Το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ αποκάλυψε πρώτο χθες την απομάκρυνση του Μητροπολίτη Μίνσκ αποδεικνύοντας πως “πέφτουν βόμβες” στα εκκλησιαστικά δρώμενα της χώρας.
Όσο και αν οι Ρώσοι θέλησαν να παρουσιάσουν την απομάκρυνση ως παραίτηση το παρασκήνιο είναι έντονο και έχει να κάνει όπως γράφαμε και χθες με την στάση του Μητροπολίτη Παύλου μετά τις εκλογές στην Λευκορωσία.
Η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Μόσχας ,λοιπόν, έλαβε μια εντυπωσιακή απόφαση: στις μέρες των μεγάλων μαζικών διαδηλώσεων στη Λευκορωσία, αντικαταστάθηκε ο Πατριαρχικός Έξαρχος στο Μινσκ, επικεφαλής των Ορθόδοξων στη Λευκορωσία. Στη θέση του Μητροπολίτη Παύλου διορίστηκε ο Μητροπολίτης Βενιαμίν (φωτογραφία κάτω), πρώην επίσκοπος του Μπορίσοφ, στην επαρχία του Μινσκ.
Ο Βενιαμίν, 52 ετών, επίσκοπος για μια δεκαετία, είναι στο τιμόνι του εκδοτικού και κατηχητικού τομέα της Εξαρχίας της Λευκορωσίας και είναι επίσης ο πρώτος επίσκοπος Λευκορωσικής υπηκοότητας που θα ηγηθεί της Μητροπόλεως του Μινσκ, όπου μέχρι τώρα είχαν αποσταλεί μόνο επίσκοποι από τη Ρωσία, όπως ο ίδιος ο Παύλος, κάτι που προφανώς είναι συμβολικό!
Στη δήλωση του εκπροσώπου του ρωσικού πατριαρχείου, Βλαντιμίρ Λεγκούντα, διαβάζουμε ότι "η Σύνοδος δέχτηκε το αίτημα του Μητροπολίτη Παύλου να απαλλαγεί από το αξίωμά του και τον ευχαριστούμε για τη δέσμευσή του όλα αυτά τα χρόνια". Ο Παύλος, πρώην επίσκοπος του Ριαζάν στην κεντρική Ρωσία, διορίστηκε το 2013, μετά την παραίτηση λόγω της προχωρημένης ηλικίας του ιστορικού Μητροπολίτη Φιλαρέτου, ενός από τους σημαντικότερους Ορθόδοξους ιεράρχες της Σοβιετικής περιόδου, μεγάλου θεολόγου και υποστηρικτή της ανανέωσης της εκκλησιαστικής ζωής. Είναι σαφές πως ο Έξαρχος είναι μεν αυτόνομος οδηγός της τοπικής Εκκλησίας, αλλά υπόκειται στην εξουσία του πατριάρχη της Μόσχας και συμμετέχει στην πατριαρχική σύνοδο ως μόνιμο μέλος.
Η απόφαση αντικατάστασης του Παύλου με τον Βενιαμίν συνδέεται με τα γεγονότα των τελευταίων ημερών, όπου ο πρώην πλέον επικεφαλής των Ορθόδοξων της χώρας φάνηκε πολύ μπερδεμένος: στην αρχή συνεχάρη τον Λουκασένκο για την εκλογική νίκη. Μετά απέσυρε τα συγχαρητήρια, διορθώνοντας περαιτέρω τις δηλώσεις του αρκετές φορές. Ο Παύλος εν συνεχεία εν μέρει ευθυγραμμίστηκε με τη γραμμή του Καθολικού Αρχιεπισκόπου κ. Κόντρουσεβιτς, κάνοντας έκκληση στον πρόεδρο να τερματίσει τη βία κατά των διαδηλωτών και στους πολίτες να διατηρήσουν την μετριοπάθεια και τη σοφία, ενώ όπως το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ είχε ξαναγράψει ο μητροπολίτης είχε επίσης επισκεφτεί μερικούς τραυματίες σε νοσοκομείο. Αργότερα, μια δήλωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Λευκορωσίας απαγόρευσε στους πιστούς της να συμμετάσχουν σε οποιαδήποτε δημόσια διαδήλωση και τους παρότρυνε να μην παρεμβαίνουν στην πολιτική ζωή της χώρας. Ενώ και ο ίδιος ο Λουκασένκο κάλεσε τους κληρικούς να μην ανακατεύονται με την πολιτική.
Η αντικατάσταση του Παύλου υποδηλώνει απομάκρυνση των Ορθόδοξων από τον ακτιβισμό των Καθολικών, προς υποστήριξη του Προέδρου Λουκασένκο. Στη μνήμη του Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλου στριφογυρίζει η εξέλιξη των δραματικών ουκρανικών γεγονότων, τα οποία οδήγησαν στην ίδρυση της Αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, με τη ρήξη μεταξύ της Μόσχας και της Κωνσταντινούπολης. Επί του παρόντος δεν υπάρχουν αξιώσεις αυτονομίας, παρόλο που οι Ουκρανοί της νέας εκκλησίας (και η πάτρωνές τους) σπρώχνουν προς τα εκεί και για την Λευκορωσία, αλλά ο διορισμός από την Μόσχα ενός τοπικού μητροπολίτη πιστού στην καθιερωμένη τάξη στοχεύει στην αποτροπή μελλοντικών εκπλήξεων.
“Ο νέος επικεφαλής της Λευκορωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (BOC), ο Επίσκοπος Βενιαμίν (Τούπεκο), είναι ένας άνθρωπος με «πολύ σαφή κανονική εκκλησιαστική συνείδηση» και «προφανής αντίπαλος των αυτοκεφαλικών αισθημάτων» στη Λευκορωσία”, δήλωσε με νόημα ο πρώτος αναπληρωτής επικεφαλής του Συνοδικού Τμήματος Σχέσεων μεταξύ Εκκλησίας και Κοινωνίας Αλεξάντερ Στσιπκόφ στο RIA Novosti. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο νέος επικεφαλής της Λευκορωσικής Εξαρχείας της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι ντόπιος Λευκορωσός και έχει πολύ σοβαρή εξουσία στη χώρα. «Πρώτα απ 'όλα, λόγω της ποιμαντικής του υπηρεσίας και της συμπεριφοράς του. Είναι γνωστό ότι δεν έχει περιουσία, ένας άνθρωπος με μοναστικό τρόπο ζωής, ταυτόχρονα είναι πολύ ανοιχτός, δεν είναι κλειστός», εξήγησε.
Επιπλέον, ο Επίσκοπος Βενιαμίν ασχολήθηκε αρκετά με την εκπαίδευση. Σύμφωνα με τον Στσιπκόφ, ο νέος επικεφαλής της BOC θα είναι πιθανότατα και ο νέος επικεφαλής του Ινστιτούτου Θεολογίας Κύριλου & Μεθόδιου του κρατικού πανεπιστημίου της Λευκορωσίας, στο οποίο προηγουμένως ήταν επικεφαλής ο Παύλος. «Έτσι, μπορούμε να περιμένουμε μια ενδιαφέρουσα εκπαιδευτική και επιστημονική ανάπτυξη αυτής της δομής», πρόσθεσε ο Shchipkov, ο οποίος είναι επίσης ο κοσμήτορας της κοινωνικής και ανθρωπιστικής σχολής του Ρωσικού Ορθόδοξου Πανεπιστημίου.
Αξιολογώντας τις δραστηριότητες του απερχόμενου Μητροπολίτη Παύλου ως επικεφαλής της BOC, ο αναπληρωτής επικεφαλής του Συνοδικού Τμήματος σημείωσε ότι ηγήθηκε της Εξαρχείας της Λευκορωσίας "σε μια πολύ δύσκολη περίοδο που σχετίζεται με μια συγκεκριμένη πολιτική αναταραχή στην ίδια τη Λευκορωσία, στο πλαίσιο τραγικών σχισματικών γεγονότων στην Ουκρανία". «Και κατά τη γνώμη μου, ο Παύλος αντιμετώπισε πολύ καλά τα καθήκοντα που του έχουν ανατεθεί από τη Μητέρα Εκκλησία ... Όσοι λένε ότι ο Παύλος φεύγει από κάπου, όχι δεν πηγαίνει πουθενά. Υπάρχει υπακοή στην Εκκλησία, και πηγαίνει σε ένα πολύ μεγάλη και δύσκολη επισκοπή ως Μητροπολίτης Yekaterinodar και Kuban" κατέληξε.
Τέλος η Ιερά Σύνοδος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας εξέφρασε την ποιμαντική της ανησυχία για την κοινωνική σύγκρουση στη Λευκορωσία που οδήγησε σε ανθρώπινα δεινά και απώλεια ζωής. Η Σύνοδος σημείωσε την ιδιαίτερη σημασία της «διατήρησης και ενίσχυσης της οικουμενικής ενότητας των λαών του ιστορικού Ρως» εν μέσω των κλιμακούμενων κοινωνικοπολιτικών συγκρούσεων ».