Κρίσιμη χαρακτηρίζεται από πολλούς αναλυτές η επερχόμενη σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ, στις 11-12 Ιουλίου 2023 στο Βίλνιους, την πρωτεύουσα της Λιθουανίας με την χώρα μας να έχει και ένα επιπλέον λόγο "προσμονής" λόγω και της συνάντησης του Έλληνα Πρωθυπουργού, Κυρίου Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν
Παρά τις εκκρεμότητες που φαίνεται να έχει η Δυτική συμμαχία με την Τουρκία, η δεύτερη δεν αποφεύγει να βάζει επιπλέον θέματα πάνω στο τραπέζι. Στο σημαντικότερο ζήτημα όλων, στο ενδεχόμενο ένταξης της Σουηδίας στη Συμμαχία, δεν φαίνεται να υπάρχει συμφωνία.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν όξυνε τους τόνους απέναντι στη Σουηδία και επιτέθηκε εμμέσως και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πλέον η συναίνεση της Τουρκίας για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ πριν ή κατά τη συνάντηση στη λιθουανική πρωτεύουσα φαντάζει πολύ δύσκολη Παράλληλα η η Άγκυρα βάζει βέτο στην έγκριση των επιχειρησιακών σχεδίων του ΝΑΤΟ, θέτοντας δύο ζητήματα που αφορούν τους νέους επιχειρησιακούς χάρτες για τους λεγόμενους περιφερειακούς σχεδιασμούς στην Νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ Τ
Το ένα ζήτημα σχετίζεται με την ονομασία των Στενών των Δαρδανελίων και του Βοσπόρου, κατά παράβαση της Συνθήκης του Μοντρέ που η ίδια επιδίωξε για να αρθεί το καθεστώς αφοπλισμού και αποστρατιωτικοποίησης. Στους επιχειρησιακούς χάρτες του ΝΑΤΟ τα Δαρδανέλια και ο Βόσπορος αναφέρονται ως Στενά. Η Τουρκία αξιώνει να αναφερθούν στα έγγραφα και στους χάρτες του ΝΑΤΟ ως Τουρκικά Στενά
Το άλλο ζήτημα αφορά την Κυπριακή Δημοκρατία, με δεδομένο ότι το ΝΑΤΟ επεκτείνει την επιχειρησιακή του δραστηριότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβάνοντας και την Κύπρο, παρότι δεν είναι μέλος του. Η χώρα θα παίξει σημαντικό ρόλο, με δεδομένη την ισχυρή παρουσία της Ρωσίας στην περιοχή με τη ναυτική βάση που διαθέτει στην Ταρτούς και την αεροπορική βάση Χμεϊμίν στη Λαττάκεια.
Η Τουρκία δεν δέχεται την παρουσία σε χάρτες του ΝΑΤΟ κράτους με το όνομα Κυπριακή δημοκρατία Τουλάχιστον αδύναμη χαρακτηρίζεται η αντιπρόταση του ΝΑΤΟ στα Τουρκικά αιτήματα μιας και προτείνει σύμφωνα με πληροφορίες, διπλή ονομασία για τα Στενά ενώ παράλληλα αντικαθιστά την Κυπριακή δημοκρατία στου χάρτες εμφανίζοντας πλέον τις συντεταγμένες της Περιοχής
Τις εξελίξεις σχολιάζουν οι Κύριοι, Άγγελος Συρίγος, καθηγητής Διεθνούς δικαίου στο Πάντειο πανεπιστήμιο, Κύριος Κώστας Λάβδας, καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής στο Πάντειο πανεπιστήμιο, ο Διεθνολόγος και πανεπιστημιακός, Κύριος Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος και ο Συγγραφέας και Νομικός, Κύριος Ιωάννης Παπαφλωράτος
Δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που εκτιμούν ότι η έκβαση της Συνάντησης του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο εξαρτάται και από τα ανταλλάγματα που θα εξασφαλίσει ο Πρόεδρος Ερντογάν σε άλλους τομείς διεκδικήσεων με πρώτο και σημαντικότερο το κομμάτι των εξοπλιστικών προγραμμάτων και των μαχητικών αεροσκαφών F-16 Δεν είναι σαφές αν από Αμερικανικής πλευράς έχει πέσει στο τραπέζι, μια συμφωνία "F-16 για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ Υπενθυμίζουμε ότι σήμερα είναι η τετραμερής, ΝΑΤΟ, Σουηδία, Φινλανδία, Τουρκία σε μια προσπάθεια διευθέτησης του θέματος