Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ: Ο θρίαμβός του Κυρίου κατά του Άδη, άρχιζε ακριβώς όταν οι εχθροί του νόμισαν ότι Τον νίκησαν. Τα όργανα του Διαβόλου, «ησφαλίσαντο τον τάφον του Ιησού». Όμως η νίκη του Κυρίου στο Σταυρό, επεκτεινόταν στον Άδη, διότι, εφόσον ο θάνατος γεννήθηκε από την αμαρτία, εάν βρισκόταν κάποιος αναμάρτητος, ο θάνατος δεν θα μπορούσε να τον κρατήσει δέσμιο. Και τέτοιος υπήρξε κατά την ανθρώπινη φύση Του, ο Κύριος, «ος αμαρτίαν ουκ εποίησεν, ουδέ ευρέθη δόλος εν τω στόματι αυτού». Πραγματικά, ο Άδης δεν μπόρεσε να Τον κρατήσει και το βασίλειό του κατελήθη. Στο πρόσωπο του Χριστού, δικαιώθηκε και λυτρώθηκε το ανθρώπινο γένος. Ο Γρηγόριος Νύσσης, τονίζει: «Δια του θανάτου έστησεν, της φθοράς την ενέργειαν, και τούτο εστιν η του θανάτου κατάλυσις». Η αφθαρσία του σώματος του Κυρίου, προφητεύθηκε: «Ουκ εγκαταλείψεις την ψυχήν μου εις Άδην, ουδέ δώσεις τον όσιόν σου ιδείν διαφθοράν» (Ψαλμ. ιστ΄ 10 ). Ενώ η εγκατάλειψη και η φθορά, έβρισκαν μέχρι τότε απόλυτη εφαρμογή, ο Κύριος υπερνικά και τα δύο. Η ανάστασή Του το βεβαιώνει περίτρανα. Κατέλυσε το κράτος της φθοράς εισάγοντας τον άνθρωπο στην εποχή της αφθαρσίας, και ανήλθε από τον Άδη νικητής, καταλύοντας το βασίλειο του θανάτου, χαρίζοντάς μας την αθανασία. Ο απόστολος Πέτρος προσθέτει ότι ο Κύριος: «και τοις εν φυλακή πνεύμασιν πορευθείς εκήρυξε», τονίζοντας το κήρυγμά Του στους προαποθανόντες, όπως ακριβώς εκήρυξε νωρίτερα στους ζώντες. Ο Απ. Παύλος τονίζει: «Εις τούτο γαρ Χριστός απέθανε και έζησεν, ίνα νεκρών και ζώντων κυριεύσει». Ο ίδιος ο Κύριος λέει: «...εγενόμην νεκρός, και ιδού, ζων ειμί εις τους αιώνας των αιώνων. Και έχω τας κλεις του θανάτου και του Άδου» (Αποκ. α΄ 17,18). Τα κλειδιά του θανάτου και του Άδου τα απέκτησε ως άνθρωπος, όταν κατέβηκε στα δώματά του, και τον κατέλυσε, παίρνοντας τα κλειδιά του, όπως ένας πορθητής βασιλιάς. Τη νίκη Του κατά του Άδη προφήτεψε ο ίδιος ο Κύριος παραβάλλοντάς την με την τριήμερη παραμονή του προφήτη Ιωνά, στην κοιλιά του κήτους (Ματθ. ιβ΄ 40). Όταν, λοιπόν, ο Χριστός εμφανίσθηκε στον Άδη, ζωοποίησε τους νεκρούς που πίστεψαν στο κήρυγμά του και περισσότερο, αυτούς που Τον ανέμεναν (Προφήτες). Γιατί όμως ο Κύριος να πεθάνει; «Επεί(δη) τα παιδία (οι άνθρωποι) κεκοινώνηκε σαρκός και αίματος, και αυτός παραπλησίως μετέσχεν των αυτών, ίνα δια του θανάτου καταργήσει τον το κράτος έχοντα του θανάτου, τουτέστιν τον διάβολο, και απαλλάξει τούτους, όσοι φόβω θανάτου ... ένοχοι ήσαν δουλείας.” (Εβρ. β΄ 14,15). Το κήρυγμα του Χριστού στους ζώντες, διαίρεσε. Άλλοι τον δέχθηκαν και άλλοι τον απέρριψαν. Έτσι και στον Άδη, η παρουσία του Κυρίου με ασώματη ψυχή, και το κήρυγμά Του, επέφερε διαίρεση και σωτηρία εκείνων που πίστεψαν μεθιστώντας τους “εις την βασιλεία του” (Κολοσ. α΄ 13). Είναι ξεκάθαρη και αγιογραφικά τεκμηριωμένη η κοινή πίστη των Χριστιανών στη λύτρωση των εκεί δεσμίων νεκρών που πίστεψαν στον Χριστό. Κατά τους Αγίους Πατέρες αυτό που συνέβη στους αποθανόντας δικαίους είναι η πρώτη ανάσταση, της ψυχής του ανθρώπου, που όταν ενωθεί με τη ζωή του Χριστού, λυτρώνεται από τον θάνατο της αμαρτίας, και ανίσταται πνευματικά. Όλοι οι εν Άδη, που αποδέχθηκαν το κήρυγμά Του, συναριθμήθηκαν στη θριαμβεύουσα Εκκλησία του Χριστού.
ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ: Την Κάθοδο του Κυρίου στόν Άδη εορτάζει η Εκκλησία το Μέγα Σάββατο. Η Κάθοδος αυτή εἶναι ένα άρθρο πίστης, ένα βέβαιο δεδομένο. Συνεπώς, όπως η αμαρτία έφερε τη φθορά, σαν νέκρωση και χωρισμό από το Θεό, έτσι η ανακαίνιση και η αφθαρσία υπήρξαν καρποί, μέσω της Καθόδου του Κυρίου στον Άδη, της θείας ενανθρώπησης. Τα λόγια του Κυρίου στον αποθανόντα Αδάμ, ηχούν και σε μας “τους περιλειπόμενους” την Αγία αυτή μέρα: “Σήκω, συ που κοιμάσαι, ανάστα εκ νεκρών! Κύτταξε στα μάγουλά Μου τα ραπίσματα που καταδέχθηκα, για να επανορθώσω την διεστραμμένη μορφή σου και να την φέρω στην όψη που είχε σαν εικόνα Μου. Κύτταξε στη ράχη Μου τη μαστίγωση που καταδέχθηκα, για να διασκορπίσω το φορτίο των αμαρτημάτων σου. Κύτταξε τα καρφωμένα χέρια Μου, που τα άπλωσα καλώς επάνω στο ξύλο του Σταυρού, για να συχωρεθείς συ που άπλωσες κακώς το χέρι σου στο απαγορευμένο δένδρο. Γι’ αυτό σηκωθείτε, ας φύγουμε από τον θάνατο στη ζωή. Από την φθορά στην αφθαρσία. Από τη φυλακή του Άδη στην άνω Ιερουσαλήμ. Από τη σκλαβιά στην τρυφή του Παραδείσου. Ο ουράνιος Πατέρας περιμένει το χαμένο πρόβατο. Το μεγάλο εορταστικό δείπνο είναι στρωμένο.”(Άγ. Επιφάνιος Κύπρου).
ΑΝΑΣΤΑ ΕΚ ΝΕΚΡΩΝ ΚΥΡΙΕ:
