Του Μάνου Χατζηγιάννη
Ουσιαστικό αποτέλεσμα η Σύναξη στο Αμμάν δεν είχε, δεσμευτικές ούτε καν για τις παρούσες εκκλησίες δεν είναι οι αποφάσεις της, αλλά αλλού είναι η ουσία. Ξεκίνησε με την συνάντηση της Ιορδανίας μια “πλατφόρμα” -όπως την χαρακτήρισαν οι Ρώσοι – για επαφές των Ορθοδόξων Εκκλησιών παραμερίζοντας την συνήθη πρακτική των προσκλήσεων από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
“Η μορφή των ενδοχριστιανικών συναντήσεων που προτείνει ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων, Θεόφιλος , μπορεί να αποτελέσει πλατφόρμα για την επίλυση των προβλημάτων της Ορθοδοξίας , άλλοι χώροι έχουν χάσει το νόημά τους”, δήλωσε χθες ο επικεφαλής του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας.
Και ο Πατριάρχης Μόσχας στην ομιλία του στην συνεδρίαση επιβεβαίωσε την νέα εποχή λέγοντας: "είναι πολύ σημαντικό αυτή η συζήτηση να αρχίσει ακριβώς εδώ στην πρωτεύουσα της Ιορδανίας, σε μια ανεξάρτητη και ουδέτερη πλατφόρμα και θα ήθελα να ελπίζω για πολλές τέτοιες συναντήσεις”
Και το κερασάκι στην τούρτα της νέας εποχής για την Παγκόσμια Ορθοδοξία ήρθε όταν αργά το βράδυ βγήκε η είδηση πως ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος κάλεσε τους εκπροσώπους όλων των τοπικών εκκλησιών να συγκεντρωθούν για κοινή προσευχή στην Εκκλησία του Παναγίου Τάφου για την ειρήνη και την ενότητα της Ορθοδοξίας.
Όσοι συμμετείχαν στη συνάντηση των εκκλησιών του Αμμάν αποδέχθηκαν την πρόταση αυτή, οι απόντες πως θα τολμήσουν να αρνηθούν κάτι τέτοιο; Δεν μιλάμε για μια συνάντηση Προκαθημένων, αλλά για προσευχή στον Πανάγιο Τάφο. Πώς θα αρνηθεί ο Οικουμενικός Πατριάρχης όταν την ίδια στιγμή που τον χάνεις που τον βρίσκεις είναι είτε στο Βατικανό είτε σε συμπροσευχές με Ρωμαιοκαθολικούς;
"Αυτή είναι μια πρόσκληση του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλου και, εκτός από την πρόσκληση των τοπικών Ορθοδόξων εκκλησιών για συζήτηση, τους προσκάλεσε να προσευχηθούν στην Εκκλησία της Αναστάσεως του Χριστού στην Ιερουσαλήμ, γνωστή ως Εκκλησία του Παναγίου Τάφου, για να προσευχηθούν για ειρήνη, για την ενότητα της Ορθοδοξίας, για όλους τους χριστιανούς” , επιβεβαίωσε ο Μητροπολίτης Ιλαρίων, ο οποίος χθες έκανε και τις περισσότερες δηλώσεις σαν να τον διόρισε κάποιος εκπρόσωπο τύπου της Σύναξης.
Διευκρίνισε ότι αυτή η γενική προσευχή θα μπορούσε να λάβει χώρα πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους. "Η πρόσκληση επεκτείνεται σε όλες τις παγκοσμίως αναγνωρισμένες τοπικές Ορθόδοξες εκκλησίες", δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας αφήνοντας εκτός νυμφώνος την νέα ουκρανική εκκλησία βέβαια.
Με τη σειρά του, το ανακοινωθέν που διανεμήθηκε μετά τα αποτελέσματα της συνάντησης στο Αμμάν, λέει ότι οι αντιπροσωπείες που συμμετείχαν σε αυτήν "δέχτηκαν την έκκληση του αδελφού τους Πατριάρχη Θεόφιλου Γ 'να προσευχηθούν για ειρήνη, για τέλος σε πολέμους, ασθένειες και βάσανα για όλους τους Χριστιανούς και για την ορθόδοξη ενότητα Εκκλησίες. "Αυτή η προσευχή θα πρέπει να πραγματοποιηθεί προ του Αγίου Τάφου του Χριστού, από τον οποίο ανέβηκε και διακηρύσσει ειρήνη σε ολόκληρο τον κόσμο", λέει το ανακοινωθέν.
Το συμπέρασμα, λοιπόν, είναι πως ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων θα συνεχίσει αυτήν την πρακτική των προσκλήσεων για πανορθόδοξες συναντήσεις, παρά την μη ανταπόκριση από πολλές εκκλησίες. Κάτι που σημαίνει πως αν κάποιοι συνεχίσουν στην οδό της άρνησης θα έχουμε επισήμως δύο Ορθοδοξίες!
Το ανακοινωθέν
Όσον αφορά το ανακοινωθέν, όπως το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ ανέφερε και χθες, γίνονται ειδικές αναφορές στο ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα, αλλά και σε αυτά των Σκοπίων και του Μαυροβουνίου.
Κατά τα λοιπά τονίζεται πως “οι συμμετέχοντες σημείωσαν την κατανόησή τους για την αγωνία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων για τον επικείμενο κίνδυνο του σχίσματος στην Ορθόδοξη Κοινωνία μας”, καθώς επίσης και πως “οι αντιπροσωπίες δήλωσαν ότι αυτή η συγκέντρωση ήταν για να ενισχύσουν τους αδελφικούς δεσμούς μεταξύ αδελφών και των εκκλησιών τους, να προωθήσουν μεταξύ τους τους δεσμούς ειρήνης εν Χριστώ, να υποστηρίξουν την ενότητα των Ορθοδόξων εκκλησιών και να ανανεώσουν το διάλογο με την ελπίδα να φέρουν τη συμφιλίωση όπου υπήρξε διαφωνία”. Επισήμαναν πως θέματα χορήγησης αυτοκεφαλίας σε συγκεκριμένες εκκλησίες, θα πρέπει να οριστικοποιηθούν με πνεύμα πανορθόδοξου διαλόγου και ενότητας και Ορθόδοξη συναίνεση.
Κι αφού αναφέρθηκαν σε Ουκρανία, Σκόπια και Μαυροβούνιο, οι αντιπροσωπίες συμφώνησαν ότι πρέπει να συγκεντρωθούν ως αδελφοί, κατά προτίμηση πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους, για να ενισχύσουν τους δεσμούς μέσω της προσευχής και του διαλόγου. “Οι συμμετέχοντες ελπίζουν ότι η Αγιότητά του ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος με την πασίγνωστη προτεραιότητα τιμής του, θα ενταχθεί σε αυτόν τον διάλογο μαζί με τους αδελφούς του Προκαθήμενους”
"Ως αποτέλεσμα του συντονισμού, το δελτίο τύπου καθιστά σαφές ότι ο στόχος της συνάντησης δεν ήταν να επιλύσει τα πάντα ταυτόχρονα - αυτό θα ήταν απολύτως μη ρεαλιστικό, λαμβάνοντας υπόψη το βάθος της κρίσης - αλλά να συμφωνήσουμε να ξεκινήσει ένας διάλογος ο οποίος καθορίζει αμέσως το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμά του και περιγράφει τρόπους για να συνεχιστεί ", δήλωσε στο Interfax ο αναπληρωτής επικεφαλής του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας π.Νικολάι Μπαλάσοφ. "Αυτό που είναι σημαντικό είναι η έναρξη των κοινών και ειρηνικών συζητήσεων για αληθινά προβλήματα και η αναγνώριση του γεγονότος ότι η κατάσταση γύρω από την εκκλησία στην Ουκρανία απέχει πολύ από το να εδραιωθεί- σε αντίθεση με ό, τι σκέφτεται ο πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης, και ότι ένας πανορθόδοξος διάλογος απαιτείται για την ανάκαμψη και τη συμφιλίωση", είπε.
Βέβαια, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος είχε σπεύσει να δείξει αμετάκλητος στην απαντητική του επιστολή προς τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων.
