Λιγότερο από μια εβδομάδα έχει μείνει για την πολυθρύλητη Σύναξη στο Αμμάν της Ιορδανίας για την ενότητα της Ορθοδοξίας.
Σύμφωνα με τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων ο οποίος προσκάλεσε τους Προκαθήμενους «το ευνοϊκό αποτέλεσμα μιας τέτοιας πρωτοβουλίας βασίζεται στο γεγονός ότι αντιμετωπίζεται απλώς ως μια φιλική συγκέντρωση αδελφών για να εξετάσει τη μεθοδολογία που χρησιμοποιείται για την επίτευξη ενός κοινού στόχου - διαλόγου και συμφιλίωσης, για να διατηρηθεί η ενότητα της ορθόδοξης κοινότητας μας».
Ο Πατριάρχης Θεόφιλος πιστεύει ότι «δεδομένης της αδελφικής φύσης της συνάντησης ... η συμμετοχή σε αυτήν δεν θα απαιτήσει συμμετοχή στην κοινή Θεία Ευχαριστία», αλλά θα απαιτήσει «απλώς την προθυμία να εργαστούμε και να προσευχόμαστε μαζί».
Πάντως μπορεί να μην υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα για το ποιοι θα παραβρεθούν το πρόγραμμα είναι έτοιμο. Αντιπροσωπεία από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων θα υποδεχτεί τους Προκαθημένους και τους αντιπροσώπους των Εκκλησιών μόλις φτάσουν στην Ιορδανική πρωτεύουσα στις 25 Φεβρουαρίου και θα τους συνοδέψει πριν από την αναχώρησή τους στις 27 Φεβρουαρίου. Η Σύαξη αναμένεται να πραγματοποιηθεί στις 26 Φεβρουαρίου. Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων θα προσφέρει φιλοξενία στις εκκλησιαστικές αντιπροσωπείες στο Fairmont Hotel στο Αμμάν. Οι ορθόδοξοι ιεράρχες θα γίνουν δεκτοί και από τον βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντουλάχ Β.
Μητροπολίτης Ιλαρίων: Η συνάντηση στο Αμμάν είναι ένα στάδιο στην αποτροπή της διάσπασης
Αναφορικά με την συνάντηση σε συνέντευξη στο RIA Novosti, ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας είπε πως “είναι πιο σωστό να μιλάμε όχι για μια πανορθόδοξη διάσκεψη, αλλά για μια αδελφική συνάντηση των προκαθημένων και εκπροσώπων των τοπικών Εκκλησιών”.
Όσον αφορά στους στόχους αυτής της συνάντησης, ο Ιλαρίων εκτίμησε πως “σκοπός αυτής της συνάντησης είναι να συζητηθεί το ζήτημα της διατήρησης της ενότητας της εκκλησίας” επισημαίνοντας πως “οι σημερινές διαιρέσεις μπορούν να ξεπεραστούν μόνο μέσω ειλικρινούς και αδελφικού διαλόγου και των κοινών προσπαθειών όλων των παγκοσμίως αναγνωρισμένων αυτοκέφαλων Εκκλησιών”.
“Ελπίζουμε ότι η επικείμενη συνάντηση θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση” σχολίασε.
Σχετικά με το ποιες εκκλησίες έχουν ήδη συμφωνήσει να συμμετάσχουν στη συνάντηση και ποίες αρνήθηκαν και γιατί το Νο2 του Πατριαρχείου Μόσχας υποστήριξε πως “η Ρωσική Εκκλησία δεν είναι ούτε ο ιδρυτής ούτε ο διοργανωτής αυτού του γεγονότος και ως εκ τούτου δεν έχει ακριβείς πληροφορίες για τον αριθμό και τη σύνθεση των συμμετεχόντων. Όσο μπορούμε να κρίνουμε από τις διαθέσιμες πληροφορίες, πολλές αυτοκέφαλες εκκλησίες αναμένεται να παρευρεθούν στη συνάντηση”, ενώ έκανε και και ιδιαίτερη αναφορά στην άρνηση των “ελληνικών” εκκλησιών.
Απέφυγε να απαντήσει αν το “παρών” θα δώσει και ο επικεφαλής της κανονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, Μητροπολίτης Ονούφριος, αλλά επανέλαβε την αμερικανική παρέμβαση στα γεγονότα της Ουκρανίας και σε όσα ακολούθησαν με τις αναγνωρίσεις της νέας εκκλησίας.
“Η πολιτική παρέμβαση στη διαδικασία δημιουργίας της λεγόμενης "Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας" ήταν προφανής από την αρχή. Γνωρίζουμε ότι η μεταγενέστερη αναγνώριση των σχισματικών από τις εκκλησίες της Ελλάδας και της Αλεξάνδρειας δεν πραγματοποιήθηκε χωρίς τη συμμετοχή εξωτερικών δυνάμεων. Γνωρίζουμε ότι σε μερικούς από τους προκαθήμενους ασκούσαν επίσης πίεση στο θέμα της συνάντησης στο Αμμάν. Εν πάσει περιπτώσει, είναι δύσκολο να ερμηνευθεί με κάποιο τρόπο η άρνηση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών να συμμετάσχει σε αυτή την εκδήλωση, την οποία δήλωσε στους δημοσιογράφους αμέσως μετά τη συνάντηση με τον Αμερικανό πρεσβευτή. Επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι ανακοίνωσε την αναγνώριση της «PCU» μετά από επανειλημμένες συναντήσεις με τον ίδιο διπλωμάτη”.
Ενημέρωσε πως δεν θα υπάρξει συλλείτουργο στο Αμμάν, και ευχήθηκε “η συνάντηση στο Αμμάν να σηματοδοτήσει την έναρξη άλλων παρόμοιων συναντήσεων που τώρα χρειάζεται η Ορθόδοξη οικογένεια μας”.
Ελληνική πηγή: Δεν αναμένεται καμία νέα αναγνώριση της PCU από τις τοπικές εκκλησίες
“Δεν αναμένεται νέα αναγνώριση της αποκαλούμενης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας από τις τοπικές ορθόδοξες εκκλησίες, παρά την ισχυρή πολιτική πίεση πάνω τους”, πιστεύει μια πηγή που επικαλείται το Ria Novosti από κύκλους της εκκλησίας στην Ελλάδα.
"Το γεγονός ότι μερικοί Προκαθήμενοι που δεν αναγνώρισαν την PCO δεν θα πάνε στην συνάντηση στο Αμμάν δεν σημαίνει ότι αναγνωρίζουν τον Επιφάνιο. Για παράδειγμα, ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος απέρριψε την πρόσκληση του Πατριάρχη Θεόφιλου Γ ' δεν έχει αλλάξει τη θέση του όμως σχετικά με την αυτοκεφαλία ", ανέφερε η πηγή στο RIA Novosti.
"Οι τοπικές εκκλησίες έχουν μεγάλη πίεση να αναγνωρίσουν τη νέα εκκλησιαστική δομή στην Ουκρανία, αλλά είναι πολύ απίθανο να το κάνει κανείς άλλος", ανέφερε η πηγή.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή ο Κύπριος Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος, ο οποίος δεν ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση για την Ιορδανία, δεν θα αποδεχτεί την PCU. Ο Χρυσόστομος σκοπεύει να επισκεφθεί το Φανάρι στις 8 Μαρτίου κατόπιν πρόσκλησης του Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
"Στη Σύνοδο της Κυπριακής Ορθόδοξης Εκκλησίας, οι περισσότεροι επισκόποι αντιτάχθηκαν στην αναγνώριση. Ο Χρυσόστομος έχει τόσα πολλά προβλήματα για να επιδεινώσει και άλλα προβλήματα", εξήγησε.
Η ίδια πηγή εξέφρασε τη λύπη της για το γεγονός ότι ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος δεν έκανε τίποτα για να αντιμετωπίσει τη διάσπαση που οδήγησαν οι πράξεις του.
«Ο Βαρθολομαίος δεν αναλαμβάνει καμία πρωτοβουλία, χρειάζεται να διορθώσει την κατάσταση και όχι μόνο δεν κάνει τίποτα, αλλά επίσης εμποδίζει τη συνάντηση των Προκαθημένων των ορθόδοξων εκκλησιών», είπε.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η κατάσταση στην Ορθοδοξία επιδεινώνεται.
"Η διχοτόμηση στην Ορθοδοξία βαθαίνει, παρόλο που ο τόνος της συζήτησης για την παροχή του Τόμου αυροκεφαλίας στους Ουκρανούς σχισματικούς έχει μειωθεί. Τώρα η συζήτηση είναι γενικά πιο ήρεμη", δήλωσε η πηγή στο RIA Novosti.
Υπενθύμισε τις διαφωνίες στην ελληνική εκκλησία - ότι όλοι οι μητροπολίτες δεν συμφώνησαν με την απόφαση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδας, Ιερώνυμου να αναγνωρίσει τον Επιφάνιο και την PCU, αλλά και την διαφωνία στην κοινωνία.
Όσα ειπώθηκαν και έγιναν στο Φανάρι με την αντιπροσωπεία Ιεροσολύμων
Τέλος σύμφωνα με δημοσίευμα στον “Εθνικό Κήρυκα” που αναδημοσίευσε το ιστολόγιο Φως Φαναρίου, το οποίο βρίσκεται στο περιβάλλον του Φαναρίου, σκληρή γλώσσα χρησιμοποιήθηκε από τους Φαναριώτες προς την αντιπροσωπεία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων κατά την πρόσφατη επίσκεψή τους στο Οικουμενικό Πατριαρχείο με αφορμή το θέμα του Αμμάν.
Σύμφωνα με το άρθρο ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος υπέδειξε για άλλη μία φορά να ματαιώσει ο Θεόφιλος τη Σύναξη «για να μη χειροτερέψουν τα πράγματα», ενώ οι Ιεροσολυμίτες Ιεράρχες είπαν ότι η σύγκλησή της είναι και επιθυμία του Πρίγκιπα της Ιορδανίας.
Οι Ιεροσολυμίτες αρχιερείς τόνισαν από την αρχή ότι τρέφουν σεβασμό και ευγνωμοσύνη προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, λέγοντας πως η Εκκλησία των Ιεροσολύμων δεν επιθυμεί να διαφοροποιείται από τη γραμμή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αλλά να συντάσσεται και συμπορεύεται.
Είπαν επίσης, πως οι συνθήκες στους Αγίους Τόπους είναι ιδιάζουσες και δυσχερείς και πως ενίοτε εφαρμόζουν «συνετή πολιτική και τακτική για να μην έχουν τον εχθρό απέναντί τους ετοιμοπόλεμο, αλλά να τον κρατούν δίπλα τους σε ύφεση και διάλογο».
Τονίζεται πως σκοπός της συναντήσεως της αντιπροσωπείας Ιεροσολύμων την οποίαν επεδίωξε ο Πατριάρχης Θεόφιλος ήταν να επιδώσει στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο καινούργιο γράμμα, γραμμένο στην ελληνική γλώσσα τούτη τη φορά, με το οποίο να τον προσκαλεί στη συνάντηση Προκαθημένων ή εκπροσώπων τους στο Αμμάν της Ιορδανίας στις 26 Φεβρουαρίου «προς αδελφική συζήτησιν διορθοδόξου χαρακτήρος ζητημάτων, επί τω σκοπώ της αποκαταστάσεως της πληγείσης επ’ εσχάτων ενότητος της Ορθοδοξίας».
Η αντιπροσωπεία του κ. Θεοφίλου εξήγησε ότι επιλέχτηκε η αγγλική γλώσσα αρχικά για την πρόσκληση στη Σύναξη για λόγους ομοιομορφίας και για αποφυγή παρερμηνειών και διαφορετικών αναγνώσεων από μέρους των παραληπτών Προκαθημένων.
Οι Ιεροσολυμίτες αρχιερείς απεκάλυψαν ότι η συνάντηση αυτή δεν συγκαλείται μόνο με την πρωτοβουλία του Πατριάρχη Θεοφίλου, αλλά και με την εμμονή του Πρίγκιπα της Ιορδανίας ο οποίος παρακολουθεί, ως ελέχθη, «εκ του σύνεγγυς τα Διορθόδοξα θέματα».
Τόνισαν πως η συμμετοχή του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου είναι βαρύνουσας σημασίας για να προεδρεύσει της Συνάξεως και με τη δεξιοτεχνία που τον χαρακτηρίζει να επιβεβαιώσει για μία ακόμα φορά τον ρόλο του ως Πρώτου και συνάμα να οδηγήσει την έκβαση των αποτελεσμάτων τα οποία ο ίδιος επιθυμεί.
Ακόμα οι Ιεροσολυμίτες αρχιερείς απεκάλυψαν στη διάρκεια της συζήτησης πως ο Πατριάρχης Θεόφιλος σχεδιάζει να εξαπολύσει επίθεση εναντίον του Πατριάρχη Μόσχας Κυρίλλου. Στο σημείο αυτό ο Αρχιεπίσκοπος Ανθηδώνος Νεκτάριος, Επίτροπος του Παναγίου Τάφου στην Κωνσταντινούπολη, είπε πως αμαρτάνει βαρύτατα και διαπράττει βλασφημία και ιεροσυλία όποιος τολμά και σκέπτεται ότι θα μπορούσε ποτέ το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων να συμμαχήσει και συμπράξει με τους σχεδιασμούς των Ρώσων σε βάρος του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Τόνισε επίσης, πως η γενναία Αγιοταφική Αδελφότητα επιβίωσε μέσα στο Ισλάμ αντιστεκόμενη επί 1.300 χρόνια και φύλαξε αλώβητα τα Αγια Προσκυνήματα στα χέρια του Γένους μας, γι’ αυτό πλανιέται όποιος φαντάζεται ότι μπορεί να νικηθεί από τους Ρώσους.
Υπογραμμίζεται ότι τα επιχειρήματα των Ιεροσολυμιτών ιεραρχών δε στάθηκαν ικανά να πείσουν τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και την περί Αυτόν Ιερά Σύνοδο και να επιτύχουν τα αποτελέσματα που επεδίωκαν. Οι Συνοδικοί Πάρεδροι παρείχαν ολοκληρωτική στήριξη στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, λέγοντες να μην αποδεχθεί την πρόσκληση να παραστεί στη Σύναξη του κ. Θεόφιλου, ούτε να στείλει αντιπρόσωπο.
Στη συνέχεια, έλαβε το λόγο ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ο οποίος εξέφρασε βαθύτατη λύπη διότι το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων επιμένει αφού με γράμμα του με ημερομηνία 26 Δεκεμβρίου 2019 απέρριψε την πρόσκληση του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεοφίλου τονίζοντας ότι το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων «καταγράφει μελανήν σελίδα εις το βιβλίον της ιστορίας αυτού, καθώς αναλαμβάνει πρωτοβουλίας διόλου τιμητικάς, αι οποίαι επηρεάζουν δυσμενώς τας Διορθοδόξους σχέσεις».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης χαρακτήρισε «ατυχή» την αποδοχή της πρόσκλησης από μέρους του κ. Θεοφίλου να μεταβεί στη Μόσχα (τέλος Νοεμβρίου 2019) όπου συνεθλίβει από τις πιέσεις του Πατριάρχη Μόσχας Κυρίλλου και του Προέδρου Πούτιν, εξήγγειλε σύγκληση Συνάξεως χωρίς να συμβουλευθεί πρώτα τον Προκαθήμενο της Πρωτόθρονης και Πρωτοεύθυνης Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος επανέλαβε ότι σύμφωνα με την τάξη και πράξη της Ορθοδόξου Εκκλησίας οι πρωτοβουλίες για τη σύγκληση Διορθοδόξων και Πανορθοδόξων Συναντήσεων, καθώς και η προεδρία τους ανήκει αποκλειστικά και μόνο στον Οικουμενικό Πατριάρχη, γι’ αυτό δεν πρόκειται να παρασυρθεί σε πρωτοβουλίες άλλων που σχεδιάστηκαν και ελήφθησαν ερήμην και εν αγνοία του και ότι δεν πρόκειται να απεμπολήσει τα προνόμια του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Επίσης, ζήτησε να ματαιωθεί η προγραμματιζόμενη Σύναξη και ευχήθηκε όπως «αποφευχθούν τα χειρότερα». Με τον Οικουμενικό Πατριάρχη συμφώνησαν ομόφωνα οι πάρεδροι της Ιεράς Συνόδου.
Ο Μητροπολίτης Αγκύρας Ιερεμίας είπε για την Αγιοταφική Αδελφότητα ότι αντί να συμπορεύονται με το Οικουμενικό Πατριαρχείο όπως οφείλουν, οδηγούν με τις ασύνετες πρωτοβουλίες τους στη διάσπαση της Ορθοδοξίας.
Ο Μητροπολίτης Κώου Ναθαναήλ εισηγήθηκε όπως ο Πατριάρχης Θεόφιλος ζητήσει δημοσίως συγγνώμη από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Ο Μητροπολίτης Λαοδικείας Θεοδώρητος αφού εξέφρασε τη θλίψη του για την προσβλητική και υστερόβουλη πρόσκληση του Πατριάρχη Ιεροσολύμων, τόνισε ότι το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων θα είναι ο επόμενος στόχος της Μόσχας, τα χτυπήματα της οποίας θα είναι συνεχή και δυσβάσταχτα καθότι επιθυμεί να σφετερισθεί τον ολοσχερή έλεγχο των Αγίων Τόπων.
Ο Μητροπολίτης Κυδωνίας Δαμασκηνός τόνισε ότι το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων γίνεται συμπαραστάτης στο δόλιο σχέδιο της Μόσχας να αρχίσει συγκλήσεις Πανορθοδόξων Συναντήσεων ερήμην του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Ο Μητροπολίτης Κυδωνιών Αθηναγόρας επισήμανε ότι δεν προσκλήθηκε η Εκκλησία της Ουκρανίας, ενώ υπενθύμισε και τη διαμάχη που εξακολουθεί να υφίσταται μεταξύ του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και του Πατριαρχείου Αντιοχείας για το θέμα του Κατάρ.
Ο Μητροπολίτης Αδριανουπόλεως Αμφιλόχιος είπε πως δεν επιθυμεί κανείς να βρεθεί ο Πατριάρχης Θεόφιλος σε δύσκολη θέση γι’ αυτό θα μπορούσε να αναγγείλει έγκαιρα τη ματαίωση της πρωτοβουλίας του με την αιτιολογία ότι δεν έτυχε πανορθόδοξης αποδοχής.