Ένα από τα προβλήματα του ανθρώπου είναι οι λογισμοί.
- Τι είναι οι λογισμοί;
- Από που προέρχονται οι λογισμοί;
- Μπορεί ο άνθρωπος να καταλάβει αν οι λογισμοί είναι δικοί του;
- Πότε έρχονται οι λογισμοί;
Οι λογισμοί μπορούν να χωριστούν σε τρία είδη, στους λογισμούς που προέρχονται από τον Θεό, στους λογισμούς που είναι δικοί μας και στους λογισμούς του πονηρού διαβόλου. Το πρόβλημα όμως είναι το πως θα μπορέσει ο άνθρωπος να διακρίνει από που προέρχονται οι λογισμοί, διότι δεν έχει φτάσει σε υψηλά μέτρα πνευματικής ζωής για να μπορεί να ξεχωρίσει τους λογισμούς. Σύμφωνα με τους Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας μας, οι λογισμοί που προέρχονται από τον Θεό, προσφέρουν στον άνθρωπο μια εσωτερική ειρήνη και χαρά, ενώ οι λογισμοί του πονηρού διαβόλου προσφέρουν ταραχή και θλίψη.
Οι λογισμοί του πονηρού διαβόλου μπορούν να τρελάνουν τον άνθρωπο αν δεν προσέξει. Ο λογισμός του διαβόλου είναι μια κρυφή πορεία προς την αμαρτία και έχει τρία στάδια:
- την προσβολή του ανθρωπίνου νου,
- την συγκατάθεση και την συζήτηση του ανθρώπου με τον λογισμό και
- την αιχμαλωσία του διαβόλου.
Στο πρώτο στάδιο εφόσον κάνει την προσβολή ο πονηρός, σπέρνει ταυτόχρονα και την αμφισβήτηση. Στο δεύτερο στάδιο ο πονηρός διάβολος πολεμά τον άνθρωπο με τη φαντασία και ανάλογα τον λογισμό παρουσιάζει πολλά ερωτήματα και υποθέσεις ή παρουσιάζει τον λογισμό όσο γίνεται πιο ελκυστικό, για να μπορέσει να κάνει τον άνθρωπο να ενδώσει στον λογισμό. Στο τρίτο στάδιο αν ο άνθρωπος δεν έχει απομακρύνει τον λογισμό, τότε η αμαρτία τον πνίγει, αν όμως από την αρχή απομακρύνει τον λογισμό, τότε θα σωθεί και θα απαλλαχτεί από τις καταστροφικές συνέπειες για την ψυχή του.
Το πιο σημαντικό έργο του διαβόλου είναι το πως θα μπορέσει να καταστρέψει τον άνθρωπο και γι’ αυτό καταστρώνει διάφορα σχέδια λογισμών εναντίον του ανθρώπου. Όταν ο άνθρωπος όμως είναι κοντά στον Θεό και δέχεται καθημερινά την Θεία Χάρη, είναι δύσκολο να πέσει στην παγίδα του πονηρού διαβόλου. Όταν ο άνθρωπος με την αμαρτία του, απομακρύνεται από τον Θεό και δεν τον σκεπάζει η Θεία Χάρις, τότε πολύ δύσκολα μπορεί να νικήσει μόνος του τον διάβολο.Χρειάζεται ο άνθρωπος να αγωνίζεται κατά των παθών για να μπορέσει να διώξει τους λογισμούς, π.χ. αν ένας άνθρωπος έχει μνησικακία, πρέπει να προσεύχεται γι’ αυτόν που τον αδίκησε. Η προσευχή είναι το δυνατό όπλο κατά των λογισμών, γίνεται η ασπίδα του μυαλού και δεν μπορεί να εισέλθει ο πονηρός. Αλλά και η αντίρρηση και η καταφρόνηση στους λογισμούς του πονηρού είναι ένα δυνατό χτύπημα στο στρατόπεδο του πονηρού.