Καθοριστικούς για τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό τους επόμενους δύο μήνες χαρακτήρισαν οι κκ. Ν. Χριστοδουλίδης και Κ. Μητσοτάκης, στο πλαίσιο των εργασιών, στη Λευκωσία, της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ. Στόχος είναι η ενίσχυση της συνεργασίας σε καίριους τομείς όπως η ενέργεια, η ασφάλεια, η άμυνα και η πολιτική προστασία.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε μήνυμα ότι η στάση της Τουρκίας θα πρέπει να έχει και συνέπεια και συνέχεια.
Αναφέρθηκε, ακόμη, στη δυνατότητα επέκτασης της τριμερούς συνεργασίας των τριών αλλά και με την συμμετοχή και άλλων χωρών, όπως της Ινδίας.
Στις δηλώσεις που παραχώρησε μετά το τέλος της τριμερούς συνάντησης με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη και τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, ο ίδιος σημείωσε το ενδιαφέρον των χωρών του υφιστάμενου σχήματος στο να αφήσουν γεωπολιτικό, καθώς και εμπορικό αποτύπωμα με την δράση τους.
«Νομίζω ότι αυτό είναι κάτι που θα μπορούσαμε να εξετάσουμε πιο συστηματικά, την δυνατότητα πρόσκλησης του Ινδού πρωθυπουργού στο σχήμα μας», τόνισε ο πρωθυπουργός.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε ανθεκτική και επιτυχημένη την συμμαχία Κύπρου – Ελλάδας – Ισραήλ, ενώ αναφέρθηκε σε σειρά άλλων ζητημάτων όπως η Ασφάλεια, η Ενέργεια, η Πολιτική Προστασία, η Τεχνολογία, καθώς και η τεχνητή νοημοσύνη.
«Εάν θέλεις να πας γρήγορα, πήγαινε μόνος, αλλά εάν θέλεις να πας μακριά, θα πάμε μαζί. Και εμείς θα πάμε μακριά και μαζί, αλλά και γρήγορα», κατέληξε ο κος Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας είπε ακόμη ότι επαναβεβαιώθηκε η στενή συνεργασία ανάμεσα στις τρεις χώρες που έχει αποδειχθεί ότι αντέχει εξαιρετικά στον χρόνο. Και η οποία πρόσθεσε είναι επιτυχής σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος.
Ο κ. Μητσοτάκης είπε ακόμα ότι οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στο θέμα της ενέργειας και στις σημαντικές επενδύσεις στον τομέα αυτό στις τρεις χώρες.
Πρόσθεσε ότι στον τομέα της πολιτικής προστασίας υπάρχει στενή συνεργασία, ενώ ευχαρίστησε τις κυβερνήσεις Κύπρου και Ισραήλ για τη βοήθεια τους για την κατάσβεση των πυρκαγιών στην Ελλάδα.
Είπε τέλος ότι κατά τη συνάντηση τους συζητήθηκαν τρόποι περαιτέρω ενίσχυσης της συνεργασίας στον τομέα του εμπορίου.
Η Κοινή Δήλωση
Η Κοινή Δήλωση της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής, Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, επιβεβαιώνει τη δέσμευση των τριών χωρών να συνεχίσουν να ενισχύουν τη δυναμική συνεργασία τους στο πλαίσιο της τριμερούς πλατφόρμας και αναφέρει αναλυτικά:
Εμείς, ο Νίκος Χριστοδουλίδης, Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας, και ο Βενιαμίν Νετανιάχου, Πρωθυπουργός του Κράτους του Ισραήλ, αφού συναντηθήκαμε στη Λευκωσία σήμερα, 4 Σεπτεμβρίου 2023, για την 9η Τριμερή Σύνοδο Κορυφής μεταξύ των χωρών μας και επαναβεβαιώσαμε τη δέσμευσή μας να συνεχίσουμε να ενισχύουμε τη δυναμική συνεργασία της πλατφόρμας της τριμερούς μας εταιρικής σχέσης. Η δέσμευσή μας αντανακλά τις κοινές μας αξίες και τα συνεχώς αυξανόμενα κοινά μας συμφέροντα, με στόχο να συμβάλουμε στην ειρήνη, τη σταθερότητα, την ασφάλεια και την ευημερία στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή.
Όπως τονίστηκε σε προηγούμενες περιπτώσεις, οι τρεις χώρες μας παραμένουν προσηλωμένες στο να καλωσορίσουν άλλα ομοϊδεάτες τους στην αποφασιστική μας προσπάθεια να δημιουργήσουμε και να προωθήσουμε συνέργειες, προς όφελος των χωρών και των λαών μας, καθώς και της περιοχής μας.
Εξετάσαμε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε μια πληθώρα πυλώνων συνεργασίας, οι οποίοι έχουν αναπτυχθεί στα οκτώ χρόνια από την ίδρυση αυτού του τριμερούς φόρουμ και επαναβεβαιώσαμε τον στόχο μας να προωθήσουμε τις συνεργασίες σε βασικούς τομείς, όπως η ενέργεια, η άμυνα, η αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών, το περιβάλλον, ο τουρισμός, η υγεία, η τεχνολογία και η καινοτομία και οι διασπορές.
Συμφωνήσαμε ότι ο ενεργειακός τομέας, και ειδικότερα το φυσικό αέριο, η ηλεκτρική ενέργεια και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αποτελεί ένα στέρεο θεμέλιο για τη συνεργασία στην περιοχή, με βάση το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του δικαίου της θάλασσας και του σεβασμού όλων των κρατών να ασκούν τα δικαιώματά τους στην αντίστοιχη ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα τους.
Υπό το πρίσμα της αυξανόμενης ανάγκης για ενεργειακή διαφοροποίηση και διασυνδεσιμότητα, λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων, επαναβεβαιώσαμε το κοινό ενδιαφέρον για την προώθηση των προοπτικών για έναν αξιόπιστο ενεργειακό διάδρομο από τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη. Σε αυτό το πλαίσιο, τονίσαμε τη σημασία της περαιτέρω προώθησης ενεργειακών συνεργειών με ομοϊδεάτες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του EMGF και περιφερειακών έργων, όπως ηλεκτρικές διασυνδέσεις, όπως ο διασυνδετήριος αγωγός EuroAsia Interconnector, και πιθανών αγωγών φυσικού αερίου/υδρογόνου.
Αντιμετωπίζοντας την παγκόσμια πρόκληση της κλιματικής αλλαγής, συμφωνήσαμε να ενισχύσουμε τις προσπάθειές μας μέσω περιφερειακών συνεργατικών έργων, Ε&Α, καινοτόμων ενεργειακών τεχνολογιών και προώθησης περαιτέρω περιφερειακών ενεργειακών διασυνδέσεων. Με φόντο τις πρόσφατες πυρκαγιές στην Ελλάδα και την Κύπρο, λαμβάνοντας υπόψη την πρόσφατη βοήθεια που παρείχε το Ισραήλ, επιβεβαιώνουμε την αμοιβαία δέσμευσή μας να αλληλοβοηθηθούμε για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και να ενισχύσουμε περαιτέρω τον συντονισμό και τις κοινές μας ικανότητες για τον σκοπό αυτό.
Επαναβεβαιώσαμε επίσης την αξία του σχήματος 3+1 με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το οποίο μπορεί να προσφέρει απτά παραδοτέα, μεταξύ άλλων, στους τομείς της ενέργειας, της οικονομίας, της δράσης για το κλίμα, της ετοιμότητας για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Συμφωνήθηκε να συνεργαστούμε για τη διεξαγωγή υπουργικής συνάντησης 3+1 αργότερα φέτος.
Δεδομένης της θετικής δυναμικής που απελευθερώθηκε από την ιστορική Συμφωνία του Αβραάμ και τις νέες ευκαιρίες που δημιούργησε, διερευνήσαμε τρόπους διασύνδεσης των εργασιών που πραγματοποιούνται στην τριμερή μας πλατφόρμα με άλλα περιφερειακά σχήματα, συμπεριλαμβανομένου του φόρουμ της Νεγκέβ.
Η ενίσχυση και η διεύρυνση του κύκλου της ειρήνης μεταξύ του Ισραήλ και του αραβικού κόσμου, πράγμα αδιανόητο μόλις πριν από λίγα χρόνια, υπόσχεται μια πιο ασφαλή και ευημερούσα περιοχή και δεσμευόμαστε να ενθαρρύνουμε και να υποστηρίξουμε αυτή τη διαδικασία.
Ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης και ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου ενημερώθηκαν από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη για τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από το Κυπριακό και χαιρέτισαν την πρωτοβουλία του να συμπεριλάβει έναν ενισχυμένο ρόλο της ΕΕ στις προσπάθειες για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Στο πλαίσιο αυτό, οι τρεις πλευρές εξέφρασαν την αμέριστη υποστήριξή τους για μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού προβλήματος, με βάση το διεθνές δίκαιο και τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Εξέφρασαν επίσης σοβαρή ανησυχία για τις πρόσφατες ενέργειες στη νεκρή ζώνη κοντά στην Πύλα, λαμβάνοντας υπόψη τη δήλωση Τύπου του Συμβουλίου Ασφαλείας της 21ης Αυγούστου για το θέμα αυτό. Σε αυτό το πνεύμα, υπογράμμισαν την ανάγκη να αποφευχθούν περαιτέρω μονομερείς ή κλιμακούμενες ενέργειες που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις και να βλάψουν τις προοπτικές διευθέτησης.
Συμφωνήσαμε ότι μια διευθέτηση που θα επανενώνει το νησί, βασισμένη στο σεβασμό των δημοκρατικών αρχών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών όλων των Κυπρίων, όχι μόνο θα ωφελήσει τον κυπριακό λαό στο σύνολό του, αλλά και θα συμβάλει σημαντικά στην ειρήνη και τη σταθερότητα της περιοχής.
Καταδικάσαμε σταθερά και απερίφραστα όλες τις μορφές τρομοκρατίας, καθώς και την υποκίνηση σε βία και μίσος.
Καλέσαμε τους περιφερειακούς εταίρους μας και την υπόλοιπη διεθνή κοινότητα να εντείνουν τις προσπάθειες για τον περιορισμό της τρομοκρατίας και να καταστήσουν υπόλογους όλους τους φορείς που την προωθούν και την υποστηρίζουν. Οι πρόσφατες τρομοκρατικές συνωμοσίες κατά ισραηλινών και εβραϊκών στόχων ενθαρρύνθηκαν από ξένους παράγοντες που αποσκοπούν στην αποσταθεροποίηση της περιοχής.Αυτές οι κακόβουλες απόπειρες αποτράπηκαν χάρη στις ελληνικές και κυπριακές αρχές και κατέδειξαν την κοινή απειλή της τρομοκρατίας και τη σημασία της στενής μας συνεργασίας στον αγώνα εναντίον της.
Επαναλάβαμε τη σταθερή μας δέσμευση για την ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ-Ισραήλ. Υπογραμμίσαμε την ανάγκη προώθησης της συνεργασίας στο πλαίσιο της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ και την επανασύγκληση του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ κατά το τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Σημειώσαμε επίσης τη σημασία των συναντήσεων της Άκαμπα και του Σαρμ Ελ Σέιχ και την καθοριστική συμβολή τους στην αποκλιμάκωση και τη σταθερότητα, καθώς και τις δυνατότητές τους για την ανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης μεταξύ των μερών, η οποία είναι απαραίτητη για την προώθηση μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης.
Συμφωνήσαμε ότι η επόμενη τριμερής Σύνοδος Κορυφής θα πραγματοποιηθεί στο Ισραήλ, κατά τη διάρκεια του 2024
Χριστοδουλίδης: Το καλοκαίρι επιδείχθηκε η δύναμη της φιλίας με την αλληλοβοήθεια στην κατάσβεση πυρκαγιών
Στις δηλώσεις του, ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης είπε, μεταξύ άλλων, ότι «αυτή είναι χωρίς αμφιβολία μια δυναμική στρατηγική συμμαχία μεταξύ εταίρων που συμμερίζονται δημοκρατικές αξίες και στόχους και που επενδύουν στο κοινό όραμα της σταθερότητας, της ευημερίας και της ασφάλειας στην περιοχή μας και πέραν αυτής.
Η σύγκληση αυτής της Συνάντησης τόσο νωρίς μετά την έναρξη της θητείας μου και τις εκλογές στην Ελλάδα είναι ενδεικτικό των τριμερών μας σχέσεων και της δέσμευσης μας να συνεχίσουμε να ενισχύουμε αυτή τη δυναμική σχέση».
Πρόσθεσε ότι κατά τις διαβουλεύσεις τους ανασκόπησαν την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε πολλούς τομείς συνεργασίας, σημειώνοντας ότι έχουν επαναβεβαιώσει την κοινή βούληση για ενδυνάμωση αυτών των τριμερών σχέσεων σε τομείς όπως, μεταξύ άλλων, η ενέργεια, η ασφάλεια, η οικονομία, η Διασπορά, καθως και στον τομέα της αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων.
Σημείωσε ακόμη ότι κατά τη διάρκεια αυτού του καλοκαιριού επιδείχθηκε η δύναμη της φιλίας ανάμεσα στις τρεις χώρες με την αλληλοβοήθεια που παρείχαν στην κατάσβεση πυρκαγιών.
Για το θέμα της ενέργειας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «συμφωνήσαμε ότι το φυσικό αέριο και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι πρωταρχικός πυλώνας συνεργασίας στην περιοχή, ιδιαίτερα υπό το φως των πρόσφατων γεωγραφικών εξελίξεων και της ενεργειακής ανασφάλειας» που υπαγορεύουν την ανάγκη για αυξημένη διασυνδεσιμότητα και εναλλακτικές ενεργειακές πηγές.
Επεσήμανε ακόμη ότι επαναβεβαίωσαν την ισχυρή τους προσήλωση στο μηχανισμό συνεργασίας 3+1 με τις ΗΠΑ, και συζήτησαν πιθανή επέκταση του μηχανισμού και με άλλες χώρες, όπως η Ινδία.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε, επίσης, ότι η τριμερής συνεργασία δεν στρέφεται εναντίον καμιάς άλλης χώρας, αλλά είναι ανοικτή σε όλες τις χώρες που συμμερίζονται τις ίδιες αρχές.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι ενημέρωσε για τις πρωτοβουλίες του με στόχο την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για συνολική λύση, στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών και ευχαρίστησε για την αμέριστη στήριξη Ελλάδας και Ισραήλ.
Τέλος, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανακοίνωσε ότι η επόμενη Τριμερής Σύνοδος Κορυφής Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ, θα γίνει τον επόμενο χρόνο.
Νετανιάχου: Οι σχέσεις των τριών έχουν ανθήσει μετά τη σύσταση του τριμερούς μηχανισμού
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου δείπε, μεταξύ άλλων, ότι οι σχέσεις των τριών έχουν ανθήσει μετά τη σύσταση του τριμερούς μηχανισμού συνεργασίας.
Πρόσθεσε ότι τώρα βλέπουμε εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από το Ισραήλ να επισκέπτονται την Κύπρο και την Ελλάδα και σημείωσε πως υπάρχουν επίσης επενδύσεις ανάμεσα στις χώρες αυτές και στενή συνεργασία σε διάφορους τομείς.
Είπε ακόμη ότι σήμερα συζήτησαν, μεταξύ άλλων, για τη τριμερή συνεργασία σε θέματα όπως το φυσικό αέριο, η ηλεκτρική διασύνδεση και η καταπολέμηση των πυρκαγιών.
Σημείωσε ακόμη ότι συζήτησαν τρόπους συνεργασίας για το πώς το Ισραήλ θα εξάγει το φυσικό του αέριο και το ίδιο θα πρέπει να κάνει και η Κύπρος και η Ελλάδα. Και αυτές οι αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν σε 3 με 6 μήνες, είπε.
Ο κ. Νετανιάχου είπε, επίσης, ότι συζήτησαν μηχανισμούς για συνεργασία στην ηλεκτρική διασύνδεση, ενώ ανέφερε ότι συζήτησαν θέματα αξιοποίησης της τεχνολογίας για την καταπολέμηση των πυρκαγιών.
Πρόσθεσε ότι στα θέματα καταπολέμησης της τρομοκρατίας, οι τρεις κυβερνήσεις παραμένουν προσηλωμένες στη στενή τους συνεργασία.
Είπε, επίσης, ότι συζήτησαν την επέκταση της τριμερούς συνεργασίας με την Ινδία.
Εξάλλου, ο κ. Νετανιάχου ανέφερε ότι η αγορά του Ισραήλ σε ό,τι αφορά τα γαλακτοκομικά προϊόντα από το εξωτερικό θα ανοίξει πολύ σύντομα και θα μπορούν να γίνουν εξαγωγές από την Κύπρο και την Ελλάδα.
Τέλος, ανέφερε ότι προσβλέπει στην επόμενη Τριμερή Σύνοδο, που θα γίνει στο Ισραήλ.
