του θέση, όπου άρχισε να παρακολουθεί και να κλέβει τις συνομιλίες των Ιταλών.
Στην αρχή όλες ήσαν ασήμαντες, όμως στις 18 Οκτωβρίου έπιασε την χρυσή πληροφορία που θα βοηθούσε αφάνταστα την Ελλάδα, να μελετήσει έγκαιρα τον αιφνιδιασμό που θα έκανε στους επιτιθέμενους Ιταλούς!
Ο ίδιος αργότερα (άγνωστο πότε), περιέγραψε ό,τι έζησε εκεί:
«… Τότε ήταν που έπιασα την συνομιλία των δύο Ιταλών στρατηγών. Ο ένας είχε έρθει στο Αργυρόκαστρο από την Ιταλία πριν λίγες ημέρες, ενώ ο άλλος βρισκόταν στους Γιωργουτσάτες, στο Αλβανικό έδαφος, σε απόσταση 15 χιλιομέτρων από την Κακαβιά.
Ήταν η Ιταλική μεραρχία υπό τον στρατηγό Τζανίνι. Άκουσα λοιπόν, τον ένα στρατηγό να λέει στον άλλο: «Al Ventotto, tergianno la corda», δηλαδή στις 28 θα κτυπήσουμε.
Μου έφτανε αυτό που είπαν και ήξερα ότι στις 28 Οκτωβρίου αυτοί γιορτάζανε την πορεία του Μουσολίνι προς την Ρώμη, γι αυτό και μας επιτέθηκαν στις 28. Αλλά εγώ το γνώριζα από τις 18, δέκα ημέρες πριν.
Έδωσα αμέσως στον Κατσιμήτρο στο Επιτελείο, την πληροφορία και αυτοί έδωσαν εντολή να συγκεντρωθεί όλος ο στρατός στο Καλπάκι. Εκεί είχε οριστεί η γραμμή άμυνας. Κι εμείς αυτή την εντολή είχαμε.
Ο Κατσιμήτρος ήταν στρατηγός γενναίος, τολμηρός. Μπορεί να μην ήταν μεγάλο στρατιωτικό μυαλό, αλλά στο πεδίο της μάχης ήταν τέλειος.
Λίγες ημέρες μετά σήκωσα υψηλό πυρετό από ελονοσία και με μετέφεραν στο Νοσοκομείο των Ιωαννίνων!
Ένας νεαρός γιατρός μου έκανε 2-3 ενέσεις, μου έδωσε μια χούφτα χάπια και ξανάφυγα για την Κακαβιά, μέσα στον πυρετό!
Καταλαβαίνεις συγκινούμαι όταν τα θυμάμαι. Εγώ για την πατρίδα θυσιάστηκα κι ας με ξέχασαν οι στρατηγοί».
Και συνέχιζε με τις λεπτομέρειες της πρώτης επίθεσης των Ιταλών, που θα ήταν αδύνατο να τις ξεχάσει:
«Ήταν πέντε παρά τέταρτο ακριβώς και ψιλόβρεχε, όταν άρχισαν να μας ρίχνουν. Ήμασταν οι πρώτοι που χτύπησαν… Εμείς έξι κι αυτοί απέναντι εξήντα! Τους είχαμε από πάνω στον λόφο με δύο βαριά πολυβόλα Φίατ, ενώ εμείς είχαμε ένα πολυβόλο τύπου 15, που σημαίνει πως ήταν από τον πόλεμο του 1915. Αυτοί είχαν σύγχρονο οπλισμό, εμείς όχι. Είχαμε όμως τις χειροβομβίδες Μιλς και με αυτές αμυνθήκαμε! Εμείς κρατήσαμε τρία τέταρτα -και πολύ ήταν- με τόσους απέναντι. Μας έβαλαν από παντού. Αφήσαμε την λάμπα αναμμένη και κάναμε πίσω. Οι Ιταλοί χτυπούσαν το φυλάκιο που αντιφέγγιζε και νόμιζαν πως ήμασταν μέσα!
Οπισθοχωρήσαμε λοιπόν, πηδήσαμε τον ποταμό Δρίνο και βρεθήκαμε απέναντι στα υψώματα Μαυρόπουλο, Ζάβρουχο, Αργυρόπουλο, σ’ αυτά τα χωριά. Έτσι γλυτώσαμε εκείνο το ξημέρωμα του πολέμου».
Μέσα στα λόγια του Λοχία Καλφακάκου είδαμε κάτι περίεργο, εκεί στην πρώτη γραμμή! Ενώ λίγο πριν έχει δώσει μία τόσο σημαντική πληροφορία στον στρατηγό, που για την υποκλοπή της θα απαιτήθηκαν συνεχείς και επίπονες παρακολουθήσεις, με τα ακουστικά πάντα κολλημένα στο κεφάλι του, να ασθενεί από ελονοσία και να ανεβάζει πυρετό και να μην του αφήνουν δυο-τρεις μέρες για αποθεραπεία, να πέσει ο πυρετός του!
Και με δυο ενέσεις και μια χούφτα φάρμακα και με συνεχιζόμενο πυρετό, τον έστειλαν στην πρώτη γραμμή κρούσης, στο πρώτο φυλάκιο με άλλους πέντε στρατιώτες! Γιατί αυτόν άραγε; Και ποιες πολεμικές γνώσεις του τους ήταν τόσο απαραίτητες; Κτηνίατρος είχε σπουδάσει!
Και όμως εκεί πολέμησε με πυρετό και σώθηκε και μαζί του σώθηκαν και οι άλλοι προφανώς φαντάροι του φυλακίου και ξέφυγαν όλοι χωρίς απώλειες! Ασφαλώς μετά θα βρέθηκε και σε άλλες μάχες, αλλά και πάλι επέζησε! Όσο κι αν κάποιοι θα ήθελαν το μυστικό να το πάρει μαζί του, ο Θεός της Δικαιοσύνης, συνέχιζε να τον προστατεύει!
Η πολιτεία που εκεί την εκπροσωπούσε ο στρατηγός Κατσιμήτρος, δεν του είπε ποτέ έστω ένα «ευχαριστώ», δεν του έδωσε ένα βαθμό ανδραγαθίας, ούτε ένα φτηνό παράσημο, αλλά έθαψε επιμελώς το μυστικό!
Θα πρέπει να σημειωθεί πως ο αντισυνταγματάρχης Μαρδοχαίος Φριζής, ο πρώτος αξιωματικός που σκοτώθηκε στις πρώτες μάχες, είχε προτείνει την παρασημοφόρηση του λοχία με το ανώτατο μετάλλιο, αλλά τα έγγραφα … «παρέπεσαν», και μέχρι σήμερα, η «χρυσή πληροφορία» που έδωσε στον στρατηγό Κατσιμήτρο, επίσημα παραμένει θαμμένη!
Όμως ο λοχίας επέζησε και μετά από πολλά χρόνια μίλησε, σε μία εφημερίδα της Άρτας τα «ΣΕΛΛΑΔΙΤΙΚΑ ΝΕΑ», που δεν γνωρίζω αν σήμερα συνεχίζεται η κυκλοφορία της.
Ένας καλός μου φίλος από την Βόρεια Εύβοια, όταν είχα πάει εκεί πριν δυο χρόνια, μου έδωσε το σχετικό απόκομμα της εφημερίδας σε φωτοτυπία Α4, δυστυχώς όμως χωρίς να εμφανίζεται η ημερομηνία και ο αριθμός της!
Από τότε το είχα στο μυαλό μου, ένοιωθα ένα χρέος μου απέναντι στο παλληκάρι, σε μια επέτειο να κάνω κι εγώ κάτι να το προβάλλω με τις όποιες δυνατότητές μου, έτσι για να μαθευτεί εκείνο το «χρυσό μυστικό», σε όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο και γιατί όχι, να τον καταγράψει και η για πολλά χρόνια άνεργη πλέον Ιστορία, προτού άθελά μου, εκείνο το απόκομμα θαφτεί και στα δικά μου χαρτιά! Ήταν πραγματικός ο φόβος μου!
Ο ήρωας στρατηγός Κατσιμήτρος, παρά τις δάφνες και τα παράσημα στα Πεδία των μαχών, λίγους μήνες μετά την επικράτηση των Γερμανών, συνεργάστηκε μαζί τους και ορκίστηκε υπουργός στην Κυβέρνηση Τσολάκογλου!
Βέβαια θα μπορούσαν ίσως κάποιοι να τον δικαιολογούσαν πως θα ήταν καλύτερα ένας Έλληνας Υπουργός από ένα Γερμανό!
Όμως το 1945 όταν είχαν φύγει οι Γερμανοί, επί Πλαστήρα, μαζί με άλλους ανώτατους στρατιωτικούς περεπέμφθη σε δίκη στο Δικαστήριο δοσιλόγων, από το οποίο καταδικάστηκε σε κάθειρξη 5,5 ετών και αποπέμφθηκε από το στράτευμα με παράλληλη έκπτωση από το βαθμό του αντιστράτηγου.
Στις φυλακές έμεινε 4 χρόνια και κάτι, όταν ο Βασιλιάς Παύλος του χάρισε το υπόλοιπο της ποινής και αποφυλακίστηκε.
Μετά από 4 χρόνια ο πρωθυπουργός στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος τον αποκατέστησε στον βαθμό του και πήρε πάλι όλα τα παράσημά του!
Πέθανε μόνος και ξεχασμένος από φίλους και συμπολεμιστές. Εν τω μεταξύ η Μεγάλη Στοά της Ελλάδος, τον εμφάνισε με την ιδιότητα του Τέκτονα και πως ανήκε στη στοά «Φοίνιξ» της Αθήνας.
