Η Άντζελα Στίβενσον του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας μελετά τα κρινοειδή, μια ομάδα θαλάσσιων πλασμάτων που περιλαμβάνει τα φτερωτά αστέρια και τα θαλάσσια κρίνα, για πάνω από μια δεκαετία. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο Negros Oriental των Φιλιππίνων, όπου η ομάδα της παρατηρεί και πειραματίζεται με τις άφθονες κοινότητες των φτερωτών αστεριών που ζουν στους υπεράκτιους υφάλους. (Δείτε ένα μαγευτικό βίντεο με ένα φτερωτό αστέρι να κολυμπάει).
Οι επιστήμονες μελετούν οκτώ είδη φτερωτών αστεριών σε ρηχά και βαθύτερα βάθη υφάλων, παρακολουθώντας τις σχέσεις τους με τις μικροσκοπικές γαρίδες, τα καβούρια και τα σαλιγκάρια που ζουν πάνω τους, καθώς και το πόσο γρήγορα τα φτερωτά αστέρια μπορούν να ξαναφυτρώσουν τα άκρα τους όταν αυτά αποκόπτονται.
Άπειρα χέρια
Ακριβώς: Τα φτερωτά αστέρια μπορούν να αναγεννούν τα άκρα τους, φαινομενικά επ' αόριστον, αν αφεθούν στο νερό. Ορισμένα είδη κρινοειδών μπορούν να αναπτύξουν έως και 150 χέρια- κόβουν ένα και πίσω αναπτύσσεται -αργά- με ρυθμό μικρότερο από ένα χιλιοστό την ημέρα στην ερευνητική περιοχή του Stevenson.
Τα ψάρια είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής των φτερωτών αστεριών, αλλά και τα άλλα μικρά ζώα που ζουν με φτερωτά αστερία είναι τελείως σκουλήκια και κατά καιρούς θα τσιμπολογήσουν επίσης τους ξενιστές τους. Τα περισσότερα από αυτά δεν μπαίνουν καν στον κόπο να ψάξουν για τροφή, σύμφωνα με τον Στίβενσον- απλά περιμένουν μέχρι το φτερωτό αστέρι τους να αρπάξει σωματίδια τροφής στα κολλώδη, σαν βέλκρο χέρια του και να τα χωνέψει, και στη συνέχεια η αργόσχολη γαρίδα ή το σαλιγκάρι θα φάει τα περιττώματα που θα προκύψουν.
Η αναγέννηση των άκρων μπορεί να είναι ο λόγος για τον οποίο αυτά τα ζώα ήταν και συνεχίζουν να είναι τόσο επιτυχημένα μετά από 200 εκατομμύρια χρόνια ύπαρξης, λέει ο Stevenson.
"Δεν είμαστε σίγουροι για τη διάρκεια ζωής τους, αλλά αρχίζω να πιστεύω ότι αυτά τα ζώα είναι αθάνατα. Μπορούν λίγο πολύ να ξαναγίνουν στο πλήρες μέγεθός τους, εφόσον μέρος του κεντροδέρματός τους (ο κεντρικός δίσκος από τον οποίο εκπέμπονται όλα τα χέρια) είναι άθικτο", λέει.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Γροιλανδία: Ψάρι επιβιώνει χάρη στις αντιψυκτικές πρωτεΐνες του
Άλλοι δεν είναι τόσο σίγουροι γι' αυτό. Ο Tomasz Baumiller, ειδικός στα κρινοειδή στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, λέει ότι δεν γνωρίζει κάποιο όριο για το πόσες φορές μπορεί να ξαναμεγαλώσει τους βραχίονές του ένα φτερωτό αστέρι. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι αθάνατο.
"Κάποια μέρη του σώματος του φτερωτού αστεριού δεν μπορούν να ξαναφυτρώσουν - ο κεντροδέρματος δίσκος που συγκρατεί κάποια από τα νευρικά και άλλα συστήματα πρέπει να διατηρηθεί. Έτσι, αυτό το μέρος του σώματος μπορεί να γεράσει", λέει ο Baumiller. Η εργασία του υποδηλώνει μεγάλη διάρκεια ζωής σε αυτά τα πλάσματα, αλλά δεν γνωρίζει ακόμη αν πεθαίνουν από γηρατειά.
«Ζεστά» φτερά
Αυτά τα απίστευτα αναγεννητικά πλάσματα φαίνεται επίσης να αντιμετωπίζουν καλά την αύξηση της θερμοκρασίας των θαλασσών.
"Γνωρίζουμε ότι ορισμένα είδη φαίνεται να τα καταφέρνουν αρκετά καλά σε θερμοκρασίες που αυξάνονται", λέει ο Stevenson. "Αναγεννούν τα χέρια τους ταχύτερα όταν ανεβάζουμε τη θερμοκρασία", λέει, αναφερόμενη σε πειράματα θέρμανσης των υδάτων κατά δύο βαθμούς Κελσίου στο εργαστήριο. Η Στίβενσον λέει ότι υποψιάζεται ότι η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να βλάπτει τα αρπακτικά που κανονικά θα έτρωγαν τα μικρά φτερωτά αστέρια, επιτρέποντας σε περισσότερα αστέρια να ενηλικιωθούν.
Εν τω μεταξύ, οι θερμοκρασίες των ωκεανών αυξάνονται: Η τριμηνιαία έκθεση της NOAA "State of the Climate: Παγκόσμια Έκθεση για το Κλίμα" για την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου δήλωσε ότι το παγκόσμιο θερμικό περιεχόμενο των ωκεανών κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ήταν το υψηλότερο στα αρχεία τους, τα οποία ξεκινούν από το 1955. Αυτή είναι μια τάση που δεν αναμένεται να αντιστραφεί.
Αλλά σε έναν κόσμο με θερμαινόμενες θάλασσες, τα φτερωτά αστέρια κολυμπούν αμέριμνα. Ακόμη και αν τα κοράλλια συνεχίσουν να πεθαίνουν από τις απότομα υψηλότερες θερμοκρασίες των ωκεανών, τα φτερωτά αστέρια μπορεί να είναι μια χαρά, λέει ο Stevenson.
"Αμφιβάλλω αν ο θάνατος των κοραλλιών θα επηρεάσει τους πληθυσμούς των φτερωτών αστεριών", λέει. "Το μόνο που χρειάζονται, στην πραγματικότητα, είναι ρεύματα για να τους φέρουν τροφή και ένα υπόστρωμα -οποιοδήποτε υπόστρωμα- για να κάθονται πάνω σε αυτό".
Ο Baumiller λέει ότι δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για τους πληθυσμούς των φτερωτών αστεριών σε όλο τον κόσμο για να εξαχθεί αυτό το συμπέρασμα και ότι η αποτυχία των κοραλλιογενών υφάλων θα επηρέαζε σίγουρα τα φτερωτά αστέρια που ζουν σε αυτούς. "Η μεγαλύτερη ποικιλομορφία των φτερωτών αστεριών βρίσκεται στους κοραλλιογενείς υφάλους. Έτσι, αν οι ύφαλοι χαθούν, θα χαθούν και τα περισσότερα φτερωτά αστέρια", λέει.
