Σε αγώνα δρόμου έχουν επιδοθεί δισεκατομμυριούχοι και βαρόνοι της τεχνολογίας για την κατασκευή ενός ιδιωτικού διαστημικού σταθμού.
Όπως αναφέρει η βρετανική εφημερίδα Telegraph, πάμπλουτοι επιχειρηματίες και επενδυτές προσπαθούν να πάρουν το προβάδισμα για το επόμενο στάδιο της εξωγήινης εξερεύνησης.
Η Vast είναι μία από τις πολλές εταιρείες που πειραματίζονται για μελλοντικούς εμπορικούς διαστημικούς σταθμούς.
Το τέλος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού
Έπειτα από τρεις δεκαετίες γύρω από τη Γη, το 2031 ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS) θα τερματίσει το έργο του. Στο τέλος του 2030, οι αστροναύτες θα αναχωρήσουν από τον διαστημικό σταθμό για τελευταία φορά και ένα αγκυροβολημένο σκάφος SpaceX θα επιστρατευτεί για τη μετακίνηση του ISS σε χαμηλότερη τροχιά με την προώθηση πυραύλων.
Κατά την είσοδό του στην εξωτερική ατμόσφαιρα, ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός θα αρχίσει να διαλύεται, πριν από μια τελική κάθοδο στην οποία θα συντριβεί κάπου στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Ο «θάνατος» του ISS, που έχει περίπου το μέγεθος ενός γηπέδου ποδοσφαίρου, θα σηματοδοτήσει το κλείσιμο ενός μεγάλου κεφαλαίου στην ανθρώπινη εξερεύνηση του διαστήματος.
Μέχρι τώρα, οι διαστημικοί σταθμοί ήταν ιδιοκτησία των εθνικών κρατών, αλλά μόνο ο ISS και ο κινεζικός Tiangong παραμένουν σε λειτουργία.
Οι διαστημικοί σταθμοί απαιτούν επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων και δεκάδες εκτοξεύσεις πυραύλων.
Πλανητικός χάρτης και μοντέλο ISS από τη NASA
Ο ρόλος του ISS θα μπορούσε να οδηγήσει στη δημιουργία μιας σειράς εμπορικών διαστημικών σταθμών.
Όπως η εταιρεία SpaceX του Έλον Μασκ, που προκάλεσε μια πλημμύρα χρηματοδότησης σε ιδιωτικές εταιρείες πυραύλων αλλά και ιδιωτικούς διαστημικούς σταθμούς που συγκεντρώνουν δισεκατομμύρια δολάρια σε μια προσπάθεια να οικοδομήσουν μελλοντικούς κόμβους - ακόμη και πόλεις - σε τροχιά.
Άλλο παράδειγμα: Η Axiom Space, μια αμερικανική επιχείρηση που στοχεύει στην κατασκευή δικού της σταθμού, έχει συγκεντρώσει περισσότερα από 500 εκατομμύρια δολάρια.
Η Vast, μια διαστημική επιχείρηση που υποστηρίζεται από τον δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία κρυπτονομισμάτων Jed McCaleb - τον συνιδρυτή του ψηφιακού νομίσματος Ripple - σχεδιάζει να δημιουργήσει δύο σταθμούς πριν την εκπνοή της δεκαετίας.
Στο μεταξύ, η Gravitics έχει συγκεντρώσει δεκάδες εκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή των διαστημικών της «ακινήτων».
Η NASA, μαζί με άλλες διαστημικές υπηρεσίες, σχεδιάζει έναν άλλο σταθμό: τον Lunar Gateway, ο οποίος θα περιστρέφεται γύρω από τη Σελήνη.
Η εταιρεία Blue Origin του δισεκατομμυριούχου Τζεφ Μπέζος ανακοίνωσε επίσης ότι σχεδιάζει την κατασκευή ενός διαστημικού σταθμού έως το 2027, με την κωδική ονομασία «Orbital Reef», τον οποίο περιέγραψε ως τροχιακό «επιχειρηματικό πάρκο μικτής χρήσης».
Σε συνεργασία με την αμερικανική αεροδιαστημική επιχείρηση Sierra Space, το Orbital Reef θα αποτελείται από φουσκωτό λέμβο, η οποία θα μπορεί να εκτοξευτεί ως κανονικός πύραυλος πριν την είσοδό της στο διάστημα.
Η Sierra Space λέει ότι οι διαστημικές της μονάδες θα μπορούσαν να ενισχύσουν την φαρμακευτική τεχνολογία.
Ο Τζεφ Μπέζος, ο δισεκατομμυριούχος ιδρυτής της Amazon, πιστεύει ότι σύντομα εκατομμύρια πολίτες θα μπορούν να εποικήσουν σε διαστημικούς σταθμούς.
«Πρόκειται για πολύ μεγάλες κατασκευές, με χωρητικότητα ενός εκατομμυρίου ανθρώπων ή και περισσότερων η καθεμία», όπως είχε δηλώσει το 2019.
150 δισεκατομμύρια δολάρια για τον ISS
Ωστόσο, οι αναλυτές της διαστημικής βιομηχανίας εκτιμούν ότι ένα τέτοιο όραμα απέχει πολύ από την πραγματικότητα.
«Οι ισχυρισμοί ότι μια βιώσιμη οικονομία στο διάστημα θα αναπτυχθεί τόσο γρήγορα είναι απλά ένας ευσεβής πόθος», επισημαίνει ο Tim Farrar, ιδρυτής της TMF Associates, μιας συμβουλευτικής εταιρείας περί διαστήματος που θεωρείται μία από τις κορυφαίες σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ωστόσο, δεν λείπουν οι νοσύστατες επιχειρήσεις πίσω από τις οποίες βρίσκονται δισεκατομμυριούχοι χρηματοδότες που ποντάρουν στον εποικισμό του διαστήματος.
Σημειώνεται ότι ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS) ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1998, μετά από χρόνια έρευνας και κατασκευής στη Γη, με την εκτόξευση της ρωσικής μονάδας Proton που μετέφερε τα αρχικά θεμέλια.
Περισσότερες από 40 αποστολές πραγματοποιήθηκαν από το πρόγραμμα Shuttle της NASA και τους ρωσικούς πυραύλους για την κατασκευή της βάσης, η οποία ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2000.
Το συνολικό κόστος της κατασκευής του ISS εκτιμάται σε 150 δισεκατομμύρια δολάρια, όπως σχολιάζει το σχετικό δημοσίευμα.
Η περίπτωση της Excalibur Almaz
Τα τεράστια ποσά που δαπανήθηκαν για την ολοκλήρωση του έργου δεν πτόησαν πάντως τους επιχειρηματίες από το όνειρο της κατασκευής ενός διαστημικού σταθμού.
Το 2012, ο Art Dula, ένας δικηγόρος που ειδικεύεται στην αεροδιαστημική βιομηχανία, ανακοίνωσε ότι είχε αποκτήσει πολλές μονάδες ενός σοβιετικού διαστημικού σταθμού, τις οποίες μετέφερε στο νησί Isle of Man (Νησί του Μαν στην Ιρλανδική Θάλασσα) για την εκκίνηση της Excalibur Almaz.
Η βρετανική εταιρεία έκανε αρχικά δυναμικά βήματα στη βιομηχανία του διαστημικού τουρισμού προσφέροντας «εκδρομές» στη Σελήνη.
Αγόρασε σοβιετικό διαστημικό εξοπλισμό, διατυμπανίζοντας ότι τα ταξίδια θα ξεκινήσουν το 2015. Για μία σεληνιακή απόδραση με την εταιρεία, το κόστος του εισιτηρίου έφθανε τα 124 εκατομμύρια ευρώ.
Ωστόσο, το σχέδιο δεν απογειώθηκε ποτέ και τα μέρη του διαστημικού σταθμού εκτίθενται τώρα στο Μουσείο Αυτοκινήτου Isle of Man.
Οι πρόσφατες προσπάθειες των κροίσων έχουν μειώσει το κόστος του εισιτηρίου για τους τολμηρούς.
Για τους πελάτες της εταιρείας SpaceX του Έλον Μασκ, που εκμεταλλεύεται τον επαναχρησιμοποιήσιμο πύραυλο Falcon 9, το κόστος του εισιτηρίου είναι «μόνο» 67 εκατομμύρια δολάρια για μία διαστημική βόλτα.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, το αντίστοιχο κόστος έφθανε τα 450 εκατομμύρια δολάρια μέσω των αποστολών του διαστημικού λεωφορείου της NASA.
Το Polaris Dawn Falcon 9 του SpaceX
Η αξιοπιστία και η επαναχρησιμοποίηση των πυραύλων Falcon 9 της SpaceX έχουν ανατρέψει τα οικονομικά δεδομένα.
Από το 2021, η NASA έχει επίσης προσφερθεί να πληρώσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε ιδιωτικές εταιρείες για την ανάπτυξη εμπορικών διαστημικών σταθμών που θα μπορούσαν να διαδεχτούν τον ISS.
Μέχρι στιγμής, έχει προσφέρει το ποσό των 400 εκατομμυρίων δολαρίων σε εταιρείες όπως η Axiom, η Blue Origin (η οποία συνεργάζεται με τη Sierra Space) και η Northrop Grumman.
Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό της διαστημικής υπηρεσίας, οι δαπάνες για αυτό το πρόγραμμα - πρωτοβουλία Commercial LEO Development - θα αυξηθούν στα 435 εκατομμύρια δολάρια ανά έτος μέχρι το 2027.
Μια start up που δεν έχει εξασφαλίσει προς το παρόν χρηματοδότηση από τη NASA, αλλά θέλει να προσελκύσει το ενδιαφέρον της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας, είναι η Vast.
