Είναι γνωστό ότι πρόσφατα, η Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ) πραγματοποίησαν συνομιλίες που φέρεται να κάλυψαν την πιθανή πώληση ενός μεγάλου πακέτου όπλων, συμπεριλαμβανομένων μαχητικών αεροσκαφών, μεταφορικών αεροπλάνων, κινητήρων και φρεγατών, σύμφωνα με έκθεση της Middle East Eye που επικαλείται τρεις διαφορετικές πηγές .
Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ επισκέφθηκε το Λονδίνο στις 15 Ιανουαρίου και συναντήθηκε με τον Βρετανό ομόλογό του, Μπεν Γουάλας.
Οι πηγές που γνωρίζουν τις συνομιλίες είπαν στο Middle East Eye (MEE) ότι ο Ακάρ και ο Γουάλας διερεύνησαν την πιθανότητα η Τουρκία να αγοράσει αεροσκάφη Eurofighter, μεταγωγικά αεροπλάνα C-130J και φρεγάτες Type 23, καθώς και κινητήρες για τα απαρχαιωμένα άρματα μάχης M60 της Τουρκίας.
Μια τέτοια συμφωνία, σύμφωνα με πηγές, θα ανέλθει σε πάνω από 10 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το ερώτημα που τίθεται είναι αν μπορούν τα ρωσικά μαχητικά Su-35 να μπούν στο παιγνίδι εκτοπίζοντας τα Eurofighter καθώς η Τουρκία εξερευνά εναλλακτική λύση για τα F-16 που δεν της δόθηκαν από τις ΗΠΑ;
Σε αυτό επιχειρεί να δώσει απάντηση με άρθρο του έγκριτο Διεθνές ΜΜΕ, του οποίου τα κυριότερα σημεία είνα τα εξής:
«Αξιολογούμε τις επιλογές μας σε αυτές τις πλατφόρμες, αλλά δεν βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο των διαπραγματεύσεων», δήλωσε μια από τις τουρκικές πηγές, η οποία μίλησε ανώνυμα στο MEE.
Ενώ εκπρόσωπος του Υπουργείου Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου είπε στο MEE ότι ο υπουργός Άμυνας συναντήθηκε με τον Τούρκο ομόλογό του για να συζητήσουν την ενίσχυση των αμυντικών δεσμών μεταξύ των δύο χωρών, συζήτησαν διάφορα θέματα, τα οποία περιελάμβαναν και αγορές, και σημειώθηκε πρόοδος σε πολλούς τομείς.
Ο γρίφος των F-16 της Τουρκίας
Τα τελευταία νέα έρχονται εν μέσω αναφορών για δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Άγκυρα στην απόκτηση 40 νέων αεροσκαφών Block 70 F-16 και 79 κιτ εκσυγχρονισμού για τον υπάρχοντα στόλο της F-16 λόγω της αντίθεσης στο Κογκρέσο των ΗΠΑ.
Στις 18 Ιανουαρίου, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου συναντήθηκε με τον Αμερικανό ομόλογό του Άντονι Μπλίνκεν στην Ουάσιγκτον για να εξασφαλίσει μια πώληση όπλων 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων, συμπεριλαμβανομένου του νέων αεροσκαφών F-16 καθώς και των ανωτέρω αναβαθμίσεων.
Ωστόσο, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ δεν έχει ακόμη ενημερώσει επίσημα το Κογκρέσο για την πιθανή συμφωνία και ένας βασικός Αμερικανός γερουσιαστής δήλωσε ότι θα μπλοκάρει την πώληση.
Ο γερουσιαστής Bob Menendez, ο οποίος προεδρεύει της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, έχει επανειλημμένα πει ότι θα χρησιμοποιήσει τη θέση του ως προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων για να εμποδίσει την πώληση. Μέχρι στιγμής δεν έχει δείξει σημάδια υποχώρησης από τη θέση του.
«Αντιτίθεμαι σθεναρά στην προτεινόμενη από την κυβέρνηση Μπάιντεν πώληση νέων αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία», δήλωσε ο Μενέντεζ.
«Μέχρι ο Ερντογάν να σταματήσει τις απειλές του, να βελτιώσει το ιστορικό του για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο εσωτερικό - συμπεριλαμβανομένης της απελευθέρωσης δημοσιογράφων και της πολιτικής αντιπολίτευσης και αρχίσει να ενεργεί όπως θα έπρεπε ένας έμπιστος σύμμαχος, δεν θα εγκρίνω αυτήν την πώληση», συνέχισε.
Αμερικανοί αξιωματούχοι φέρεται να είπαν στους Τούρκους ομολόγους τους ότι η απόσυρση των όρων που έχει θέσει η Τουρκία για να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ η Σουηδία, θα βοηθήσει στην άρση της αντίθεσης στη συμφωνία για τα F-16 στο Κογκρέσο.
Νεότερες εξελίξεις
Ωστόσο, αυτό φαίνεται πολύ απίθανο αυτή τη στιγμή, δεδομένης της πρόσφατης ακύρωσης από την Τουρκία της προγραμματισμένης επίσκεψης του Σουηδού υπουργού Άμυνας Pål Jonson, που φέρεται να αποσκοπούσε στην υπερνίκηση των αντιρρήσεων της Τουρκίας για την ένταξη της στο ΝΑΤΟ, αφού η σουηδική κυβέρνηση επέτρεψε διαδηλώσεις μπροστά από την Τουρκική Πρεσβεία στο Στοκχόλμη που περιελάμβανε το κάψιμο ενός Κορανίου από έναν αντιμεταναστευτικό πολιτικό από ακροδεξιό πολιτικό κόμμα και μια ξεχωριστή διαδήλωση από Κούρδους ακτιβιστές.
«Καταδικάζουμε με τον πιο έντονο τρόπο τη βδελυρή επίθεση στο ιερό μας βιβλίο… Είναι εντελώς απαράδεκτο να επιτραπεί αυτή η αντι-ισλαμική πράξη, η οποία στοχεύει τους μουσουλμάνους και προσβάλλει τις ιερές μας αξίες, υπό το πρόσχημα της ελευθερίας της έκφρασης», ανέφερε το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
Ομοίως, το τουρκικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε ότι η προγραμματισμένη επίσκεψη του Σουηδού υπουργού Άμυνας στην Άγκυρα ακυρώθηκε λόγω έλλειψης μέτρων περιορισμού των διαδηλώσεων.
«Σε αυτό το σημείο, η επίσκεψη του Σουηδού υπουργού Άμυνας Pal Jonson στην Τουρκία στις 27 Ιανουαρίου έχει καταστεί χωρίς νόημα. Έτσι ακυρώσαμε την επίσκεψη», δήλωσε ο υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ.
Η Τουρκική αεροπορία
Τα υπάρχοντα F-16 της Τουρκίας πλησιάζουν στο τέλος της διάρκειας ζωής τους και η χώρα βρίσκεται σε πρόβλημα, καθώς είχε σχεδιάσει να καλύψει τις μεσοπρόθεσμες ανάγκες αεράμυνας με βάση την απόκτηση αεροσκαφών F-35 πέμπτης γενιάς.
Ωστόσο, η αμερικανική κυβέρνηση έδιωξε επίσημα την Τουρκία από το πρόγραμμα F-35 το 2019, αφού η Άγκυρα αποφάσισε να αγοράσει το ρωσικό σύστημα αεράμυνας S-400.
Εν τω μεταξύ, το αμερικανικό Κογκρέσο κρατά το κλειδί για την πιθανή πώληση F-16 στην Τουρκία.
Επίσης, ακόμα κι αν το Κογκρέσο εγκρίνει την πώληση, η Τουρκία μπορεί να χρειαστεί να περιμένει μέχρι να παραλάβει τα νέα αεροσκάφη εν μέσω της καθυστερημένης παραγωγής F-16.
«Έχουμε ένα σημαντικό ανεκτέλεστο έργο για τα F-16», δήλωσε η Erin Moseley, αντιπρόεδρος στρατηγικής και επιχειρηματικής ανάπτυξης της Lockheed Martin Aeronautics, στο Defense News τον περασμένο Ιούλιο.
Συγκεκριμένα ο Οικονομικός Διευθυντής της Lockheed, Jay Malave, είπε ότι το ανεκτέλεστο έργο F-16 ήταν 128 μαχητικά.
Για παράδειγμα, η Ταϊβάν αναμένει επίσης την παράδοση των 66 F-16 της, τα οποία αποτελούν περίπου ένα τμήμα 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις εκκρεμείς συνολικές πωλήσεις όπλων των ΗΠΑ στο ασιατικό έθνος, το οποίο, όπως ανέφεραν νωρίτερα οι EurAsian Times, υπερβαίνει τα 14 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η Τουρκία εξετάζει το ενδεχόμενο αγοράς μαχητικών 4++
Εν μέσω πιθανοτήτων απόρριψης του αιτήματος της Τουρκίας για F-16 από τις ΗΠΑ, η Άγκυρα εξετάζει πολλαπλές επιλογές, όπως το Eurofighter Typhoon, το γαλλικής κατασκευής μαχητικό αεροσκάφος Rafale και το ρωσικής κατασκευής Su-35.
Τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους, ο εκπρόσωπος της προεδρίας της Τουρκίας, μιλώντας στο τοπικό ειδησεογραφικό κανάλι NTV, είπε: «Έχουμε διαπραγματεύσεις με την Ευρώπη σχετικά με το Eurofighter. Η Τουρκία δεν θα μείνει ποτέ χωρίς εναλλακτικές».
Η Τουρκία φέρεται να επιδιώκει να αποκτήσει το τελευταίο μοντέλο Tranche 3A ή Tranche 4 του Eurofighter Typhoon.
Σύμφωνα με ανώνυμο άτομο του κλάδου που επικαλείται η MEE, έψαχνε να αγοράσει δύο μοίρες Eurofighters, ύψους μεταξύ 24 και 48 μονάδων.
Μια άλλη πηγή, η οποία επίσης μίλησε στο MEE χωρίς να κατονομαστεί, είπε ότι η απόκτηση του Eurofighter από την Τουρκία μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς θα απαιτούσε πολλές τεχνικές προσαρμογές και εκπαίδευση εντός των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Ωστόσο, η ίδια πηγή σημείωσε επίσης ότι ο τουρκικός στρατός εξοικειωνόταν ολοένα και περισσότερο με την πλατφόρμα αφού το Κατάρ πιστεύεται επίσης ότι έστειλε μερικά από τα αεροσκάφη Eurofighter του στην Τουρκία στο πλαίσιο διμερούς συμφωνίας που επιτρέπει στη Ντόχα να αναπτύξει τα αεροσκάφη και το προσωπικό της πολεμικής αεροπορίας στην Τουρκία. .
Τούτου λεχθέντος, η απόκτηση του Eurofighter από την Τουρκία, που παράγεται από κοινοπραξία του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γερμανίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας, θα εξαρτηθεί από την έγκριση των άλλων τριών χωρών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τουρκο-γερμανικές σχέσεις δεν είναι πάντα καλές.
Επίσης, το Βερολίνο έχει παραδοσιακά υιοθετήσει μια προσεκτική προσέγγιση όσον αφορά τα αιτήματα όπλων από την Τουρκία, καθώς εξακολουθεί να εμποδίζει τις εξαγωγές ορισμένων κρίσιμων υλικών για την τουρκική βιομηχανία όπλων.
Μια άλλη επιλογή που έχει η Τουρκία, είναι αυτή του γαλλικού Rafale, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως. Πέρυσι τον Ιούλιο, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φέρεται να εξέφρασε ενδιαφέρον για την αγορά μαχητικών αεροσκαφών Rafale από τη Γαλλία σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
Η Γαλλία έχει ήδη υπογράψει συμφωνία με την Ελλάδα, αντιπάλου της Τουρκίας για την προμήθεια 24 μαχητικών αεροσκαφών Rafale, έξι από τα οποία παραδόθηκαν τον Ιανουάριο του 2022.
Για να αντιμετωπίσει την απειλή από τον στόλο Rafales της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, η Τουρκία φέρεται να αποφάσισε να εκπαιδεύσει τους πιλότους μαχητικών της σε μαχητικά αεροσκάφη Rafale της Πολεμικής Αεροπορίας του Κατάρ Emiri (QeAF) έτσι ώστε οι Τούρκοι πιλότοι μαχητικών να είναι εξοικειωμένοι με την πλατφόρμα και τις δυνατότητές της, σύμφωνα με προηγούμενο ρεπορτάζ των EurAsian Times.
Πέρα από αυτό, υπάρχει και η επιλογή του ρωσικής κατασκευής Su-35, όπως άφησε να εννοηθεί ο πρόεδρος της Υπηρεσίας Αμυντικής Βιομηχανίας της Τουρκίας, Ισμαήλ Ντεμίρ, ο οποίος είπε τον Σεπτέμβριο ότι η χώρα έχει εναλλακτικές λύσεις εάν αποτύχει η απόκτηση αμερικανικών F-16, και αυτές περιλαμβάνουν και το Su-35.
Ωστόσο, σύμφωνα με ειδικούς, η Τουρκία είναι απίθανο να αποκτήσει ρωσικό αεροσκάφος λόγω πολλών προβλημάτων.
Ο Seyyid Çakır, ένας λάτρης της άμυνας με έδρα την Κωνσταντινούπολη, είπε στο παρελθόν στους EurAsian Times ότι υπάρχουν προφανείς τεχνικές δυσκολίες στην απόκτηση Su-35, όπως η ενσωμάτωση πυρομαχικών του ΝΑΤΟ με αεροσκάφη ρωσικής κατασκευής.
«Έπειτα, υπάρχουν οι προφανείς πολιτικοί περιορισμοί για την αγορά πρόσθετου ρωσικού εξοπλισμού δεδομένης της ένταξης στο CAATSA και στο ΝΑΤΟ. Κατά τη γνώμη μου, θα μπορούσε να γίνει αλλά απίθανο», σημείωσε ο Çakır.
Η Τουρκία θα ήταν καλύτερα να αποκτήσει ένα μαχητικό αεροσκάφος 4++ γενιάς, σε σύγκριση με τα F-16, τα οποία είναι μαχητικά 3,5 γενιάς , δεδομένου ότι η Ελλάδα έχει ήδη ζητήσει μια μοίρα μαχητικών αεροσκαφών 5ης γενιάς F-35 stealth από τις ΗΠΑ, ενώ οι ίδιοι αξιωματούχοι που αντιτίθενται στην πώληση F-16 στην Τουρκία υποστηρίζουν επίσης σταθερά μια πιθανή πώληση F-35 στην Ελλάδα."
Εκτίμησή μας είναι πως η Μ. Βρετανία στενή σύμμαχος των ΗΠΑ, δεν θα παίξει τον ρόλο του Δούρειου ίππου για λογαριασμό του Ερντογάν σε βάρος της Ουάσιγκτον και πως οι όποιες συζητήσεις δεν θα τελεσφορήσουν με τους Τούρκους νωρίτερα από την διεξαγωγή των Τουρκικών εκλογών.
Τέλος πιστεύουμε ότι μετά τις εκλογές στην Τουρκία, εφόσον χάσει ο Ερντογάν, οι ΗΠΑ είναι διατεθειμένες να δώσουν τα F-16 στην Τουρκία, με αντάλλαγμα την είσοδο Σουηδίας-Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ και την έναρξη διαλόγου με την Ελλάδα, ο οποίος έχει διακοπεί με υπαιτιότητα του Τούρκου Προέδρου.
