''Το 2020 ανανεώθηκε για ένα έτος (6/11/2020-6/11/2021), η Συμφωνία για τις αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα. Μετά την υπερψήφιση στη Βουλή της επικαιροποιημένης αμυντικής συνεργασίας (MDCA – Mutual Defence Cooperation Agreement), οι ΗΠΑ παγιώνουν και επεκτείνουν τη στρατιωτική παρουσία τους στην Ελλάδα'', αναφέρουν γαλλικές πηγές.
Η Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, υπεγράφη για πρώτη φορά το 1990 με δεκαετή ισχύ, με δυνατότητα ετήσιας ανανέωσής της με ανταλλαγή ρηματικών διακοινώσεων έξι μήνες προ της λήξης της.
Αναλυτικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξουσιοδοτήθηκαν να αναπτύξουν τα μη επανδρωμένα MQ-9 Reaper drones (κορυφαία για τις ΗΠΑ ), στη βάση της Λάρισας και για τη χρήση της βάσης του Στεφανοβικείου. Σε αντάλλαγμα, συμφώνησαν να χρηματοδοτήσουν τον εκσυγχρονισμό ορισμένων από τις υποδομές τους.
Επιπλέον, το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ απέκτησε «ανεμπόδιστη» πρόσβαση, στα λιμάνια της Σούδας στην Κρήτη και της Αλεξανδρούπολης, που βρίσκονται κοντά στο Στενό των Δαρδανελλίων και επομένως στη Μαύρη Θάλασσα.
Το Πρωτόκολλο Τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA), αναπροσαρμόζει το Παράρτημα που εξειδικεύει την εφαρμογή της ήδη ισχύουσας Συμφωνίας.
Με αυτή, οι ΗΠΑ αποκτούν και επισήμως μόνιμη στρατιωτική παρουσία, εκτός από τη Σούδα και σε άλλα τρία στρατηγικά σημεία της ελληνικής επικράτειας, στη Λάρισα, τον Βόλο και την Αλεξανδρούπολη. Οι βάσεις θεωρούνται πολύ μεγάλης σημασίας για τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις, καθώς οι εντάσεις και οι τριβές με την Ρωσία αυξάνονται, η Μέση Ανατολή βρίσκεται σε αναβρασμό, και η Βόρεια Αφρική και το Σαχέλ συνεχίζουν να αποτελούν εστίες αναταραχής.
Αν και οι ΗΠΑ θεωρούν την Τουρκία γεωπολιτικά σημαντικότατη, οι ασταθείς σχέσεις, σχεδόν εχθρικές πλέον, δεν επιτρέπουν στην Ουάσιγκτον να μπορεί να βασίζεται στην Άγκυρα, για την εξυπηρέτηση των στρατιωτικών αναγκών της.
Η άρνηση της Τουρκίας να επιτρέψει τη διέλευση αμερικανικών στρατευμάτων από το έδαφός της στον δεύτερο Πόλεμο του Κόλπου, αλλά και οι συνεχείς απειλές Ερντογάν, για κλείσιμο της βάσης στο Ιντσιρλίκ (με έμμεσες απειλές ακόμη και αρπαγής των εκεί αποθηκευμένων πυρηνικών βομβών), δεν επιτρέπουν στις ΗΠΑ να θεωρούν ότι μπορούν να βασιστούν στην Τουρκία σε περίπτωση ανάγκης.
Επιπλέον, η ανάγκη επιχειρήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο και την Βόρεια Αφρική, αναγκάζει τις ΗΠΑ να διατηρούν ερείσματα σε δυτικότερες περιοχές, δηλαδή στην Ελλάδα, η οποία λόγω της προβληματικής σχέσης με την Τουρκία αποκτά επιπλέον σημασία.
Προφανώς, η πολιτική εναλλαγή στην Ουάσινγκτον δεν έθεσε υπό αμφισβήτηση, το ενδιαφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών για την Ελλάδα. Και αυτό για διάφορους λόγους, που σημειώθηκαν πρόσφατα από το Ατλαντικό Συμβούλιο.
Επίσης, τον περασμένο Μάιο, ο Έλληνας υπουργός Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, άφησε να εννοηθεί ότι η στρατιωτική συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες επρόκειτο να ενισχυθεί περαιτέρω, χάρη στις συζητήσεις που αφορούν, για άλλη μια φορά, την επέκταση του MDCA. Και έγινε λόγος για την παροχή πρόσβασης στις αμερικανικές δυνάμεις σε άλλες βάσεις της χώρας.
Περισσότερες βάσεις
Στο στρατιωτικό αεροδρόμιο του Αράξου (Αχαΐα), υπάρχουν σχέδια για άνοιγμα μιας αμερικανικής βάσης που έκλεισε μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Ο στρατός των ΗΠΑ εξετάζει και το ενδεχόμενο, να μεταφέρει τις 50 πυρηνικές κεφαλές από το Ιντσιρλίκ στον Άραξο, όπου στο παρελθόν οι ΗΠΑ είχαν αποθηκευμένα πυρηνικά.
Στο Αιγαίο, οι ελληνικές κυβερνήσεις συζητούσαν την μίσθωση γης στη Σύρο, για την κατασκευή νέας αμερικανικής ναυτικής βάσης. Σε Κάρπαθο και Κάλυμνο, οι Αμερικανοί μελετούν την κατασκευή βάσης αεροσκαφών και ελικοπτέρων, αλλά αυτό είναι για το μέλλον.
Σε γενικές γραμμές, το αμερικανικό στρατιωτικό αποτύπωμα στην Ελλάδα έχει αυξηθεί και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω. Αν και καταλύτης είναι η στάση της Τουρκίας, δεν είναι όμως ο μόνος λόγος. Η αμερικανική παρουσία προσφέρει γεωπολιτικά πλεονεκτήματα στην Ελλάδα.
Ταυτόχρονα δρα αποτρεπτικά στα όποια επιθετικά σχέδια της Τουρκίας. Ακόμη κι αν η Ουάσινγκτον, δεν θέλει να εμπλακεί σε μια ελληνοτουρκική σύγκρουση, η ύπαρξη αμερικανικών δυνάμεων π.χ. στην Αλεξανδρούπολη αποτελεί κατά κάποιο τρόπο, ανάχωμα σε τουρκική επίθεση στη Θράκη.
Από την άλλη, όμως, η ένταση μεταξύ ΗΠΑ/ΝΑΤΟ-Ρωσίας καθιστά τις αμερικανικές βάσεις, στόχους για ρωσικά πλήγματα και οι Ρώσοι δεν είναι Τούρκοι. Η ύπαρξη τακτικών πυρηνικών όπλων στο ρωσικό οπλοστάσιο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να τις καταστρέψει. Η εγγύτητα της Ελλάδος προς την Ρωσία, δίνει ελάχιστο χρόνο αντίδρασης, ακόμη και αν με την πάροδο του χρόνου, οι βάσεις θωρακιστούν με αντιπυραυλικά συστήματα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να αυξήσουν τη στρατιωτική τους παρουσία στην Ελλάδα για να παρακολουθούν τις προσβάσεις στη Μαύρη Θάλασσα.