Για τους Τούρκους το ταπεινό πράσινο δαμάσκηνο σηματοδοτεί τον ερχομό της Άνοιξης. Επί δεκαετίες ήταν ένα απολύτως προσιτό είδος διατροφής για την εργατική τάξη, μία απόλαυση που ερχόταν μία φορά τον χρόνο, κατά τον Απρίλιο. Φέτος όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Ο εκρηκτικός πληθωρισμός και η υποτίμηση της λίρας έχουν ως αποτέλεσμα να λείπει από το οικογενειακό τραπέζι.
Οι φωτογραφίες του γεμίζουν από την άλλη τα τουρκικά social media. Ειδικά εκείνες που συνοδεύονται από την ταμπέλα με την τιμή του. 690 έως 750 λίρες (43,7 έως 47,5 ευρώ) το κιλό. Σε μία χώρα στην οποία ο κατώτατος μισθός είναι 268 ευρώ, η τιμή του δαμάσκηνου έχει φτάσει στα ίδια επίπεδα, με τα λεφτά που βάζουν στην άκρη κάποιοι άνθρωποι για να πληρώσουν το νοίκι, εξηγεί σε αναλυτικό ρεπορτάζ του το CNBC.
Νέο οικονομικό μοντέλο
O Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται στην εξουσία από το 2002. Τότε είχε εκλεγεί με ένα πρόγραμμα, που εστίαζε στη νκαταπολέμηση του υπερπληθωρισμού. Κατά τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης του AKP εφαρμόστηκαν πολιτικές ελεύθερης αγοράς και τεέθηκαν σε εφαρμογή μεταρρυθμίσεις, που συνέβαλαν στην ανοικοδόμηση της οικονομίας και την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών. Τα τελευταία χρόνια όμως ο Ερντογάν επιμένει σε μία τακτική χαμηλών επιτοκίων, με ωμές παρεμβάσεις στη στρατηγική της κεντρικής τράπεζας, η οποία έχει σήμερα τον τέταρτο διοικητή της από το 2016. Σε αυτό το διάστημα τα επιτόκια έχουν κυμανθεί από σχεδόν 25% σε κάτω του 10%.
Ο Ερντογάν κάνει λόγο για ένα «νέο οικονομικό μοτνέλο», που υποτίθεται ότι θα αυξήσει τις θέσεις εργασίας, θα τονώσει την ανάπτυξη και τις εξαγωγές και θα εξασφαλίσει φθηνό δανεισμό. «Θα σηκώσουμε το βάρος των επιτοκίων από την πλάτη των ανθρώπων. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε τη συντριβή των ανθρώπων μας από τα επιτόκια» δήλωνε στη Βουλή τον περασμένο Νοέμβριο.
Το τελευταίο εξάμηνο η λίρα έχει χάσει σχεδόν το 60% της αξίας της έναντι του δολαρίου, αλλά αυτό δεν φαίνεται να ενοχλεί τον Τούρκο πρόεδρο και το επιτελείο του. Καίει όμως τους καταναλωτές. Ο δείκτης τιμών τροφίμων και μη αλκοολούχων ποτών έδειξε αύξηση 70,3% τον Μάρτιο σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα. Όσοι είναι άνω των 40 ετών το έχουν ξαναζήσει αυτό, σε μικρή ηλικία. Για τις νεότερες γενιές όμως είναι κάτι πρωτοφανές. Ίσως για αυτή τη γενιά τα πράσινα δαμάσκηνα να είναι απλά μία ανάμνηση.