Σέ μιά ἂκρως συγκινητική ἐκδήλωση πού πραγματοποιήθηκε κάτω ἀπό τό ἱστορικό κάστρο τοῦ Σαλμενίκου Ἀχαΐας, τιμήθηκαν οἱ ἣρωες καί μάρτυρες τοῦ τελευταίου ὀχυροῦ τῆς Ἑλλάδος πού κατέκτησε ὁ Μωάμεθ ὁ Πορθητής.
Τό κάστρο τοῦ Σαλμενίκου χτίστηκε ἀνάμεσα στά ἒτη 1280-1310 καί γύρω ἀπ’ αὐτό ἀναπτύχτηκε μεγάλος οἰκισμός. Εὑρίσκετο σέ φυσική ὀχυρή θέση καί κάτω ἀπ’ αὐτό περνοῦσε ὁ παταμός Φοίνικας.
Τό 1460 ὁ Μωάμεθ εἰσέβαλε στήν Ἀχαΐα καί κατέλαβε τό ἓνα μετά τό ἂλλο τά κάστρα. Τό Σαλμενίκο ἦτο ἡ τελευταία πόλις πού δέν εἶχε παραδοθεῖ.
Στήν ἀπαίτηση τοῦ Μωάμεθ νά τοῦ παραδώσουν τήν πόλη καί τό κάστρο, οἱ κάτοικοι ἀρνήθηκαν καί ἒτσι ἂρχισε ἡ σκληρή πολιορκία. Διοικητής τοῦ κάστρου ἦτο ὁ γενναῖος Κωνσταντῖνος Γραίτζας Παλαιολόγος, ὁ ὁποῖος δέν εἶχε συγγένεια μέ τούς γνωστούς Παλαιολόγους. Ἡ πολιορκία διήρκησε ἓνα ἒτος. Ἀπό τούς 6.000 κατοίκους τοῦ Σαλμενίκου, ἂλλοι ἐφονεύθησαν καί ἂλλοι ἐπωλήθησαν ὡς δοῦλοι, ἐνῶ 900 παιδιά ὁδηγήθηκαν στά στρατόπεδα τῶν Γενιτσάρων.
Μέ τήν πτώση τοῦ Σαλμενίκου ἡ Πελοπόννησος πέρασε στήν Ὀθωμανική κυριαρχία, ἐκτός ἀπό τά Ἑνετικά κάστρα, Μεθώνης, Κορώνης, Μονεμβασίας καί Ναυπλίου.
Τήν ἐκδήλωση διοργάνωσε ὁ Προοδευτικός Σύλλογος Σαλμενίκου «Τό κάστρο τῆς Ὠριᾶς», τοῦ ὁποίου προοδρεύει ὁ κ. Νικόλαος Παπανικολάου.
Ἡ ἐκδήλωση τελοῦσε ὑπό τήν αἰγίδα τῆς Περιφέρειας Δυτικῆς Ἑλλάδος.
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ.κ. Χρυσόστομος, ἐτέλεσε «τρισάγιο» ὑπέρ μακαρίας μνήμης καί αἰωνίου ἀναπαύσεως τῶν ψυχῶν τῶν ἡρωϊκῶν προμάχων τοῦ Κάστρου τοῦ Σαλμενίκου καί πάντων τῶν ὑπό τῶν βαρβάρων Ὀθωμανῶν κατακτητῶν, φρικτῶς τελειωθέντων κατοίκων τοῦ Σαλμενίκου καί ἀπηύθυνε λόγους ἐπίκαιρους πρός τό πλῆθος τῶν ἑορταστῶν.
Ἀνεφέρθη στήν ἱστορία τοῦ Ἒθνους μας τήν αἱματογραμμένη καί στούς ἣρωες καί μάρτυρες ἀπό τήν πτώση τῆς Βασιλίδος τῶν Πόλεων, ἓως καί τήν ἀπελευθέρωση τῆς Ἑλλάδος ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό. Ἐτόνισε τήν ἀνάγκη διατηρήσεως ἀτόφιας τῆς μνήμης καί τῆς παρακαταθήκης τῶν ἱερῶν καί τῶν ὁσίων πού μᾶς ἂφησαν ἐκεῖνοι, ὣστε νά προχωρήσωμε καί στή συνέχεια κρατώντας τά ζώπυρα τοῦ Γένους μας βαθειά ριζωμένα στήν καρδιά μας, μέσα ἀπό τό πνεῦμα τῆς ἑνότητος. Ἒτσι καί οἱ ἣρωες πρόγονοί μας, οἱ ὁποῖοι μᾶς ἐλευθέρωσαν μέ τό αἷμα τους θά χαίρωνται καί ἐμεῖς θά εὐφραινώμεθα πνευματικά καί θά προοδεύωμε, ἀλλά καί οἱ ἂλλοι θά μᾶς ὑπολογίζουν καί θά μᾶς σέβωνται.
Ἐτόνισε ἐπίσης τήν σημασία αὐτῆς τῆς ἐκδηλώσεως, ἡ ὁποία ἐγένετο στό πλαίσιο τῆς ἐπετείου τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1821 καί ἐπήνεσε ἰδιαιτέρως τόν Προοδευτικό Σύλλογο Σαλμενίκου, διότι κατόρθωσε μέ τά ἐλάχιστα μέσα πού διέθετε νά τακτοποιήσῃ τό θέμα τῆς προσβάσεως ἓως τίς ὑπώρειες τοῦ Κάστρου καί νά ἑτοιμάσῃ μετά πάσης λεπτομερείας τά τοῦ λαμπροῦ ἑορτασμοῦ, μέ τήν συναντίληψη τῆς Περιφέρειας Δυτικῆς Ἑλλάδος. Οἱ ἐκδηλώσεις αὐτές, κατέληξε ὁ Σεβασμιώτατος, ἀποτελοῦν λαμπράν εὐκαιρίαν ἐπαναβαπτισμοῦ στά ἱερά καί ὃσια τοῦ Γένους μας καί δέν εἶναι ἁπλῶς κάποιοι ἑορτασμοί μέ τυπικό ἐπετειακό, στεῖρο περιεχόμενο.
Μετά τήν ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου ἀπεκαλύφθη ἡ μαρμάρινη στήλη, ὃπου ἀναγράφεται τό ἱστορικό τῆς πτώσεως τοῦ κάστρου τῆς Ὠριᾶς, τοῦ Σαλμενίκου.
Χαιρετισμούς ἀπηύθυναν: Ὁ Ἀντιπεριφερειάρχης Δυτικῆς Ἑλλάδος κ. Ἀνδρέας Φίλιας, ὁ Δήμαρχος Αἰγίου κ. Δημήτριος Καλογερόπουλος, ὁ Βουλευτής Ἀχαΐας κ. Ἂγγελος Τσιγκρῆς, ἡ Δημοτική Σύμβουλος κ. Βασιλική Ψυχράμη, ὁ Πρόεδρος τοῦ Προοδευτικοῦ Συλλόγου Σαλμενίκου κ. Νικόλαος Νικολόπουλος κ. ἂ.
Τόν πανηγυρικό τῆς ἡμέρας ἐξεφώνησε ὁ ἱστορικός τῆς περιοχῆς κ. Κωνσταντῖνος Πασχάκης, ἐνῶ μέσα ἀπό ἓνα καλῶς ἑτοιμασμένο, θαυμάσιο καί συγκινητικό δρώμενο, τά παιδιά τοῦ Σαλμενίκου μικρότερα καί μεγαλύτερα, παρουσίασαν τά τῆς ἡρωικῆς καί μαρτυρικῆς ἱστορίας τοῦ κάστρου τοῦ Σαλμενίκου. Τά κείμενα καί τήν σκηνοθεσία εἶχε ἡ κ. Ἀναστασία Πετρίδου.
Στήν ἐκδήλωση συμμετεῖχε καί ὁ Σύλλογος ἱστορικῆς ἀναβίωσης, «Βοστίτσα 1821».
