Τις φήμες για ενδιαφέρον την Τουρκίας για το γαλλο-ιταλικό αντιαεροπορικό και αντιπυραυλικό σύστημα SAMP/T αλλά και το “εμπάργκο” στην πώληση F-16 στην Τουρκία τοποθετούνται ο Στρατηγός ε.α Λάμπρος Τζούμης και ο Καθηγητής διεθνών σχέσεων Σωτήρης Σέρμπος.
Ο Κος Τζούμης τονίζει
Για το αντιαεροπορικό σύστημα το οποίο ζητάει η Τουρκία από την Γαλλία να επισημάνουμε ότι το 2017 είχε υπογραφεί μία τριμερή συνεργασία ανάμεσα σε Τουρκία, Ιταλία και Γαλλία με σκοπό να συμμετάσχει η Τουρκία στην παραγωγή του συγκεκριμένου αντιαεροπορικού συστήματος. Αυτό είχε παγώσει το 2019 λόγω της εισβολής της Τουρκίας στην Συρία και είχαμε ακούσει δηλώσεις ότι ενδεχομένως τώρα θα πρέπει να το ξαναδούμε το θέμα και να ξεκινήσει πάλι αυτή η συνεργασία η οποία είχε διακοπεί.
Είναι δύσκολο θα δω τη Γαλλία να δίνει το συγκεκριμένο αντιαεροπορικό σύστημα στην Τουρκία μιας και τα συμφέροντα της Γαλλίας με την Τουρκία τουλάχιστον στη Μεσόγειο συγκρούονται. Προμήθεια των s-400 αλλά θα μου επιτρέψετε να πω ότι το θέμα των S400 αλλά και τα το θέμα με τους f-16 που οι Τούρκοι αντιμετωπίζει και εκεί ζητήματα που τους θέτουν οι Ηνωμένες Πολιτείες και ζητήματα τα οποία αφορούν το μακροπρόθεσμο ορίζοντα τους δυσκολεύουν.
Το θέμα είναι ότι αυτά όλα θα οδηγήσουν την Τουρκία να δρομολογήσει εξελίξεις στο επόμενο διάστημα με δεδομένο τον Ιούνιο του 23 θα έχουμε τις τις εκλογές στην Τουρκία και μία κρίση αφενός μεν αποπροσανατολίζει την τουρκική κοινωνία από τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα, δείχνει τουλάχιστον στο εθνικιστικό ακροατήριο να έχει απήχηση μία κρίση με την Ελλάδα, και ενδεχομένως θα προσπαθήσει να πάει σε μία κρίση ελεγχόμενης κλιμάκωσης. Δηλαδή να μη φτάσουμε στη στρατιωτική σύγκρουση που δεν ξέρει το αποτέλεσμα αλλά σε κάτι πιο μικρό. Πάντως κάθε φορά που υπάρχει μία επιτυχία για την Ελλάδα για τα ελληνικά συμφέροντα διαπιστώνουμε ότι υπάρχει ένας εκνευρισμός από την Τουρκία.
Ο Κος Σέρμπος τονίζει από την πλευρά του
Οι προσπάθειες του που κάνει και με την Ιταλία και με τη Γαλλία κυρίως με τη Γαλλία να τονίσουμε ότι εδώ είναι με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Θα ήθελε ο Ερντογάν δηλαδή πρώτον να διεμβολίσει τη στρατηγική συμμαχία που υπάρχει μεταξύ Ελλάδος και Γαλλίας και όλο αυτό το πλέγμα του του μεσογειακού Νότου και παράλληλα να αποκτήσει τα αντιαεροπορικά από την πίσω πόρτα και να βγει καυτή πατάτα τον s-400 που του έκανε τεράστια ζημιά.
Ευτυχώς αν θέλετε και για την Ελλάδα, έχει ενισχυθεί σε πολλά επίπεδα. Με όρους Prestige είναι ένα τεράστιο χτύπημα για την Τουρκία ότι για να πάρεις f-16 θα πρέπει να μην παραβιάζει τον Ελληνικό εναέριο χώρο που εκεί κυρίως φωτογραφίζονται και οι υπερπτήσεις που κάνουν τα Τουρκικά αεροσκάφη. Δεν μπορεί να το καταπιεί αυτό ο Πρόεδρος Ενροτγάν και ακριβώς για αυτό ψάχνει και εναλλακτικές.
Προσέξτε όμως εδώ υπάρχει και η άλλη ανάγνωση, δηλαδή ένας άλλος λόγος που οι Αμερικανοί το κρατάνε το τυράκι αυτό είναι για να δούνε τι θα κάνει η Τουρκία όσον αφορά στην εφαρμογή του μνημονίου με Φινλανδία και Σουηδία. Εάν και κατά πόσο και πότε, το τουρκικό κοινοβούλιο θα περάσει το το πρωτόκολλο ένταξης στο ΝΑΤΟ.
Η Ευρώπη, στα θέματα τεχνολογίας, οπλικών συστημάτων και επενδύσεων χρειάζεται να ακολουθήσει το παράδειγμα του κογκρέσου. Είναι και για μας ένα καλό μοντέλο πώς θα πρέπει να προχωρήσουν αργότερα και κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τις πωλήσεις οπλικών συστημάτων. Θα πρέπει να γίνουν με συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις ειδικά μετά από αυτή την αλλαγή παραδείγματος που έχουμε τον πόλεμο στην Ουκρανία.
