Σε νέες προκλητικές δηλώσεις προέβη το Σάββατο ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, λέγοντας ότι η Άγκυρα στον θαλάσσιο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου που αυθαιρέτως θεωρεί ότι αποτελεί δική της υφαλοκρηπίδα θα κηρύξει και ΑΟΖ για να εξυπηρετήσει τους αλιείς της.
Υφαλοκρηπίδα
Με τον όρο Υφαλοκρηπίδα ορίζεται ο θαλάσσιος βυθός και το υπέδαφος πέρα από τα χωρικά ύδατα. Εκτός της υφαλοκρηπίδας το παράκτιο κράτος δεν έχει πλήρη κυριαρχία, αλλά ασκεί απλά κυριαρχικά δικαιώματα. Αυτά αφορούν αποκλειστικά την εξερεύνηση της υφαλοκρηπίδας και την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων αυτής.
Η υφαλοκρηπίδα εκτείνεται σε απόσταση 200νμ από το σημείο που μετρώνται τα Χωρικά ύδατα (ΧΥ). Βασικό κίνητρο των διεθνών προσπαθειών οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας είναι η εκμετάλλευση υποθαλάσσιων πλουτοπαραγωγικών πόρων ,υδρογονανθράκων κυρίως ( πετρέλαιο-φυσικό αέριο).
Η Ελλάδα δικαίως ισχυρίζεται με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας, ότι τα νησιά δικαιούνται υφαλοκρηπίδας , όπως και τα ηπειρωτικά εδάφη και η οριοθέτηση πρέπει να γίνει με βάση την αρχή της μέσης γραμμής -ίσης απόστασης που λαμβάνει ως βάση μέτρησης τα νησιωτικά παράλια της Ελλάδας και τα ηπειρωτικά παράλια της Τουρκίας.
Η Τουρκία δεν δέχεται ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα και η οριοθέτησή της με την Ελλάδα θα έχει ως βάση μέτρησης τα ηπειρωτικά παράλια των δύο χωρών.
ΑΟΖ
Με τον όρο ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) εννοείται, η θαλάσσια ζώνη που περιλαμβάνει τον βυθό και το υπέδαφος του βυθού (υφαλοκρηπίδα) και την υπερκείμενη θαλάσσια στήλη σε μια απόσταση 200νμ από την ακτή.
Μέσα στην ΑΟΖ το παράκτιο κράτος έχει αποκλειστικά δικαιώματα των πόρων του βυθού και του υπέδαφους, των αλιευμάτων που βρίσκονται στη θαλάσσια στήλη και των πηγών ενέργειας που βρίσκονται στην επιφάνεια της θάλασσας (κύματα και αέρας), όπως επίσης έχει τα δικαιώματα προστασίας του περιβάλλοντος της περιοχής.
Το άρθρο 121 της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας που θεσπίστηκε το 1982 και με τον χρόνο απέκτησε και εθιμική ισχύ, προσδιορίζει με σαφήνεια το δικαίωμα των νησιών να έχουν ΑΟΖ, όπως και όλες τις υπόλοιπες θαλάσσιες ζώνες. Εξαιρούνται οι βράχοι που δεν μπορούν να έχουν δική τους οικονομική ζωή.
Η επιστολή Σινιρίογλου στον ΟΗΕ
Υπενθυμίζουμε εδώ ότι η Τουρκία τον Μάρτιο του 2018 είχε καταθέσει στον ΟΗΕ επιστολή αναφορικά με την υφαλοκρηπίδα της χώρας του στη ΝΑ Μεσόγειο.
Συγκεκριμένα , με ημερομηνία 27 Μαρτίου 2018, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη, Φ. Σινιρίογλου, κατέθεσε επιστολή στα ΗΕ, με την οποία αμφισβητεί την αναφορά σε ύπαρξη «κοινών θαλασσίων συνόρων» μεταξύ των τριών χωρών Ελλάδας-Αιγύπτου-Κύπρου και επαναλαμβάνει τη μονομερή διεκδίκηση της χώρας του για δικαιώματά της επί όλης της υφαλοκρηπίδας της Ανατολικά της Κύπρου και μέχρι την Κρήτη και την Ρόδο.
Οι ρηματικές διακοινώσεις της, στις οποίες παραπέμπει η Τουρκία, αναφέρονται στη μονομερή και αυθαίρετη «οριοθέτηση» της υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο, που θεωρεί ότι πρέπει να γίνει στη βάση της μέσης γραμμής μεταξύ των τουρκικών και αιγυπτιακών ακτών, «εξαφανίζοντας» την ελληνική και κυπριακή υφαλοκρηπίδα στην Μεσόγειο, ενώ υπάρχουν παραπομπές και στην παράνομη παραχώρηση δικαιώματος ερευνών στην τουρκική εταιρία ΤΡΑΟ, σε «Οικόπεδο» το οποίο επικαλύπτει την υφαλοκρηπίδα της Ρόδου και του Καστελόριζου.
Η τουρκική επιστολή που δημοσιεύθηκε ως επίσημο έγγραφο της Γενικής Συνέλευση (Α/72/820 6 Απριλίου 2018) αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:
"Σχετικά με την επιστολή που περιείχε την Τριμερή Διακήρυξη με ημερομηνία 13 Φεβρουαρίου 2018 εκφράζω της ενστάσεις της κυβέρνησής μου. Τα εξωτερικά όρια της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο δυτικά του μεσημβρινού 32°16''18"E εχουν καθορισθεί με τουρκικές ρηματικές διακοινώσεις και με σειρά επιστολών προς τον ΓΓ του ΟΗΕ και έχουν δημοσιευθεί στην Division for Ocean Affairs and the Law of the Sea καθώς και στο Law of the Sea Bulletin.
Υπό το φως των ανωτέρω η αναφορά στα αποκαλούμενα «κοινά θαλάσσια σύνορα» στην προαναφερόμενη κοινή επιστολή, είναι άκυρη και αβάσιμη υπό τους ορούς του Διεθνούς Δίκαιου, περιλαμβανομένου του εθιμικού δικαίου.
Θα ήθελα να επαναλάβω ότι η Τουρκία έχει δεσμευθεί να προστατεύσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της στην υφαλοκρηπίδα της".
Που το πάει η Τουρκία;
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε ότι «ενώ η κήρυξη υφαλοκρηπίδας είναι αρκετή για όλα τα πλούτη κάτω από τη θάλασσα, ιδιαίτερα για τους υδρογονάνθρακες, η κήρυξη αποκλειστικής οικονομικής ζώνης είναι σημαντική για την αλιεία».
Επισημαίνοντας ότι αυτό ισχύει ήδη στον Εύξεινο Πόντο, ο κ. Τσαβούσογλου είπε, “Μπορούμε να το δηλώσουμε και στη Μεσόγειο. Εάν η αλιεία είναι ένας σημαντικός τομέας και προτεραιότητα για εμάς στη Μεσόγειο και υπάρχει τέτοια ανάγκη, θα γίνει. Πρέπει να ληφθούν και τα απαραίτητα μέτρα για αυτό, αλλά επειδή δεν υπήρχε τέτοια ανάγκη στη Μεσόγειο, δεν έχει δηλωθεί αποκλειστική οικονομική ζώνη. Μπορεί όμως να γίνει», είπε.
Επισημαίνουμε εδώ ότι λίγες ημέρες νωρίτερα η Ελλάδα νομοθετούσε για την παράνομη αλιεία εντός των ΧΥ της , με αφορμή το γεγονός ότι τουρκικά αλιευτικά έφθασαν να ψαρεύουν σχεδόν στις ακτές των νησιών μας.
Τόνισε ακόμη ο Τούρκος ΥΠΕΞ ότι η Άγκυρα λαμβάνει κάθε μέτρο για την προάσπιση της υφαλοκρηπίδας της, όπως είπε ότι έκανε και προσφάτως, κατηγορώντας παράλληλα την Ελλάδα ότι εξέδωσε NAVTEX για να μπει στην τουρκική υφαλοκρηπίδα έστω για ένα χιλιόμετρο, μόνο και μόνο για να εισέλθει και όχι για να διεξαγάγει έρευνες.
Επιπλέον ο κ. Τσαβούσογλου έκανε λόγο για μαξιμαλιστικές προσεγγίσεις από την κυπριακή κυβέρνηση και είπε ειρωνικά ότι τουλάχιστον δύο με τρεις φορές την ημέρα η Λευκωσία διαμαρτύρεται διεθνώς για την Τουρκία.
Η Τουρκία με όλα αυτά θέλει να αποκλείσει την Ελλάδα από τα δικαιώματα της στην Α. Μεσόγειο, εγκλωβίζοντας την σε απόσταση μόλις 6νμ από τις ακτές των νησιών της. Με αυτόν τον τρόπο θέλει να κάνει την Α. Μεσόγειο, "τουρκική λίμνη" υλοποιώντας τη "Γαλάζια Πατρίδα" και το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
