Ο Προφήτης Ηλίας (Ελιγιαχού και Ελιγιά στα Εβραϊκά) είναι ένας από τους μεγαλύτερους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης, και γι’ αυτό τιμάται ιδιαιτέρως απ’ τους Ορθόδοξους Χριστιανούς. Ήταν γιος του Σωβάκ και ανήκε στη φυλή του Ααρών. Γεννήθηκε στην κωμόπολη Θέσβη της περιοχής Γαλαάδ και έζησε τον 9ο π.Χ. αιώνα, κατά την περίοδο των βασιλέων του Ισραήλ Αχαάβ και Οχοζία.
Ο Προφήτης Ηλίας άσκησε το προφητικό του χάρισμα επί 25 έτη. Αγωνίστηκε με ζήλο και αυταπάρνηση για την εξύψωση της λατρείας τού αληθινού Θεού. Καταπολέμησε με πάθος την ειδωλολατρεία και προσπάθησε να εξυγιάνει τον ηθικό βίο του Ισραηλιτικού λαού. Είχε μεγάλη θαυματουργική δύναμη και τέλεσε πολλά αξιόλογα θαύματα. Για την καταπληκτική δράση του και για τα θαύματά του τον καταδίωξε η αμαρτωλή βασίλισσα Ιεζάβελ. Στο τέλος της ζωής του αναλήφτηκε ζωντανός “ως εις τον τον Ουρανόν” με ένα πύρινο άρμα που το έσερναν τέσσερις ίπποι. Κατ’ αυτήν την ανάληψή του άφησε στον μαθητή του Ελισσαίο τη θαυματουργή Μηλωτή του. Εμφανίστηκε στη γη και ήταν παρών κατά τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος Χριστού.
Ένας μεγάλος Πατέρας της Εκκλησίας μας και θεόπνευστος συγγραφέας, ο άγιος Διάδοχος επίσκοπος Φωτικής της Ηπείρου (), αναφερόμενος στην πυρφόρο ανάληψη του Προφήτου Ηλία στον Ουρανό με ένα τέθριππο πυρφόρο άρμα, σημειώνει στο θεόπνευστο βιβλίο του “Τα Εκατόν Γνωστικά Κεφάλαια” τα εξής:
α) Η φαινόμενη ανάληψη του προφήτου Ηλία στον Ουρανό ήταν στην πραγματικότητα αναρπαγή του από το Πνεύμα του Θεού, που έγινε με τη μορφή πύρινης αύρας.
Ο ίδιος άγιος Πατέρας υποστηρίζει επίσης, ότι ο διφρηλάτης προφήτης Ηλίας χρησιμοποίησε ως τέσσερις ίππους στο άρμα αυτής της ανάβασής του τις ισάριθμες γενικές αρετές του, δηλαδή τη φρόνηση, τη σωφροσύνη, τη δικαιοσύνη και την ανδρεία. Πιστεύει δηλαδή, ότι οι τέσσερις γενικές αρετές ανέβασαν τον προφήτη Ηλία στον Ουρανό, όπως βεβαίως ανεβάζουν εκεί και τον κάθε χριστιανό που τις κατέχει.
Το σχετικό αποσπασματικό κείμενο του αγίου Διαδόχου Φωτικής έχει ως ακολούθως.
“… Διόπερ όλως και επί άρματος πυρός ανελήφθη ο τοσούτος της σοφίας τρόφιμος, ως ίπποις ταις οικείαις εμοί δοκείν ο σώφρρων χρησάμενος αρεταίς εν τω αρπάξαντι αυτόν εν αύρα πυρός πνεύματι”.
Μετάφραση του κειμένου.
“Διά τούτο, ο τόσον μέγας μαθητής της σοφίας, ανελήφθη και επί πυρίνου ακόμη άρματος , χρησιμοποιήσας ως ίππους τας αρετάς του, ως εγώ νομίζω, ο σώφρων, κατά την αρπαγή του υπό του Πνεύματος, υπό μορφήν πυρίνης αύρας” (Δ’ Βασιλ. 2, 11).
Απολυτίκιον
Ο ένσαρκος Άγγελος, των Προφητών η κρηπίς, ο δεύτερος Πρόδρομος, της παρουσίας Χριστού, Ηλίας ο ένδοξος, άνωθεν καταπέμψας, Ελισαίω την χάριν, νόσους αποδιώκει, και λεπρούς καθαρίζει, διό και τοις τιμώσιν αυτόν, βρύει ιάματα.