Σε λίγα χρόνια από σήμερα, ο εναέριος χώρος των Βαλκανίων θα διαθέτει μια από τις πιο ισχυρές αεροπορικές δυνάμεις, και σε έναν γεωγραφικό χώρο από την Σλοβακία μέχρι την Μαύρη Θάλασσα.
Οι πρώτες πολεμικές αεροπορίες που θα συνθέτουν αυτή την δύναμη, θα είναι τρεις χώρες του ΝΑΤΟ, η Ελλάδα, η Σλοβακία και η Βουλγαρία. Σε αυτές θα συμπεριλαμβάνονται σε λίγα χρόνια και , η Κροατία ( συμφώνησε με την Γαλλία την αγορά 12 αεροσκαφών μάχης Rafale), η Ρουμανία, της οποίας προς το παρόν την φύλαξη του εναέριου χώρου έχουν αναλάβει σύμμαχοι του ΝΑΤΟ με την ίδια να δίνει προτεραιότητα στην αγορά αντιαεροπορικών συστημάτων και νέων υποβρυχίων, και τέλος η Αλβανία, που την φύλαξη του εναέριου χώρου έχουν αναλάβει η Ιταλία και Ελλάδα, με το ΝΑΤΟ να έχει στα σχέδια για την χώρα την δημιουργία αεροπορικών υποδομών.
Το ίδιο ακριβώς συνέβη και με τον διαγωνισμό με το νέο αεροσκάφος της Βουλγαρίας, με την κυβέρνηση της χώρας να ξεκινά στις 16 Ιανουαρίου τις διαπραγματεύσεις για την παραγγελία 8 καινούριων μαχητικών F-16 Block 70/72 V από τις ΗΠΑ. Και σε αυτή την περίπτωση, η Μόσχα κατηγόρησε την Βουλγαρική κυβέρνηση ότι υπέκυψε στις πιέσεις των ΗΠΑ και δεν προχώρησε σε πιο συμφέρουσες αγορές, όπως την πρόταση για την αγορά 8 μαχητικών JAS 39 Gripen.
Τον Σεπτέμβριο, η Βουλγαρική κυβέρνηση επικύρωσε την αγορά οκτώ μαχητικών-βομβαρδιστικών F-16 block 70 «Viper», επιπλέον των οκτώ αντιγράφων που παραγγέλθηκαν το 2019 από τον αμερικανικό κατασκευαστή Lockheed-Martin. Και, τώρα, το Κοινοβούλιο πρέπει να δώσει το πράσινο φως, πριν από τη λήξη της προσφοράς της Ουάσιγκτον, η οποία θα λήξει στις 15 Δεκεμβρίου.
Η πρόκληση για τη Βουλγαρική αεροπορία είναι να μπορέσει να αντικαταστήσει το MiG-29 «Fulcrum» το συντομότερο δυνατό, που κληρονόμησε από τη σοβιετική περίοδο. Ωστόσο, αυτά τα μαχητικά φτάνουν στο τέλος των δυνατοτήτων τους και η συντήρησή τους σε Λειτουργική Κατάσταση (MCO), που ήδη περιπλέκεται από τις εντάσεις με τη Ρωσία, μετατρέπεται σε παζλ.
Μια λύση θα περιλάμβανε την αγορά κινητήρων από την Πολωνία, η οποία ετοιμάζεται να αποσύρει τα δικά της από την υπηρεσία. Αλλά, προς το παρόν, δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία με τη Βαρσοβία… Και αυτό θα αναβάλει το πρόβλημα μόνο για λίγους μήνες, καθώς αυτοί οι κινητήρες δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν μετά το 2023.
Ωστόσο, τα πρώτα F-16 Vipers που παρήγγειλε η Σόφια δεν θα της παραδοθούν πριν από το 2027, ούτε καν το 2028. Αυτό είναι ανησυχητικό, δεδομένης της κατάστασης ασφαλείας στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας.
Εξ ου και η αναζήτηση μιας προσωρινής λύσης. «Η βούληση του Υπουργείου Άμυνας, είναι να διασφαλίσει την προστασία του εναέριου χώρου μας από το 2023 μέχρι την επιχειρησιακή διαθεσιμότητα των αεροσκαφών F-16», εξήγησε ο Ντιμίταρ Στογιάνοφ, υπουργός Άμυνας της Βουλγαρίας. Ωστόσο, συνέχισε, «η αεροπορία μας πρέπει να συνεχίσει να εκτελεί τις αποστολές της».
Για αυτό, και εκτός από το να βασίζεται στο ΝΑΤΟ, η Σόφια σχεδιάζει να αποκτήσει έναν προσωρινό στόλο πολεμικών αεροσκαφών. «Έχουν υποβληθεί αιτήματα σε τέσσερις χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Σουηδίας, της Γαλλίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ, για να μας υποβάλουν προσφορές. Μέχρι στιγμής έχουμε λάβει απαντήσεις από τη Σουηδία και τη Γαλλία», είπε ο Στογιάνοφ.
Ο κατάλογος των χωρών που ζητήθηκαν δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς είχαν ήδη ζητηθεί κατά την πρόσκληση υποβολής προσφορών που οδήγησε στην επιλογή του F-16 «Viper», από τη βουλγαρική κυβέρνηση. Αυτή η επιλογή, είχε γίνει και σε βάρος του σουηδικού JAS-39 Gripen. Υπενθυμίζουμε ότι, η Γαλλία δεν είχε κρίνει σκόπιμο να προσφέρει το Rafale… και η Ισραηλινή προσφορά, βασισμένη σε μεταχειρισμένα F-16 Block 30, είχε απορριφθεί.
Μένει να δούμε τι έχει προτείνει η Γαλλία στη Βουλγαρία… Δεδομένης της ανάγκης που εξέφρασε η Σόφια ( τότε δεν ασχολήθηκαν καθόλου με τα Rafale), είναι απίθανο να πρόκειται να προτείνει τα Rafales. Και επίσης, δεν είναι δυνατό να δημιουργηθεί νέο κενό στην Αεροπορική και Διαστημική Δύναμη (AAE) στον στόλο των Rafale , μετά από αυτό που έχει ήδη γίνει (ή πρόκειται να γίνει) για να εκπληρωθούν οι παραγγελίες που έχουν δοθεί από την Ελλάδα και την Κροατία. Δεν είναι λοιπόν αδύνατο το Παρίσι να προσφέρει τα Mirage 2000C/RDI, δηλαδή αυτά της Μοίρας μαχητικών «Île-de-France», που τέθηκαν σε «αναμονή» τον περασμένο Ιούνιο.
Να αναφέρουμε ότι, τα πρώτα F-16 θα παραδοθούν στη Βουλγαρία το πρώτο τρίμηνο του 2025, όπως τόνισε ο απερχόμενος υπουργός Άμυνας Ντράγκομιρ Ζακόφ, προσθέτοντας ότι και τα οκτώ αεροσκάφη της πρώτης παρτίδας θα παραδοθούν εντός λίγων μηνών μετά από αυτό.
